อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๒๒๒.

โส ทิสฺวา กถํ ปวตฺเตสฺสติ, ตสฺสาหํ กถานุสาเรน ธมฺมํ เทเสสฺสามี"ติ กถาปวตฺตนตฺถํ เอวมกาสิ. อุปสงฺกมีติ พฺราหฺมโณ "อยํ สสีสํ ปารุปิตฺวา สพฺพรตฺตึ ปธานมยุตฺโต, อิมสฺส ทกฺขิโณทกํ ทตฺวา อิมํ หพฺยเสสํ ทสฺสามี"ติ พฺราหฺมณสญฺญี หุตฺวา อุปสงฺกมิ. มุณฺโฑ อยํ ภวํ, มุณฺฑโก อยํ ภวนฺติ สีเส วิวริตมตฺเต นีจเกสนฺตํ ทิสฺวา "มุณฺโฑ"ติ ^๑- อาห. ตโต สุฏฺฐุตรํ โอโลเกนฺโต ปวตฺตมตฺตํปิ สิขํ อทิสฺวา หีเฬนฺโต "มุณฺฑโก"ติ อาห. ตโตวาติ ยตฺถ ฐิโต อทฺทส, ตมฺหาว ปเทสา. มุณฺฑาปิ หีติ เกนจิ การเณน มุณฺฑิตสีสาปิ โหนฺติ. มา ชาตึ ปุจฺฉาติ ยทิ ทานสฺส มหปฺผลตํ ปจฺจาสึสสิ, ชาตึ มา ปุจฺฉ. อการณํ หิ ทกฺขิเณยฺยภาวสฺส ชาติ. จรณญฺจ ปุจฺฉาติ อปิจ โข สีลาทิคุณเภทจรณํ ปุจฺฉ. เอตํ หิ ทกฺขิเณยฺยภาวสฺส การณํ. อิทานิสฺส ตมตฺถํ วิภาเวนฺโต กฏฺฐา หเว ชายติ ชาตเวโทติอาทิมาห. ตตฺราธิปฺปาโย ^๒- :- อิธ กฏฺฐา อคฺคิ ชายติ, น จ โส สาลาทิกฏฺฐา ชาโตว อคฺคิกิจฺจํ กโรติ, ปาสาณโทณิอาทิกฏฺฐา ชาโต น กโรติ, อตฺตโน ปน อจฺจิอาทิคุณสมฺปตฺติยา ยโต วา ตโต วา ชาโต กโรติเยว. เอวํ ปน ^๓- พฺราหฺมณกุลาทีสุ ชาโตว ทกฺขิเณยฺโย โหติ จณฺฑาลกุลาทีสุ ชาโต น โหติ, อปิจ โข นีจกุลิโนปิ อุจฺจากุลิโนปิ ขีณาสวมุนิ ธิติมา หิรินิเสโธ อาชานีโย โหติ, อิมาย ธิติหิริปมุขาย ^๔- คุณสมฺปตฺติยา ชาติมา อุตฺตมทกฺขิเณยฺโญ โหติ. โส หิ ธิติยา คุเณ ธาเรติ, หิริยา โทเส นิเสเธตีติ. อปิเจตฺถ มุนีติ โมนธมฺเมน สมนฺนาคโต. ธิติมาติ วิริยวา. อาชานีโยติ การณาการณชานนโก. หิรินิเสโธติ หิริยา ปาปานิ นิเสเธตฺวา ฐิโต. สจฺเจน ทนฺโตติ ปรมตฺถสจฺเจน ทนฺโต. ทมสา อุเปโตติ อินฺทฺริยทเมน อุปคโต. ^๕- เวทนฺตคูติ จตุนฺนํ มคฺคเวทานํ อนฺตํ จตูหิ วา มคฺคเวเทหิ กิเลสานํ อนฺตํ คโต. วุสิตพฺรหฺมจริโยติ มคฺคพฺรหฺมจริยวาสํ วุตฺโถ. ยญฺญูปนีโตติ @เชิงอรรถ: ^๑ รสฺสเกสนฺตนฺติ ฏีกา ^๒ ฉ.ม. ตตฺรายํ อธิปฺปาโย ^๓ ฉ.ม. น @^๔ ฉ.ม. ธิติหิริปโมกฺขาย ^๕ ฉ.ม. อุเปโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๒๒๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=11&page=222&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=11&A=5758&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=11&A=5758&modeTY=2&pagebreak=1#p222