อรรถกถาเล่มที่ ๑ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๑)
หน้าที่ ๔๓๙-๔๔๑.

หน้าที่ ๔๓๙.
อปโร กุโต ปพฺพชิตสฺส สุงฺกํ คจฺฉตูติ วทติ ลทฺธกปฺปํ โหติ
คนฺตพฺพํ ฯ ภิกฺขูนํ สุงฺกํ อทตฺวา คนฺตุํ น วฏฺฏตีติ คณฺหาถ
อุปาสกาติ วุตฺเต ปน ภิกฺขุสฺส สุงฺกํ คณฺหนฺเตหิ ปตฺตจีวรํ
คเหตพฺพํ ภวิสฺสติ กินฺเตน คจฺฉตูติ วุตฺเตปิ ลทฺธกปฺปเมว ฯ
สเจ สุงฺกิกา นิทฺทายนฺติ วา ชูตํ วา กีฬนฺติ กตฺถจิ วา คตา
อยญฺจ กุหึ สุงฺกิกาติ ปกฺโกสิตฺวาปิ น ปสฺสติ ลทฺธกปฺปเมว ฯ
สเจปิ สุงฺกฏฺฐานํ ปตฺวา อญฺญาวิหิโต กิญฺจิ จินฺเตนฺโต วา
สชฺฌายนฺโต วา มนสิการํ อนุยุญฺชนฺโต วา โจรหตฺถิสีหพฺยคฺฆาทีหิ
สหสา วุฏฺฐาย สมนุพทฺโธ วา มหาเมฆํ อุฏฺฐิตํ ทิสฺวา ปุรโต
สาลํ ปวิสิตุกาโม วา หุตฺวา ตํ ฐานํ อติกฺกมติ ลทฺธกปฺปเมว ฯ
สุงฺกํ ปริหรตีติ เอตฺถ อุปจารํ โอกฺกมิตฺวา กิญฺจาปิ ปริหรติ
อวหาโรเยวาติ กุรุนฺทฏฺฐกถายํ วุตฺตํ ฯ มหาอฏฺฐกถายํ ปน
ปริหรนฺตํ ราชปุริสา วิเหเฐนฺตีติ เกวลํ อาทีนวํ ทสฺเสตฺวา อุปจารํ
โอกฺกมิตฺวา ปริหรโต ทุกฺกฏํ อโนกฺกมิตฺวา ปริหรโต
อนาปตฺตีติ วุตฺตํ ฯ อิทํ ปาลิยา สเมติ ฯ เอตฺถ ทฺวีหิ เลฑฺฑุปาเตหิ
อุปจาโร ปริจฺฉินฺทิตพฺโพติ ฯ
                   สุงฺกฆาฏกถา นิฏฺฐิตา ฯ
     {๑๑๔} อิโต ปรสฺมึ เอกํเสน อวหารปโหนกํ ปาณํ ทสฺเสนฺโต
มนุสฺสปาโณติ อาห ฯ ตมฺปิ ภุชิสฺสํ หรนฺตสฺส อวหาโร นตฺถิ ฯ
โยปิ ภุชิสฺโส มาตรา วา ปิตรา วา อาฐปิโต โหติ อตฺตนา
วา อตฺตโน อุปริ กตฺวา ปญฺญาสํ วา สฏฺฐึ วา อคฺคเหสิ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๔๐.
ตมฺปิ หรนฺตสฺส อวหาโร นตฺถิ ฯ ธนํ ปน คตฏฺฐาเน วฑฺฒติ ฯ
อนฺโตชาตกธนกฺกีตกกรมรานีตกปฺปเภทํ ปน ทาสํเยว หรนฺตสฺส
อวหาโร โหติ ฯ ตเมว หิ สนฺธาย อิทํ วุตฺตํ ปาโณ นาม
มนุสฺสปาโณ วุจฺจตีติ ฯ เอตฺถ จ เคหทาสิยา กุจฺฉิมฺหิ ชาโต
อนฺโตชาตโก ธเนน กีโต ธนกฺกีตโก ปรเทสโต อาหริตฺวา อาเนตฺวา
ทาสพฺยํ อุปคมิโต กรมรานีโตติ เวทิตพฺโพ ฯ เอวรูปํ ปาณํ
หริสฺสามีติ อามสติ ทุกฺกฏํ ฯ หตฺเถ วา ปาเท วา คเหตฺวา
อุกฺขิปนฺโต ผนฺทาเปติ ถุลฺลจฺจยํ ฯ อุกฺขิปิตฺวา ปลายิตุกาโม
เกสคฺคมตฺตมฺปิ ฐิตฏฺฐานโต อติกฺกาเมติ ปาราชิกํ ฯ เกเสสุ
วา หตฺเถสุ วา คเหตฺวา กฑฺฒติ ปทวาเรน กาเรตพฺโพ ฯ ปทสา
เนสฺสามีติ ตชฺเชนฺโต วา ปหรนฺโต วา อิโต คจฺฉาหีติ วทติ ฯ
เตน วุตฺตํ ทิสาภาคํ คจฺฉนฺตสฺส ทุติยปทวาเร ปาราชิกํ ฯ เยปิ
เตน สทฺธึ เอกจฺฉนฺทา โหนฺติ สพฺเพสํ เอกกฺขเณ ปาราชิกํ ฯ
ภิกฺขุ ทาสํ ทิสฺวา สุขทุกฺขํ ปุจฺฉิตฺวา วา อปุจฺฉิตฺวา วา คจฺฉ
ปลายิตฺวา สุขํ ชีวาติ วทติ ฯ โส เจ ปลายติ ทุติยปทวาเร
ปาราชิกํ ฯ ตํ อตฺตโน สมีปํ อาคตํ อญฺโญ ปลาหีติ วทติ ฯ
สเจ ภิกฺขุสตํ ปฏิปาฏิยา อตฺตโน อตฺตโน สมีปาคตํ วทติ
สพฺเพสํ ปาราชิกํ ฯ โย ปน เวคสา ปลายนฺตํเยว ปลาย ยาว
ตํ สามิกา น คณฺหนฺตีติ ภณติ อนาปตฺติ ปาราชิกสฺส ฯ
สเจ ปน สณิกํ คจฺฉนฺตํ ภณติ โส จ ตสฺส วจเนน สีฆํ
คจฺฉติ ปาราชิกํ ฯ ปลายิตฺวา อญฺญํ คามํ วา เทสํ วา คตํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๔๑.
ทิสฺวา ตโตปิ ปลาเปนฺตสฺส ปาราชิกเมว ฯ อทินฺนาทานนฺนาม
ปริยาเยน มุจฺจติ ฯ โย หิ เอวํ วเทติ ตฺวํ อิธ กึ กโรสิ
กินฺเต ปลายิตุํ น วฏฺฏตีติ วา กึ กตฺถจิ คนฺตฺวา สุขํ ชีวิตุํ
น วฏฺฏตีติ วา ทาสาทาสิโย ปลายิตฺวา อมุกนฺนาม ปเทสํ
คนฺตฺวา สุขํ ชีวนฺตีติ วา โส จ ตสฺส วจนํ สุตฺวา ปลายติ
อวหาโร นตฺถิ ฯ โยปิ มยํ อสุกนฺนาม เทสํ คจฺฉาม ตตฺร
คตา สุขํ ชีวนฺติ อมฺเหหิ จ สทฺธึ คจฺฉนฺตานํ อนฺตรามคฺเคปิ
ปาเถยฺยาทีหิ กิลมโถ นตฺถีติ วตฺวา อตฺตนา สทฺธึ อาคจฺฉนฺตํ
คเหตฺวา คจฺฉติ มคฺคคมนวเสน น เถยฺยจิตฺเตน เนวตฺถิ
อวหาโร ฯ อนฺตรามคฺเค จ โจเรสุ อุฏฺฐิเตสุ อเร โจรา
อุฏฺฐิตา เวเคน ปลาหิ เอหิ ยาหีติ วทนฺตสฺสาปิ
โจรนฺตรายโมจนตฺถาย วุตฺตตฺตา อวหารํ น วทนฺตีติ ฯ
                    ปาณกถา นิฏฺฐิตา ฯ
     อปเทสุ อหิ นาม สสฺสามิโก อหิตุณฺฑิกาทีหิ ๑- คหิตสปฺโป
ยํ กีฬาเปนฺตา อฑฺฒมฺปิ ปาทมฺปิ กหาปณมฺปิ ลภนฺติ มุญฺจนฺตาปิ
หิรญฺญํ วา สุวณฺณํ วา คเหตฺวาว มุญฺจนฺติ ฯ เต กสฺสจิ ภิกฺขุโน
นิสินฺโนกาสํ คนฺตฺวา สปฺปกรณฺฑกํ ฐเปตฺวา นิทฺทายนฺติ วา กตฺถจิ
วา คจฺฉนฺติ ฯ ตตฺร เจ โส ภิกฺขุ เถยฺยจิตฺเตน ตํ กรณฺฑํ อามสติ
ทุกฺกฏํ ผนฺทาเปติ ถุลฺลจฺจยํ ฐานา จาเวติ ปาราชิกํ ฯ สเจ
ปน กรณฺฑํ อุคฺฆาเฏตฺวา สปฺปํ คีวายํ คณฺหาติ ทุกฺกฏํ อุทฺธรติ
ถุลฺลจฺจยํ อุชุํ กตฺวา อุทฺธรนฺตสฺส กรณฺฑตลโต สปฺปสฺส นงฺคุฏฺเฐ
@เชิงอรรถ: ๑. อหิตุณฺฑิโก อหิคุณฺฐโกติ เทฺว ปาฐา เยภุยฺเยน วลญฺชียติ ฯ อหิกุณฺฑิโกติปิ
@ทิสฺสติ ฯ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑ หน้าที่ ๔๓๙-๔๔๑.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=1&page=439&pages=3&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=1&A=9221&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=1&A=9221&modeTY=2&pagebreak=1#p439