อรรถกถาเล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๑๐๒.

ภวิตุํ น สกฺกา. ตถา เอกทิวสํ เทฺว ทิวเส ทส ทิวเส วีสติ ทิวเส ปญฺญาส ทิวเส ทิวสสตํ ทิวสสหสฺสํ ทิวสสตสหสฺสํ ทิวสโกฏิสตสหสฺสํ. เอกมาสํ เทฺว มาเส ฯเปฯ มาสโกฏิสตสหสฺสํ. เอกสํวจฺฉรํ เทฺว สํวจฺฉเร ฯเปฯ สํวจฺฉรโกฏิสตสหสฺสํ. เอกกปฺปํ เทฺว กปฺเป ฯเปฯ กปฺปโกฏิสตสหสฺสํ. กปฺปานํ เอกํ อสงฺเขฺยยฺยํ เทฺว อสงฺเขฺยยฺยานิ ตีณิ อสงฺเขฺยยฺยานิ ทานปารมึ ปูเรตฺวา พุทฺเธน ภวิตุํ น สกฺกา. สีลปารมีเนกฺขมฺมปารมี ฯเปฯ อุเปกฺขาปารมีสุปิ เอเสว นโย. ปจฺฉิมโกฏิยา ปน กปฺปสตสหสฺสาธิกานิ จตฺตาริ อสงฺเขฺยยฺยานิ ทส ปารมิโย ปูเรตฺวา พุทฺเธน ภวิตุํ สกฺกาติ อิมินา การเณน ทุลฺลโภ โหติ. ^๑- [๑๗๒] ตติเย อจฺฉริยมนุสฺโสติ อจฺฉริโย มนุสฺโส. อจฺฉริโยติ อนฺธสฺส ปพฺพตาโรหนํ วิย นิจฺจํ น โหตีติ อตฺโถ. อยํ ตาว สทฺทนโย. อยํ ปน อฏฺฐกถานโย:- อจฺฉราโยคฺโคติ อจฺฉริโย, อจฺฉรํ ปหริตฺวา ปสฺสิตพฺโพติ อตฺโถ. อปิจ "ตถาคตสฺส ภิกฺขเว อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ปาตุภาวา จตฺตาโร อจฺฉริยา อพฺภุตธมฺมา ปาตุภวนฺตี"ติ ^๒- เอวมาทีหิ อเนเกหิ อจฺฉริยพฺภุตธมฺเมหิ สมนฺนาคตตฺตาปิ อจฺฉริยมนุสฺโส. อาจิณฺณมนุสฺโสติปิ อจฺฉริยมนุสฺโส. อภินีหารสฺส หิ สมฺปาทเก อฏฺฐธมฺเม สโมธาเนตฺวา เอกพุทฺธสฺส สมฺมุเข มหาโพธิมณฺเฑ มานสํ พนฺธิตฺวา นิสชฺชนํ ^๓- นาม น อญฺญสฺส กสฺสจิ อาจิณฺณํ, สพฺพญฺญุโพธิสตฺตสฺเสว อาจิณฺณํ. ตถา พุทฺธานํ สนฺติเก พฺยากรณํ ลภิตฺวา อนิวตฺตเกน หุตฺวา วิริยาธิฏฺฐานํ อธิฏฺฐาย พุทฺธการกธมฺมานํ ปูรณํปิ น อญฺญสฺส กสฺสจิ อาจิณฺณํ, สพฺพญฺญุโพธิสตฺตสฺเสว อาจิณฺณํ. ตถา ปารมิโย คพฺภํ คณฺหาเปตฺวา เวสฺสนฺตรตฺตภาวสทิเส อตฺตภาเว ฐตฺวา สพฺพาลงฺการปฏิมณฺฑิตานํ หตฺถีนํ สตฺต สตานิ อสฺสานํ สตฺต สตานีติ เอวํ สตฺตสตกํ มหาทานํ ทตฺวา ชาลิกุมารสทิสํ ปุตฺตํ กณฺหาชินาสทิสํ ธีตรํ มทฺทีเทวิสทิสํ ภริยญฺจ ทานมุเข @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ^๒ องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๑๒๗/๑๔๘ ปฐมตถาคตอจฺฉริยสุตฺต @^๓ สี.,ม. นิปชฺชนํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๑๐๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=14&page=102&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=14&A=2392&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=14&A=2392&modeTY=2&pagebreak=1#p102