อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๑๘.

[๑๙๑] อิทานิ อรหตฺตมคฺคสฺส วิปสฺสนํ อาจิกฺขนฺโต ปญฺจ โข อิเม อานนฺท อุปาทานกฺขนฺธาติอาทิมาห. ตตฺถ โส ปหียตีติ รูเป อสฺมีติ มาโน อสฺมีติ ฉนฺโท อสฺมีติ อนุสโย ปหียติ. ตถา เวทนาทีสุ สมฺปชานตา วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพา. อิเม โข เต อานนฺท ธมฺมาติ เหฏฺา กถิเต สมถวิปสฺสนามคฺคผลธมฺเม สนฺธายาห. กุสลายติกาติ กุสลโต อาคตา. กุสลา หิ กุสลาปิ โหนฺติ กุสลายติกาปิ, เสยฺยถิทํ, ^๑- ปมชฺฌานํ กุสลํ, ทุติยชฺฌานํ กุสลญฺเจว กุสลายติกญฺจ ฯเปฯ อากิญฺจญฺายตนํ กุสลํ, เนวสญฺานาสญฺายตนํ กุสลญฺเจว กุสลายติกญฺจ, เนวสญฺานาสญฺายตนํ กุสลํ, โสตาปตฺติมคฺโค กุสโล เจว กุสลายติโก จ ฯเปฯ อนาคามิมคฺโค กุสโล, อรหตฺตมคฺโค กุสโล เจว กุสลายติโก จ. ตถา ปมชฺฌานํ กุสลํ, ตํสมฺปยุตฺตกา ธมฺมา กุสลา เจว กุสลายติกา จ ฯเปฯ อรหตฺตมคฺโค กุสโล, ตํสมฺปยุตฺตกา ธมฺมา กุสลา เจว กุสลายติกา จ. อริยา นิกฺกิเลสา วิสุทฺธา. โลกุตฺตราติ โลเก อุตฺตรา วิสิฏฺา. อนวกฺกนฺตา ปาปิมตาติ ปาปิมนฺเตน มาเรน อโนกฺกนฺตา. วิปสฺสนาปาทกา อฏฺสมาปตฺติโย อปฺเปตฺวา นิสินฺนสฺส หิ ภิกฺขุโน จิตฺตํ มาโร น ปสฺสติ, "อิทํ นาม อารมฺมณํ นิสฺสาย สํวตฺตตี"ติ ชานิตุํ น สกฺโกติ. ตสฺมา "อนวกฺกนฺตา"ติ วุตฺตํ. ตํ กึ มญฺสีติ อิทํ กสฺมา อาห? คเณ ^๒- หิ เอโก อานิสํโส อตฺถิ, ตํ ทสฺเสตุํ อิทมาห. อนุพนฺธิตุนฺติ อนุคจฺฉิตุํ ปริวาริตุํ. ^๓- น โข อานนฺทาติ เอตฺถ กิญฺจาปิ ภควตา "สุตาวุโธ ภิกฺขเว อริยสาวโก อกุสลํ ปชหติ, กุสลํ ภาเวติ, สาวชฺชํ ปชหติ, อนวชฺชํ ภาเวติ, สุทฺธํ อตฺตานํ ปริหรตี"ติ ^๔- พหุสฺสุโต ปญฺจาวุธสมฺปนฺโน โยโธ วิย วุตฺโต ยสฺมา ปน โย สุตฺตปริยตฺตึ อุคฺคเหตฺวาปิ ตทนุจฺฉวิกํ อนุโลมปฏิปทํ น ปฏิปชฺชติ, น ตสฺส ตํ อาวุธํ โหติ. โย ปฏิปชฺชติ, @เชิงอรรถ: ^๑ กถํ (?) ^๒ ฉ. คเณปิ ^๓ ม. ปริวตฺติตุํ, ฉ. ปริจริตุํ @^๔ องฺ สตฺตก. ๒๓/๖๔/๑๐๑

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๑๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=118&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=2999&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=2999&pagebreak=1#p118