อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๗๘.

นาโค วต โภติ เอตฺถ โภติ ธมฺมาลปนํ. พลวนฺตฏฺเน นาโค. นาควตาติ นาคภาเวน. สีโห วตาติอาทีสุ อสนฺตาสนฏฺเน สีโห. พฺยตฺตปริจริยฏฺเน ^๑- การณาการณชานเนน วา อาชานีโย. อปฺปฏิสมฏฺเน นิสโภ. ควสตเชฏฺโก หิ อุสโภ, ควสหสฺสเชฏฺโก จ อาสโภ, ^๒- ควสตสหสฺสเชฏฺโก นิสโภติ วุจฺจติ. ภควา ปน อปฺปฏิสมฏฺเน อาสภณฺานํ ปฏิชานาติ. เตเนวตฺเถน อิธ "นิสโภ"ติ วุตฺโต. ธุรวาหฏฺเน โธรยฺโห. นิพฺพิเสวนฏฺเน ทนฺโต. ปสฺสาติ อนิยมิตาณตฺติ. สมาธินฺติ อรหตฺตผลสมาธึ. สุวิมุตฺตนฺติ ผลวิมุตฺติยา สุวิมุตฺตํ. ราคานุคตํ ปน จิตฺตํ อภินตํ นาม โหติ, โทสานุคตํ อปนตํ. ตทุภยปฏิกฺเขเปน น จาภินตํ น จาปนตนฺติ อาห. น จ สสงฺขารนิคฺคยฺห วาริตวตนฺติ ^๓- น สสงฺขาเรน สปฺปโยเคน กิเลเส นิคฺคเหตฺวา วาริตฺวา วตํ, ^๔- กิเลสานํ ปน ฉินฺนตฺตา วตํ ผลสมาธินา สมาหิตนฺติ อตฺโถ. อติกฺกมิตพฺพนฺติ วิเหเตพฺพํ ฆฏฺเฏตพฺพํ. อทสฺสนาติ อญฺาณา. อญฺาณี หิ อนฺธพาโลว. เอวรูเป สตฺถริ อปรชฺเฌยฺยาติ เทวทตฺตํ ฆฏยมานา วทนฺติ. ปญฺจเวทาติ อิติหาสปญฺจมานํ เวทานํ ธารกา. สตํ สมนฺติ วสฺสสตํ. ตปสฺสีติ ตปนิสฺสิตกา หุตฺวา. จรนฺติ จรนฺตา. น สมฺมา วิมุตฺตนฺติ สเจปิ เอวรูปา พฺราหฺมณา วสฺสสตํ จรนฺติ, จิตฺตํ จ เนสํ สมฺมา วิมุตฺตํ น โหติ. หีนตฺตรูปา น ปารํ คมา เตติ หีนตฺตสภาวา เต นิพฺพานํ คมา น โหนฺติ. "หีนตฺถรูปา"ติปิ ปาโ. หีนตฺถชาติกา ปริหีนตฺถาติ อตฺโถ. ตณฺหาธิปนฺนาติ ตณฺหาย อชฺโฌตฺถตา. วตสีลพทฺธาติ อชวตกุกฺกุรวตาทีหิ จ วเตหิ ตาทิเสเหว จ สีเลหิ พทฺธา. ลูขํ ตปนฺติ ปญฺจตาปตปฺปนํ ^๖- กณฺฏกเสยฺยาทิกํ ตปํ. อิทานิ สา เทวตา สาสนสฺส นิยฺยานิกภาวํ กเถนฺตี น มานกามสฺสาติอาทมาห, ตํ วุตฺตตฺถเมวาติ. อฏฺมํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. พยตฺตปริจยฏฺเน, สี. ภตฺตุปริจริยตฺเถน ฏีกา. พฺยตฺตุปริจรณตฺเถน @^๒ ฉ.ม. วสโภ ^๓ ฉ.ม. วาริตคตนฺติ ^๔ ฉ.ม. วาริตวตํ @^๕ สี., อิ. ปญฺจตปตาปนํ, ฉ.ม. ปญฺจาตปตาปนํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๗๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=11&page=78&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=11&A=2054&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=11&A=2054&pagebreak=1#p78