ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลี อักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๒)

หน้าที่ ๖๐-๖๑.

หน้าที่ ๖๐.

อตฺถภูตํ. อรหตฺตํ. อปฺปมาเทน สมฺปาเทตุนฺติ อปฺปมาเทน สพฺพกิจฺจานิ กาตุํ. ปรตฺถนฺติ ปจฺจยทายกานํ มหปฺผลานิสํสํ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ. ทุติยํ. ๓. อุปนิสสุตฺตวณฺณนา [๒๓] ตติเย "ชานโต อหนฺ"ติอาทีสุ ชานโตติ ชานนฺตสฺส. ปสฺสโตติ ปสฺสนฺตสฺส. เทฺวปิ ปทานิ เอกตฺถานิ, พฺยญฺชนเมว นานํ. เอวํ สนฺเตปิ "ชานโต"ติ ญาณลกฺขณํ อุปาทาย ปุคฺคลํ นิทฺทิสติ. อาชานนลกฺขณํ หิ ญาณํ. "ปสฺสโต"ติ ญาณปฺปภาวํ อุปาทาย. ปสฺสนปฺปภาวํ หิ ญาณํ, ญาณสมงฺคี ปุคฺคโล จกฺขุมา วิย จกฺขุนา รูปานิ, ญาเณน วิวเฏ ธมฺเม ปสฺสติ. อาสวานํ ขยนฺติ เอตฺถ อาสวานํ ปหานํ อสมุปฺปาโท ขีณากาโร นตฺถิภาโวติ อยมฺปิ อาสวกฺขโยติ วุจฺจติ, ภงฺโคปิ มคฺคผลนิพฺพานานิปิ. "อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตินฺ"ติอาทีสุ ๑- หิ ขีณากาโร อาสวกฺขโยติ วุจฺจติ. "โย อาสวานํ ขโย วโย เภโท ปริเภโท อนิจฺจตา อนฺตรธานนฺ"ติ ๒- เอตฺถ ภงฺโค. "เสกฺขสฺส เสกฺขมานสฺส ๓- อุชุมคฺคานุสาริโน ขยสฺมึ ปฐมํ ญาณํ ตโต อญฺญา อนนฺตรา"ติ ๔- เอตฺถ มคฺโค. โส หิ อาสเว เขเปนฺโต วูปสเมนฺโต อุปฺปชฺชติ, ตสฺมา อาสวานํ ขโยติ วุตฺโต. "อาสวานํ ขยา สมโณ โหตี"ติ เอตฺถ ผลํ. ตํ หิ อาสวานํ ขีณนฺเต. อุปฺปชฺชติ, ตสฺมา อาสวานํ ขโยติ วุตฺตํ. "อาสวา ตสฺส วฑฺฒนฺติ อารา โส อาสวกฺขยา"ติ ๕- เอตฺถ นิพฺพานํ. ตํ หิ อาคมฺม อาสวา ขียนฺติ, ตสฺมา อาสวานํ ขโยติ วุตฺตํ. อิธ @เชิงอรรถ: ม.มู. ๑๒/๔๓๘/๓๘๖, อภิ.วิ. ๓๕/๘๓๑/๔๒๐ @ อภิ.วิ. ๓๕/๓๕๔/๒๒๘ (อตฺถโต สมานํ) ฉ.ม.,อิ. สิกฺขมานสฺส @ ขุ.อิติ. ๒๕/๖๒/๒๗๙ ขุ.ธ. ๒๕/๒๕๓/๖๐ อชฺฌานสญฺญิตฺเถรวตฺถุ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๑.

ปน มคฺคผลานิ อธิปฺเปตานิ. โน อชานโต โน อปสฺสโตติ โย ปน น ชานาติ น ปสฺสติ, ตสฺส โน วทามีติ อตฺโถ. เอเตน เย อชานโต อปสฺสโตปิ สํสาราทีหิเยว สุทฺธึ วทนฺติ, เต ปฏิกฺขิตฺตา โหนฺติ. ปุริเมน ปททฺวเยน อุปาโย วุตฺโต, อิมินา อนุปายํ ปฏิเสเธติ. อิทานิ ยํ ชานโต อาสวานํ ขโย โหติ, ตํ ทสฺเสตุกาโม กิญฺจ ภิกฺขเว ชานโตติ ปุจฺฉํ อารภิ. ตตฺถ ชานนา พหุวิธา. ทพฺพชาติโก ๑- เอว หิ โกจิ ภิกฺขุ ฉตฺตํ กาตุํ ชานาติ, โกจิ จีวราทีนํ อญฺญตรํ, ตสฺส อีทิสานิ กมฺมานิ วตฺตสีเส ฐตฺวา กโรนฺตสฺส สา ชานนา สคฺคมคฺคผลานํ ๒- ปทฏฺฐานํ น โหตีติ น วตฺตพฺพา. ๓- โย ปน สาสเน ปพฺพชิตฺวา เวชฺชกมฺมาทีนิ กาตุํ ชานาติ, ตสฺเสวํ ชานโต อาสวา วฑฺฒนฺติเยว. ตสฺมา ยํ ชานโต ปสฺสโต จ อาสวานํ ขโย โหติ, ตเทว ทสฺเสนฺโต อิติ รูปนฺติอาทิมาห. เอวํ โข ภิกฺขเว ชานโตติ เอวํ ปญฺจนฺนํ ขนฺธานํ อุทยพฺพยํ ชานนฺตสฺส. อาสวานํ ขโย โหตีติ อาสวานํ ขยนฺเต ชาตตฺตา "อาสวานํ ขโย"ติ ลทฺธนามํ อรหตฺตํ โหติ. เอวํ อรหตฺตนิกูเฏน เทสนํ นิฏฺฐเปตฺวา อิทานิ ขีณาสวสฺส อาคมนียํ ปุพฺพภาคปฏิปทํ ทสฺเสตุํ ยมฺปิ ๔- ตํ ภิกฺขเวติอาทิมาห. ตตฺถ ขยสฺมึ ขเย ญาณนฺติ อาสวกฺขยสงฺขาเต อรหตฺตผเล ปฏิลทฺเธ สติ ปฏิเวธญาณํ. ๕- ตํ หิ อรหตฺตผลสงฺขาเต ขยสฺมึ ปฐมวารํ อุปฺปนฺเน ปจฺฉา อุปฺปนฺนตฺตา ขเยญาณนฺติ วุจฺจติ. สอุปนิสนฺติ สการณํ สปฺปจฺจยํ. วิมุตฺตีติ อรหตฺตผลวิมุตฺติ. สา หิ ตสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย โหติ. เอวํ อิโต ปเรสุปิ ลพฺภมานวเสน ปจฺจยภาโว เวทิตพฺโพ. วิราโคติ มคฺโค. โส หิ กิเลเส วิราเชนฺโต ๖- เขเปนฺโต อุปฺปนฺโน, ตสฺมา วิราโคติ วุจฺจติ. นิพฺพิทาติ นิพฺพิทาญาณํ. เอเตน พลววิปสฺสนํ ทสฺเสติ. @เชิงอรรถ: ม. สิปฺปชาติโก สี. มคฺคผลานํ ฉ.ม.,อิ. วตฺตพฺพํ @ ฉ.ม., อิ. ยมฺปิสฺส ฉ.ม., อิ. ปจฺจเวกฺขณญาณํ สี. วิรชฺเชนฺโต


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๖๐-๖๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=12&page=60&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=1326&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=12&A=1326&modeTY=2&pagebreak=1#p60


จบการแสดงผล หน้าที่ ๖๐-๖๑.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]