อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๙๗.

ธมฺมาทโย วุตฺตปฺปการาว. อสฺมีติ ปิสฺส โหตีติ ตณฺหามานทิฏฺิวเสน อสฺมีติ เอวํปิสฺส โหติ. อิโต ปเรสุ อยมหมสฺมีติ รูปาทีสุ กิญฺจิเทว ธมฺมํ คเหตฺวา "อยํ อหมสฺมี"ติ อตฺตทิฏฺิวเสน วุตฺตํ. ภวิสฺสนฺติ สสฺสตทิฏฺิวเสน. น ภวิสฺสนฺติ อุจฺเฉททิฏฺิวเสน. รูปี ภวิสฺสนฺติอาทีนิ สพฺพานิ สสฺสตเมว ภชฺชนฺติ. อเถตฺถาติ อถ เตเนวากาเรน ิเตสุ เอเตสุ อินฺทฺริเยสุ. อวิชฺชา ปหียตีติ จตูสุ สจฺเจสุ อาณภูตา อวิชฺชา ปหียติ. วิชฺชา อุปฺปชฺชตีติ อรหตฺตมคฺควิชฺชา อุปฺปชฺชติ. เอวเมตฺถ อสฺมีติ ตณฺหามานทิฏฺิโย. ^๑- กมฺมสฺส ปญฺจนฺนญฺจ อินฺทฺริยานํ อนฺตเร เอโก สนฺธิ, วิปากมนํ ปญฺจินฺทฺริยปกฺขิกํ กตฺวา ปญฺจนฺนญฺจ อินฺทฺริยานํ กมฺมมสฺส จ อนฺตเร เอโก สนฺธีติ. อิติ ตโย ปปญฺจา อตีโต อทฺธา, อินฺทฺริยาทีนิ ปจฺจุปฺปนฺโน อทฺธา, ตตฺถ กมฺมมนํ อาทึ กตฺวา อนาคตสฺส ปจฺจโย ทสฺสิโตติ. ปญฺจมํ. ๖. ขนฺธสุตฺตวณฺณนา [๔๘] ฉฏฺเ รูปกฺขนฺโธ กามาวจโร, จตฺตาโร ขนฺธา จตุภูมกา. สาสวนฺติ อาสวานํ อารมฺมณภาเวน ปจฺจยภูตํ. อุปาทานิยนฺติ ตเถว จ อุปาทานานํ ปจฺจยภูตํ. วจนตฺโถ ปเนตฺถ:- อารมฺมณํ กตฺวา ปวตฺเตหิ สห อาสเวหีติ สห อาสเวหีติ สาสวํ. อุปาทาตพฺพนฺติ อุปาทานิยํ. อิธาปิ รูปกฺขนฺโธ กามาวจโร, อวเสสา เตภูมกา วิปสฺสนาจารวเสน วุตฺตา. เอวเมตฺถ รูปํ ราสฏฺเน ขนฺเธสุ ปวิฏฺ, สาสวราสฏฺเน อุปาทานกฺขนฺเธสุ. เวทนาทโย สาสวาปิ อตฺถิ, อนาสวาปิ อตฺถิ. เต ราสฏฺเน สพฺเพปิ ขนฺเธสุ ปวิฏฺา, เตภูมกา ปเนตฺถ สาสวฏฺเน อุปาทานกฺขนฺเธสุ ปวิฏฺาติ. ฉฏฺ. @เชิงอรรถ: ^๑ สี. อสฺมีติ ตณฺหามานทิฏฺิโย, เอวเมตฺถ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๙๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=12&page=297&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=6533&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=12&A=6533&pagebreak=1#p297