อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๗๕.

อคฺคิวิสสตฺถาทีนิ หิ อเนกานิ มรณการณานิ ตสฺส เสนา, ตาย มหติยา เสนาย วเสน มหาเสเนน เอวรูเปน มจฺจุนา สทฺธึ "กติปาหํ ตาว อาคเมหิ, ยาวาหํ พุทฺธปูชาทึ อตฺตโน อวสฺสยกมฺมํ กโรมี"ติ เอวํ มิตฺตสนฺถวาการสงขาโต ^๑- วา, "อิทํ สตํ วา สหสฺสํ วา คเหตฺวา กติปาหํ อาคเมหี"ติ เอวํ ลญฺจานุปฺปทานสงฺขาโต วา, "อิมินา ^๒- พลราสินา ปฏิพาหิสฺสามี"ติ เอวํ พลราสิสงฺขาโต วา สงฺคโร นตฺถิ. สงฺคโรติ หิ มิตฺตสนฺถวาการลญฺจานุปฺปทานพล- ราสีนํ นามํ, ตสฺมา อยมตฺโถ วุตฺโต. อตนฺทิตนฺติ อนลสํ อุฏฺาหกํ. เอวํ ปฏิปนฺนตฺตา ภทฺโท เอกรตฺโต อสฺสาติ ภทฺเทกรตฺโต. อิติ ตํ เอวํ ปฏิปนฺนํ ปุคฺคลํ "ภทฺเทกรตฺโต อยนฺ"ติ ราคาทีนํ สนฺตตาย สนฺโต พุทฺธมุนิ อาจิกฺขติ. [๒๗๓] เอวํรูโปติอาทีสุ กาโฬปิ สมาโน อินฺทนีลมณิวณฺโณ อโหสินฺติ วา เอวํ มนุญฺรูปวเสเนว เอวํรูโป อโหสึ. กุสลสุขโสมนสฺสเวทนาวเสเนว เอวํเวทโน. ตํสมฺปยุตฺตานํเยว สญฺาทีนํ วเสน เอวํสญฺโ เอวํสงฺขาโร เอวํวิญฺาโณ อโหสึ อตีตมทฺธานนฺติ. ตตฺถ นนฺทึ สมนฺวาเนตีติ เตสุ รูปาทีสุ ตณฺหํ สมนฺวาเนติ อนุปวตฺเตติ. หีนรูปาทิวเสน ปน เอวํรูโป อโหสึ ฯเปฯ เอวํวิญฺาโณ อโหสินฺติ น มญฺติ. นนฺทึ น สมนฺวาเนตีติ ตณฺหํ วา ตณฺหาสมฺปยุตฺตทิฏฺึ วา นานุปวตฺตยติ. [๒๗๔] เอวํรูโป สิยนฺติอาทีสุปิ ปณีตมนุญฺรูปาทิวเสเนว ^๓- ตณฺหาทิฏฺิปวตฺตสงฺขาตา นนฺทิสมนฺวานยนาว เวทิตพฺพา. [๒๗๕] กถญฺจ ภิกฺขเว ปจฺจุปฺปนฺเนสุ ธมฺเมสุ สํหีรตีติ อิทํ "ปจฺจุปฺปนฺนญฺจ โย ธมฺมํ, ตตฺถ ตตฺถ วิปสฺสติ. อสํหีรํ อสงฺกุปฺปนฺ"ติ อุทฺเทสสฺส นิทฺเทสตฺถํ วุตฺตํ. กามญฺเจตฺถ "กถญฺจ ภิกฺขเว ปจฺจุปฺปนฺนํ ธมฺมํ น วิปสฺสตี"ติอาทิ วตฺตพฺพํ สิยา, ยสฺมา ปน อสํหีราติ จ อสงฺกุปฺปาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มิตฺตสนฺถวกรณ.... ^๒ ฉ.ม. อิมินาหํ ^๓ ฉ.ม. ตํมนุญฺ,...

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๗๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=175&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=4445&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=4445&pagebreak=1#p175