อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๑๐.

๒. อธิกรณวคฺควณฺณนา [๑๑] ทุติยสฺส ปเม พลานีติ เกนฏฺเน พลานิ. อกมฺปนิยฏฺเน ^๑- พลานิ นาม, ตถา ทุรภิสมฺภวนฏฺเน อนชฺโฌมทฺทนฏฺเน จ. ปฏิสงฺขานพลนฺติ ปจฺจเวกฺขณพลํ. ภาวนาพลนฺติ พฺรูหนพลํ วฑฺฒนพลํ. สุทฺธํ อตฺตานนฺติ อิทํ เหฏฺา วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ. ตตฺราติ เตสุ ทฺวีสุ พเลสุ. ยทิทนฺติ ยํ อิทํ. เสขานเมตํ พลนฺติ สตฺตนฺนํ เสขานํ าณพลเมตํ. เสขํ หิ โส ภิกฺขเว พลํ อาคมฺมาติ สตฺตนฺนํ เสขานํ าณพลํ อารพฺภ สนฺธาย ปฏิจฺจ. ปชหตีติ มคฺเคน ปชหติ. ปหายาติ อิมินา ปน ผลํ กถิตํ. ยํ ปาปนฺติ ยํ ปาปกํ ลามกํ. ยสฺมา ปเนตานิ เทฺวปิ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณาติ, ตสฺมา เอตฺถ เอตทคฺคํ นาคตนฺติ เวทิตพฺพํ. [๑๒] ทุติเย สติสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวตีติอาทีสุ อยํ เหฏฺา อนาคตานํ ปทานํ วเสน อตฺถวณฺณนา:- วิเวกนิสฺสิตนฺติ วิเวกํ นิสฺสิตํ. ^๒- วิเวโกติ วิวิตฺตตา. สฺวายํ ตทงฺควิเวโก วิกฺขมฺภนสมุจฺเฉทปฏิปฺปสฺสทฺธินิสฺสรณวิเวโกติ ปญฺจวิโธ. ตสฺมึ ปญฺจวิเธ วิเวเก. วิเวกนิสฺสิตนฺติ ตทงฺควิเวกนิสฺสิตํ สมุจฺเฉทวิเวกนิสฺสิตํ นิสฺสรณวิเวกนิสฺสิตญฺจ สติสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวตีติ อยมตฺโถ เวทิตพฺโพ. ตถา หิ สติสมฺโพชฺฌงฺคภาวนานุยุตฺโต โยคี วิปสฺสนากฺขเณ กิจฺจโต ตทงฺควิเวกนิสฺสิตํ, อชฺฌาสยโต นิสฺสรณวิเวกนิสฺสิตํ, มคฺคกาเล ปน กิจฺจโต สมุจฺเฉทวิเวกนิสฺสิตํ, อารมฺมณโต นิสฺสรณวิเวกนิสฺสิตํ สติสมฺโพชฺฌงฺคํ ภาเวติ. ปญฺจวิธวิเวก- นิสฺสิตํปีติ เอเก. เต หิ น เกวลํ พลววิปสฺสนามคฺคผลกฺขเณสุเยว โพชฺฌงฺเค ^๓- อุทฺธรนฺติ, วิปสฺสนาปาทกกสิณชฺฌานอานาปานาสุภพฺรหฺมวิหารชฺฌาเนสุปิ ^๔- อุทฺธรนฺติ, น จ ปฏิสิทฺธา อฏฺกถาจริเยหิ. ตสฺมา เตสํ มเตน เอเตสํ ฌานานํ ปวตฺติกฺขเณ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อกมฺปิยฏฺเน, สี. อกมฺปนียฏฺเน ^๒ ป.สู. ๑/๒๗/๙๓ @^๓ ม. สมฺโพชฺฌงฺเค ^๔ สี.,อิ. วิปสฺสนาฌาน...

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๑๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=15&page=10&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=209&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=209&pagebreak=1#p10