อรรถกถาเล่มที่ ๑ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๑)
หน้าที่ ๓๑๒-๓๑๔.

หน้าที่ ๓๑๒.
เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺตสฺสาติ เอตฺถ จ มนุสฺสิตฺถิยา ตีสุ มคฺเคสูติ
อตฺโถ เวทิตพฺโพ ฯ เอวํ สพฺพตฺถ ฯ สพฺเพเอว เจเต มนุสฺสิตฺถิยา
ตโย มคฺคา อมนุสฺสิตฺถิยา ตโย ติรจฺฉานคติตฺถิยา ตโยติ นว
มนุสฺสอุภโตพฺยญฺชนกาทีนํ นว มนุสฺสปณฺฑกาทีนํ เทฺว เทฺว
กตฺวา ฉ ตถา มนุสฺสปุริสาทีนนฺติ สมตฺตึส มคฺคา โหนฺติ ฯ เอเตสุ
นิมิตฺตสญฺาเตสุ ยตฺถ กตฺถจิ อตฺตโน องฺคชาตํ ติลผลมตฺตมฺปิ
ปเวเสตฺวา เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺโต ปาราชิกํ อาปชฺชติ ฯ
     {๕๗} อาปชฺชนฺโต ปน ยสฺมา เสวนจิตฺเตเนว อาปชฺชติ น วินา เตน
ตสฺมา ตํ ลกฺขณํ ทสฺเสนฺโต ภควา ภิกฺขุสฺส เสวนจิตฺตํ
อุปฏฺิเตติอาทิมาห ฯ ตตฺถ ภิกฺขุสฺสาติ เมถุนเสวนกสฺส ภิกฺขุสฺส ฯ
เสวนจิตฺตํ อุปฏฺิเตติ ภุมฺมตฺเถ ปจฺจตฺตวจนํ ฯ เสวนจิตฺเต
ปจฺจุปฏฺิเตติ อตฺโถ ฯ วจฺจมคฺคํ องฺคชาตํ ปเวเสนฺตสฺสาติ
เยน มคฺเคน วจฺจํ นิกฺขมติ ตํ มคฺคํ อตฺตโน องฺคชาตํ
ปุริสนิมิตฺตํ ติลผลมตฺตมฺปิ ปเวเสนฺตสฺส ฯ อาปตฺติ ปาราชิกสฺสาติ
อาปตฺติ ปาราชิกา อสฺส โหตีติ อตฺโถ ฯ อถวา อาปตฺตีติ
อาปชฺชนํ โหติ ฯ ปาราชิกสฺสาติ ปาราชิกธมฺมสฺส ฯ เอเสว
นโย สพฺพตฺถ ฯ {๕๘} เอวํ เสวนจิตฺเตเนว ปเวเสนฺตสฺส อาปตฺตึ
ทสฺเสตฺวา อิทานิ ยสฺมา ตํ ปเวสนํ นาม น เกวลํ อตฺตูปกฺกเมน
ปรูปกฺกเมนาปิ โหติ ตตฺราปิ จ สาทิยนฺตสฺเสว อาปตฺติ
ปฏิเสวนจิตฺตสมงฺคิสฺส น อิตรสฺส ตสฺมา เย สทฺธาปพฺพชิตา กุลปุตฺตา
สมฺมาปฏิปนฺนกา ปรปกฺกเมน ปเวสเนปิ สติ น สาทิยนฺติ เตสํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๓๑๓.
รกฺขณตฺถํ ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา มนุสฺสิตฺถินฺติอาทิมาห ฯ ตตฺถ ปฏิปกฺขํ
อตฺถยนฺติ อิจฺฉนฺตีติ ปจฺจตฺถิกา ฯ ภิกฺขูเอว ปจฺจตฺถิกา
ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา ฯ วิสภาคานํ เวริภิกฺขูนเมตํ อธิวจนํ ฯ มนุสฺสิตฺถึ
ภิกฺขุโน สนฺติเก อาเนตฺวาติ อิสฺสาปกตา ตํ ภิกฺขุํ นาเสตุกามา
อามิเสน วา อุปลาเปตฺวา มิตฺตสนฺถววเสน วา อิทํ อมฺหากํ
กิจฺจํ กโรหีติ วตฺวา กญฺจิ มนุสฺสิตฺถึ รตฺติภาเค ตสฺส ภิกฺขุสฺส
วสโนกาสํ อาเนตฺวา ฯ วจฺจมคฺเคน องฺคชาตํ อภินิสีเทนฺตีติ
ตํ ภิกฺขุํ หตฺถปาทสีสาทีสุ สุคฺคหิตํ นิปฺปริผนฺทํ คเหตฺวา อิตฺถิยา
วจฺจมคฺเคน ตสฺส ภิกฺขุโน องฺคชาตํ อภินิสีเทนฺติ สมฺปโยเชนฺตีติ
อตฺโถ ฯ โส เจติอาทีสุ โส เจ ภิกฺขุ วจฺจมคฺคพฺภนฺตรํ
อตฺตโน องฺคชาตสฺส ปเวสนํ สาทิยติ อธิวาเสติ ตสฺมึ ขเณ
เสวนจิตฺตํ อุปฏฺเปติ ปวิฏฺ สาทิยติ อธิวาเสติ ปวิฏฺกาเล
เสวนจิตฺตํ อุปฏฺเปติ ิตํ สาทิยติ อธิวาเสติ านปฺปตฺตกาเล
สุกฺกวิสฏฺิสมเย เสวนจิตฺตํ อุปฏฺเปติ อุทฺธรณํ สาทิยติ อธิวาเสติ
นีหรณกาเล ปฏิเสวนจิตฺตํ อุปฏฺเปติ เอวํ จตูสุ าเนสุ สาทิยนฺโต
มม เวริสมเณหิ อิทํ กตนฺติ วตฺตุํ น ลภติ ปาราชิกาปตฺติเมว
อาปชฺชติ ฯ ยถา จ อิมานิ จตฺตาริ สาทิยนฺโต อาปชฺชติ เอวํ
ปุริมํ เอกํ อสาทิยิตฺวา ตีณิ สาทิยนฺโตปิ เทฺว อสาทิยิตฺวา เทฺว
สาทิยนฺโตปิ ตีณิ อสาทิยิตฺวา เอกํ สาทิยนฺโตปิ อาปชฺชติเยว ฯ
สพฺพโส ปน อสาทิยนฺโต อาสีวิสมุขํ วิย องฺคารกาสุํ วิย จ
ปวิฏฺ องฺคชาตํ มญฺมาโน นาปชฺชติ ฯ เตน วุตฺตํ ปเวสนํ น
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๓๑๔.
สาทิยติ ฯเปฯ อุทฺธรณํ น สาทิยติ อนาปตฺตีติ ฯ อิมํ หิ
เอวรูปํ อารทฺธวิปสฺสกํ กาเย จ ชีวิเต จ อนเปกฺขํ เอกาทสหิ
อคฺคีหิ สมฺปชฺชลิตานีว สพฺพายตนานิ อุกฺขิตฺตาสิเก วิย จ วธเก
ปญฺจกามคุเณ ปสฺสนฺตํ ปุคฺคลํ รกฺขนฺโต ภควา ปจฺจตฺถิกานํ
จสฺส มโนรถวิฆาตํ กโรนฺโต อิมํ ปเวสนํ น สาทิยตีติอาทิกํ
จตุกฺกํ นีหริตฺวา เปตีติ ฯ
                  ปมจตุกฺกกถา นิฏฺิตา ฯ
     {๕๙-๖๐} เอวํ ปมํ จตุกฺกํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ยสฺมา ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา
อิตฺถึ อาเนตฺวา น เกวลํ วจฺจมคฺเคเนว อภินิสีเทนฺติ อถโข
ปสฺสาวมคฺเคนปิ มุเขนปิ ฯ อิตฺถึ อาเนนฺตาปิ จ เกจิ ชาครนฺตึ
อาเนนฺติ เกจิ สุตฺตํ เกจิ มตฺตํ เกจิ อุมฺมตฺตํ เกจิ ปมตฺตํ
อญฺาวิหิตํ วิกฺขิตฺตนฺติ อตฺโถ ฯ เกจิ มตํ อกฺขยิตํ โสณสิคาลาทีหิ
อกฺขยิตนิมิตฺตนฺติ อตฺโถ ฯ เกจิ มตํ เยภุยฺเยน อกฺขยิตํ ฯ เยภุยฺเยน
อกฺขยิตา นาม ยสฺสา นิมิตฺเต วจฺจมคฺเค วา ปสฺสาวมคฺเค วา
มุเข วา พหุตโร โอกาโส อกฺขยิโต โหติ ฯ เกจิ มตํ เยภุยฺเยน
ขยิตํ ฯ เยภุยฺเยน ขยิตา นาม ยสฺสา วจฺจมคฺคาทิเก นิมิตฺเต
พหุํ ขยิตํ โหติ อปฺปํ อกฺขยิตํ ฯ น เกวลญฺจ มนุสฺสิตฺถิเมว
อาเนนฺติ อถโข อมนุสฺสิตฺถิมฺปิ ติรจฺฉานคติตฺถิมฺปิ ฯ น เกวลญฺจ
วุตฺตปฺปการํ อิตฺถิเมว อุภโตพฺยญฺชนกมฺปิ ปณฺฑกมฺปิ ปุริสมฺปิ
อาเนนฺติ ฯ ตสฺมา เตสํ วเสน อญฺานิปิ จตุกฺกานิ ทสฺเสนฺโต
ภิกฺขุปจฺจตฺถิกา มนุสฺสิตฺถึ ชาครนฺตินฺติอาทิมาห ฯ ตตฺถ ปาลิยา


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑ หน้าที่ ๓๑๒-๓๑๔.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=1&page=312&pages=3&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=1&A=6563&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=1&A=6563&pagebreak=1#p312