อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๕๓.

อิตเรสํ ติณฺณํ ภูตานํ อุปาทารูปสฺส จ ปญฺาปนาย ทสฺสนตฺถาย เหตุ เจว ปจฺจโย จ. เอวํ เสเสสุปิ โยชนา เวทิตพฺพา. ผสฺโสติ "ผุฏฺโ ภิกฺขเว เวเทติ, ผุฏฺโ สญฺชานาติ, ตุฏฺโ เจเตตี"ติ ^๑- วจนโต ผสฺโส ติณฺณํ ขนฺธานํ ปญฺาปนาย เหตุ เจว ปจฺจโย จ. วิญฺาณกฺขนฺธสฺสาติ เอตฺถ ปฏิสนฺธิวิญฺาเณน จ ตาว สทฺธึ คพฺภเสยฺยกานํ อุปริมปริจฺเฉเทน สมตึสรูปานิ สมฺปยุตฺตา จ ตโย จ ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ, ตํ นามรูปํ ปฏิสนฺธิวิญฺาณสฺส ปญฺาปนาย เหตุ เจว ปจฺจเย จ. จกฺขุทฺวาเร จกฺขุปสาโท เจว รูปารมฺมณญฺจ รูปํ, สมฺปยุตฺตา ตโย ขนฺธา นามํ. ตํ นามรูปํ จกฺขุวิญฺาณสฺส ปญฺาปนาย เหตุ เจว ปจฺจโย จ. เอเสว นโย เสสวิญฺาเณสุ. [๘๗] กถํ ปน ภนฺเตติ อิทํ กิตฺตเกน น โขติ วฏฺฏํ ปุจฺฉนฺโต เอวมาห. สกฺกายทิฏฺิ น โหตีติ อิทํ วิวฏฺฏํ ปุจฺฉนฺโต เอวมาห. [๘๘] อยํ รูเป อสฺสาโทติ อิมินา ปริญฺาปฏิเวโธ เจว ทุกฺขสจฺจํ จ กถิตํ. อยํ รูเป อาทีนโวติ อิมินา ปหานปฏเวโธ เจว สมุทยสจฺจํ จ. อิทํ รูเป นิสฺสรณนฺติ อิมินา สจฺฉิกิริยาปฏิเวโธ เจว นิโรธสจฺจํ จ. เย อิเมสุ ตีสุ าเนสุ สมฺมาทิฏฺิอาทโย ธมฺมา, อยํ ภาวนาปฏิเวโธ มคฺคสจฺจํ. เสสปเทสุปิ เอเสว นโย. [๘๙] พหิทฺธาติ ปรสฺส สวิญฺาณเก กาเย. สพฺพนิมิตฺเตสูติ อิมินา ปน อนินฺทฺริยพทฺธมฺปิ สงฺคณฺหาติ. "สวิญฺาณเก กาเย"ติ วจเนน วา อตฺตโน จ ปรสฺส จ กาโย คหิโตว, พหิทฺธา จ สพฺพนิมิตฺตคฺคหเณน อนินฺทฺริยพทฺธํ คณฺหาติ. [๙๐] อนตฺตกตานีติ อนตฺตนิ ตฺวา กตานิ. กมตฺตานํ ผุสิสฺสนฺตีติ กตรสฺมึ อตฺตนิ ตฺวา วิปากํ ทสฺเสนฺตีติ สสฺสตทสฺสนํ โอกฺกมนฺโต เอวมาห. ตณฺหาธิปเตยฺเยนาติ ตณฺหาเชฏฺเกน. ตตฺร ตตฺราติ เตสุ เตสุ ธมฺเมสุ. สฏฺิมตฺตานนฺติ อิเม ภิกฺขู ปกติกมฺมฏฺานํ ปชหิตฺวา อญฺ นวกมฺมฏฺานํ @เชิงอรรถ: ^๑ ผุฏฺโ เจเตติ ผุฏฺโ สญฺชานาติ, สํ. สฬา. ๑๗/๑๒๗/๘๗ (สฺยา)

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๕๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=53&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=1345&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=1345&pagebreak=1#p53