อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๑๑๕.

๘. กึสุโกปมสุตฺตวณฺณนา [๒๔๕] อฏฺเม ทสฺสนนฺติ ปมมคฺคสฺเสตํ อธิวจนํ. ปมมคฺโค หิ กิเลสปฺปหานกิจฺจํ สาเธนฺโต ปมํ นิพฺพานํ ปสฺสติ, ตสฺมา ทสฺสนนฺติ วุจฺจติ. โคตฺรภุาณํ ปน กิญฺจาปิ มคฺคโต ปมตรํ ปสฺสติ, ปสฺสิตฺวา ปน กตฺตพฺพกิจฺจสฺส กิเลสปฺปหานสฺส อภาเวน น ทสฺสนนฺติ วุจฺจติ. อปิจ จตฺตาโรปิ มคฺคา ทสฺสนเมว. กสฺมา? โสตาปตฺติมคฺคขเณ ทสฺสนํ วิสุชฺฌติ, ผลกฺขเณ วิสุทฺธํ. สกทาคามิอนาคามิอรหตฺตมคฺคกฺขเณ วิสุชฺฌติ, ผลกฺขเณ วิสุทฺธนฺติ เอวํ กเถนฺตานํ ภิกฺขูนํ สุตฺวา โส ภิกฺขุ "อหมฺปิ ทสฺสนํ วิโสเธตฺวา อรหตฺตผเล ปติฏฺิโต ทสฺสนวิสุทฺธิกํ นิพฺพานํ สจฺฉิกตฺวา วิหริสฺสามี"ติ ตํ ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวํ ปุจฺฉิ. โส ผสฺสายตนกมฺมฏฺานิโก ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ วเสน รูปารูปธมฺเม ปริคฺคเหตฺวา อรหตฺตํ ปตฺโต. เอตฺถ หิ ปุริมานิ ปญฺจอายตนานิ รูปํ มนายตนํ อรูปํ. อิติ โส อตฺตนา อธิคตมคฺคเมว กเถสิ. อสนฺตุฏฺโติ ปเทสสงฺขาเรสุ ตฺวา กถิตตฺตา อสนฺตุฏฺโ. เอวํ กิรสฺส อโหสิ "อยํ ปเทสสงฺขาเรสุ ตฺวา กเถสิ, สกฺกา นุ โข ปเทสสงฺขาเรสุ ตฺวา ทสฺสนวิสุทฺธิกํ นิพฺพานํ ปาปุณิตุนฺ"ติ. ตโต นํ ปุจฺฉิ "อาวุโส ตฺวํเยว นุ โข อิทํ ทสฺสนวิสุทฺธิกํ นิพฺพานํ ชานาสิ, อุทาหุ อญฺเปิ ชานนฺตา อตฺถี"ติ. อถาวุโส อสุกวิหาเร อสุกตฺเถโร นามาติ. โส ตมฺปิ อุปสงฺกมิตฺวา ปุจฺฉิ, เอเตนุปาเยน อญฺมฺปิ อญฺมฺปีติ. เอตฺถ จ ทุติโย ปญฺจกฺขนฺธกมฺมฏฺานิโก รูปกฺขนฺธวเสน รูปํ, เสสกฺขนฺธวเสน ^๑- นามนฺติ นามรูปํ ววตฺถเปตฺวา อนุกฺกเมน อรหตฺตํ ปตฺโต, ตสฺมา โสปิ อตฺตนา อธิคตมคฺคเมว กเถสิ. อยํ ปน "อิเมสํ อญฺมญฺ น สเมติ, @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อรูปกฺขนธวเสน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๑๑๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=13&page=115&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=13&A=2508&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=13&A=2508&pagebreak=1#p115