ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
ไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 11 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 3 : Sutta. Tī. Pā.

page1.

Suttantapitake dighanikayassa tatiyo bhago ------- patikavaggo namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa. Patikasuttam [1] Evamme sutam . ekam samayam bhagava mallesu viharati anuppiyam nama mallanam nigamo . athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya anuppiyam pindaya pavisi . athakho bhagavato etadahosi atippago kho tava anuppiyayam pindaya caritum yannunaham yena bhaggavagottassa paribbajakassa aramo yena bhaggavagotto paribbajako tenupasankameyyanti. {1.1} Athakho bhagava yena bhaggavagottassa paribbajakassa aramo yena bhaggavagotto paribbajako tenupasankami . athakho bhaggavagotto paribbajako bhagavantam etadavoca etu kho bhante bhagava svagatam bhante bhagavato cirassam kho bhante bhagava imam pariyayamakasi yadidam idhagamanaya nisidatu bhante bhagava idamasanam pannattanti . Nisidi bhagava pannatte asane . bhaggavagottopi kho paribbajako

--------------------------------------------------------------------------------------------- page2.

Annataram nicam asanam gahetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinno kho bhaggavagotto paribbajako bhagavantam etadavoca purimani bhante divasani purimatarani sunakkhatto licchaviputto yenaham tenupasankami upasankamitva mam etadavoca paccakkhatodani maya bhaggava bhagava nadanaham bhaggava 1- bhagavantam uddissa viharamiti kaccetam bhante tatheva yatha sunakkhatto licchaviputto avacati . Tatheva kho etam bhaggava yatha sunakkhatto licchaviputto avaca purimani bhaggava divasani purimatarani sunakkhatto licchaviputto yenaham tenupasankami upasankamitva mam abhivadetva ekamantam nisidi. {1.2} Ekamantam nisinno kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto mam etadavoca paccakkhamidanaham bhante bhagavantam nadanaham bhante bhagavantam uddissa viharissamiti . evam vutte aham bhaggava sunakkhattam licchaviputtam etadavocam api nu taham sunakkhatta evamavocam ehi tvam sunakkhatta mamam uddissa viharahiti . no hetam bhante . Tvam va pana mam evam avaca aham bhante bhagavantam uddissa viharissamiti. No hetam bhante . iti kira sunakkhatta nevahantam vadami ehi tvam sunakkhatta mamam uddissa viharahiti napi kira mam tvam vadesi aham bhante bhagavantam uddissa viharissamiti evam sante moghapurisa ko santo kam paccacikkhati 2- passa moghapurisa @Footnote: 1 Po. Ma. ayam patho natthi . 2 paccakkhasi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page3.

Yavanca te idam aparaddhanti. [2] Na hi pana me bhante bhagava uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karotiti . api nu taham sunakkhatta evam avacam ehi tvam sunakkhatta mamam uddissa viharahi ahante uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissamiti . no hetam bhante . tvam va 1- pana mam evam avaca aham bhante bhagavantam uddissa viharissami bhagava me uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissatiti . no hetam bhante . iti kira sunakkhatta nevahantam vadami ehi tvam sunakkhatta mamam uddissa viharahi ahante uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissamiti napi kira mam tvam vadesi aham bhante bhagavantam uddissa viharissami bhagava me uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissatiti evam sante moghapurisa ko santo kam paccacikkhasi . tam kim mannasi sunakkhatta kate va uttarimanussadhamma iddhipatihariye akate va uttarimanussadhamma iddhipatihariye yassatthaya maya dhammo desito so niyyati takkarassa sammadukkhakkhayayati. Kate va bhante uttarimanussadhamma iddhipatihariye akate va uttarimanussadhamma iddhipatihariye yassatthaya bhagavata dhammo desito so niyyati takkarassa sammadukkhakkhayayati . iti kira sunakkhatta kate va uttarimanussadhamma iddhipatihariye akate va uttarimanussadhamma iddhipatihariye yassatthaya maya dhammo desito so niyyati @Footnote: 1 Po. Ma. tavanca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page4.

Takkarassa sammadukkhakkhayayati . tatra sunakkhatta kim uttarimanussadhamma iddhipatihariyam katam karissati passa moghapurisa yavanca te idam aparaddhanti. [3] Na hi pana me bhante bhagava aggannam pannapetiti 1-. Api nu taham sunakkhatta evam avacam ehi tvam sunakkhatta mamam uddissa viharahi ahante aggannam pannapessamiti . no hetam bhante . tvam va pana mam evam avaca aham bhante bhagavantam uddissa viharissami bhagava me aggannam pannapessatiti . no hetam bhante . iti kira sunakkhatta nevahantam vadami ehi tvam sunakkhatta mamam uddissa viharahi ahante aggannam pannapessamiti napi kira mam tvam vadesi aham bhante bhagavantam uddissa viharissami bhagava me aggannam pannapessatiti evam sante moghapurisa ko santo kam paccacikkhasi . tam kim mannasi sunakkhatta pannatte va agganne apannatte va agganne yassatthaya maya dhammo desito so niyyati takkarassa sammadukkhakkhayayati . pannatte va bhante agganne apannatte va agganne yassatthaya bhagavata dhammo desito so niyyati takkarassa sammadukkhakkhayayati . Iti kira sunakkhatta pannatte va agganne apannatte va agganne yassatthaya maya dhammo desito so niyyati takkarassa sammadukkhakkhayayati . tatra sunakkhatta kim aggannam pannattam @Footnote: 1 Po. Yu. pannapetiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page5.

Karissati passa moghapurisa yavanca te idam aparaddhanti 1-. {3.1} Anekapariyayena kho te sunakkhatta mama vanno bhasito vajjigame itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati iti kho te sunakkhatta anekapariyayena mama vanno bhasito vajjigame . anekapariyayena kho te sunakkhatta dhammassa vanno bhasito vajjigame svakkhato bhagavata dhammo sanditthiko akaliko ehipassiko opanayiko paccattam veditabbo vinnuhiti iti kho te sunakkhatta anekapariyayena dhammassa vanno bhasito vajjigame. {3.2} Anekapariyayena kho te sunakkhatta sanghassa vanno bhasito vajjigame supatipanno bhagavato savakasangho ujupatipanno bhagavato savakasangho nayapatipanno bhagavato savakasangho samicipatipanno bhagavato savakasangho yadidam cattari purisayugani attha purisapuggala esa bhagavato savakasangho ahuneyyo pahuneyyo dakkhineyyo anjalikaraniyo anuttaram punnakkhettam lokassati iti kho te sunakkhatta anekapariyayena sanghassa vanno bhasito vajjigame . arocayami kho te sunakkhatta pativedayami kho te sunakkhatta bhavissanti kho te sunakkhatta vattaro no visahi sunakkhatto licchaviputto samane gotame brahmacariyam caritum so @Footnote: 1 Si. Ma. Yu. itisaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page6.

Avisahanto sikkham paccakkhaya hinayavattoti iti kho te sunakkhatta bhavissanti vattaroti . evampi kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto maya vuccamano apakkameva imasma dhammavinaya yatha tam apayiko nerayiko. [4] Ekamidaham bhaggava samayam thulusu 1- viharami uttaraka nama thulunam nigamo . athakhvaham bhaggava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya sunakkhattena licchaviputtena pacchasamanena uttarakam pindaya pavisim . Tena kho pana samayena acelo korakkhattiyo kukkuravattiko catukkondiko 2- chamanikinnam bhakkhasam mukheneva khadati mukheneva bhunjati . addasa kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto acelam korakkhattiyam kukkuravattikam catukkondikam chamanikinnam bhakkhasam mukheneva khadantam mukheneva bhunjantam . disvanassa etadahosi sadhurupo vata bho araham 3- samano catukkondiko 2- chamanikinnam bhakkhasam mukheneva khadati mukheneva bhunjatiti. {4.1} Athakhvaham bhaggava sunakkhattassa licchaviputtassa cetasa cetoparivitakkamannaya sunakkhattam licchaviputtam etadavocam tvampi nama moghapurisa [4]- sakyaputtiyo patijanissasiti . kim pana mam bhante bhagava evamaha tvampi nama moghapurisa sakyaputtiyo patijanissasiti . nanu te sunakkhatta imam acelam korakkhattiyam kukkuravattikam catukkondikam chamanikinnam bhakkhasam mukheneva khadantam @Footnote: 1 Si. Yu. bumusu. 2 Yu. catukkundiko. 3 Ma. ayam. 4 Po. Ma. samano.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page7.

Mukheneva bhunjantam disvanassa 1- etadahosi sadhurupo vata bho araham samano catukkondiko chamanikinnam bhakkhasam mukheneva khadati mukheneva bhunjatiti . evam sante kim pana bhante bhagava arahattassa maccharayatiti . na kho aham moghapurisa arahattassa maccharayami apica tuyhevetam papakam ditthigatam uppannam tam pajaha ma te ahosi digharattam ahitaya dukkhaya yam kho panetam sunakkhatta mannasi acelo 2- korakkhattiyo sadhurupo araham samanoti so sattamam divasam alasakena kalam karissati kalakato ca kalakanjika 3- nama asura sabbanihino asurakayo tatra uppajjissati kalakatanca nam viranatthambhake susane chaddessanti . akankhamano ca tvam sunakkhatta acelam korakkhattiyam upasankamitva puccheyyasi janasi avuso korakkhattiya attano gatinti thanam kho panetam sunakkhatta vijjati yante acelo korakkhattiyo byakarissati janami avuso sunakkhatta attano gatim kalakanjika nama asura sabbanihino asurakayo tatramhi uppannoti. {4.2} Athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto yena acelo korakkhattiyo tenupasankami upasankamitva acelam korakkhattiyam etadavoca byakato khosi avuso korakkhattiya samanena gotamena acelo korakkhattiyo sattamam divasam alasakena kalam karissati kalakato ca kalakanjika nama asura sabbanihino @Footnote: 1 Ma. Yu. disvana. 2 Po. Ma. Yu. acelam korakkhattiyam . 3 Si. Yu. kalakanja.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page8.

Asurakayo tatra uppajjissati kalakatanca nam viranatthambhake susane chaddessantiti yena tvam avuso korakkhattiya mattam mattam ca bhattam bhunjeyyasi mattam mattam ca paniyam piveyyasi yatha samanassa gotamassa miccha assa vacananti. {4.3} Athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto ekadvihikaya satta rattindivani ganesi yatha tam tathagatassa asaddahamano . Athakho bhaggava acelo korakkhattiyo sattamam divasam alasakena kalamakasi kalakato ca kalakanjika nama asura sabbanihino asurakayo tatra uppajji kalakatanca nam viranatthambhake susane chaddesum. {4.4} Assosi kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto acelo kira 1- korakkhattiyo alasakena kalakato viranatthambhake susane chadditoti . Athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto tena viranatthambhakam susanam yena acelo korakkhattiyo tenupasankami upasankamitva acelam korakkhattiyam tikkhattum panina akotesi janasi avuso korakkhattiya attano gatinti . athakho bhaggava acelo korakkhattiyo panina pitthim paripunchanto vutthasi janami avuso sunakkhatta attano gatim kalakanjika nama asura sabbanihino asurakayo tatramhi uppannoti vatva tattheva uttano paripati 2-. {4.5} Athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto yenaham tenupasankami upasankamitva mam abhivadetva ekamantam nisidi. Ekamantam nisinnam kho aham @Footnote: 1 Yu. kirasaddo natthi. 2 Ma. Yu. papati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page9.

Bhaggava sunakkhattam licchaviputtam etadavocam tam kim mannasi sunakkhatta yatheva te aham acelam korakkhattiyam arabbha byakasim tatheva tam vipakam no 1- annatha vati . yatheva me bhante bhagava acelam korakkhattiyam arabbha byakasi tatheva tam vipakam no annathati . tam kim mannasi sunakkhatta yadi evam sante katam va hoti uttarimanussadhamma iddhipatihariyam akatam vati . addha kho bhante evam sante katam hoti uttarimanussadhamma iddhipatihariyam no akatanti . evampi kho mam tvam moghapurisa uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karontam evam vadesi na hi pana me bhante bhagava uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karotiti passa moghapurisa yavanca te idam aparaddhanti . evampi kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto maya vuccamano apakkameva imasma dhammavinaya yatha tam apayiko nerayiko. [5] Ekamidaham bhaggava samayam vesaliyam viharami mahavane kutagarasalayam . tena kho pana samayena acelo kalaramajjako 2- vesaliyam pativasati labhaggappatto ceva yasaggappatto ca vajjigame. Tassa satta vattapadani samattani samadinnani honti yavajivam acelo assam na vattham paridaheyyam yavajivam brahmacari assam na methunam dhammam patiseveyyam yavajivam suramamseneva yapeyyam na @Footnote: 1 Ma. Yu. nosaddo natthi. 2 Si. Ma. kalaramattako. Si. Yu. kandaramasuko.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page10.

Odanakummasam bhunjeyyam puratthimena vesalim 1- udenam nama cetiyam tam natikkameyyam dakkhinena vesalim gotamakam nama cetiyam tam natikkameyyam pacchimena vesalim sattambam nama cetiyam tam natikkameyyam uttarena vesalim bahuputtakannama cetiyam tam natikkameyyanti so imesam sattannam vattapadanam samadanahetu labhaggappatto ceva yasaggappatto ca vajjigame. {5.1} Athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto yena acelo kalaramajjako tenupasankami upasankamitva acelam kalaramajjakam panham apucchi . tassa acelo kalaramajjako panham puttho na sampayasi asampayanto kopanca dosanca appaccayanca patvakasi . athakho bhaggava sunakkhattassa licchaviputtassa etadahosi sadhurupam vata bho arahantam samanam asadiyimhase 2- ma vata no bho ahosi digharattam ahitaya dukkhayati. {5.2} Athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto yenaham tenupasankami upasankamitva mam abhivadetva ekamantam nisidi . Ekamantam nisinnam kho aham bhaggava sunakkhattam licchaviputtam etadavocam tvampi nama moghapurisa sakyaputtiyo patijanissasiti . kim pana mam bhante bhagava evamaha tvampi nama moghapurisa sakyaputtiyo patijanissasiti . nanu tvam sunakkhatta acelam kalaramajjakam upasankamitva panham apucchi tassa te acelo kalaramajjako panham puttho na sampayasi asampayanto kopanca @Footnote: 1 Si. Yu. vesaliyam . 2 Ma. Yu. asadimhase.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page11.

Dosanca appaccayanca patvakasi tassa te etadahosi sadhurupam vata bho arahantam samanam asadiyimhase ma vata no bho ahosi digharattam ahitaya dukkhayati . evam bhante kim pana bhante bhagava arahattassa maccharayatiti . na kho aham moghapurisa arahattassa maccharayami apica tuyhevetam papakam ditthigatam uppannam tam pajaha ma te ahosi digharattam ahitaya dukkhayati . yam kho panetam sunakkhatta mannasi acelam kalaramajjakam sadhurupo araham samanoti so nacirasseva parihito sanucariko vicaranto odanakummasam bhunjamano sabbaneva vesaliyani cetiyani samatikkamitva yasa nihino kalam karissatiti . athakho bhaggava acelo kalaramajjako nacirasseva parihito sanucariko vicaranto odanakummasam bhunjamano sabbaneva vesaliyani cetiyani samatikkamitva yasa nihino 1- kalamakasi. {5.3} Assosi kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto acelo kira kalaramajjako parihito sanucariko vicaranto odanakummasam bhunjamano sabbaneva vesaliyani cetiyani samatikkamitva yasa nihino kalam karoti 2- . athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto yenaham tenupasankami upasankamitva mam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam nisinnam kho aham bhaggava sunakkhattam licchaviputtam etadavocam tam kim mannasi sunakkhatta yatheva te aham acelam kalaramajjakam arabbha byakasim tatheva tam vipakam no annatha vati . @Footnote: 1 Yu. yasa nikkinno. 2 Ma. katoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page12.

Yatheva me bhante bhagava acelam kalaramajjakam arabbha byakasi tatheva tam vipakam no annathati . tam kim mannasi sunakkhatta yadi evam sante katam va hoti uttarimanussadhamma iddhipatihariyam akatam vati . athakho bhante evam sante katam hoti uttarimanussadhamma iddhipatihariyam no akatanti . evampi kho mam tvam moghapurisa uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karontam evam vadesi na hi pana me bhante bhagava uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karotiti passa moghapurisa yavanca te idam aparaddhanti . evampi kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto maya vuccamano apakkameva imasma dhammavinaya yatha tam apayiko nerayiko. [6] Ekamidaham bhaggava samayam tattheva 1- vesaliyam viharami mahavane kutagarasalayam . tena kho pana samayena acelo patikaputto vesaliyam pativasati labhaggappatto ceva yasaggappatto ca vajjigame. So vesaliyam parisati evam vacam bhasati samanopi gotamo nanavado ahampi nanavado nanavado kho pana nanavadena arahati uttarimanussadhamma iddhipatihariyam dassetum samano gotamo upaddhapatham agaccheyya ahampi upaddhapatham gaccheyya te tattha ubhopi uttarimanussadhamma iddhipatihariyam kareyyama ekance samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissati dvaham karissami dve ce samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyani @Footnote: 1 Po. ayam patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page13.

Karissati cattaraham karissami cattari ce samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyani karissati atthaham karissami . iti yavatakam yavatakam samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissati taddigunam taddigunaham karissamiti. {6.1} Iti 1- kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto yenaham tenupasankami upasankamitva mam abhivadetva ekamantam nisidi . Ekamantam nisinno kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto mam etadavoca acelo bhante patikaputto vesaliyam pativasati labhaggappatto ceva yasaggappatto ca vajjigame so vesaliyam parisati evam vacam bhasati samanopi gotamo nanavado ahampi nanavado nanavado kho pana nanavadena arahati uttarimanussadhamma iddhipatihariyam dassetum samano gotamo upaddhapatham agaccheyya ahampi upaddhapatham gaccheyyam te tattha ubhopi uttarimanussadhamma iddhipatihariyam kareyyama ekance samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissati dvaham karissami. Sankhittam. Taddigunam taddigunaham karissamiti. {6.2} Evam vutte aham bhaggava sunakkhattam licchaviputtam etadavocam abhabbo kho sunakkhatta acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa aham tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. atha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page14.

Muddhapi tassa vipateyyati. {6.3} Rakkhatetam bhante bhagava vacam rakkhatetam sugato vacanti. Kim pana mam tvam sunakkhatta evam vadesi rakkhatetam bhante bhagava vacam rakkhatetam sugato vacanti . bhagavatapassa bhante esa va ekamsena odharita 1- abhabbo acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa aham tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati acelo ca bhante patikaputto viruparupena bhagavato sammukhibhavam agaccheyya tadassa bhagavato musati. {6.4} Api nu sunakkhatta tathagato tam vacam bhaseyya ya sa vaca dvayagaminiti . kim pana bhante bhagavata acelo patikaputto cetasa ceto paricca vidito abhabbo acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati udahu devata bhagavato etamattham arocesum abhabbo bhante acelo patikaputto tam vacam appahaya .pe. muddhapi tassa vipateyyati. Cetasa ceto paricca vidito ceva me @Footnote: 1 Yu. ovadita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page15.

Sunakkhatta acelo patikaputto abhabbo acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya .pe. muddhapi tassa vipateyyati devatapi mama etamattham arocesum abhabbo bhante acelo patikaputto tam vacam appahaya .pe. muddhapi tassa vipateyyati. {6.5} Ajitopi nama licchavinam senapati adhuna kalakato tavatimsakayam upapanno sopi mam upasankamitva evamarocesi alajji bhante acelo patikaputto musavadi bhante acelo patikaputto mampi bhante acelo patikaputto byakasi vajjigame ajito licchavinam senapati mahanirayam upapannoti na kho panaham bhante mahanirayam upapanno tavatimsakayam 1- upapanno alajji bhante acelo patikaputto musavadi bhante acelo patikaputto abhabbo ca 2- bhante acelo patikaputto tam vacam appahaya .pe. muddhapi tassa vipateyyati. {6.6} Iti kho sunakkhatta cetasa ceto paricca vidito ceva me acelo patikaputto abhabbo acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati devatapi me etamattham arocesum abhabbo @Footnote: 1 Yu. tavatimsamhi . 2 Si. Yu. cakaro na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page16.

Bhante acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva bhagavato sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati . eso kho panaham sunakkhatta vesaliyam pindaya caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto yena acelassa patikaputtassa aramo tenupasankamim 1- diva viharaya yassadani tvam sunakkhatta icchasi tassa arocehiti. [7] Athakho svaham bhaggava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaram adaya vesaliyam 2- pindaya pavisim vesaliyam pindaya caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto yena acelassa patikaputtassa aramo tenupasankamim diva viharaya . athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto taramanarupo vesalim pavisitva yena abhinnata abhinnata licchavi tenupasankami upasankamitva abhinnate abhinnate licchavi etadavoca esavuso bhagava vesaliyam pindaya vicaritva pacchabhattam pindapatapatikkanto yena acelassa patikaputtassa aramo tenupasankami diva viharaya abhikkamathayasmanto abhikkamathayasmanto sadhurupanam samananam uttarimanussadhamma iddhipatihariyam bhavissatiti . athakho bhaggava abhinnatanam abhinnatanam licchavinam etadahosi sadhurupanam kira bho samananam uttarimanussadhamma @Footnote: 1 Po. Ma. tenupasankamissami . 2 Ma. vesalim.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page17.

Iddhipatihariyam bhavissati handa vata bho gacchamati . yena ca abhinnata abhinnata brahmanamahasala gahapatinecayika nanatitthiyasamanabrahmana tenupasankami upasankamitva abhinnate abhinnate nanatitthiyasamanabrahmane etadavoca esavuso bhagava vesaliyam pindaya caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto yena acelassa patikaputtassa aramo tenupasankami divaviharaya abhikkamathayasmanto abhikkamathayasmanto sadhurupanam samananam uttarimanussadhamma iddhipatihariyam bhavissatiti. {7.1} Athakho bhaggava abhinnatanam abhinnatanam nanatitthiya- samanabrahmananam etadahosi sadhurupanam kira bho samananam uttarimanussadhamma iddhipatihariyam bhavissati handa vata bho gacchamati . athakho bhaggava abhinnata abhinnata licchavi abhinnata abhinnata ca brahmanamahasala gahapatinecayika nanatitthiyasamanabrahmana yena acelassa patikaputtassa aramo tenupasankamimsu. Sa esa bhaggava parisa hoti anekasata anekasahassa. {7.2} Assosi kho bhaggava acelo patikaputto abhikkanta kira abhinnata abhinnata licchavi abhikkanta abhinnata abhinnata ca brahmanamahasala gahapatinecayika nanatitthiyasamanabrahmana samanopi gotamo mayham arame divaviharam nisinnoti . sutvanassa bhayam chambhitattam lomahamso udapadi . athakho bhaggava acelo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page18.

Patikaputto bhito samviggo lomahatthajato 1- yena tindukakhanu- paribbajakaramo tenupasankami . assosi kho bhaggava sa parisa acelo kira patikaputto bhito samviggo lomahatthajato yena tindukakhanuparibbajakaramo tenupasankantoti 2-. {7.3} Athakho bhaggava sa parisa annataram purisam amantesi ehi tvam bho purisa yena tindukakhanuparibbajakaramo yena acelo patikaputto tenupasankami upasankamitva acelam patikaputtam evam vadehi abhikkamavuso patikaputta abhikkanta abhinnata abhinnata licchavi abhikkanta abhinnata abhinnata ca brahmanamahasala gahapatinecayika nanatitthiyasamanabrahmana samanopi gotamo ayasmato arame divaviharam nisinno bhasita kho pana te esavuso patikaputta vesaliyam parisati vaca samanopi gotamo nanavado ahampi nanavado nanavado kho pana nanavadena arahati uttarimanussadhamma iddhipatihariyam dassetum samano [3]- gotamo upaddhapatham agaccheyya ahampi upaddhapatham gaccheyyam te tattha ubhopi uttarimanussadhamma iddhipatihariyam kareyyama ekance samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karissati dvaham karissami dve ce samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyani karissati cattaraham karissami cattari ce samano @Footnote: 1 Po. lomahamsajato . 2 Si. Yu. tenupasankamanto . 3 Ma. cesaddo atthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page19.

Gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyani karissati atthaham karissami iti yavatakam yavatakam samano gotamo uttarimanussadhamma iddhipatihariyani karissati taddigunam taddigunaham karissamiti abhikkamayeva 1- kho avuso patikaputta upaddhapatham sabbapathamamyeva agantva samano gotamo ayasmato arame divaviharam nisinnoti. {7.4} Evam bhoti kho bhaggava so puriso tassa parisaya patissutva yena tindukakhanuparibbajakaramo yena acelo patikaputto tenupasankami upasankamitva acelam patikaputtam etadavoca abhikkamavuso patikaputta abhikkanta abhinnata abhinnata licchavi abhikkanta abhinnata abhinnata ca brahmanamahasala .pe. abhikkamayeva avuso patikaputta upaddhapatham sabbapathamamyeva agantva samano gotamo ayasmato arame divaviharam nisinnoti. Evam vutte bhaggava acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatum. {7.5} Athakho so bhaggava puriso acelam patikaputtam etadavoca kimsu nama te avuso patikaputta pavalasu nama te pithakasmim allina pithakamsu nama te pavalasu allinam ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappasi na sakkosi asanapi vutthatunti . evampi kho bhaggava vuccamano acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva @Footnote: 1 Ma. abhikkamasseva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page20.

Samsappati na sakkoti asanapi vutthatum. {7.6} Yada kho so bhaggava puriso annasi parabhutarupo ayam acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatunti atha tam parisam agantva evamarocesi parabhutarupo bho ayam 1- acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatunti . evam vutte aham bhaggava tam purisam etadavocam abhabbo kho avuso acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati. Pathamabhanavaram nitthitam. [8] Athakho bhaggava annataro licchavimahamatto utthayasana tam parisam etadavoca tenahi bho muhuttam tava agametha yavaham gacchami appevanama ahampi sakkuneyyam acelam patikaputtam imam parisam anetunti. {8.1} Athakho so bhaggava licchavimahamatto yena tindukakhanu- paribbajakaramo yena acelo patikaputto tenupasankami upasankamitva acelam patikaputtam etadavoca abhikkamavuso patikaputta abhikkantam te seyyo abhikkanta abhinnata @Footnote: 1 Ma. ayanti patho natthi. Si. Yu. bho ayanti dve patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page21.

Abhinnata ca . sankhittam . samanopi gotamo ayasmato arame divaviharam nisinnoti bhasita kho pana te esavuso patikaputta vesaliyam parisati vaca samanopi gotamo nanavado ahampi nanavado .pe. taddigunam taddigunaham karissamiti abhikkamayeva kho avuso patikaputta upaddhapatham sabbapathamamyeva agantva samanopi gotamo ayasmato arane divaviharam nisinno bhasita kho panesa avuso patikaputta samanema gotamena parisati vaca abhabbo acelo patikaputto tam vacam appahaya .pe. muddhapi tassa vipateyyati abhikkamavuso patikaputta abhikkamaneneva te jayam karissama samanassa gotamassa parajayanti . evam vutte bhaggava acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatum. {8.2} Athakho so bhaggava licchavimahamatto acelam patikaputtam etadavoca kimsu nama te avuso patikaputta pavalasu nama te pithakasmim allina pithakamsu nama te pavalasu allinam ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappasi na sakkosi asanapi vutthatunti . evampi kho bhaggava vuccamano acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatum. {8.3} Yada kho [1]- bhaggava licchavimahamatto annasi parabhutarupo ayam acelo patikaputto ayami avuso @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. so.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page22.

Ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatunti atha tam parisam agantva evam arocesi parabhutarupo ayam acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatunti . evam vutte aham bhaggava tam parisam etadavoca abhabbo kho avuso acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya .pe. Sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya .pe. samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati sacepayasmantanam licchavinam evamassa mayam acelam patikaputtam yahi 1- varattahi bandhitva goyuttehi 2- avinjeyyamati 3- ta varatta chijjerum 4- patikaputto va abhabbo pana acelo patikaputto tam vacam appahaya .pe. sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya .pe. samanassa gotasassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati [9] Athakho bhaggava jaliyo darupattikantevasi utthayasana tam parisam etadavoca tenahi bho muhuttam tava agametha yavaham gacchami appevanamaham 5- sakkuneyyam acelam patikaputtam [6]- anetunti. Athakho bhaggava jaliyo darupattikantevasi yena tindukakhanuparibbajakaramo yena acelo patikaputto tenupasankami upasankamitva acelam @Footnote: 1 Si. Ma. Yu. ayam na dissati . 2 Si. Ma. Yu. goyugehiti pathena bhavitabbam. @3 Ma. avincheyyamati. Yu. avijjheyyamati . 4 Ma. chijjeyyum . 5 Ma. Yu. @appevanama ahampi . 6 Ma. Yu. imam parisam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page23.

Acelam patikaputtam etadavoca abhikkamavuso patikaputta abhikkantam te seyyo abhikkanta abhinnata abhinnata ca licchavi .pe. Samanopi gotamo ayasmato arame divaviharam nisinno bhasita kho pana te esavuso patikaputta vesaliyam parisati vaca samanopi gotamo nanavado .pe. taddigunam taddigunaham karissamiti abhikkamayeva avuso patikaputta upaddhapatham sabbapathamamyeva agantva samano gotamo ayasmato arame divaviharam nisinno bhasita kho pana te esavuso patikaputta samanena gotamena parisati vaca abhabbo kho avuso acelo patikaputto tam vacam appahaya .pe. {9.1} Sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya .pe. Samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi vipateyyati sacepayasmantanam licchavinam evamassa mayam acelam patikaputtam yahi varattahi bandhitva goyuttehi avinjeyyamati ta varatta chijjerum patikaputto va abhabbo pana acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya .pe. samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati abhikkamavuso patikaputta abhikkamaneneva te jayam karissama samanassa gotamassa parajayanti . evam vutte bhaggava acelo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page24.

Patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatum . athakho bhaggava jaliyo darupattikantevasi acelam patikaputtam etadavoca kimsu nama te avuso patikaputta pavalasu nama te pithakasmim allina pithakamsu nama te pavalasu allinam ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappasi na sakkosi asanapi vutthatunti. {9.2} Evampi kho bhaggava vuccamano acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatum . yada kho bhaggava jaliyo darupattikantevasi annasi parabhutarupo ayam acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatunti atha nam etadavoca bhutapubbam avuso patikaputta sihassa migaranno etadahosi yannunaham annataram vanasandam nissaya asayam kappeyyam tatrasayam kappetva sayanhasamayam asaya nikkhameyyam asaya nikkhamitva vijambheyyam vijambhitva samanta catuddisa anuvilokeyyam samanta catuddisa anuviloketva tikkhattum sihanadam nadeyyam tikkhattum sihanadam naditva gocaraya pakkameyyam so varam varam migasangham 1- vadhitva mudumamsani mudumamsani bhakkhayitva tameva asayam ajjhupeyyanti. Athakho [2]- so siho migaraja annataram vanasandam nissaya asayam kappesi tatrasayam kappetva @Footnote: 1 Ma. Yu. migasanghena . 2 ma Yu. avuso.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page25.

Sayanhasamayam asaya nikkhami asaya nikkhamitva vijambhi vijambhitva samanta catuddisa anuvilokesi samanta catuddisa anuviloketva tikkhattum sihanadam nadi tikkhattum sihanadam naditva gocaraya pakkami so varam varam migasangham vadhitva mudumamsani mudumamsani bhakkhayitva tameva asayam ajjhupesi . tasseva kho avuso patikaputta sihassa migaranno vighasasamvaddho jarasigalo ditto ceva balava ca. {9.3} Athakho avuso tassa jarasigalassa etadahosi ko caham ko siho migaraja yannunahampi annataram vanasandam nissaya asayam kappeyyam tatrasayam kappetva sayanhasamayam asaya nikkhameyyam asaya nikkhamitva vijambheyyam vijambhitva samanta catuddisa anuvilokeyyam samanta catuddisa anuviloketva tikkhattum sihanadam nadeyyam tikkhattum sihanadam naditva gocaraya pakkameyyam so varam varam migasangham vadhitva mudumamsani mudumamsani bhakkhayitva tameva asayam ajjhupeyyanti. {9.4} Athakho so avuso jarasigalo annataram vanasandam nissaya asayam kappesi tatrasayam kappetva sayanhasamayam asaya nikkhami asaya nikkhamitva vijambhi vijambhitva samanta catuddisa anuvilokesi samanta catuddisa anuviloketva tikkhattum sihanadam nadissamiti sigalakam 1- anadi bherandakamyeva anadi ke ca chave sigale ke pana sihanadeti. Evameva kho tvam avuso patikaputta sugatapadanesu jivamano sugatatirittani bhunjamano @Footnote: 1 Po. Ma. singalakamyeva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page26.

Tathagate arahante sammasambuddhe asadetabbam mannasi ke ca chave patikaputte ka ca tathagatanam arahantanam sammasambuddhanam asadanati . yato kho bhaggava jaliyo darupattikantevasi iminapi opammena neva asakkhi acelam patikaputtam tamha asana cavetum. Atha nam etadavoca sihoti attana samekkhiyana amanni kotthu migarajahamasmi tameva 1- so sigalakam anadi ke ca chave sigale ke pana sihanadeti. [10] Evameva kho tvam avuso patikaputta sugatapadanesu jivamano sugatatirittani bhunjamano tathagate arahante sammasambuddhe asadetabbam mannasi ke ca chave patikaputte ka ca tathagatanam arahantanam sammasambuddhanam asadanati . yato kho bhaggava jaliyo darupattikantevasi iminapi opammena neva asakkhi acelam patikaputtam tamha asana cavetum. Atha nam etadavoca sunnam anupakaminam 2- attanam vighase samekkhiya yavattanam na passati kotthu tava byagghoti mannati @Footnote: 1 Ma. Yu. tatheva . 2 Ma. Yu. annam anucankamanam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page27.

Tameva so sigalakam anadi ke ca chave sigale ke pana sihanadeti. [11] Evameva kho tvam avuso patikaputta sugatapadanesu jivamano sugatatirittani bhunjamano tathagate arahante sammasambuddhe asadetabbam mannasi ke ca chave patikaputte ka ca tathagatanam arahantanam sammasambuddhanam asadanati . yato kho bhaggava jaliyo darupattikantevasi iminapi opammena neva asakkhi acelam patikaputtam tamha asana cavetum. Atha nam etadavoca bhutvana bheke 1- khalamusikayo katasisu khittani ca kunapani mahavane sunnavane vivaddho amanni kotthu migarajahamasmi tatheva so sigalakam anadi ke ca chave sigale ke pana sihanadeti. [12] Evameva kho tvam avuso patikaputta sugatapadanesu jivamano sugatatirittani bhunjamano tathagate arahante sammasambuddhe asadetabbam mannasi ke ca chave patikaputte ka ca tathagatanam arahantanam sammasambuddhanam asadanati . yato kho bhaggava jaliyo darupattikantevasi iminapi opammena neva @Footnote: 1 Po. bhinge.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page28.

Asakkhi acelam patikaputtam tamha asana cavetum . atha tam parisam agantva evamarocesi parabhutarupo bho acelo patikaputto ayami avuso ayami avusoti vatva tattheva samsappati na sakkoti asanapi vutthatunti. {12.1} Evam vutte aham bhaggava tam parisam etadavocam abhabbo kho avuso acelo patikaputto tam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya tam cittam appahaya tam ditthim appatinissajjitva samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati sacepayasmantanam licchavinam evamassa mayam acelam patikaputtam yahi 1- varattahi bandhitva goyuttehi avinjeyyamati ta varatta chijjerum patikaputto va abhabbo pana acelo patikaputto tam vacam appahaya .pe. mama sammukhibhavam agantum sacepissa evamassa ahantam vacam appahaya .pe. samanassa gotamassa sammukhibhavam gaccheyyanti muddhapi tassa vipateyyati. {12.2} Athakhvaham bhaggava tam parisam dhammiya kathaya sandassesim samadapesim samuttejesim sampahamsesim tam parisam dhammiya kathaya sandassetva samadapetva samuttejetva sampahamsetva mahabandhana mokkham karitva caturasitipanasahassani mahavidugga uddharitva tejodhatum samapajjitva sattatalam vehasam abbhuggantva annam sattatalampi aggim 2- abhinimminitva jalitva @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam na dissati . 2 Ma. Yu. accim.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page29.

Dhumayitva 1- mahavane kutagarasalayam paccutthasim. {12.3} Athakho bhaggava sunakkhatto licchaviputto yenaham tenupasankami upasankamitva mam abhivadetva ekamantam nisidi . Ekamantam nisinnam kho aham bhaggava sunakkhattam licchaviputtam etadavocam tam kim mannasi sunakkhatta yatheva te aham acelam patikaputtam arabbha byakasim tatheva tam vipakam no 2- annathati . yatheva me bhante bhagava acelam patikaputtam arabbha byakasi tatheva tam vipakam no annathati. {12.4} Tam kim mannasi sunakkhatta yadi evam sante katam va hoti uttarimanussadhamma iddhipatihariyam akatam vati . addha kho bhante evam sante katam hoti uttarimanussadhamma iddhipatihariyam no akatanti. Evampi kho mam tvam moghapurisa uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karontam evam vadesi na hi pana me bhante bhagava uttarimanussadhamma iddhipatihariyam karotiti . passa moghapurisa yavanca te idam aparaddhanti. Evampi kho bhaggava sunakkhatto licchaviputto maya vuccamano apakkameva imasma dhammavinaya yatha tam apayiko nerayiko. [13] Aggannancaham bhaggava pajanami [3]- tato uttaritaram pajanami tanca pajananam na paramasami aparamasato va 4- me paccattamyeva nibbuti vidita yadabhijanam tathagato no anayam @Footnote: 1 Si. dhupayitva . 2 Po. Ma. nosaddo natthi . 3 Ma. Yu. tanca pajanami. @4 Ma. ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page30.

Apajjati. {13.1} Santi bhaggava eke samanabrahmana issarakuttam brahmakuttam acariyakam aggannam pannapenti tyaham upasankamitva evam vadami saccam kira tumhe ayasmanto issarakuttam brahmakuttam acariyakam aggannam pannapethati . te ca me evam puttha amati 1- patijananti tyaham evam vadami kathamvihitakam pana tumhe ayasmanto issarakuttam brahmakuttam acariyakam aggannam pannapethati . te maya puttha na sampayanti asampayanta mamanneva patipucchanti tesaham puttho byakaromi hoti kho so avuso samayo yam kadaci karahaci dighassa addhuno accayena ayam loko samvattati samvattamane loke yebhuyyena satta abhassarasamvattanika honti te tattha honti manomaya pitibhakkha sayampabha antalikkhacara subhatthayino ciram dighamaddhanam titthanti. {13.2} Hoti kho so avuso samayo yam kadaci karahaci dighassa addhuno accayena ayam loko vivattati vivattamane loke sunnam brahmavimanam patubhavati atha 2- annataro satto ayukkhaya va punnakkhaya va abhassarakaya cavitva sunnam brahmavimanam upapajjati so tattha hoti manomayo pitibhakkho sayampabho antalikkhacaro subhatthayi ciram dighamaddhanam titthati tassa tattha ekakassa digharattam nivusitatta anabhirati paritassana uppajjati aho vata annepi satta itthattam agaccheyyunti . athakho annepi satta ayukkhaya va punnakkhaya @Footnote: 1 Ma. Yu. amoti . 2 Ma. Yu. atha yo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page31.

Va abhassarakaya cavitva sunnam brahmavimanam upapajjanti tassa sattassa sahabyatam tepi tattha honti manomaya pitibhakkha sayampabha antalikkhacara subhatthayino ciram dighamaddhanam titthanti. {13.3} Tatravuso yo so satto pathamam upapanno tassa evam hoti ahamasmi brahma mahabrahma abhibhu anabhibhuto annadatthudaso vasavatti issaro katta nimmita settho sajjita vasi pita bhutabhabyanam maya ime satta nimmita . tam kissa hetu. Mamanhi pubbe etadahosi aho vata annepi satta itthattam agaccheyyunti iti mamanca manopanidhi ime ca satta itthattam agatati . yepi te satta paccha upapanna tesampi evam hoti ayam kho bhavam brahma mahabrahma abhibhu anabhibhuto annadatthudaso vasavatti issaro katta nimmita settho sajjita vasi pita bhutabhabyanam imina mayam bhota brahmuna nimmita . tam kissa hetu . imanhi mayam addasama [1]- pathamam upapannam mayam panamha paccha upapannati. {13.4} Tatravuso yo so satto pathamam upapanno so dighayukataro ca hoti vannavantataro ca mahesakkhataro ca. Ye pana te satta paccha upapanna te appayukatara ca honti dubbannatara ca appesakkhatara ca . thanam kho panetam avuso vijjati yam annataro satto tamha kaya cavitva itthattam agacchati itthattam agato samano agarasma anagariyam pabbajati agarasma anagariyam pabbajito samano atappamanvaya @Footnote:Ma. Yu. idha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page32.

Padhanamanvaya anuyogamanvaya appamadamanvaya sammamanasikaramanvaya tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte tam pubbenivasam anussarati tato param nanussarati. {13.5} So evamaha yo kho so bhavam brahma mahabrahma abhibhu anabhibhuto annadatthudaso vasavatti issaro katta nimmita settho sajjita vasi pita bhutabhabyanam . yena mayam bhota brahmuna nimmita so nicco dhuvo sassato dighayuko 1- aviparinamadhammo sassatisamam tatheva thassati . ye pana mayam ahumha tena bhota brahmuna nimmita te mayam anicca adhuva asassata 2- appayuka cavanadhamma itthattam agatati . evamvihitakam bho 3- tumhe ayasmanto issarakuttam brahmakuttam acariyakam aggannam pannapethati . te evamahamsu evam kho no avuso gotama sutam yathevayasma gotamo ahati. Aggannancaham bhaggava pajanami . sankhittam . yadabhijanam tathagato no anayam apajjati. [14] Santi bhaggava eke samanabrahmana khiddapadosikam acariyakam aggannam pannapenti tyaham upasankamitva evam vadami saccam kira tumhe ayasmanto khiddapadosikam acariyakam aggannam pannapethati . te ca me evam puttha amati patijananti tyaham evam vadami kathamvihitakam pana tumhe ayasmanto khiddapadosikam acariyakam aggannam pannapethati . te maya puttha na sampayanti asampayanta mamamyeva patipucchanti tesaham puttho @Footnote: 1-2 Ma. Yu. ayam na dissati . 3 Ma. Yu. no.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page33.

Byakaromi santavuso khiddapadosika nama deva te ativelam hassakhiddaratidhammasamapanna viharanti tesam ativelam hassakhiddaratidhammasamapannanam viharatam sati sammussati satiya sammosaya te deva tamha kaya cavanti. {14.1} Thanam kho panetam avuso vijjati yam annataro satto tamha kaya cavitva itthattam agacchati itthattam agato samano agarasma anagariyam pabbajati agarasma anagariyam pabbajito samano atappamanvaya padhanamanvaya anuyogamanvaya appamadamanvaya sammamanasikaramanvaya tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte tam pubbenivasam anussarati tato param nanussarati. {14.2} So evamaha ye kho te bhonto deva na khiddapadosika te na ativelam hassakhiddaratidhammasamapanna viharanti tesam nativelam hassakhiddaratidhammasamapannanam viharatam sati na sammussati satiya asammosaya 1- te deva tamha kaya na cavanti nicca dhuva sassata dighayuka aviparinamadhamma sassatisamam tatheva thassanti . Ye pana mayam ahumha khiddapadosika te mayam ativelam hassakhiddaratidhammasamapanna viharimha tesanno ativelam hassakhiddaratidhammasamapannanam viharatam sati sammussati satiya sammosaya te 2- mayam tamha kaya cuta anicca adhuva asassata appayuka cavanadhamma itthattam agatati . evamvihitakam pana 3- tumhe ayasmanto khiddapadosikam acariyakam aggannam pannapethati . @Footnote: 1 Ma. Yu. asammosa . 2 Si. Yu. eva . 3 Ma. no. Yu. bho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page34.

Te evamahamsu evam kho no avuso gotama sutam yathevayasma gotamo ahati . aggannancaham bhaggava pajanami .pe. Yadabhijanam tathagato no anayam apajjati. [15] Santi bhaggava eke samanabrahmana manopadosikam acariyakam aggannam pannapenti tyaham upasankamitva evam vadami saccam kira tumhe ayasmanto manopadosikam acariyakam aggannam pannapethati . te ca me evam puttha amati patijananti tyaham evam vadami kathamvihitakam pana tumhe ayasmanto manopadosikam acariyakam aggannam pannapethati . te maya puttha na sampayanti asampayanta mamamyeva patipucchanti tesaham puttho byakaromi santavuso manopadosika nama deva te ativelam annamannam upanijjhayanti te ativelam annamannam upanijjhayanta annamannamhi cittani padosenti te annamannam padutthacitta kilantakaya kilantacitta te deva tamha kaya cavanti. {15.1} Thanam kho panetam avuso vijjati yam annataro satto tamha kaya cavitva itthattam agacchati itthattam agato samano agarasma anagariyam pabbajati agarasma anagariyam pabbajito samano atappamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte tam pubbenivasam anussarati tato param nanussarati. {15.2} So evamaha ye kho te bhonto deva na manopadosika te

--------------------------------------------------------------------------------------------- page35.

Ativelam annamannam na upanijjhayanti te ativelam annamannam na upanijjhayanta annamannamhi cittani na padosenti te annamannam apadutthacitta akilantakaya akilantacitta te deva 1- tamha kaya na cavanti nicca dhuva sassata dighayuka aviparinamadhamma sassatisamam tatheva thassanti . ye pana mayam ahumha manopadosika te mayam ativelam annamannam upanijjhayimha te mayam ativelam annamannam upanijjhayanta annamannamhi cittani padosiyimha 2- te mayam annamannam padutthacitta kilantakaya kilantacitta evam mayam 3- tamha kaya cuta anicca adhuva asassata appayuka cavanadhamma itthattam agatati . evamvihitakam pana tumhe ayasmanto manopadosikam acariyakam aggannam pannapethati . te evamahamsu evam kho no avuso gotama sutam yathevayasma gotamo ahati . aggannancaham bhaggava pajanami .pe. Yadabhijanam tathagato no anayam apajjati. [16] Santi bhaggava eke samanabrahmana adhiccasamuppannam acariyakam aggannam pannapenti tyaham upasankamitva evam vadami saccam kira tumhe ayasmanto adhiccasamuppannam acariyakam aggannam pannapethati . te ca me evam puttha amati patijananti tyaham evam vadami kathamvihitakam pana tumhe ayasmanto adhiccasamuppannam acariyakam aggannam pannapethati . te ca maya puttha @Footnote: 1 Ma. te devati pathadvayam na dissati . 2 Ma. padusimha. @3 Ma. evam mayanti pathadvayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page36.

Na sampayanti asampayanta mamamyeva patipucchanti tesaham puttho byakaromi santavuso asannisatta nama deva sannuppada ca pana te deva tamha kaya cavanti. {16.1} Thanam kho panetam avuso vijjati yam annataro satto tamha kaya cavitva itthattam agacchati itthattam agato samano agarasma anagariyam pabbajati agarasma anagariyam pabbajito samano atappamanvaya padhanamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte tam sannuppadam anussarati tato param nanussarati. {16.2} So evamaha adhiccasamuppanno atta ca loko ca tam kissa hetu aham hi pubbe nahosim somhi etarahi ahutva santataya parinatoti . evamvihitakam no tumhe ayasmanto adhiccasamuppannam acariyakam aggannam pannapethati . te evamahamsu evam kho 1- avuso gotama sutam yathevayasma gotamo ahati . aggannancaham bhaggava pajanami tanca pajanami tato ca uttaritaram pajanami tanca pajananam na paramasami . aparamasato ca me paccattanneva nibbuti vidita yadabhijanam tathagato no anayam apajjati. [17] Evamvadim kho mam bhaggava evamakkhayim eke samanabrahmana asata tuccha musa abhutena abbhacikkhanti viparito samano gotamo bhikkhavo ca samano gotamo evamaha yasmim samaye subham vimokkham upasampajja viharati sabbam tasmim samaye asubhanteva sampajanatiti 2-. @Footnote: 1 Ma. khosaddo natthi . 2 Ma. asubhantveva pajanatiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page37.

Na kho panaham bhaggava evam vadami yasmim samaye subham vimokkham upasampajja viharati sabbam tasmim samaye asubhanteva sampajanatiti . Evam ca kho bhaggava vadami yasmim samaye subham vimokkham upasampajja viharati subhanteva tasmim samaye sampajanatiti. Te ca [1]- viparita ye bhagavantam viparitatta 2- dahanti bhikkhavo ca evampasanno aham bhante bhagavati pahoti ca me bhagava tatha dhammam desitum yatha aham subham vimokkham upasampajja vihareyyanti. {17.1} Dukkaram kho etam 3- bhaggava taya annaditthikena annakhantikena annarucikena annatra ayogena annatra acariyakena subham vimokkham upasampajja viharitum ingha tvam bhaggava yo ca te ayam mayi pasado tameva tvam sadhukam anurakkhati . sacetam bhante maya dukkaram annaditthikena annakhantikena annarucikena annatra ayogena annatra acariyakena subham vimokkham upasampajja viharitum yo ca me ayam bhante bhagavati pasado tamevaham sadhukamanurakkhissamiti . idamavoca bhagava . attamano bhaggavagotto paribbajako bhagavato bhasitam abhinanditi. Patikasuttam nitthitam pathamam. ---------- @Footnote: 1 Ma. Yu. bhante . 2 Ma. Yu. viparitato . 3 Po. evam tam. Yu. evam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page38.

Udumbarikasuttam [18] Evamme sutam . Ekam samayam bhagava rajagahe viharati gijjhakute pabbate . tena kho pana samayena nigrodho paribbajako udumbarikaya paribbajakarame pativasati mahatiya paribbajakaparisaya saddhim timsamattehi paribbajakasatehi . athakho sandhano gahapati divadivasseva rajagaha nikkhami bhagavantam dassanaya . athakho sandhanassa gahapatissa etadahosi akalo kho tava 1- bhagavantam dassanaya patisallino bhagava manobhavaniyanampi bhikkhunam asamayo dassanaya patisallina manobhavaniya bhikkhu yannunaham yena udumbarikaya paribbajakaramo yena nigrodho paribbajako tenupasankameyyanti . athakho sandhano gahapati yena udumbarikaya paribbajakaramo yena nigrodho paribbajako tenupasankami. [19] Tena kho pana samayena nigrodho paribbajako mahatiya paribbajakaparisaya saddhim nisinno hoti unnadiniya uccasaddamahasaddaya anekavihitam tiracchanakatham kathentiya seyyathidam rajakatham corakatham mahamattakatham senakatham bhayakatham yuddhakatham annakatham panakatham vatthakatham sayanakatham malakatham gandhakatham natikatham yanakatham gamakatham nigamakatham janapadakatham nagarakatham itthikatham purisakatham 2- surapanakatham 3- visikhakatham kumbhatthanakatham pubbapetakatham nanattakatham lokakkhayikam katham samuddakkhayikam @Footnote: 1 Ma. tavasaddo natthi . 2 Ma. ayam na dissati . 3 Po. Ma. Yu. surakatham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page39.

Katham itibhavabhavakatham iti va. {19.1} Addasa kho nigrodho paribbajako sandhanam gahapatim durato va agacchantam disva sakam parisam santhapesi 1- appasadda bhonto hontu ma bhonto saddamakattha ayam samanassa gotamassa savako agacchati sandhano gahapati yavata kho pana samanassa gotamassa savaka gihi odatavasana rajagahe pativasanti ayam tesam annataro sandhano gahapati appasaddakama kho panayasmanto 2- appasaddassa vannavadino appevanama appasaddam parisam viditva upasankamitabbam manneyyati. Evam vutte te paribbajaka tunhi ahesum. [20] Athakho sandhano gahapati yena nigrodho paribbajako tenupasankami upasankamitva nigrodhena paribbajakena saddhim sammodi sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidi . ekamantam nisinno kho sandhano gahapati nigrodham paribbajakam etadavoca annatha kho ime bhonto annatitthiya paribbajaka sangamma samagamma unnadino uccasaddamahasadda anekavihitam tiracchanakatham anuyutta viharanti seyyathidam rajakatham corakatham .pe. itibhavabhavakatham iti va annatha kho pana so bhagava aranne vanapatthani pantani senasanani patisevati appasaddani appanighosani vijanavatani manussarahaseyyakani patisallanasaruppaniti. {20.1} Evam vutte nigrodho paribbajako sandhanam gahapatim etadavoca @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. santhapesi . 2 Ma. Yu. panete ayasmanto appasaddavinita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page40.

Yagghe gahapati janeyyasi kena samano gotamo saddhim sallapati kena sakaccham samapajjati kena pannaveyyattiyam samapajjati sunnagarahata samanassa gotamassa panna aparisavacaro samano gotamo nalam sallapaya so antapantaneva 1- sevati seyyathapi nama gokana pariyantacarini antapantaneva sevati evameva sunnagarahata samanassa gotamassa panna aparisavacaro samano gotamo nalam sallapaya so antapantaneva sevati ingha gahapati samano gotamo idam parisam agaccheyya ekapanheneva nam samsadeyyama tucchakumbhimva nam manne orodheyyamati. [21] Assosi kho bhagava dibbaya sotadhatuya visuddhaya atikkantamanusikaya sandhanassa gahapatissa nigrodhena paribbajakena saddhim imam kathasallapam . athakho bhagava gijjhakuta pabbata orohitva yena sumagadhaya tire moranivapo tenupasankami upasankamitva sumagadhaya tire moranivape abbhokase cankamati 2-. Addasa kho nigrodho paribbajako bhagavantam sumagadhaya tire moranivape abbhokase cankamantam disva sakam parisam santhapesi appasadda bhonto hontu ma bhonto saddamakattha ayam samano gotamo sumagadhaya tire moranivape abbhokase cankamati appasaddakamo kho pana so ayasma appasaddassa vannavadi @Footnote: 1 Ma. Yu. antamantaneva . 2 Ma. Yu. cankami.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page41.

Appevanama appasaddam parisam viditva upasankamitabbam manneyya sace samano gotamo imam parisam agaccheyya imantam panham puccheyyama ko nama so bhante bhagavato dhammo yena bhagava savake vineti yena bhagavata savaka vinita assasappatta patijananti ajjhasayam adibrahmacariyanti . evam vutte te paribbajaka tunhi ahesum. [22] Athakho bhagava yena nigrodho paribbajako tenupasankami. Athakho nigrodho paribbajako bhagavantam etadavoca etu kho bhante bhagava svagatam bhante bhagavato cirassam kho bhante bhagava imam pariyayamakasi yadidam idhagamanaya nisidatu bhante bhagava idamasanam pannattanti . nisidi bhagava pannatte asane . nigrodhopi kho paribbajako annataram nicam asanam gahetva ekamantam nisidi . Ekamantam nisinnam kho nigrodham paribbajakam bhagava etadavoca kayanottha nigrodha etarahi kathaya sannisinna ka ca pana vo antarakatha vippakatati. {22.1} Evam vutte nigrodho paribbajako bhagavantam etadavoca idha mayam bhante addasama bhagavantam sumagadhaya tire moranivape abbhokase cankamantam disva evam avocumha sace samano gotamo imam parisam agaccheyya imantam panham puccheyyama ko nama so bhante bhagavato dhammo yena bhagava savake vineti yena bhagavata savaka vinita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page42.

Assasappatta patijananti ajjhasayam adibrahmacariyanti ayam kho no bhante antarakatha vippakata atha bhagava anuppattoti. {22.2} Dujjanam kho panetam nigrodha taya annaditthikena annakhantikena annarucikena annatra ayogena annatra acariyakena yenaham savake vinemi yena maya savaka vinita assasappatta patijananti ajjhasayam adibrahmacariyanti ingha tvam mam nigrodha sake acariyake adhijigucche panham puccha kathamsanta nu kho bhante tapojiguccha paripunna hoti katham aparipunnati . evam vutte te paribbajaka unnadino uccasaddamahasadda ahesum acchariyam vata bho abbhutam vata bho samanassa gotamassa mahiddhikata mahanubhavata yatra hi nama sakavadam thapessati paravadena pavaressatiti. [23] Athakho nigrodho paribbajako te paribbajake appasadde katva bhagavantam etadavoca mayam kho bhante tapojigucchavada tapojiguccham 1- allina viharama kathamsanta nu kho bhante tapojiguccha paripunna hoti katham aparipunnati. {23.1} Idha nigrodha tapassi acelako hoti muttacaro hatthavalekhano 2- na ehibhaddantiko na titthabhaddantiko na abhihatam na uddissa katam na nimantanam sadiyati so na kumbhimukha patigganhati na kalopimukha patigganhati na elakamantaram na udukkhalamantaram 3- na musalamantaram na dandamantaram na dvinnam bhunjamananam na gabbhiniya na payamanaya @Footnote: 1 Ma. Yu. tapojigucchasara tapojiguccha . 2 Ma. Yu. hatthapalekhano. @3 Ma. ayam patho na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page43.

Na parisantaragataya 1- na sankittisu na yattha sa upatthita hoti na yattha makkhika sandasandacarini na maccham na mamsam na suram na merayam na thusodakam pivati. {23.2} So ekagariko va hoti ekalopiko dvagariko va hoti dvalopiko sattagariko va hoti sattalopiko ekissapi dattiya yapeti dvihipi dattihi yapeti sattahipi dattihi yapeti ekahikampi aharam ahareti dvihikampi aharam ahareti sattahikampi aharam ahareti iti evarupam addhamasikam pariyayabhattabhojananuyogamanuyutto viharati. {23.3} So sakabhakkho va hoti samakabhakkho va hoti nivarabhakkho va hoti daddulakabhakkho va hoti satabhakkho 2- va hoti kannabhakkho va hoti acamabhakkho va hoti pinnakabhakkho va hoti tinabhakkho va hoti gomayabhakkho va hoti vanamulaphalaharo yapeti pavattaphalabhoji. {23.4} So sananipi dhareti masananipi dhareti chavadussanipi dhareti pamsukulanipi dhareti tiritanipi dhareti ajinanipi dhareti ajinakkhipampi dhareti kusacirampi dhareti vakacirampi dhareti phalakacirampi dhareti kesakambalampi dhareti valakambalampi dhareti ulukapakkhikampi dhareti kesamassulocakopi hoti kesamassulocananuyogamanuyutto ubhatthakopi hoti asanapatikkhitto ukkutikopi hoti ukkutikappadhanamanuyutto kantakapassayikopi hoti kantakapassaye seyyam kappeti phalakaseyyampi kappeti tandilaseyyampi 3- kappeti ekapassayikopi hoti rajojalladharo @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. purisantaragataya . 2 Ma. Yu. hatabhakkho. @3 Po. Ma. Yu. thandilaseyyampi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page44.

Abbhokasikopi hoti yathasanthatiko vekatikopi hoti vikata- bhojananuyogamanuyutto apanakopi hoti apanakattamanuyutto sayamtatiyakampi udakorohananuyogamanuyutto viharati . tam kim mannasi nigrodha yadi evam sante tapojiguccha paripunna hoti aparipunnati. Addha kho bhante evam sante tapojiguccha paripunna hoti no aparipunnati . evam paripunnayapi kho aham nigrodha tapojigucchaya anekavihite upakkilese vadamiti. [24] Yathakatham pana bhante bhagava evamparipunnaya tapojigucchaya anekavihite upakkilese vadatiti . idha nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa attamano hoti paripunnasankappo . yampi nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa attamano hoti paripunnasankappo ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.1} Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa attanukkamseti param vambheti . yampi nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa attanukkamseti param vambheti ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.2} Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa majjati mucchati madamapajjati 1- . yampi nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa majjati mucchati madamapajjati ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.3} Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa @Footnote: 1 Ma. Yu. pamadamapajjati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page45.

Labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena attamano hoti paripunnasankappo . yampi nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena attamano hoti paripunnasankappo ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti . puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena attanukkamseti param vambheti . yampi nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena attanukkamseti param vambheti ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti . puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena majjati mucchati madamapajjati . yampi nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena majjati mucchati madamapajjati ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.4} Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati bhojanesu vodasam apajjati idam me khamati idam me na khamatiti. So yanca khvassa na khamati tam sapekkho pakhahati yam panassa khamati tam gadhito mucchito ajjhapanno anadinavadassavi anissaranapanno paribhunjati ayam kho nigrodha tapassino upakkileso hoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page46.

Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati labhasakkarasilokanikantihetu sakkarissanti mam rajano rajamahamatta khattiya brahmana gahapatika titthiyati ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.5} Puna caparam nigrodha tapassi annataram samanam va brahmanam va kuto 1- apasadeta hoti kim panayam sambahulajivo 2- sabbasabbam sambhakkheti seyyathidam mulabijam khandhabijam phalubijam aggabijam bijabijameva pancamam asanivicakkam dantakutam samanappavadenati ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti . puna caparam nigrodha tapassi passati annataram samanam va brahmanam va kulesu sakkariyamanam garukariyamanam maniyamanam pujiyamanam . tassa evam hoti imamhi nama sambahulajivam kulesu sakkaronti garukaronti manenti pujenti mam pana tapassim lukhajivim kulesu na sakkaronti na garukaronti na manenti na pujentiti . iti so issamacchariyam kulesu uppadeta hoti ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.6} Puna caparam nigrodha tapassi apathakanisadi hoti ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti . puna caparam nigrodha tapassi attanam adassayamano kulesu carati idampi me tapasmim idampi me tapasminti ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti . Puna caparam nigrodha tapassi kincideva paticchannam sevati so khamati te idanti puttho samano akkhamamanam aha khamatiti @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. ayam na dissati . 2 Si. Yu. bahulajivo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page47.

Khamamanam aha na khamatiti . iti so sampajanamusa bhasita hoti ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti . puna caparam nigrodha tapassi tathagatassa va tathagatasavakassa va dhammam desentassa santamyeva pariyayam anunneyyam nanujanati ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.7} Puna caparam nigrodha tapassi kodhano hoti upanahi. Yampi nigrodha tapassi kodhano hoti upanahi ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti . puna caparam nigrodha tapassi makkhi hoti palasi assuki hoti macchari satho hoti mayavi thaddho hoti atimani papiccho hoti papikanam icchanam vasangato micchaditthiko hoti antagahikaya ditthiya samannagato sanditthiparamasi hoti adhanagahi duppatinissaggi . Yampi kho nigrodha tapassi sanditthiparamasi hoti adhanagahi duppatinissaggi ayampi kho nigrodha tapassino upakkileso hoti. {24.8} Tam kim mannasi nigrodha yadime tapojiguccha upakkilesa va anupakkilesa vati . addha kho ime bhante tapojiguccha upakkilesa no anupakkilesa thanam kho panetam bhante vijjati yam idhekacco tapassi sabbeheva imehi upakkilesehi samannagato assa ko pana vado annatarannatarenati. [25] Idha nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa na attamano hoti na paripunnasankappo . yampi nigrodha tapassi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page48.

Tapam samadiyati so tena tapasa na attamano hoti na paripunnasankappo evam so tasmim thane parisuddho hoti . Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa na attanukkamseti na param vambheti .pe. Evam so tasmim thane parisuddho hoti . Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa na majjati na mucchati na madamapajjati .pe. Evam so tasmim thane parisuddho hoti. {25.1} Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena na attamano hoti na paripunnasankappo . yampi nigrodha tapassi .pe. Evam so tasmim thane parisuddho hoti . Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena na attanukkamseti na param vambheti . Yampi nigrodha tapassi .pe. evam so tasmim thane parisuddho hoti. Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati so tena tapasa labhasakkarasilokam abhinibbatteti so tena labhasakkarasilokena na majjati na mucchati na madamapajjati. Yampi nigrodha tapassi .pe. Evam so tasmim thane parisuddho hoti. {25.2} Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati 1- bhojanesu na vodasam apajjati idam me khamati idam me na khamatiti . so yanca khvassa na khamati tam anapekkho pajahati yam panassa @Footnote: 1 Ma. tapam samadiyatiti pathadvayam natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page49.

Khamati tam agadhito amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati evam so tasmim thane parisuddho hoti . Puna caparam nigrodha tapassi tapam samadiyati na so labhasakkarasiloka- nikantihetu sakkarissanti mam rajano rajamahamatta khattiya brahmana gahapatika titthiyati evam so tasmim thane parisuddho hoti. {25.3} Puna caparam nigrodha tapassi annataram samanam va brahmanam va na apasadeta hoti kim panayam sambahulajivo sabbasabbam sambhakkheti seyyathidam mulabijam khandhabijam phalubijam aggabijam bijabijameva pancamam asanivicakkam dantakutam samanappavadenati evam so tasmim thane parisuddho hoti . puna caparam nigrodha tapassi passati annataram samanam va brahmanam va kulesu sakkariyamanam garukariyamanam maniyamanam pujiyamanam . tassa na evam hoti imamhi nama sambahulajivam kulesu sakkaronti garukaronti manenti pujenti mam pana tapassim lukhajivim kulesu na sakkaronti na garukaronti na manenti na pujentiti. Iti so issa- macchariyam kulesu nuppadeta hoti evam so tasmim thane parisuddho hoti. {25.4} Puna caparam nigrodha tapassi na apathakanisadi hoti evam so tasmim thane parisuddho hoti . puna caparam nigrodha tapassi na attanam adassayamano kulesu carati idampi me tapasmim idampi me tapasminti evam so tasmim thane parisuddho hoti . puna caparam nigrodha tapassi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page50.

Na kincideva paticchannam sevati so khamati te idanti puttho samano akkhamamanam aha na khamatiti khamamanam aha khamatiti . Iti so sampajanamusa na bhasita hoti evam so tasmim thane parisuddho hoti . puna caparam nigrodha tapassi tathagatassa va tathagatasavakassa va dhammam desentassa santamyeva pariyayam anunneyyam anujanati evam so tasmim thane parisuddho hoti. {25.5} Puna caparam nigrodha tapassi akkodhano hoti anupanahi. Yampi nigrodha tapassi akkodhano hoti anupanahi evam so tasmim thane parisuddho hoti . puna caparam nigrodha tapassi amakkhi hoti apalasi anissuki hoti amacchari asatho hoti amayavi athaddho hoti anatimani na papiccho hoti na papikanam icchanam vasangato na micchaditthiko hoti na antagahikaya ditthiya samannagato na sanditthiparamasi hoti na adhanagahi supatinissaggi . yampi nigrodha tapassi na sanditthiparamasi hoti na adhanagahi supatinissaggi evam so tasmim thane parisuddho hoti. {25.6} Tam kim mannasi nigrodha yadi evam sante tapojiguccha parisuddha va hoti aparisuddha vati . addha kho bhante evam sante tapojiguccha parisuddha hoti no aparisuddha aggappatta ca hoti 1- sarappatta cati . na kho nigrodha ettavata tapojiguccha aggappatta sarappatta hoti apica kho pappatikapatta ca hotiti. @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page51.

[26] Kittavata pana bhante tapojiguccha aggappatta sarappatta ca hoti sadhu bhante bhagava tapojigucchaya aggamyeva papetu saramyeva papetuti . idha nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti . kathanca nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti . Idha nigrodha tapassi na panam atipateti 1- na panam atipatayati na panam atipatayato samanunno hoti na adinnam adiyati na adinnam adiyapeti na adinnam adiyato samanunno hoti na musa bhanati na musa bhanapeti na musa bhanato samanunno hoti na bhavitamasimsati na bhavitamasimsapeti na bhavitamasimsato samanunno hoti. Evam nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti. {26.1} Yato nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti aduncassa hoti tapassitaya . so abhiharati no hinayavattati . So vivittam senasanam bhajati arannam rukkhamulam pabbatam kandaram giriguham susanam vanapattham abbhokasam palasapunjam 2- . so pacchabhattam pindapatapatikkanto nisidati pallankam abhujitva ujum kayam panidhaya parimukham satim upatthapetva . so abhijjham loke pahaya vigatabhijjhena cetasa viharati abhijjhaya cittam parisodheti byapadapadosam pahaya abyapannacitto viharati sabbapanabhutahitanukampi byapadapadosa cittam parisodheti thinamiddham pahaya vigatathinamiddho viharati alokasanni sato sampajano thinamiddha cittam parisodheti @Footnote: 1 Si. Yu. atipapeti . 2 Po. Ma. Yu. palalapunjam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page52.

Uddhaccakukkuccam pahaya anuddhato viharati ajjhattam vupasantacitto uddhaccakukkucca cittam parisodheti vicikiccham pahaya tinnavicikiccho viharati akathamkathi kusalesu dhammesu vicikicchaya cittam parisodheti. {26.2} So ime panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane mettasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam mettasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati . karunasahagatena cetasa . muditasahagatena cetasa . Upekkhasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam upekkhasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati. {26.3} Tam kim mannasi nigrodha yadi evam sante tapojiguccha parisuddha va hoti aparisuddha vati . addha kho bhante evam sante tapojiguccha parisuddha hoti no aparisuddha aggappatta ca hoti sarappatta cati . na kho nigrodha ettavata tapojiguccha aggappatta va hoti sarappatta va apica kho tacapatta hotiti. [27] Kittavata pana bhante tapojiguccha aggappatta ca hoti sarappatta ca sadhu me bhante bhagava tapojigucchaya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page53.

Aggamyeva papetu saramyeva papetuti . idha nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti . kathanca nigrodha tapassi catuyama- samvarasamvuto hoti .pe. yato nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti aduncassa hoti tapassitaya . so abhiharati no hinayavattati . So vivittam senasanam bhajati .pe. so ime panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane mettasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati .pe. so anekavihitam pubbenivasam anussarati seyyathidam ekampi jatim dvepi jatiyo tissopi jatiyo catassopi jatiyo pancapi jatiyo .pe. dasapi jatiyo visampi jatiyo timsampi jatiyo cattalisampi jatiyo pannasampi jatiyo satampi jatiyo sahassampi jatiyo satasahassampi jatiyo 1- anekepi samvattakappe anekepi vivattakappe anekepi samvattavivattakappe amutrasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto amutra udapadim tatrapasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto idhupapannoti iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati. {27.1} Tam kim mannasi nigrodha yadi evam sante tapojiguccha parisuddha va hoti aparisuddha vati . Addha kho bhante evam sante tapojiguccha @Footnote: 1 Ma. Yu. jatisatampi jatisahassampi jatisatasahassampiti dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page54.

Parisuddha hoti no aparisuddha aggappatta ca hoti sarappatta cati . na kho nigrodha ettavata tapojiguccha aggappatta va hoti sarappatta va apica kho pheggupatta hotiti. [28] Kittavata pana bhante tapojiguccha aggappatta ca hoti sarappatta ca sadhu me bhante bhagava tapojigucchaya aggamyeva papetu saramyeva papetuti . idha nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti . kathanca nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti .pe. Yato ca kho nigrodha tapassi catuyamasamvarasamvuto hoti aduncassa hoti tapassitaya . so abhiharati no hinayavattati . so vivittam senasanam bhajati .pe. so ime panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane mettasahagatena cetasa .pe. Upekkhasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati. {28.1} So anekavihitam pubbenivasam anussarati seyyathidam ekampi jatim dvepi jatiyo .pe. iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati . so dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena satte passati cavamane upapajjamane hine panite suvanne dubbanne sugate duggate yathakammupage satte pajanati ime vata bhonto satta kayaduccaritena samannagata vaciduccaritena samannagata manoduccaritena samannagata ariyanam upavadaka micchaditthika micchaditthikammasamadana te kayassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

Bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapanna ime va pana bhonto satta kayasucaritena samannagata vacisucaritena samannagata manosucaritena samannagata ariyanam anupavadaka sammaditthika sammaditthikammasamadana te kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapannati iti dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena satte passati cavamane upapajjamane hine panite suvanne dubbanne sugate duggate yathakammupage satte pajanati . tam kim mannasi nigrodha yadi evam sante tapojiguccha parisuddha va hoti aparisuddha vati . addha kho bhante evam sante tapojiguccha parisuddha hoti no aparisuddha aggappatta ca hoti sarappatta cati. {28.2} Ettavata nigrodha tapojiguccha aggappatta ca hoti sarappatta ca . iti nigrodha yam mam tvam avacasi ko nama so bhagavato dhammo yena bhagava savake vineti yena bhagavata savaka vinita assasappatta patijananti ajjhasayam adibrahmacariyanti . Iti kho [1]- nigrodha thanam uttaritaranca panitataranca yenaham savake vinemi yena maya savaka vinita assasappatta patijananti ajjhasayam adibrahmacariyanti . evam vutte te paribbajaka unnadino uccasaddamahasadda ahesum ettha mayam na passama sacariyaka ettha mayam na passama sacariyaka na mayam ito bhiyyo uttaritaram pajanamati. @Footnote: 1 Ma. Yu. tam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

[29] Yada annasi sandhano gahapati annadatthu khodanime annatitthiya paribbajaka bhagavato bhasitam sussusanti sotam odahanti annacittam upatthapentiti atha nigrodham paribbajakam etadavoca iti kho bhante nigrodha yam mam tvam avacasi yagghe gahapati janeyyasi kena samano gotamo saddhim sallapati kena sakaccham samapajjati kena pannaveyyattiyam samapajjati sunnagarahata samanassa gotamassa panna aparisavacaro samano gotamo nalam sallapaya so antapantaneva sevati seyyathapi nama gokana pariyantacarini antapantaneva sevati evamevam sunnagarahata samanassa gotamassa panna aparisavacaro samano gotamo nalam sallapaya so antapantaneva sevati ingha gahapati samano gotamo imam parisam agaccheyya ekapanheneva nam samsadeyyama tucchakumbhiva nam manne orodheyyamati athakho 1- so bhante bhagava araham sammasambuddho idhanuppatto aparisavacaram pana nam karotha gokanam pariyantacarinim karotha ekapanheneva nam samsadetha tucchakumbhiva nam manne 2- orodhethati. Evam vutte nigrodho paribbajako tunhibhuto mankubhuto pattakkhandho adhomukho pajjhayanto appatibhano nisidi. [30] Athakho bhagava nigrodham paribbajakam tunhibhutam mankubhutam pattakkhandham adhomukham pajjhayantam appatibhanam viditva nigrodham @Footnote: 1 Po. Ma. Yu. ayam kho . 2 Ma. ayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

Paribbajakam etadavoca saccam nigrodha bhasita te esa vacati . Saccam bhante bhasita me esa vaca yathabalena yathamulhena yathaakusalenati . tam kim mannasi nigrodha kinti te sutam paribbajakanam vuddhanam mahallakanam acariyapacariyanam bhasamananam ye te ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha evamsute bhagavanto sangamma samagamma unnadino uccasaddamahasadda anekavihitam tiracchanakatham anuyutta viharimsu seyyathidam rajakatham corakatham .pe. itibhavabhavakatham iti va seyyathapi tvam etarahi sacariyako udahu evamsute bhagavanto arannavanapatthani pantani senasanani patisevanti appasaddani appanigghosani vijanavatani manussarahaseyyakani patisallanasaruppani seyyathapahametarahiti. {30.1} Sutametam bhante paribbajakanam vuddhanam mahallakanam acariyapacariyanam bhasamananam ye te ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha na evamsute bhagavanto evam sangamma samagamma unnadino uccasaddamahasadda anekavihitam tiracchanakatham anuyutta viharanti seyyathidam rajakatham corakatham .pe. itibhavabhavakatham iti va seyyathapahametarahi sacariyako evamsute bhagavanto arannavanapatthani pantani senasanani patisevanti appasaddani appanigghosani vijanavatani manussarahaseyyakani patisallanasaruppani seyyathapi bhagava etarahiti . tassa kho 1- nigrodha vinnussa sato mahallakassa na etadahosi buddho so bhagava @Footnote: 1 Ma. Yu. te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page58.

Sambodhaya dhammam deseti danto so bhagava damathaya dhammam deseti santo so bhagava samathaya dhammam deseti tinno so bhagava taranaya dhammam deseti parinibbuto so bhagava parinibbanaya dhammam desetiti. [31] Evam vutte nigrodho paribbajako bhagavantam etadavoca accayo mam bhante accagama yathabalam yathamulham yathaakusalam yvaham bhagavantam evam avacasim tassa me bhante bhagava accayam accayato patigganhatu ayatim samvarayati . taggha tam 1- nigrodha accayo accagama yathabalam yathamulham yathaakusalam yam 2- mantvam evam avacasi yato ca kho nigrodha accayam accayato disva yathadhammam patikarosi tam te mayam patigganhama vuddhi hesa nigrodha ariyassa vinaye yo accayam accayato disva yathadhammam patikaroti ayatim samvaramapajjati. {31.1} Aham pana nigrodha evam vadami etu vinnu puriso asatho amayavi ujujatiko ahamanusasami aham dhammam desemi yathanusittham tathapatipajjamano yassatthaya kulaputta sammadeva agarasma anagariyam pabbajanti tadanuttaram brahmacariyapariyosanam ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissati satta vassani . Titthantu nigrodha satta vassani . etu vinnu puriso asatho amayavi ujujatiko ahamanusasami aham dhammam desemi yathanusittham tathapatipajjamano yassatthaya kulaputta sammadeva agarasma @Footnote: 1 Po. Ma. tavam . 2 Ma. yo..

--------------------------------------------------------------------------------------------- page59.

Anagariyam pabbajanti tadanuttaram brahmacariyapariyosanam ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissati cha vassani . Panca vassani . cattari vassani . tini vassani. Dve vassani. Ekam vassam . titthatu nigrodha ekam vassam . Etu vinnu puriso asatho amayavi ujujatiko ahamanusasami aham dhammam desemi yathanusittham tathapatipajjamano yassatthaya kulaputta sammadeva agarasma anagariyam pabbajanti tadanuttaram brahmacariyapariyosanam ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissati satta masani. {31.2} Titthantu nigrodha satta masani. Cha masani. Panca masani. Cattari masani. Tini masani. Dve masani. Ekam masam. Addhamasam. Titthatu nigrodha addhamaso . etu vinnu puriso asatho amayavi ujujatiko ahamanusasami aham dhammam desemi yathanusittham tathapatipajjamano yassatthaya kulaputta sammadeva agarasma anagariyam pabbajanti tadanuttaram brahmacariyapariyosanam ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissati sattaham. {31.3} Siya kho pana te nigrodha evamassa antevasikamyata samano gotamo evamahati. Na kho panetam nigrodha evam datthabbam yo evam vo acariyo soyeva vo acariyo hotu. Siya kho pana te nigrodha evamassa uddesa no cavetukamo samano gotamo evamahati. Na kho panetam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page60.

Nigrodha evam datthabbam yo evam te uddeso soyeva te uddeso hotu . siya kho pana te nigrodha evamassa ajiva no cavetukamo samano gotamo evamahati . na kho panetam nigrodha evam datthabbam yo ca te ajivo soyeva te ajivo hotu. Siya kho pana te nigrodha evamassa ye te dhamma akusala akusalasankhata sacariyakanam tesu patitthapetukamo samano gotamo evamahati . na kho panetam nigrodha evam datthabbam akusalayeva te dhamma 1- hontu akusalasankhata sacariyakanam. {31.4} Siya kho pana te nigrodha evamassa ye te dhamma kusala kusalasankhata sacariyakanam tehi vivecetukamo samano gotamo evamahati . na kho panetam nigrodha evam datthabbam kusalayeva te dhamma hontu kusalasankhata sacariyakanam . iti khoham nigrodha neva antevasikamyata evam vadami napi uddesa cavetukamo evam vadami napi ajiva cavetukamo evam vadami napi ye te dhamma akusala akusalasankhata sacariyakanam tesu patitthapetukamo evam vadami napi ye te dhamma kusalasankhata sacariyakanam tehi vivecetukamo evam vadami . santi ca kho nigrodha akusala dhamma appahina sankilesika ponobbhavika sadaratha dukkhavipaka ayatim jatijaramaraniya yesaham pahanaya dhammam desemi . Yathapatipannanam vo sankilesika dhamma pahiyissanti vodaniya dhamma abhivaddhissanti pannaparipurim vepullattanca ditthe va @Footnote: 1 Ma. Yu. akusala ceva vo dhamma.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page61.

Dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissathati . evam vutte te paribbajaka tunhibhuta mankubhuta pattakkhandha adhomukha pajjhayanta appatibhana nisidimsu yatha tam marena pariyutthitacitta. [32] Athakho bhagavato etadahosi sabbepime moghapurisa phuttha marena papimata yatra hi nama ekassapi na evam bhavissati handa mayam annanatthampi samane gotame brahmacariyam carama kim karissati sattahoti . athakho bhagava udumbarikaya paribbajakarame sihanadam naditva vehasam abbhuggantva gijjhakute pabbate paccutthasi 1- . Sandhano gahapati tavadeva rajagaham pavisiti. Udumbarikasuttam nitthitam dutiyam. ---------------- @Footnote: 1 Ma. paccupatthasi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page62.

Cakkavattisuttam [33] Evamme sutam . ekam samayam bhagava magadhesu viharati matulayam . tatra kho bhagava bhikkhu amantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosum . bhagava etadavoca attadipa bhikkhave viharatha attasarana anannasarana dhammadipa dhammasarana anannasarana . kathanca pana bhikkhave bhikkhu attadipo viharati attasarano anannasarano dhammadipo dhammasarano anannasarano . Idha bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . vedanasu vedananupassi . Citte cittanupassi . dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . evam kho bhikkhave bhikkhu attadipo viharati attasarano anannasarano dhammadipo dhammasarano anannasarano . gocare bhikkhave caratha sake pettike visaye . gocare bhikkhave caratam sake pettike visaye na lacchati maro otaram na lacchati maro arammanam . kusalanam bhikkhave dhammanam samadanahetu evamidam punnam pavaddhati. [34] Bhutapubbam bhikkhave raja dalhanemi nama ahosi cakkavatti dhammiko dhammaraja caturanto vijitavi janapadatthavariyappatto sattaratanasamannagato . tassimani satta ratanani ahesum seyyathidam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page63.

Cakkaratanam hatthiratanam assaratanam maniratanam itthiratanam gahapatiratanam parinayakaratanameva sattamam . parosahassam kho panassa putta ahesum sura virangarupa parasenappamaddana . so imam pathavim sagarapariyantam adandena asatthena dhammena samena abhivijiya ajjhavasi. {34.1} Athakho bhikkhave raja dalhanemi bahunnam vassanam bahunnam vassasatanam bahunnam vassasahassanam accayena annataram purisam amantesi yada tvam ambho purisa passeyyasi dibbam cakkaratanam osakkitam thana cutam atha me aroceyyasiti . evam devati kho bhikkhave so puriso ranno dalhanemissa paccassosi . addasa kho bhikkhave so puriso bahunnam vassanam bahunnam vassasatanam bahunnam vassasahassanam accayena dibbam cakkaratanam osakkitam thana cutam disvana 1- yena raja dalhanemi tenupasankami upasankamitva rajanam dalhanemim etadavoca yagghe deva janeyyasi dibbante cakkaratanam osakkitam thana cutanti. {34.2} Athakho bhikkhave raja dalhanemi jetthaputtam kumaram amantetva etadavoca dibbam kira me tata kumara cakkaratanam osakkitam thana cutam sutam kho panetam 2- yassa ranno cakkavattissa dibbam cakkaratanam osakkati thana cavati nadani tena ranna ciram jivitabbam hotiti bhutta kho pana me manusaka kama samayodani me dibbe 3- kame pariyesitum ehi tvam tata kumara imam samuddapariyantam pathavim patipajja aham pana kesamassum oharetva kasayani vatthani @Footnote: 1 Yu. disva . 2 Ma. Yu. panametam . 3 Yu. samayo dibbe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

Acchadetva agarasma anagariyam pabbajissamiti . athakho bhikkhave raja dalhanemi jetthaputtam kumaram sadhukam rajje samanusasetva 1- kesamassum oharetva kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbaji . sattaham pabbajite kho pana bhikkhave rajisimhi dibbam cakkaratanam antaradhayi. [35] Athakho bhikkhave annataro puriso yena raja khattiyo muddhavasitto 2- tenupasankami upasankamitva rajanam khattiyam muddhavasittam etadavoca yagghe deva janeyyasi dibbam cakkaratanam antarahitanti . athakho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto dibbe cakkaratane antarahite anattamano ahosi anattamanatanca patisamvedesi . so yena [3]- rajisi tenupasankami upasankamitva rajisim etadavoca yagghe deva janeyyasi dibbam cakkaratanam antarahitanti. {35.1} Evam vutte bhikkhave rajisi rajanam khattiyam muddhavasittam etadavoca ma kho tvam tata dibbe cakkaratane antarahite anattamano ahosi [4]- anattamanatanca patisamvedesi na hi te tata dibbam cakkaratanam pettikam dayajjam ingha tvam tata ariye cakkavattivatte vattahi thanam kho panetam vijjati yante ariye cakkavattivatte vattamane 5- tadahuposathe pannarase sisanhatassa 6- uposathikassa uparipasadavaragatassa dibbam cakkaratanam patubhavissati sahassaram sanemikam sanabhikam sabbakaraparipuranti . katamam panetam deva ariyam @Footnote: 1 Ma. Yu. samanusasitva . 2 Ma. sabbavaresu muddhabhisitto . 3 Yu. ca. @4 Ma. ma . 5 Ma. Yu. vattamanassa . 6 Ma. sisam nhatassa. Yu. sisam nahatassa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

Cakkavattivattanti . tenahi tvam tata dhammamyeva nissaya dhammam sakkaronto dhammam garukaronto dhammam manento dhammam pujento dhammam apacayamano dhammaddhajo dhammaketu dhammadhipateyyo dhammikam rakkhavaranaguttim samvidahassu antojanasmim balakayasmim khattiyesu anuyantesu 1- brahmanagahapatikesu negamajanapadesu samanabrahmanesu migapakkhisu ma va 2- te tata vijite adhammakaro pavattittha ye ca te tata vijite adhana [3]- tesanca dhanam anuppadajjeyyasi 4- ye ca te tata vijite samanabrahmana madappamada pativirata khantisoracce nivittha ekamattanam damenti ekamattanam samenti ekamattanam parinibbapenti te kalena kalam upasankamitva paripuccheyyasi paripanheyyasi 5- kim bhante kusalam kim bhante 6- akusalam kim savajjam kim anavajjam kim sevitabbam kim na sevitabbam kim me kariyamanam 7- digharattam ahitaya dukkhaya assa kim va pana me kariyamanam 7- digharattam hitaya sukhaya assati tesam sutva yam akusalam tam abhinivajjeyyasi yam kusalam tam samadaya vatteyyasi idam kho tata tam ariyam cakkavattivattanti. {35.2} Evam devati kho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto rajisissa patissutva ariye cakkavattivatte vattati 8- . tassa ariye cakkavattivatte vattamanassa tadahuposathe pannarase sisanhatassa uposathikassa uparipasadavaragatassa dibbam cakkaratanam paturahosi sahassaram sanemikam sanabhikam sabbakaraparipuram . @Footnote: 1 Yu. anuyuttesu . 2 Ma. Yu. ca . 3 Ma. Yu. assu . 4 Ma. dhanamanuppadeyyasi. @5 Ma. pariganheyyasi. Yu. ayam patho na dissati . 6 Ma. Yu. ayam na dissati. @7 Ma. kariyamanam. Yu. kayiramanam . 8 Ma. Yu. vatti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

Disva 1- ranno khattiyassa muddhavasittassa etadahosi sutam kho pana metam yassa ranno khattiyassa muddhavasittassa tadahuposathe pannarase sisanhatassa uposathikassa uparipasadavaragatassa dibbam cakkaratanam patubhavati sahassaram sanemikam sanabhikam sabbakaraparipuram so hoti raja cakkavattiti assam nu kho aham raja cakkavattiti. [36] Athakho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto utthayasana ekamsam uttarasangam karitva vamena hatthena bhingaram gahetva dakkhinena hatthena cakkaratanam abbhukkiri pavattatu bhavam cakkaratanam abhivijinatu bhavam cakkaratananti. {36.1} Athakho tam bhikkhave cakkaratanam puratthimam disam pavatti 2-. Anvadeva raja cakkavatti saddhim caturanginiya senaya . Yasmim kho pana bhikkhave padese cakkaratanam patitthasi tattha raja cakkavatti vasam upagacchi 3- saddhim caturanginiya senaya . ye kho pana bhikkhave puratthimaya disaya patirajano te rajanam cakkavattim upasankamitva evamahamsu ehi kho maharaja svagatam 4- maharaja sakante maharaja anusasa maharajati . raja cakkavatti evamaha pano na hantabbo adinnam nadatabbam kamesu miccha na caritabba musa na bhasitabba majjam na patabbam yathabhuttanca bhunjathati . @Footnote: 1 Ma. disvana . 2 pavattatitipi patho . 3 upaganchiti va patho . 4 Ma. svagatam @te. Yu. sagatam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

Ye kho pana bhikkhave puratthimaya disaya patirajano te ranno cakkavattissa anuyanta ahesum. {36.2} Athakho tam bhikkhave cakkaratanam puratthimam samuddam ajjhogahetva 1- paccuttaritva dakkhinam samuddam ajjhogahetva paccuttaritva pacchimam 2- disam pavatti . anvadeva raja cakkavatti saddhim caturanginiya senaya. Yasmim kho pana bhikkhave padese [3]- cakkaratanam patitthasi tattha raja cakkavatti vasam upagacchi saddhim caturanginiya senaya . ye kho pana bhikkhave pacchimaya disaya patirajano te rajanam cakkavattim upasankamitva evamahamsu ehi kho maharaja svagatam maharaja sakante maharaja anusasa maharajati . raja cakkavatti evamaha pano na hantabbo adinnam nadatabbam kamesu miccha na caritabba musa na bhasitabba majjam na patabbam yathabhuttanca bhunjathati . ye kho pana bhikkhave pacchimaya disaya patirajano te ranno cakkavattissa anuyanta ahesum. {36.3} Athakho tam bhikkhave cakkaratanam pacchimam samuddam ajjhogahetva paccuttaritva uttaram disam pavatti . anvadeva raja cakkavatti saddhim caturanginiya senaya . yasmim kho pana bhikkhave padese [3]- cakkaratanam patitthasi tattha raja cakkavatti vasam upagacchi saddhim caturanginiya senaya . ye kho pana bhikkhave uttaraya disaya patirajano te rajanam cakkavattim upasankamitva evamahamsu ehi kho maharaja svagatam @Footnote: 1 Ma. ajjhogahetva . 2 Ma. Yu. samuddam ... pacchimanti ime patha natthi. @3 Ma. dibbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page68.

Maharaja sakante maharaja anusasa maharajati . raja cakkavatti evamaha pano na hantabbo adinnam nadatabbam kamesu miccha na caritabba musa na bhasitabba majjam na patabbam yathabhuttanca bhunjathati . ye kho pana bhikkhave uttaraya disaya patirajano te ranno cakkavattissa anuyanta ahesum. {36.4} Athakho tam bhikkhave cakkaratanam samuddapariyantam pathavim abhivijinitva tameva rajadhanim paccuggantva 1- ranno cakkavattissa antepuradvare atthakaranapamukhe akkhahatam manne atthasi ranno cakkavattissa antepuram upasobhayamanam. [37] Dutiyopi kho bhikkhave raja cakkavatti . tatiyopi kho bhikkhave raja cakkavatti . catutthopi kho bhikkhave raja cakkavatti . pancamopi kho bhikkhave raja cakkavatti . chatthopi kho bhikkhave raja cakkavatti . sattamopi kho bhikkhave raja cakkavatti bahunnam vassanam bahunnam vassasatanam bahunnam vassasahassanam accayena annataram purisam amantesi yada kho 2- tvam ambho purisa passeyyasi dibbam cakkaratanam osakkitam thana cutam atha me aroceyyasiti . Evam devati kho bhikkhave so puriso ranno cakkavattissa paccassosi . addasa kho bhikkhave so puriso bahunnam vassanam bahunnam vassasatanam bahunnam vassasahassanam accayena dibbam cakkaratanam @Footnote: 1 Ma. Yu. paccagantva . 2 Ma. khosaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page69.

Osakkitam thana cutam disva 1- yena raja cakkavatti tenupasankami upasankamitva rajanam cakkavattim etadavoca yagghe deva janeyyasi dibbante cakkaratanam osakkitam thana cutanti. {37.1} Athakho bhikkhave raja cakkavatti jetthaputtam kumaram amantetva 2- etadavoca dibbam kira me tata kumara cakkaratanam osakkitam thana cutam sukham kho pana metam yassa ranno cakkavattissa dibbam cakkaratanam osakkati thana cavati nadani tena ranna ciram jivitabbam hotiti bhutta pana me manusaka kama samayodani me dibbe 3- kame pariyesitum ehi tvam tata kumara imam samuddapariyantam pathavim patipajja aham pana kesamassum oharetva kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbajissamiti. {37.2} Athakho bhikkhave raja cakkavatti jetthaputtam kumaram sadhukam rajje samanusasetva kesamassum oharetva kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbaji . sattaham pabbajite kho pana bhikkhave rajisimhi dibbam cakkaratanam antaradhayi. [38] Athakho bhikkhave annataro puriso .pe. antarahitanti . Athakho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto dibbe cakkaratane antarahite anattamano ahosi anattamanatanca patisamvedesi no ca kho rajisim upasankamitva ariyam cakkavattivattam pucchi . so samateneva sudam janapadam pasasati tassa samatena janapadam pasasato @Footnote: 1 Ma. disvana . 2 Ma. Yu. amantapetva . 3 Yu. samayo dibbe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page70.

Na pubbenaparam janapada paccanti yatha tam pubbakanam rajunam ariye cakkavattivatte vattamananam. {38.1} Athakho bhikkhave amacca parisajja ganakamahamatta anikattha dovarika mantassajivino sannipatitva rajanam khattiyam muddhavasittam [1]- etadavocum na kho te deva samatena sudam 2- janapadam pasasato pubbenaparam janapada paccanti yatha tam pubbakanam rajunam ariye cakkavattivatte vattamananam samvijjanti kho te deva vijite amacca parisajja ganakamahamatta anikattha dovarika mantassajivino mayanceva anne ca ye mayam ariyam cakkavattivattam dharema ingha tvam deva amhe ariyam cakkavattivattam puccha tassa te mayam ariyam cakkavattivattam puttha byakarissamati. [39] Athakho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto amacce parisajje ganakamahamatte anikatthe dovarike mantassajivino sannipatetva ariyam cakkavattivattam pucchi . tassa te ariyam cakkavattivattam puttha byakarimsu . tesam sutva dhammikanhi kho rakkhavaranaguttim samvidahi no ca kho adhananam dhanamanuppadasi . Adhananam dhane nanuppadiyamane 3- daliddiyam 4- vepullam agamasi. Daliddiye vepullam gate annataro puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyi . tamenam aggahesum gahetva ranno khattiyassa muddhavasittassa dassesum ayam deva puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyiti . evam vutte bhikkhave raja khattiyo @Footnote: 1 Yu. upasankamitva . 2 Yu. ayam na dissati . 3 Ma. Yu. ananuppadiyamane. @4 Yu. sabbavaresu daliddiyam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page71.

Muddhavasitto tam purisam etadavoca saccam kira tvam ambho purisa paresam adinnam theyyasankhatam adiyasiti 1- . saccam devati. Kimkaranati. Na hi deva jivamiti . athakho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto tassa purisassa dhanamanuppadasi imina tvam ambho purisa dhanena attana ca jivahi matapitaro ca posehi puttadaranca posehi kammante [2]- payojehi samanesu brahmanesu 3- uddhaggikam dakkhinam patitthapehi sovaggikam sukhavipakam saggasamvattanikanti . evam devati kho bhikkhave so puriso ranno khattiyassa muddhavasittassa paccassosi. {39.1} Annataropi kho bhikkhave puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyi . tamenam aggahesum gahetva ranno khattiyassa muddhavasittassa dassesum ayam deva puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyiti. Evam vutte bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto tam 4- purisam etadavoca saccam kira tvam ambho purisa paresam adinnam theyyasankhatam adiyasiti. Saccam devati. Kimkaranati. Na hi deva jivamiti. {39.2} Athakho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto tassa purisassa dhanamanuppadasi imina tvam ambho purisa dhanena attana ca jivahi 5- matapitaro ca posehi puttadaranca posehi kammante [2]- payojehi samanesu brahmanesu 3- uddhaggikam dakkhinam patitthapehi sovaggikam sukhavipakam saggasamvattanikanti . evam devati kho bhikkhave so 6- puriso ranno khattiyassa muddhavasittassa @Footnote: 1 Ma. Yu. adiyiti . 2 Ma. Yu. ca . 3 Ma. samanabrahmanesu . 4 Yu. ayam @na dissati . 5 Yu. upajivahi . 6 Yu. kho so bhikkhave.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page72.

Paccassosi . assosum kho bhikkhave manussa ye kira bho paresam adinnam theyyasankhatam adiyanti tesam raja anuppadetiti 1- . sutvana tesam etadahosi yannuna mayampi paresam adinnam theyyasankhatam adiyeyyamati. [40] Athakho bhikkhave annataro puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyi . tamenam aggahesum gahetva ranno khattiyassa muddhavasittassa dassesum ayam deva puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyiti . Evam vutte bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto tam purisam etadavoca saccam kira tvam ambho purisa paresam adinnam theyyasankhatam adiyasiti. Saccam devati . kimkaranati . na hi deva jivamiti. Athakho bhikkhave ranno khattiyassa muddhavasittassa etadahosi sace kho aham yo yo paresam adinnam theyyasankhatam adiyissati tassa tassa dhanamanuppadassami 2- evamidam adinnadanam pavaddhissati yannunaham imam purisam sunisedham nisedheyyam mulaghaccham kareyyam sisamassa chindeyyanti. {40.1} Athakho bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto purise anapesi tenahi bhane imam purisam dalhaya rajjuya pacchabahum galhabandhanam bandhitva khuramundam karitva kharassarena panavena rathiyaya rathiyam 3- singhatakena singhatakam parinetva dakkhinena dvarena nikkhamitva dakkhinato nagarassa sunisedham nisedhetha mulaghaccham karotha sisamassa chindathati . evam @Footnote: 1 Ma. Yu. dhanamanuppadesiti . 2 Yu. dhanamanuppadami . 3 Ma. rathikaya rathikam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page73.

Devati kho bhikkhave te purisa ranno khattiyassa muddhavasittassa patissutva tam purisam dalhaya rajjuya pacchabahum galhabandhanam bandhitva khuramundam karitva kharassarena panavena rathiyaya rathiyam singhatakena singhatakam parinetva dakkhinena dvarena nikkhamitva dakkhinato nagarassa sunisedham nisedhesum mulaghaccham akamsu sisamassa chindimsu. [41] Assosum kho bhikkhave manussa ye kira bho paresam adinnam theyyasankhatam adiyanti te raja sunisedham nisedheti mulaghaccham karoti sisani tesam chindatiti . sutvana tesam etadahosi yannuna mayampi tinhani satthani karapeyyama 1- tinhani satthani karapetva yesam adinnam theyyasankhatam adiyissama te sunisedham nisedhessama mulaghaccham karissama sisani nesam chindissamati . Te tinhani satthani karapesum tinhani satthani karapetva gamaghatampi upakkamimsu katum nigamaghatampi upakkamimsu katum nagaraghatampi upakkamimsu katum panthaduhanampi upakkamimsu katum . yesam te 2- adinnam theyyasankhatam adiyanti te sunisedham nisedhenti mulaghaccham karonti sisani nesam chindanti. [42] Iti kho bhikkhave adhananam dhane nanuppadiyamane 3- daliddiyam vepullamagamasi daliddiye vepullam gate 4- adinnadanam vepullamagamasi adinnadane vepullam gate sattham vepullamagamasi @Footnote: 1 Ma. karapessama . 2 Yu. te yesam . 3 Ma. Yu. ananuppadiyamane. @4 Yu. sabbavaresu vepullagate.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page74.

Satthe vepullam gate panatipato vepullamagamasi panatipate vepullam gate musavado vepullamagamasi musavade vepullam gate tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam asitivassasahassayukanam *- manussanam cattarisavassasahassayuka putta ahesum cattarisavassa- sahassayukesu bhikkhave manussesu annataro puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyi . tamenam aggahesum gahetva ranno khattiyassa muddhavasittassa dassesum ayam deva puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyiti . evam vutte bhikkhave raja khattiyo muddhavasitto tam purisam etadavoca saccam kira tvam ambho purisa paresam adinnam theyyasankhatam adiyasiti. Na hi devati sampajanamusa 1- bhasi. [43] Iti kho bhikkhave adhananam dhane nanuppadiyamane daliddiyam vepullamagamasi daliddiye vepullam gate adinnadanam vepullamagamasi adinnadane vepullam gate sattham vepullamagamasi satthe vepullam gate panatipato vepullamagamasi panatipate vepullam gate musavado vepullamagamasi musavade vepullam gate tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam 2- ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam cattarisavassasahassayukanam manussanam visativassasahassayuka putta ahesum visativassasahassayukesu @Footnote: 1 Yu. avaca sampajanamusa . 2 Yu. ayam na dissati. @* mikar—kr khagoe asitivassasahasusayukanam peDna asitivassasahassayukanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page75.

Bhikkhave manussesu annataro puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyi . tamenam annataro puriso ranno khattiyassa muddhavasittassa arocesi itthannamo deva puriso paresam adinnam theyyasankhatam adiyatiti pesunnamakasi. [44] Iti kho bhikkhave adhananam dhane nanuppadiyamane daliddiyam vepullamagamasi daliddiye vepullam gate .pe. Pisuna vaca vepullamagamasi pisunaya vacaya vepullam gataya tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam visativassasahassayukanam manussanam dasavassasahassayuka putta ahesum dasavassasahassayukesu bhikkhave manussesu ekidam satta vannavanta 1- honti ekidam satta dubbanna tattha ye te satta dubbanna te vannavante satte abhijjhayanta paresam daresu carittam apajjimsu. [45] Iti kho bhikkhave adhananam dhane nanuppadiyamane daliddiyam vepullamagamasi daliddiye vepullam gate adinnadanam vepullamagamasi adinnadane vepullam gate . sankhittam . kamesu micchacaro vepullamagamasi kamesu micchacare vepullam gate tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam dasavassasahassayukanam manussanam pancavassasahassayuka putta ahesum pancavassasahassayukesu @Footnote: 1 Ma. Yu. vannavanto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page76.

Bhikkhave manussesu dve dhamma vepullamagamimsu 1- pharusa ca 2- vaca samphappalapo ca dvisu dhammesu vepullam gatesu tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam pancavassasahassayukanam manussanam appekacce addhateyyavassasahassayuka appekacce dvevassasahassayuka putta ahesum addhateyyavassasahassayukesu bhikkhave manussesu abhijjhabyapada vepullamagamimsu abhijjhabyapadesu vepullam gatesu 3- tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam addhateyya- vassasahassayukanam manussanam vassasahassayuka putta ahesum {45.1} vassasahassayukesu bhikkhave manussesu micchaditthi vepullamagamasi micchaditthiya vepullam gataya tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam vassasahassayukanam manussanam pancavassasatayuka putta ahesum pancavassasatayukesu bhikkhave manussesu tayo dhamma vepullamagamamsu adhammarago visamalobho micchadhammo tisu dhammesu vepullam gatesu tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam pancavassasatayukanam manussanam appekacce addhateyyavassasatayuka appekacce dvevassasatayuka putta ahesum addhateyyavassasatayukesu @Footnote: 1 Ma. Yu. vepullamagamamsu . 2 Yu. casaddo na dissati . 3 Yu. abhijjhavyapado @vepullamagamasi abhijjhavyapade vepullagate.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page77.

Bhikkhave manussesu ime dhamma vepullamagamamsu amatteyyata apetteyyata asamannata abrahmannata nakulejetthapacayita 1-. {45.2} Iti kho bhikkhave adhananam dhane nanuppadiyamane daliddiyam vepullamagamasi daliddiye vepullam gate adinnadanam vepullamagamasi adinnadane vepullam gate sattham vepullamagamasi satthe vepullam gate panatipato vepullamagamasi panatipate vepullam gate musavado vepullamagamasi musavade vepullam gate pisuna vaca vepullamagamasi pisunaya vacaya vepullam gataya kamesu micchacaro vepullamagamasi kamesu micchacare vepullam gate dve dhamma vepullamagamamsu pharusa ca vaca samphappalapo ca dvisu dhammesu vepullam gatesu abhijjhabyapada vepullamagamamsu abhijjhabyapadesu vepullam gatesu micchaditthi vepullamagamasi micchaditthiya vepullam gataya tayo dhamma vepullamagamamsu adhammarago visamalobho micchadhammo tisu dhammesu vepullam gatesu ime dhamma vepullamagamamsu amatteyyata apetteyyata asamannata abrahmannata nakulejetthapacayita imesu dhammesu vepullam gatesu tesam sattanam ayupi parihayi vannopi parihayi tesam ayunapi parihayamananam vannenapi parihayamananam addhateyyavassasatayukanam manussanam vassasatayuka putta ahesum. @Footnote: 1 nakulejetthapacayikati va patho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page78.

[46] Bhavissati bhikkhave so samayo yam imesam manussanam dasavassayuka putta bhavissanti dasavassayukesu bhikkhave manussesu pancavassika kumarika alampateyya 1- bhavissanti dasavassayukesu bhikkhave manussesu imani rasani antaradhayissanti seyyathidam sappi navanitam telam madhu phanitam lonam dasavassayukesu bhikkhave manussesu kudrusako 2- aggabhojanam 3- bhavissati seyyathapi bhikkhave etarahi salimamsodano aggabhojanam {46.1} evameva kho bhikkhave dasavassayukesu manussesu kudrusako aggabhojanam bhavissati dasavassayukesu bhikkhave manussesu dasa kusalakammapatha sabbena sabbam antaradhayissanti dasa akusalakammapatha ativiya dippissanti 4- dasavassayukesu bhikkhave manussesu kusalantipi na bhavissati kuto pana kusalassa karako dasavassayukesu bhikkhave manussesu ye te bhavissanti amatteyya apetteyya asamanna abrahmanna nakulejetthapacayino te puja 5- ca bhavissanti pasamsa ca seyyathapi bhikkhave etarahi matteyya 6- petteyya samanna brahmanna kulejetthapacayino te 7- puja ca pasamsa ca {46.2} evameva kho bhikkhave dasavassayukesu manussesu ye te bhavissanti amatteyya apetteyya asamanna abrahmanna nakulejetthapacayino te puja ca bhavissanti pasamsa ca dasavassayukesu bhikkhave manussesu na bhavissati @Footnote: 1 Yu. alamapateyya . 2 Ma. kudrusako . 3 Ma. Yu. aggam bhojananam. @4 Ma. atibyadippissanti . 5 Ma. Yu. pujja . 6 Yu. metteyya . 7 Ma. ayam @na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page79.

Matati va matucchati va pitati va pitucchati va 1- matulaniti va acariyabhariyati va garunam darati va sambhedam loko gamissati yatha ajelaka kukkuta sukara sona sigala dasavassayukesu bhikkhave manussesu tesam sattanam annamannamhi tibbo aghato paccupatthito bhavissati tibbo byapado tibbo manopadoso tibbam vadhakacittam matupi puttamhi . Puttassapi matari . pitupi puttamhi . puttassapi pitari . bhatupi 2- bhaginiya . bhaginiya bhatari tibbo aghato paccupatthito bhavissati tibbo byapado tibbo manopadoso tibbam vadhakacittam seyyathapi bhikkhave magavikassa migam disva tibbo aghato paccupatthito hoti tibbo byapado tibbo manopadoso tibbam vadhakacittam {46.3} evameva kho bhikkhave dasavassayukesu manussesu tesam sattanam annamannamhi tibbo aghato paccupatthito bhavissati tibbo byapado tibbo manopadoso tibbam vadhakacittam matupi puttamhi . puttassapi matari . pitupi puttamhi . puttassapi pitari . bhatupi 2- bhaginiya . bhaginiyapi bhatari tibbo aghato paccupatthito bhavissati tibbo byapado tibbo manopadoso tibbam vadhakacittam. [47] Dasavassayukesu bhikkhave manussesu sattaham satthantarakappo bhavissati te annamannam 3- migasannam patilabhissanti tesam @Footnote: 1 Ma. Yu. pitati va pitucchati vati na dissati . 2 Yu. bhatupi bhatari. @3 Ma. annamannasmi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page80.

Tinhani satthani hatthesu patubhavissanti te tinhena satthena esa migoti 1- annamannam jivita voropissanti. {47.1} Athakho tesam bhikkhave sattanam ekaccanam evam bhavissati ma ca mayam kanci 2- ma ca amhe koci yannuna mayam tinagahanam va vanagahanam va rukkhagahanam va nadividuggam va pabbatavisamam va pavisitva vanamulaphalahara yapeyyamati . te tinagahanam va 3- vanagahanam va rukkhagahanam va 3- nadividuggam va 3- pabbatavisamam va 3- pavisitva sattaham vanamulaphalahara yapessanti 4- . te tassa sattahassa accayena tinagahana vanagahana rukkhagahana nadividugga pabbatavisama nikkhamitva annamannam alingitva sabhasu gayissanti samassasissanti dittha bho satta jivasi tvam dittha bho satta jivasiti. {47.2} Athakho tesam bhikkhave sattanam evam bhavissati mayam kho akusalanam dhammanam samadanahetu evarupam 5- ayatam natikkhayam patta yannuna mayam kusalam kareyyama kim kusalam kareyyama yannuna mayam panatipata virameyyama idam kusalam dhammam samadaya vatteyyamati . te panatipata viramissanti idam kusalam dhammam samadaya vattissanti te kusalanam dhammanam samadanahetu ayunapi vaddhissanti vannenapi vaddhissanti tesam ayunapi vaddhamananam vannenapi vaddhamananam dasavassayukanam manussanam visativassayuka putta bhavissanti. {47.3} Athakho tesam bhikkhave sattanam evam bhavissati mayam kho kusalanam @Footnote: 1 Yu. amenditam . 2 Ma. kinci . 3 Yu. vasaddo na dissati. @4 Yu. yapeyyanti . 5 Yu. ayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page81.

Dhammanam samadanahetu ayunapi vaddhama vannenapi vaddhama yannuna mayam bhiyyoso mattaya kusalam kareyyama kim kusalam kareyyama 1- yannuna mayam adinnadana virameyyama kamesu micchacara virameyyama musavada virameyyama pisunaya vacaya virameyyama pharusaya vacaya virameyyama samphappalapa virameyyama abhijjham pajaheyyama byapadam pajaheyyama micchaditthim pajaheyyama tayo dhamme pajaheyyama adhammaragam visamalobham micchadhammam yannuna mayam matteyya assama petteyya samanna brahmanna kule jetthapacayino idam kusalam dhammam samadaya vatteyyamati. {47.4} Te matteyya bhavissanti petteyya samanna brahmanna kule jetthapacayino idam kusalam dhammam samadaya vattissanti tesam 2- kusalanam dhammanam samadanahetu ayunapi vaddhissanti vannenapi vaddhissanti tesam ayunapi vaddhamananam vannenapi vaddhamananam visativassayukanam manussanam cattalisavassayuka putta bhavissanti . cattalisavassayukanam manussanam asitivassayuka putta bhavissanti . asitivassayukanam manussanam satthivassasatayuka putta bhavissanti . satthivassasatayukanam manussanam visatitivassasatayuka putta bhavissanti . visatitivassasatayukanam manussanam cattalisachavassasatayuka putta bhavissanti . cattalisa- chavassasatayukanam manussanam dvevassasahassayuka putta bhavissanti . Dvevassasahassayukanam manussanam cattarivassasahassayuka @Footnote: 1 Ma. Yu. ki kusalam kareyyamati na dissati . 2 Ma. Yu. te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page82.

Putta bhavissanti . cattarivassasahassayukanam manussanam atthavassasahassayuka putta bhavissanti . atthavassasahassayukanam manussanam visativassasahassayuka putta bhavissanti . visativassa- sahassayukanam manussanam cattalisavassasahassayuka putta bhavissanti . cattalisavassasahassayukanam manussanam asitivassa- sahassayuka putta bhavissanti. [48] Asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu pancavassasatika kumarika alampateyya bhavissanti . asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu tayo abadha bhavissanti iccha anasanam jara . Asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu ayam jambudipo iddho ceva bhavissati phito ca kukkutasampatita 1- gamanigamarajadhaniyo . Asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu ayam jambudipo avici manne phuto bhavissati manussehi seyyathapi nalavanam va saravanam va 2-. {48.1} Asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu ayam baranasi ketumati nama rajadhani bhavissati iddha ceva phita ca bahujana ca akinnamanussa ca subhikkha ca . asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu imasmim jambudipe caturasitinagarasahassani bhavissanti ketumati- rajadhanipamukhani . asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu ketumati- rajadhaniya sankho nama raja uppajjissati cakkavatti dhammiko dhammaraja @Footnote: 1 Ma. Yu. kukkutasampadika . 2 Ma. Yu. saravanam va.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page83.

Caturanto vijitavi janapadatthavariyappatto sattaratanasamannagato . Tassimani satta ratanani bhavissanti seyyathidam cakkaratanam hatthiratanam assaratanam maniratanam itthiratanam gahapatiratanam parinayakaratanameva sattamam . parosahassam kho panassa putta bhavissanti sura virangarupa parasenappamaddana . so imam pathavim sagarapariyantam adandena asatthena dhammena abhivijiya ajjhavasissati. {48.2} Asitivassasahassayukesu bhikkhave manussesu metteyyo nama bhagava loke uppajjissati araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagava seyyathapahametarahi loke uppanno araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagava. {48.3} So imam lokam sadevakam samarakam sabrahmakam sassamanabrahmanim pajam sadevamanussam sayam abhinna sacchikatva pavedessati seyyathapahametarahi imam lokam sadevakam samarakam sabrahmakam sassamanabrahmanim pajam sadevamanussam sayam abhinna sacchikatva pavedemi . so dhammam desessati adikalyanam majjhekalyanam pariyosanakalyanam sattham sabyanjanam kevalaparipunnam parisuddham brahmacariyam pakasessati seyyathapahametarahi dhammam desemi adikalyanam majjhekalyanam pariyosanakalyanam sattham sabyanjanam kevalaparipunnam parisuddham brahmacariyam pakasemi . so anekasahassam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page84.

Bhikkhusangham pariharissati seyyathapaham etarahi anekasatam bhikkhusangham pariharami. {48.4} Athakho bhikkhave sankho nama raja yo so 1- yupo ranna mahapanadena karapito tam yupam ussapetva ajjhavasitva [2]- vissajjitva samanabrahmanakapanaddhikavanibbakayacakanam danam datva metteyyassa bhagavato arahato sammasambuddhassa santike kesamassum oharetva kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbajissati . so evam pabbajito samano eko vupakattho appamatto atapi pahitatto viharanto nacirasseva yassatthaya kulaputta sammadeva agarasma anagariyam pabbajanti tadanuttaram brahmacariyapariyosanam ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissati. [49] Attadipa bhikkhave viharatha attasarana anannasarana dhammadipa dhammasarana anannasarana . kathanca bhikkhave bhikkhu attadipo viharati attasarano anannasarano dhammadipo dhammasarano anannasarano . idha bhikkhave bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam vedanasu vedananupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam citte cittanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . @Footnote: 1 Yu. yenassa . 2 Ma. tam datva. Yu. daditva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page85.

Evam kho bhikkhave bhikkhu attadipo viharati attasarano anannasarano dhammadipo dhammasarano anannasarano. [50] Gocare bhikkhave caratha sake pettike visaye. Gocare bhikkhave caranta sake pettike visaye ayunapi vaddhissatha vannenapi vaddhissatha sukhenapi vaddhissatha bhogenapi vaddhissatha balenapi vaddhissatha. {50.1} Kinca bhikkhave bhikkhuno ayusmim . idha bhikkhave bhikkhu chandasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti viriyasamadhipadhana ... Cittasamadhipadhana ... vimamsasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti so imesam catunnam iddhipadanam bhavitatta bahulikatatta akankhamano kappam va tittheyya kappavasesam va . Idam kho bhikkhave bhikkhuno ayusmim. {50.2} Kinca bhikkhave bhikkhuno vannasmim. Idha bhikkhave bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto viharati acaragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassavi samadaya sikkhati sikkhapadesu . idam kho bhikkhave bhikkhuno vannasmim. {50.3} Kinca bhikkhave bhikkhuno sukhasmim. Idha bhikkhave bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamam jhanam upasampajja viharati vitakkavicaranam vupasama .pe. Dutiyam jhanam . tatiyam jhanam . catuttham jhanam upasampajja viharati . Idam kho bhikkhave bhikkhuno sukhasmim. {50.4} Kinca bhikkhave bhikkhuno bhogasmim . idha bhikkhave bhikkhu mettasahagatena cetasa ekam disam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page86.

Pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam mettasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati . karunasahagatena cetasa . Muditasahagatena cetasa . upekkhasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam upekkhasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati . idam kho bhikkhave bhikkhuno bhogasmim. {50.5} Kinca bhikkhave bhikkhuno balasmim . idha bhikkhave bhikkhu asavanam khaya anasavancetovimuttim pannavimuttim ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati . idam kho bhikkhave bhikkhuno balasmim . naham bhikkhave annam ekabalampi samanupassami evam 1- duppasaham yathayidam bhikkhave marabalam kusalanam bhikkhave dhammanam samadanahetu evamidam punnam pavaddhatiti . idamavoca bhagava . attamana te bhikkhu bhagavato bhasitam abhinandunti. Cakkavattisuttam nitthitam tatiyam 2-. ------------------- @Footnote: 1 Ma. yam evam . 2 Yu. cakkavattisihanadasuttantam tatiyam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page87.

Aggannasuttam [51] Evamme sutam . ekam samayam bhagava savatthiyam viharati pubbarame migaramatupasade . tena kho pana samayena vasetthabharadvaja bhikkhusu parivasanti bhikkhubhavam akankhamana . Athakho bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito pasada orohitva pasadapacchayayam abbhokase cankamati. {51.1} Addasa kho vasettho bhagavantam sayanhasamayam patisallana vutthitam pasada orohitva pasadapacchayayam abbhokase cankamantam disvana bharadvajam amantesi ayam avuso bharadvaja bhagava sayanhasamayam patisallana vutthito pasada orohitva pasadapacchayayam abbhokase cankamati ayamavuso bharadvaja yena bhagava tenupasankamissama appevanama labheyyama bhagavato sammukha 1- dhammim katham savanayati . evamavusoti kho bharadvajo vasetthassa paccassosi. {51.2} Athakho vasetthabharadvaja yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva bhagavantam cankamantam anucankamimsu . athakho bhagava vasettham amantesi tumhe khvattha vasettha 2- brahmanajacca brahmanakulina brahmanakula agarasma anagariyam pabbajita kacci vo vasettha 3- brahmana na akkosanti na paribhasantiti . taggha no bhante brahmana akkosanti paribhasanti attarupaya @Footnote: 1 Ma. Yu. santika . 2-3 Ma. Yu. vasettha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page88.

Paribhasaya paripunnaya no aparipunnayati . yathakatham pana vo vasettha brahmana akkosanti paribhasanti attarupaya paribhasaya paripunnaya no aparipunnayati . brahmana bhante evamahamsu brahmano va settho vanno hina anne vanna brahmano va sukko vanno kanha anne vanna brahmana va sujjhanti no abrahmana brahmana 1- brahmuno putta orasa mukhato jata brahmaja brahmanimmita brahmadayada te tumhe settham vannam hitva hinamatthavannam ajjhupagata yadidam mundake samanake ibbhe kanhe bandhupada pacceti 2- tayidam na sadhu tayidam nappatirupam yam tumhe settham vannam hitva hinamatthavannam ajjhupagata yadidam mundake samanake ibbhe kanhe bandhupada pacceti . evam kho no bhante brahmana akkosanti paribhasanti attarupaya paribhasaya paripunnaya no aparipunnayati. {51.3} Taggha vo vasettha brahmana poranam asaranta evamahamsu brahmano va settho vanno hina anne vanna brahmano va sukko vanno kanha anne vanna brahmana va sujjhanti no abrahmana brahmana 1- brahmuno putta orasa mukhato jata brahmaja brahmanimmita brahmadayadati . dissanti kho pana vasettha brahmananam brahmaniyo utuniyopi gabbhiniyopi vijayamanapi payamanapi te ca brahmana yonija va samana @Footnote: 1 Ma. Yu. brahmana va. evamupari . 2 Ma. Yu. bandhupadapacce.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page89.

Evamahamsu brahmano va settho vanno .pe. brahmadayadati . Te ca 1- brahmananceva abbhacikkhanti musa ca bhasanti bahunca apunnam pasavanti. [52] Cattarome vasettha vanna khattiya brahmana vessa sudda . khattiyopi kho vasettha idhekacco panatipati hoti adinnadayi kamesu micchacari musavadi pisunavaco 2- pharusavaco samphappalapi abhijjhalu byapannacitto micchaditthi . Iti kho vasettha yeme dhamma akusala akusalasankhata savajja savajjasankhata asevitabba asevitabbasankhata nalamariya nalamariyasankhata kanha kanhavipaka vinnugarahita . khattiyepi te idhekacce sandissanti . Brahmanopi kho vasettha .pe. Vessopi kho vasettha .pe. suddopi kho vasettha idhekacco panatipati hoti adinnadayi .pe. micchaditthi . iti kho vasettha yeme dhamma akusala akusalasankhata .pe. kanha kanhavipaka vinnugarahita suddepi te idhekacce sandissanti. [53] Khattiyopi kho vasettha idhekacco panatipata pativirato hoti adinnadana pativirato kamesu micchacara pativirato musavada pativirato pisunaya vacaya pativirato pharusaya vacaya pativirato samphappalapa pativirato anabhijjhalu abyapannacitto sammaditthi . iti kho vasettha yeme dhamma kusala kusalasankhata @Footnote: 1 Ma. Yu. casaddo na dissati . 2 Yu. pisunavaco pharusavaco.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page90.

Anavajja anavajjasankhata sevitabba sevitabbasankhata alamariya alamariyasankhata sukka sukkavipaka vinnupasattha . khattiyepi te idhekacce sandissanti . brahmanopi kho vasettha . vessopi kho vasettha . suddopi kho vasettha idhekacco panatipata pativirato hoti .pe. anabhijjhalu abyapannacitto sammaditthi . Iti kho vasettha yeme dhamma kusala kusalasankhata anavajja anavajjasankhata sevitabba sevitabbasankhata alamariya alamariyasankhata sukka sukkavipaka vinnupasattha . suddepi te idhekacce sandissanti. {53.1} Imesu kho vasettha catusu vannesu evam ubhayabyokinnesu 1- vattamanesu kanhasukkesu dhammesu vinnuvigarahitesu ceva vinnupasatthesu ca yadettha brahmana evamahamsu brahmano va settho vanno hina anne vanna brahmano va sukko vanno kanha anne vanna brahmana va sujjhanti no abrahmana brahmana brahmuno putta orasa mukhato jata brahmaja brahmanimmita brahmadayadati . Tantesam vinnu nanujananti . tam kissa hetu . imesam hi vasettha catunnam vannanam yo hoti bhikkhu araham khinasavo vusitava katakaraniyo ohitabharo anuppattasadattho parikkhinakavasannojano sammadanna- vimutto so nesam aggamakkhayati dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vasettha settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca . @Footnote: 1 Ma. Yu. ubhayaokinnesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page91.

Tadaminapetam vasettha pariyayena veditabbam yatha dhammo 1- settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca. [54] Janati kho vasettha raja pasenadi kosalo samano gotamo anuttaro 2- sakyakula pabbajitoti . sakya kho pana vasettha ranno pasenadissa kosalassa anantara 3- anuyanta bhavanti . karonti kho vasettha sakya ranne pasenadimhi kosale nipaccakaram abhivadanam paccutthanam anjalikammam samicikammam . iti kho vasettha yam karonti sakya ranne pasenadimhi kosale nipaccakaram abhivadanam paccutthanam anjalikammam samicikammam karoti tam raja pasenadi kosalo tathagate nipaccakaram abhivadanam paccutthanam anjalikammam samicikammam nanu sujato samano gotamo dujjatohamasmi balava samano gotamo dubbalohamasmi pasadiko samano gotamo dubbannohamasmi mahesakkho samano gotamo appesakkhohamasmiti athakho nam dhammamyeva sakkaronto dhammam garukaronto dhammam manento dhammam pujento dhammam apacayamano . evam raja pasenadi kosalo tathagate nipaccakaram karoti abhivadanam paccutthanam anjalikammam samicikammam . imina 4- kho evam 5- vasettha pariyayena veditabbam yatha dhammo settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca. [55] Tumhe khvattha vasettha nanajacca nananama nanagotta nanakula agarasma anagariyam pabbajita ke tumheti @Footnote: 1 Ma. dhammo va . 2 Ma. anantara . 3 Ma. Yu. ayam patho na dissati. @4 Ma. iminapi . 5 Ma. Yu. etam vasettha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page92.

Puttha samana samana sakyaputtiyamhati patijanathati 1- . yassa kho panassa vasettha tathagate saddha nivittha mulajata patitthita dalha asamhariya 2- samanena va brahmanena va devena va marena va brahmuna va kenaci va lokasmim tassetam kallam vacaya bhagavatomhi putto oraso mukhato jato dhammajo dhammanimmito dhammadayadoti . tam kissa hetu . tathagatassa hetam vasettha adhivacanam dhammakayo itipi brahmakayo itipi dhammabhuto itipi brahmabhuto itipi. [56] Hoti kho so vasettha samayo yam kadaci karahaci dighassa addhuno accayena ayam loko samvattati samvattamane loke yebhuyyena satta abhassarasamvattanika honti te tattha [2]- manomaya pitibhakkha sayampabha antalikkhacara subhatthayino ciram dighamaddhanam titthanti . hoti kho so vasettha samayo yam kadaci karahaci dighassa addhuno accayena ayam loko vivattati vivattamane loke yebhuyyena satta abhassarakaya cavitva itthattam agacchanti te ca honti manomaya pitibhakkha sayampabha antalikkhacara subhatthayino ciram dighamaddhanam titthanti. {56.1} Ekodakikutam kho pana vasettha tena samayena hoti andhakaro andhakaratimisa na candimasuriya pannayanti na nakkhattani tarakarupani pannayanti na rattindiva pannayanti na masaddhamasa pannayanti na utusamvacchara @Footnote: 1 Ma. Yu. itisaddo na dissati . 2 Yu. asamharika . 3 Ma. Yu. honti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page93.

Pannayanti na itthipurisa 1- pannayanti . satta sattatveva sankhyam gacchanti . athakho tesam vasettha sattanam kadaci karahaci dighassa addhuno accayena rasapathavi udakasmim samantani 2- seyyathapi nama payatattassa nibbayamanassa upari santanakam hoti evamevam 3- paturahoti sa ahosi vannasampanna gandhasampanna rasasampanna seyyathapi nama sampanna va sappi sampannam va navanitam evamvanna ahosi seyyathapi nama khuddamadhum anelakam evamassada ahosi. {56.2} Athakho vasettha annataro satto lolajatiko ambho kimevidam bhavissatiti rasapathavim anguliya sayi tassa rasapathavim anguliya sayato acchadesi tanhapassa 4- okkami . annepi 5- kho vasettha satta tassa sattassa ditthanugatim apajjamana rasapathavim anguliya sayimsu . tesam rasapathavim anguliya sayatam acchadeti tanha ca nesam okkami. {56.3} Athakho te vasettha satta rasapathavim hatthehi aluppakarakam upakkamimsu paribhunjitum . yato kho vasettha satta rasapathavim hatthehi aluppakarakam upakkamimsu paribhunjitum atha tesam sattanam sayampabha antaradhayi . sayampabhaya antarahitaya candimasuriya paturahesum candimasuriyesu patubhutesu nakkhattani tarakarupani paturahesum nakkhattesu tarakarupesu patubhutesu rattindiva pannayimsu rattindivesu pannayamanesu masaddhamasa pannayimsu masaddhamasesu pannayamanesu utusamvacchara pannayimsu ettavata @Footnote: 1 Ma. Yu. itthipuma . 2 Ma. Yu. samatani . 3 Ma. evameva. evamupari. @4 Ma. Yu. tanha cassa . 5 Yu. annatarepi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

Kho vasettha ayam loko puna vivatto hoti. [57] Athakho te vasettha satta rasapathavim paribhunjanta tabbhakkha tadahara 1- ciram dighamaddhanam atthamsu . yatha yatha kho te vasettha satta rasapathavim paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamsu tatha tatha tesam sattanam kharattanceva kayasmim okkami vannavevannata ca pannayittha . ekidam satta vannavanto honti ekidam satta dubbanna . tattha ye te satta vannavanto te dubbanne satte atimannanti mayametehi vannavantatara amhehete dubbannatarati . tesam vannatimanapaccaya manatimanajatikanam rasapathavi antaradhayi . Rasapathaviya antarahitaya sannipatimsu sannipatitva anutthunimsu aho rasam aho rasanti . tadetarahipi manussa kincideva surasam 2- labhitva evamahamsu aho rasam aho rasanti . tadeva poranam aggannam akkharam anussaranti 3- na tvevassa attham ajananti. [58] Athakho tesam vasettha sattanam rasapathaviya antarahitaya bhumipappatiko 4- paturahosi . seyyathapi nama ahicchattako evamevam paturahosi . so ahosi vannasampanno gandhasampanno rasasampanno seyyathapi nama sampanna va sappi sampannam va navanitam evamvanno ahosi seyyathapi nama khuddamadhum anelakam @Footnote: 1 Yu. tadahara . 2 Yu. sadhurasam . 3 Yu. anupatanti. evamupari. @4 Ma. Yu. bhumipappatako.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page95.

Evamassado ahosi. {58.1} Athakho te vasettha satta bhumipappatikam upakkamimsu paribhunjitum te [1]- paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamsu . yatha yatha kho te vasettha satta bhumipappatikam paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamsu tatha tatha tesam sattanam bhiyyoso mattaya kharattanceva kayasmim okkami vannavevannata ca pannayittha . ekidam satta vannavanto honti ekidam satta dubbanna . tattha ye te satta vannavanto te dubbanne satte atimannanti mayametehi vannavantatara amhehete dubbannatarati . tesam vannatimana- paccaya manatimanajatikanam bhumipappatiko antaradhayi. {58.2} Bhumipappatike antarahite padalata paturahosi. Seyyathapi nama kalambaka 2- evamevam paturahosi . sa ahosi vannasampanna gandhasampanna rasasampanna seyyathapi nama sampanna va sappi sampannam va navanitam evamvanna ahosi seyyathapi nama khuddamadhum anelakam evamassada ahosi . athakho te vasettha satta padalatam upakkamimsu paribhunjitum te paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamsu . yatha yatha kho te vasettha satta padalatam paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamsu tatha tatha tesam sattanam bhiyyoso mattaya kharattanceva kayasmim okkami vannavevannata ca pannayittha . ekidam @Footnote: 1 Ma. Yu. tam . 2 Ma. Yu. kalambuka.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page96.

Satta vannavanto honti ekidam satta dubbanna . tattha ye te satta vannavanto te dubbanne satte atimannanti mayametehi vannavantatara amhehete dubbannatarati . tesam vannatimanapaccaya manatimanajatikanam padalata antaradhayi. {58.3} Padalataya antarahitaya sannipatimsu sannipatitva anutthunimsu ahu vata no ahayi vata no padalatati. Tadetarahi manussa kenacideva dukkhadhammena phuttha evamahamsu ahu vata no ahayi vata noti . tadeva poranam aggannam akkharam anussaranti na tvevassa attham ajananti. [59] Athakho tesam vasettha sattanam padalataya antarahitaya akatthapako sali paturahosi akano athuso suddho 1- sugandho tandulapphalo . yantam sayam sayamasaya aharanti pato tam hoti pakkam pativirulham yantam pato patarasaya aharanti sayam tam hoti pakkam pativirulham napadanam pannayati . athakho [2]- vasettha satta akatthapakam salim paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamsu. {59.1} Yatha yatha kho te vasettha satta akatthapakam salim paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamsu tatha tatha tesam sattanam bhiyyoso mattaya kharattanceva kayasmim okkami vannavevannata ca pannayittha . itthiya ca itthilingam paturahosi purisassa purisalingam. @Footnote: 1 Yu. ayam patho na dissati . 2 te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page97.

Itthi ca sudam 1- ativelam purisam 2- upanijjhayati puriso ca itthim. Tesam ativelam annamannam upanijjhayantanam sarago udapadi parilaho kayasmim okkami. Te parilahapaccaya methunam dhammam patisevimsu. {59.2} Ye kho pana te vasettha tena samayena satta passanti methunam dhammam patisevante anne pamsum khipanti anne setthim khipanti anne gomayam khipanti nassa vasali 3- nassa vasaliti 3-. Kathanhi nama satto sattassa evarupam karissatiti . tadetarahipi manussa ekaccesu janapadesu vadhaniya 4- nibbuyhamanaya anne pamsum khipanti anne setthim khipanti anne gomayam khipanti . tadeva poranam aggannam akkharam anussaranti na tvevassa attham ajananti. [60] Adhammasammatam tam 5- kho pana vasettha tena samayena hoti tadetarahi dhammasammatam . ye kho pana te 6- vasettha tena samayena satta methunam dhammam patisevanti temasampi dvemasampi na labhanti gamam va nigamam va pavisitum . yato kho vasettha te satta tasmim asaddhamme ativelam patabyatam apajjimsu atha agarani upakkamimsu katum tasseva asaddhammassa paticchadanattham . athakho vasettha annatarassa sattassa alasajatikassa etadahosi ambho kimevaham vihannami salim aharanto sayam sayamasaya pato patarasaya yannunaham salim ahareyyam sakideva sayam patarasayati. @Footnote: 1 Ma. ayam na dissati . 2 Ma. purisam ativelam . 3 Ma. Yu. asuci. @4 Ma. Yu. vadhuya. 5-6 Ma. Yu. ayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page98.

{60.1} Athakho so vasettha satto salim ahasi sakideva sayam patarasayati 1- . athakho vasettha annataro satto yena so satto tenupasankami upasankamitva tam sattam etadavoca ehi bho satta salaharam gamissamati . alam bho satta ahato me sali sakideva sayam patarasayati. {60.2} Athakho so vasettha satto tassa sattassa ditthanugatim apajjamano salim ahasi sakideva dvihaya 2- evampi kira bho sadhuti. {60.3} Athakho vasettha annataro satto yena so satto tenupasankami upasankamitva tam sattam etadavoca ehi bho satta salaharam gamissamati . alam bho satta ahato me sali sakideva sayam patarasayati 1-. {60.4} Athakho so vasettha satto tassa sattassa ditthanugatim apajjamano salim ahasi sakideva catuhaya evam 3- kira bho sadhuti . athakho vasettha annataro satto yena so satto tenupasankami upasankamitva tam sattam etadavoca ehi bho satta salaharam gamissamati . alam bho satta ahato me sali sakideva catuhayati. {60.5} Athakho so vasettha satto tassa sattassa ditthanugatim apajjamano salim ahasi sakideva atthahaya evam 3- kira bho sadhuti. {60.6} Yato kho te vasettha satta sannidhikarakam salim upakkamimsu paribhunjitum . athakho vasettha 4- kano tandulam pariyonaddhi 5- thusopi tandulam pariyonaddhi 5- lunampi @Footnote: 1 Yu. itisaddo na dissati . 2 Ma. Yu. dvihayati . 3 Ma. Yu. evampi. @4 Ma. Yu. ayam na dissati . 5 Ma. Yu. pariyonandhi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page99.

Nappativirulham apadanam pannayittha sandasanda salayo 1- atthamsu. [61] Athakho te vasettha satta sannipatimsu sannipatitva anutthanimsu papaka vata bho dhamma sattesu patubhuta mayam hi pubbe manomaya ahumha pitibhakkha sayampabha antalikkhacara subhatthayino ciram dighamaddhanam atthamha tesam no amhakam kadaci karahaci ciram 2- dighassa addhuno accayena rasapathavi udakasmim samantani sa ahosi vannasampanna gandhasampanna rasasampanna te mayam rasapathavim hatthehi aluppakarakam upakkamimha 3- paribhunjitum tesanno rasapathavim hatthehi aluppakarakam upakkamatam paribhunjitum sayampabha antaradhayi sayampabhaya 4- antarahitaya candimasuriya paturahesum 5- candimasuriyesu patubhutesu nakkhattani tarakarupani paturahesum 5- nakkhattesu tarakarupesu patubhutesu rattindiva pannayimsu rattindivesu pannayamanesu masaddhamasa pannayimsu masaddhamasesu pannayamanesu utusamvacchara pannayimsu te mayam rasapathavim paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamha tesam no papakanamyeva akusalanam dhammanam patubhava rasapathavi antaradhayi rasapathaviya antarahitaya bhumipappatiko paturahosi so ahosi vannasampanno gandhasampanno rasasampanno te mayam bhumipappatikam upakkamimha 3- paribhunjitum te mayam tam paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamha tesam no papakanamyeva akusalanam dhammanam @Footnote: 1 Yu. saliyo . 2 Ma. Yu. ayam na dissati . 3 Ma. Yu. upakkamimha. @4 Ma. taya . 5 Yu. paturahamsu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page100.

Patubhava bhumipappatiko antaradhayi bhumipappatike antarahite padalata paturahosi sa ahosi vannasampanna gandhasampanna rasasampanna te mayam padalatam upakkamimha paribhunjitum te mayam tam paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamha tesam no papakanamyeva akusalanam dhammanam patubhava padalata antaradhayi padalataya antarahitaya akatthapako sali paturahosi akano athuso suddho sugandho tandulapphalo yantam sayam sayamasaya aharama pato tam hoti pakkam pativirulham yantam pato patarasaya aharama sayantam hoti pakkam pativirulham napadanam pannayittha te mayam akatthapakam salim paribhunjanta tabbhakkha tadahara ciram dighamaddhanam atthamha tesanno papakanamyeva akusalanam dhammanam patubhava kanopi tandulam pariyonaddhi thusopi tandulam pariyonaddhi lunampi nappativirulham apadanampi pannayittha sandasanda salayo thita yannuna mayam salim vibhajeyyama mariyadam thapeyyamati. Athakho [1]- vasettha satta salim vibhajimsu mariyadam thapesum. [62] Athakho vasettha annataro satto lolajatiko sakam bhagam parirakkhanto annataram bhagam adinnam adiyitva paribhunji . Tamenam aggahesum gahetva etadavocum papakam vata bho satta karosi yatra hi nama sakam bhagam parirakkhanto annataram bhagam @Footnote: 1 Ma. Yu. te.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page101.

Adinnam adiyitva paribhunjasi ma bho 1- satta puna 2- evarupamakasiti. Evam bhoti kho vasettha so satto tesam sattanam paccassosi . Dutiyampi kho vasettha so satto .pe. tatiyampi kho vasettha so satto sakam bhagam parirakkhanto annataram bhagam adinnam adiyitva paribhunji . tamenam aggahesum gahetva 3- etadavocum papakam vata bho satta karosi yatra hi nama sakam bhagam parirakkhanto annataram bhagam adinnam adiyitva paribhunji 4- ma bho 1- satta punapi evarupam akasiti . anne panina paharimsu anne ledduna paharimsu anne dandena paharimsu . tadagge kho pana vasettha adinnadanam pannayati garaha pannayati musavado pannayati dandadanam pannayati. {62.1} Athakho setthasatta sannipatimsu sannipatitva anutthanimsu papaka vata bho dhamma sattesu patubhuta yatra hi nama adinnadanam pannayissati garaha pannayissati musavado pannayissati dandadanam pannayissati yannuna mayam ekam sattam sammanneyyama yo 5- no sammakhiyitabbam khiyeyya sammagarahitabbam garaheyya sammapabbajetabbam pabbajeyya mayam panassa salinam bhagam anupadassamati. {62.2} Athakho te vasettha satta yo nesam satto abhirupataro ca dassaniyataro ca pasadikataro ca mahesakkhataro ca tam sattam upasankamitva etadavocum ehi bho satta sammakhiyitabbam khiyi sammagarahitabbam garahi sammapabbajetabbam @Footnote: 1 Ma. Yu. massu bho . 2 Ma. Yu. punapi . 3 Yu. aggahetva. @4 Ma. Yu. paribhunjasi . 5. Yu. so.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page102.

Pabbajehi mayam pana vo salinam bhagam anupadassamati . evam bhoti kho so vasettha satto tesam sattanam patissutva sammakhiyitabbam khiyi sammagarahitabbam garahi sammapabbajetabbam pabbajesi . te panassa salinam bhagam anupadamsu. [63] Mahajanasammatoti kho vasettha mahasammatotveva pathamam akkharam upanibbattam . khettanam adhipatiti kho vasettha khattiyo khattiyotveva dutiyam akkharam upanibbattam . dhammena paresam 1- ranjetiti kho vasettha raja rajatveva tatiyam akkharam upanibbattam. Iti kho vasettha evamevassa 2- khattiyamandalassa poranena aggannena akkharena abhinibbatti ahosi . Tesamyeva sattanam annesam 3- sadisanamyeva no asadisanam dhammeneva no adhammena . Dhammo hi vasettha settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca. [64] Athakho tesam sattanamyeva ekaccanam etadahosi papaka vata bho dhamma sattesu patubhuta yatra hi nama adinnadanam pannayissati garaha pannayissati musavado pannayissati dandadanam pannayissati pabbajanam pannayissati yannuna mayam papake akusale dhamme vaheyyamati . te papake akusale dhamme vahesum. Papake akusale dhamme vahentiti kho vasettha brahmanatveva pathamam akkharam upanibbattam . te arannayatane pannakutiyo ca karitva pannakutisu jhayanti . vitangara vitadhuma @Footnote: 1 Ma. Yu. pare . 2 Ma. Yu. evametassa . 3 Ma. Yu. anannesam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page103.

Pannamusala sayam sayamasaya pato patarasaya gamanigama- rajadhaniyo osaranti ghasamesana . te ghasam patilabhitva punadeva arannayatane pannakutisu jhayanti . tamenam manussa disva evamahamsu ime kho bho satta arannayatane pannakutiyo karitva pannakutisu jhayanti vitangara vitadhuma pannamusala sayam sayamasaya pato patarasaya gamanigamarajadhaniyo osaranti ghasamesana . te ghasampatilabhitva punadeva arannayatane pannakutisu jhayanti 1- . te kho 2- vasettha jhayika jhayikatveva dutiyam akkharam upanibbattam tesamyeva kho vasettha sattanam ekacce satta arannayatane pannakutisu [3]- jhanam anabhisambhunamana gamasamantam nigamasamantam osaritva ganthe karonta agacchanti. {64.1} Tamenam manussa disva evamahamsu ime kho pana bho satta arannayatane pannakutisu jhanam anabhisambhunamana gamasamantam nigamasamantam osaritva ganthe karonta gacchanti 4- . nadanime jhayanti nadanime jhayantiti kho vasettha ajjhayika ajjhayikatveva tatiyam akkharam upanibbattam . hinasammatam kho pana vasettha tena samayena hoti tadetarahi setthasammatam . iti kho vasettha evametassa brahmanamandalassa poranena aggannena akkharena abhinibbatti ahosi tesamyeva sattanam annesam sadisanamyeva no asadisanam dhammeneva no adhammena . Dhammo hi vasettha settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca. @Footnote: 1 Ma. jhayantiti . 2 Ma. jhayantiti kho . 3 Ma. Yu. tam . 4 Ma. acchanti. @Yu. acchenti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page104.

[65] Tesamyeva kho vasettha sattanam ekacce satta methunam dhammam samadaya visum kammante 1- payojesum . methunam dhammam samadaya visum kammante payojentiti kho vasettha vessa vessatveva akkharam nibbattam 2-. Iti kho vasettha evametassa. Sankhittam 3-. Iti kho vasettha evametassa suddamandalassa poranena aggannena akkharena abhinibbatti ahosi tesamyeva sattanam annesam sadisanamyeva no asadisanam dhammeneva no adhammena . Dhammo hi vasettha settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca. [66] Ahu kho so vasettha samayo yam khattiyopi sakam dhammam garahamano agarasma anagariyam pabbajati samano bhavissamiti . Brahmanopi 4- vasettha .pe. vessopi vasettha .pe. Suddopi kho [5]- sakam dhammam garahamano agarasma anagariyam pabbajati samano bhavissamiti . imehi kho vasettha catuhi mandalehi samanamandalassa abhinibbatti ahosi tesamyeva sattanam annesam sadisanamyeva no asadisanam dhammeneva no adhammena . dhammo hi vasettha settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca. [67] Khattiyopi kho vasettha kayena duccaritancaritva vacaya @Footnote: 1 Ma. visukammante. Yu. vissutakammante . 2 Ma. Yu. upanibbattam. @3 ayam vittharo. vessamandalassa poranena aggannena akkharena abhinibbatti ahosi @tesamyeva sattanam annesam sadisanamyeva no asadisanam dhammeneva no adhammena. @dhammo hi vasettha settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca. tesamyeva @kho vasettha sattanam ye te satta avasesa te luddacara luddacara ahesum. @luddacara luddacarati kho vasettha sudda suddatveva akkharam upanibbattam. @4 Ma. brahmanopi kho. Yu. brahmanopi sakam dhammam .pe. 5 Ma. vasettha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page105.

Duccaritancaritva manasa duccaritancaritva micchaditthiko micchaditthi- kammasamadano 1- micchaditthikammasamadanahetu kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjati . brahmanopi kho vasettha .pe. vessopi kho vasettha .pe. Suddopi kho vasettha .pe. samanopi kho vasettha kayena duccaritancaritva vacaya duccaritancaritva manasa duccaritancaritva micchaditthiko micchaditthikammasamadano micchaditthikammasamadanahetu kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjati. [68] Khattiyopi kho vasettha kayena sucaritancaritva vacaya sucaritancaritva manasa sucaritancaritva sammaditthiko sammaditthi- kammasamadano 2- sammaditthikammasamadanahetu kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati . Brahmanopi kho vasettha .pe. Vessopi kho vasettha .pe. suddopi kho vasettha .pe. Samanopi kho vasettha kayena sucaritancaritva vacaya sucaritancaritva manasa sucaritancaritva sammaditthiko sammaditthikammasamadano sammaditthikammasamadanahetu kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati. [69] Khattiyopi kho vasettha kayena dvayakari vacaya dvayakari manasa dvayakari vimissaditthiko 3- vimissakammasamadano 4- vimissakammasamadanahetu kayassa bheda param marana sukhadukkhapatisamvedi hoti . brahmanopi kho vasettha kayena dvayakari vacaya @Footnote: 1 Yu. ayam patho na dissati . 2-4 Yu. ayam patho na dissati . 3 Yu. @vitimissaditthiko.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page106.

Dvayakari manasa dvayakari vimissaditthiko vimissakammasamadano vimissakammasamadanahetu kayassa bheda param marana sukhadukkhapatisamvedi hoti . vessopi kho vasettha kayena dvayakari vacaya dvayakari manasa dvayakari vimissaditthiko vimissakammasamadano vimissakamma- samadanahetu kayassa bheda param marana sukhadukkhapatisamvedi hoti . suddopi kho vasettha kayena dvayakari vacaya dvayakari manasa dvayakari vimissaditthiko vimissakammasamadano vimissakammasamadanahetu kayassa bheda param marana sukhadukkhapatisamvedi hoti . samanopi kho vasettha kayena dvayakari vacaya dvayakari manasa dvayakari vimissaditthiko vimissakammasamadano vimissakamma- samadanahetu kayassa bheda param marana sukhadukkhapatisamvedi hoti. [70] Khattiyopi kho vasettha kayena samvuto vacaya samvuto manasa samvuto sattannam bodhipakkhiyanam dhammanam bhavanamanvaya dittheyeva 1- dhamme parinibbayati . brahmanopi kho vasettha kayena samvuto vacaya samvuto manasa samvuto sattannam bodhipakkhiyanam dhammanam bhavanamanvaya dittheyeva dhamme parinibbayati . vessopi kho vasettha kayena samvuto vacaya samvuto manasa samvuto sattannam bodhipakkhiyanam dhammanam bhavanamanvaya dittheyeva dhamme parinibbayati . suddopi kho vasettha kayena samvuto vacaya @Footnote: 1 Ma. Yu. dittheva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page107.

Samvuto manasa samvuto sattannam bodhipakkhiyanam dhammanam bhavanamanvaya dittheyeva dhamme parinibbayati. [71] Imesam hi vasettha catunnam vannanam yo hoti bhikkhu araham khinasavo vusitava katakaraniyo ohitabharo anuppattasadattho parikkhinabhavasannojano sammadannavimutto so nesam aggamakkhayati dhammeneva no adhammena . dhammo hi vasettha settho janetasmim ditthe ceva dhamme abhisamparayanca . brahmunapi 1- vasettha sanankumarena gatha bhasita [72] Khattiyo settho janetasmim 2- ye gottapatisarino vijjacaranasampanno so settho devamanuseti. Sapi 3- kho panesa vasettha brahmuna sanankumarena gatha sugita no duggita subhasita no dubbhasita atthasanhita no anatthasanhita anumata maya. Ahampi vasettha evam vadami khattiyo settho janetasmim ye gottapatisarino vijjacaranasampanno so settho devamanuseti. Idamavoca bhagava . attamana vasetthabharadvaja bhagavato bhasitam abhinandunti. Aggannasuttam nitthitam catuttham. ------------- @Footnote: 1 Ma. Yu. brahmunapesa . 2 Yu. jane tasmim . 3 Ma. Yu. sa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page108.

Sampasadaniyasuttam [73] Evamme sutam . ekam samayam bhagava nalandayam viharati pavarikambavane . athakho ayasma sariputto yena bhagava tenupasankami upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidi . Ekamantam nisinno kho ayasma sariputto bhagavantam etadavoca evam pasanno aham bhante bhagavati na cahu na ca bhavissati na cetarahi vijjati anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro yadidam sambodhiyanti . olara 1- kho te ayam sariputta asabhivaca bhasita ekamso gahito sihanado nadito evam pasanno aham bhante bhagavati na cahu na ca bhavissati na cetarahi vijjati anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro yadidam sambodhiyanti. [74] Kim nu kho te sariputta ye te ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha sabbe te bhagavanto cetasa ceto paricca vidita evamsila te bhagavanto ahesum itipi evamdhamma te bhagavanto ahesum itipi evampanna te bhagavanto ahesum itipi evamvihari te bhagavanto ahesum itipi evamvimutta te bhagavanto ahesum itipiti . no hetam bhanteti 2- . Kim pana te 3- sariputta ye te bhavissanti anagatamaddhanam arahanto @Footnote: 1 Ma. Yu. ulara . 2 sabbavaresu itisaddo na dissati . 3 Yu. ayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page109.

Sammasambuddha sabbe te bhagavanto cetasa ceto paricca vidita evamsila te bhagavanto bhavissanti itipi evamdhamma . evampanna . Evamvihari . evamvimutta te bhagavanto bhavissanti itipiti . no hetam bhanteti. {74.1} Kim pana te sariputta aham etarahi araham sammasambuddho cetasa ceto paricca vidito evamsilo bhagava itipi evamdhammo. Evampanno. Evamvihari. Evamvimutto bhagava itipiti. No hetam bhanteti. Ettha hi 1- te sariputta atitanagatapaccuppannesu arahantesu sammasambuddhesu cetopariyananam natthi atha kincarahi te ayam sariputta olara asabhivaca bhasita ekamso gahito sihanado nadito evam pasanno aham bhante bhagavati na cahu na ca bhavissati na cetarahi vijjati anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro yadidam sambodhiyanti. {74.2} Na kho panetam [2]- bhante atitanagatapaccuppannesu arahantesu sammasambuddhesu cetopariyananam atthi apica me [3]- dhammanvayo vidito seyyathapi bhante ranno paccantimam nagaram dalhaddhalam 4- dalhapakaratoranam ekadvaram tatrassa dovariko pandito viyatto medhavi annatanam nivareta natanam paveseta so tassa nagarassa samanta 5- anupariyayapatham anukkamamano 6- na passeyya pakarasandhim va pakaravivaram va antamaso vilara- nikkhamanamattampi tassa evamassa ye keci olarika pana imam @Footnote: 1 Ma. ca hi. Yu. carahi . 2 Ma. Yu. me . 3 Yu. bhante . 4 Ma. dalhuddhatam @Yu. dalhuddatam . 5 Ma. Yu. samanta . 6 Yu. anukkamanate.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page110.

Nagaram pavisanti va nikkhamanti va sabbe te imina va dvarena pavisanti va nikkhamanti vati evameva kho me bhante dhammanvayo vidito ye te [1]- ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha sabbe te bhagavanto panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane catusu satipatthanesu supatitthitacitta satta sambojjhange 2- yathabhutam bhavetva anuttaram sammasambodhim abhisambujjhimsu yepi te bhante bhavissanti anagatamaddhanam arahanto sammasambuddha sabbe te bhagavanto panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane catusu satipatthanesu supatitthitacitta satta sambojjhange yathabhutam bhavetva anuttaram sammasambodhim abhisambujjhissanti bhagavapi bhante etarahi araham sammasambuddho panca nivarane pahaya cetaso upakkilese pannaya dubbalikarane catusu satipatthanesu supatitthitacitto satta sambojjhange yathabhutam bhavetva anuttaram sammasambodhim abhisambuddho. {74.3} Idhaham bhante yena bhagava tenupasankamim dhammassavanaya. Tassa [3]- bhante bhagava dhammam desesi 4- uttaruttaram 5- panitapanitam kanhasukkam sappatibhagam . yatha yatha [6]- bhante bhagava dhammam desesi uttaruttaram 5- panitapanitam kanhasukkam sappatibhagam tatha tathaham tasmim dhamme abhinna idhekaccam dhammam dhammesu nitthamagamam satthari pasidim sammasambuddho bhagava svakkhato bhagavata dhammo supatipanno sanghoti 7-. @Footnote: 1 Ma. bhante . 2 Yu. bojjhange . 3 Ma. Yu. me . 4 Ma. deseti. @5 Yu. uttaruttarim . 6 Ma. Yu. me . 7 Ma. savakasanghoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page111.

[75] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti kusalesu dhammesu tatrime kusala dhamma seyyathidam cattaro satipatthana cattaro sammappadhana cattaro iddhipada pancindriyani panca balani satta bojjhanga ariyo atthangiko maggo . idha bhante bhikkhu asavanam khaya anasavam cetovimuttim pannavimuttim ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati . etadanuttariyam bhante kusalesu dhammesu tam bhagava asesamabhijanati tam bhagavato asesamabhijanato uttari- abhinneyyam natthi yadabhijanam anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro assa yadidam kusalesu dhammesu. [76] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti ayatanappannattisu 1- . chayimani bhante ajjhattikabahirani ayatanani cakkhunceva rupa ca sotanca sadda ca ghananca gandha ca jivha ca rasa ca kayo ca photthabba ca mano ca dhamma ca . etadanuttariyam bhante ayatanappannattisu tam bhagava asesamabhijanati tam bhagavato asesamabhijanato uttariabhinneyyam natthi yadabhijanam anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro assa yadidam ayatanappannattisu. [77] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti gabbhavakkantisu . catasso ima bhante gabbhavakkantiyo . @Footnote: 1 Yu. ayatanapannattisu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page112.

Idha pana 1- bhante ekacco asampajano 2- matu kucchim okkamati asampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchimha nikkhamati ayam pathama gabbhavakkanti. {77.1} Puna caparam bhante idhekacco sampajano hi 3- kho matu kucchim okkamati asampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchimha nikkhamati ayam dutiya gabbhavakkanti. {77.2} Puna caparam bhante idhekacco sampajano matu kucchim okkamati sampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchimha nikkhamati ayam tatiya gabbhavakkanti. {77.3} Puna caparam bhante idhekacco sampajano matu kucchim okkamati sampajano matu kucchismim thati sampajano matu kucchimha nikkhamati ayam catuttha gabbhavakkanti . etadanuttariyam bhante gabbhavakkantisu. [78] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti adesanavidhasu . catasso ima bhante adesanavidha . Idha bhante ekacco nimittena adisati evampi te mano itthampi te mano itipi te cittanti . so bahum cepi adisati tatheva tam hoti no annathati 4-. Ayam pathama adesanvidha. {78.1} Puna caparam bhante idhekacco na heva kho nimittena adisati apica kho manussanam va amanussanam va devatanam va saddam sutva adisati evampi te mano itthampi te mano itipi te cittanti. @Footnote: 1 Ma. Yu. panasaddo na dissati . 2 Yu. asampajano ceva . 3 Ma. hisaddo na @dissati. Yu. pi . 4 Ma. Yu. itisaddo na dissati. evamupari.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page113.

So bahuncepi adisati tatheva tam hoti no annathati . Ayam dutiya adesanavidha. {78.2} Puna caparam bhante idhekacco na heva kho nimittena adisati napi manussanam va amanussanam va devatanam va saddam sutva adisati apica kho vitakkayato vicarayato vitakkavippharasaddam sutva adisati evampi te mano itthampi te mano itipi te cittanti . so bahuncepi adisati tatheva tam hoti no annathati. Ayam tatiya adesanavidha. {78.3} Puna caparam bhante idhekacco na heva kho nimittena adisati napi manussanam va amanussanam va devatanam va saddam sutva adisati napi vitakkayato vicarayato vitakkavippharasaddam sutva adisati athakho 1- vitakkavicarasamadhim 2- samapannassa cetasa ceto paricca pajanati yatha imassa bhoto manosankhara panihita tatha imassa cittassa anantara imam 3- nama vitakkam vitakkessatiti . So bahuncepi adisati tatheva tam hoti no annathati . ayam bhante 4- catuttha adesanavidha. Etadanuttariyam bhante adesanavidhasu. [79] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti dassanasamapattisu . catasso ima bhante dassanasamapattiyo . Idha bhante ekacco samano va brahmano va atappamanvaya padhanamanvaya anuyogamanvaya appamadamanvaya sammamanasikaramanvaya tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte imameva kayam uddham @Footnote: 1 Ma. Yu. apica kho . 2 Yu. avitakkam avicaram samadhim . 3 Yu. amum. @4 Ma. Yu. ayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page114.

Padatala adho kesamatthaka tacapariyantam purannanappakarassa asucino paccavekkhati atthi imasmim kaye kesa loma nakha danta taco mamsam naharu atthi atthiminjam 1- vakkam hadayam yakanam kilomakam pihakam papphasam antam antagunam udariyam karisam pittam semham pubbo lohitam sedo medo assu vasa khelo singhanika lasika muttanti ayam pathama dassanasamapatti. {79.1} Puna caparam bhante idhekacco samano va brahmano va atappamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte imameva kayam uddham padatala adho kesamatthaka tacapariyantam purannanappakarassa asucino paccavekkhati atthi imasmim kaye kesa loma .pe. lasika muttam 2- atikkamma ca purisassa chavimamsalohitam atthim paccavekkhati ayam dutiya dassanasamapatti. {79.2} Puna caparam bhante idhekacco samano va brahmano va atappamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte imameva kayam uddham padatala adho kesamatthaka tacapariyantam purannanappakarassa asucino paccavekkhati atthi imasmim kaye kesa loma .pe. lasika muttam 2- atikkamma ca purisassa chavimamsalohitam atthim paccavekkhati purisassa ca vinnanasotam pajanati ubhayato abbocchinnam idhaloke patitthitanca paraloke patitthitanca ayam tatiya dassanasamapatti. {79.3} Puna caparam bhante idhekacco samano va brahmano va atappamanvaya .pe. lasika muttam 2- atikkamma ca @Footnote: 1 Yu. atthiminja . 2 Ma. muttanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page115.

Purisassa chavimamsalohitam atthim paccavekkhati purisassa ca vinnanasotam pajanati ubhayato abbocchinnam idhaloke appatitthitanca paraloke appatitthitanca ayam catuttha dassanasamapatti . etadanuttariyam bhante dassanasamapattisu. [80] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti puggalapannattisu . sattime bhante puggala ubhatobhagavimutto pannavimutto kayasakkhi 1- ditthippatto saddhavimutto dhammanusari saddhanusari. Etadanuttariyam bhante puggalapannattisu. [81] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti padhanesu . sattime bhante bojjhanga 2- satisambojjhango dhammavicayasambojjhango viriyasambojjhango pitisambojjhango passaddhisambojjhango samadhisambojjhango upekkhasambojjhango . Etadanuttariyam bhante padhanesu. [82] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti patipadasu . catasso ima bhante patipada dukkhapatipada dandhabhinna dukkhapatipada khippabhinna sukhapatipada dandhabhinna sukhapatipada khippabhinnati 3- tatra bhante yayam patipada dukkha dandhabhinna ayam pana bhante patipada ubhayeneva hina akkhayati dukkhatta ca dandhatta ca . tatra bhante yayam patipada dukkha khippabhinna ayam pana bhante patipada dukkhatta hina @Footnote: 1 Ma. kayasakkhi . 2 Ma. sambojjhanga . 3 Yu. itisaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page116.

Akkhayati . tatra bhante yayam patipada sukha dandhabhinna ayam pana bhante patipada dandhatta hina akkhayati . tatra bhante yayam patipada sukha khippabhinna ayam pana bhante patipada ubhayeneva panita akkhayati sukhatta ca khippatta ca . Etadanuttariyam bhante patipadasu. [83] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti bhassasamacare . idha bhante ekacco na ceva musavadupasanhitam vacam bhasati na ca vebhutiyam pesuniyam na ca sarambhajam jayapekkho mantamanta ca vacam bhasati nidhanavatim kalena . Etadanuttariyam bhante bhassasamacare. [84] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti purisasilasamacare . idha bhante ekacco sacco cassa saddho ca na ca kuhako na ca lapako na ca nemittiko na ca nipphesiko 1- na ca labhena labham nijigimsanako 2- indriyesu guttadvaro bhojanesu 3- mattannu samakari jagariyanuyogamanuyutto atandito araddhaviriyo jhayi satima kalyanapatibhano gatima dhitima matima 4- na ca kamesu giddho sato ca nipako care 5- . etadanuttariyam bhante purisasilasamacare. [85] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti anusasanavidhasu catasso ima bhante anusasanavidha . @Footnote: 1 Ma. Yu. nippesiko. 2 Ma. nijigisanako. Yu. nijigimsita. 3 Ma. Yu. bhojane. @4 Yu. mutima . 5 Ma. Yu. ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page117.

Janati bhante bhagava param puggalam paccattam yonisomanasikara ayam puggalo yathanusittham tathapatipajjamano tinnam sannojananam parikkhaya sotapanno bhavissati avinipatadhammo niyato sambodhiparayanoti. Janati bhante bhagava param puggalam paccattam yonisomanasikara ayam puggalo yathanusittham tathapatipajjamano tinnam sannojananam parikkhaya ragadosamohanam tanutta sakadagami bhavissati sakideva imam lokam agantva dukkhassantam karissatiti . janati bhante bhagava param puggalam paccattam yonisomanasikara ayam puggalo yathanusittham tathapatipajjamano pancannam orambhagiyanam sannojananam parikkhaya opapatiko bhavissati tattha parinibbayi anavattidhammo tasma lokati . janati bhante bhagava param puggalam paccattam yonisomanasikara ayam puggalo yathanusittham tathapatipajjamano asavanam parikkhaya anasavancetovimuttim pannavimuttim ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissatiti. Etadanuttariyam bhante anusasanavidhasu 1-. [86] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti parapuggalavimuttinane . janati bhante bhagava param puggalam paccattam yonisomanasikara ayam puggalo tinnam sannojananam parikkhaya sotapanno bhavissati avinipatadhammo niyato sambodhiparayanoti . janati bhante bhagava param puggalam paccattam @Footnote: 1 Yu. anusasanividhasu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page118.

Yonisomanasikara ayam puggalo tinnam sannojananam parikkhaya ragadosamohanam tanutta sakadagami sakideva imam lokam agantva dukkhassantam karissatiti . janati bhante bhagava param puggalam paccattam yonisomanasikara ayam puggalo pancannam orambhagiyanam sannojananam parikkhaya opapatiko [1]- tattha parinibbayi anavattidhammo tasma lokati . janati bhante bhagava param puggalam paccattam yonisomanasikara ayam puggalo asavanam khaya anasavancetovimuttim pannavimuttim ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharissatiti . etadanuttariyam bhante parapuggalavimuttinane. [87] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti sassatavadesu . tayome bhante sassatavada . idha bhante ekacco samano va brahmano va atappamanvaya .pe. tatharupancetosamadhim phusati yathasamahite citte anekavihitam pubbenivasam anussarati seyyathidam ekampi jatim dvepi jatiyo tissopi jatiyo catassopi jatiyo pancapi jatiyo dasapi jatiyo visampi jatiyo timsampi jatiyo cattalisampi jatiyo pannasampi jatiyo satampi jatim sahassampi jatim satasahassampi jatim anekanipi jatisatani anekanipi jatisahassani anekanipi jatisatasahassani amutrasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo @Footnote: 1 Ma. bhavissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page119.

Evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto amutra udapadim 1- tatrapasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto idhupapannoti . Iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati so evamaha atitam caham 2- addhanam janami samvatti va loko vivatti vati . anagatam caham 2- addhanam janami samvattissati va loko vivattissati vati . sassato atta ca loko ca vanjho ca 3- kutattho esikatthayi thito te ca satta sandhavanti samsaranti cavanti upapajjanti atthitveva sassatisamanti . ayam pathamo sassatavado. {87.1} Puna caparam bhante idhekacco samano va brahmano va atappamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte anekavihitam pubbenivasam anussarati seyyathidam ekampi samvattavivattam dvepi samvattavivattani tinipi samvattavivattani cattaripi samvattavivattani pancapi samvattavivattani dasapi samvattavivattani [4]- amutrasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto amutra udapadim tatrapasim evamnamo evamgotto .pe. Evamayupariyanto so tato cuto idhupapannoti . iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati so evamaha atitam kho caham 5- addhanam janami samvatti 6- va loko vivatti @Footnote: 1 Yu. upapadim . 2 Ma. Yu. paham . 3 Ma. Yu. casaddo na dissati. @4 visampi samvatatvivattani . 5 Ma. paham. Yu. aham . 6 Yu. samvattipi ... @vivattipi ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page120.

Vati . anagatanca khvaham addhanam janami samvattissati va loko vivattissati vati . sassato atta ca loko ca vanjho kutattho esikatthayi thito te ca satta sandhavanti samsaranti cavanti upapajjanti atthitveva sassatisamanti . ayam dutiyo sassatavado. {87.2} Puna caparam bhante idhekacco samano va brahmano va atappamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte anekavihitam pubbenivasam anussarati seyyathidam dasapi samvattavivattani visampi samvattavivattani timsampi samvattavivattani cattalisampi samvattavivattani amutrasim evamnamo evamgotto evamvanno evamaharo evamsukhadukkhapatisamvedi evamayupariyanto so tato cuto amutra udapadim tatrapasim evamnamo .pe. Iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati so evamaha atitam caham addhanam janami samvattipi loko vivattipiti . anagatam caham addhanam janami samvattissatipi loko vivattissatipiti 1- . sassato atta ca loko ca vanjho kutattho esikatthayi thito te ca satta sandhavanti samsaranti cavanti upapajjanti atthitveva sassatisamanti . ayam bhante 2- tatiyo sassatavado. Etadanuttariyam bhante sassatavadesu. [88] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti pubbenivasanussatinane . idha bhante ekacco samano @Footnote: 1 vivattissatipi lokoti . 2 Yu. ayam na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page121.

Va brahmano va atappamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte anekavihitam pubbenivasam anussarati seyyathidam ekampi jatim dvepi jatiyo tissopi jatiyo catassopi jatiyo pancapi jatiyo dasapi jatiyo visampi jatiyo timsampi jatiyo cattalisampi jatiyo pannasampi jatiyo satampi jatim sahassampi jatim satasahassampi jatim anekepi samvattakappe anekepi vivattakappe anekepi samvattavivattakappe .pe. iti sakaram sauddesam anekavihitam pubbenivasam anussarati . santi bhante satta 1- yesam ca 2- na sakka gananaya va sankhanena va ayam 3- sankhatum apica yasmim 4- attabhave abhinivutthapubbo 5- hoti yadi va rupisu yadi va arupisu yadi va sannisu yadi va asannisu yadi va nevasanninasannisu iti sakaram sauddesam anekavihitam 6- pubbenivasam anussarati . etadanuttariyam bhante pubbenivasanussatinane. [89] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti sattanam cutupapatanane . idha bhante ekacco samano va brahmano va atappamanvaya .pe. tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena satte passati cavamane upapajjamane hine panite suvanne dubbanne sugate duggate yathakammupage satte pajanati @Footnote: 1 Ma. Yu. deva. 2 Ma. Yu. casaddo na dissati. 3 Ma. ayu. Yu. ayum. @4 Ma. Yu. amenditam. 5 Yu. abhinivutthapubbam. 6 Yu. ayam patho na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page122.

Ime vata bhonto satta kayaduccaritena samannagata vaciduccaritena samannagata manoduccaritena samannagata ariyanam upavadaka micchaditthika micchaditthikammasamadana te kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapanna ime va pana bhonto satta kayasucaritena samannagata vacisucaritena samannagata manosucaritena samannagata ariyanam anupavadaka sammaditthika sammaditthikammasamadana te kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapannati . iti dibbena cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena satte passati cavamane upapajjamane hine panite suvanne dubbanne sugate duggate yathakammupage satte pajanati. Etadanuttariyam bhante sattanam cutupapatanane. [90] Aparam pana bhante etadanuttariyam yatha bhagava dhammam deseti iddhividhasu . dvema bhante iddhividhayo 1-. Atthi bhante iddhi sasava 2- saupadhika no ariyati vuccati . Atthi bhante iddhi anasava 3- anupadhika ariyati vuccati . katama ca bhante iddhi sasava 2- saupadhika no ariyati vuccati. Idha bhante ekacco samano va brahmano va atappamanvaya padhanamanvaya anuyogamanvaya appamadamanvaya sammamanasikaramanvaya tatharupam cetosamadhim phusati yathasamahite citte anekavihitam iddhividham paccanubhoti ekopi hutva bahudha hoti bahudhapi hutva eko hoti avibhavam @Footnote: 1 Yu. iddhiyo . 2 Yu. iddhi ya sasava . 3 Yu. iddhi ya anasava.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page123.

Tirobhavam tirokuddam tiropakaram tiropabbatam asajjamano gacchati seyyathapi akase pathaviyapi ummujjanimmujjam karoti seyyathapi udake udakepi abhijjamane 1- gacchati seyyathapi pathaviyam akasepi pallankena cankamati 2- seyyathapi pakkhi sakuno . Imepi candimasuriye evammahiddhike evammahanubhave panina paramasati 3- parimajjati yava brahmalokapi kayena vasam vatteti . Ayam bhante iddhi sasava saupadhika no ariyati vuccati. {90.1} Katama ca bhante iddhi anasava anupadhika ariyati vuccati . idha bhante bhikkhu sace akankhati patikule appatikulasanni vihareyyanti appatikulasanni tattha viharati sace akankhati appatikule patikulasanni vihareyyanti patikulasanni tattha viharati sace akankhati patikule ca appatikule ca appatikulasanni vihareyyanti appatikulasanni tattha viharati sace akankhati patikule ca appatikule ca patikulasanni vihareyyanti patikulasanni tattha viharati sace akankhati patikulanca appatikulanca tadubhayam abhinivajjetva upekkhako vihareyyam sato sampajanoti upekkhako tattha viharati sato sampajano . ayam pana 4- bhante iddhi anasava anupadhika ariyati vuccati . etadanuttariyam bhante iddhividhasu . tam bhagava asesamabhijanati tam bhagavato asesamabhijanato uttariabhinneyyam 5- natthi yadabhijanam anno samano va brahmano va bhagavata bhiyyobhinnataro natthi 6- yadidam iddhividhasu. @Footnote: 1 Yu. abhijjamano . 2 Ma. Yu. kamati . 3 Yu. parimasati . 4 Ma. Yu. @panasaddo na dissati . 5 Yu. uttarim . 6 Ma. Yu. assa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page124.

[91] Yantam bhante saddhena kulaputtena pattabbam araddhaviriyena thamavata purisatthamena purisaviriyena purisaparakkamena purisadhorayhena anuppattam tam bhagavata . na ca bhante bhagava kamesu kamasukhallikanuyogamanuyutto hinam gammam pothujjanikam anariyam anatthasanhitam na ca attakilamathanuyogamanuyutto dukkham anariyam anatthasanhitam catunnanca 1- bhagava jhananam abhicetasikanam ditthadhammasukhaviharanam nikamalabhi akicchalabhi akasiralabhi. {91.1} Sace mam bhante evam puccheyya kinnu kho avuso sariputta ahesum atitamaddhanam anne samana va brahmana va bhagavata bhiyyobhinnataro 2- sambodhiyanti . evam puttho aham bhante noti vadeyyam . kim panavuso sariputta bhavissanti anagatamaddhanam anne samana va brahmana va bhagavata bhiyyobhinnataro 2- sambodhiyanti . evam puttho aham bhante noti vadeyyam . kim panavuso sariputta atthetarahi anne samana va brahmana va 3- bhagavata bhiyyobhinnataro sambodhiyanti . evam puttho aham bhante noti vadeyyam. {91.2} Sace pana mam bhante evam puccheyya kim nu kho avuso sariputta ahesum atitamaddhanam anne samana va brahmana va bhagavata samasama sambodhiyanti . evam puttho aham bhante evanti vadeyyam. Kim panavuso sariputta bhavissanti anagatamaddhanam anne samana va brahmana va bhagavata samasama sambodhiyanti . evam puttho aham bhante evanti @Footnote: 1 Yu. casaddo na dissati. 2 Ma. Yu. bhiyyobhinnatara. 3 Ma. Yu. anno @samano va brahmano va.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page125.

Vadeyyam . kim panavuso sariputta atthetarahi anne samana va brahmana va bhagavata samasama sambodhiyanti . evam puttho aham bhante noti vadeyyam. {91.3} Sace pana mam bhante evam puccheyya kasma panayasma sariputto ekaccam abbhanujanati ekaccam na abbhanujanatiti . Evam puttho aham bhante evam byakareyyam sammukha metam avuso bhagavato sutam sammukha patiggahitam ahesum atitamaddhanam arahanto sammasambuddha maya samasama sambodhiyanti sammukha metam avuso bhagavato sutam sammukha patiggahitam bhavissanti anagatamaddhanam arahanto sammasambuddha maya samasama sambodhiyanti sammukha metam avuso bhagavato sutam sammukha patiggahitam atthanametam anavakaso yam ekissa lokadhatuya dve arahanto sammasambuddha apubbam acarimam uppajjeyyum netam thanam vijjatiti. [92] Kincaham 1- bhante evam puttho evam byakaramano vuttavadi ceva aham bhagavato homi na ca bhagavantam abhutena abbhacikkhami dhammassa canudhammam byakaromi na ca koci sahadhammiko vadanuvado garayhatthanam agacchatiti . taggha tvam sariputta evam puttho evam byakaramano vuttavadi ceva me hosi na ca mam abhutena abbhacikkhasi dhammassa canudhammam byakarosi na ca koci sahadhammiko vadanuvado garayhatthanam agacchatiti. @Footnote: 1 Ma. Yu. kaccaham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page126.

[93] Evam vutte ayasma udayi bhagavantam etadavoca acchariyam bhante abbhutam bhante tathagatassa appicchata santutthita sallekhata yatra hi nama tathagato evammahiddhiko evammahanubhavo atha ca pana neva attanam patukarissati ekamekancapi ito bhante dhammam annatitthiya paribbajaka attani samanupasseyyum te tavatakeneva patakam parihareyyum acchariyam bhante abbhutam bhante tathagatassa appicchata santutthita sallekhata yatra hi nama tathagato evammahiddhiko evammahanubhavo atha ca pana neva attanam patukarissatiti. {93.1} Passa kho tvam udayi tathagatassa appicchata santutthita sallekhata yatra hi nama tathagato evammahiddhiko evammahanubhavo atha ca pana neva attanam patukarissatiti ekamekancapi ito udayi dhammam annatitthiya paribbajaka attani samanupasseyyum te tavatakeneva patakam parihareyyum passa kho tvam udayi tathagatassa appicchata santutthita sallekhata yatra hi nama tathagato evammahiddhiko evammahanubhavo atha ca pana neva attanam patukarissatiti. {93.2} Athakho bhagava ayasmantam sariputtam amantesi yasmatiha 1- tvam sariputta imam dhammapariyayam abhikkhanam bhaseyyasi bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam yesampi hi sariputta moghapurisanam bhavissati tathagate kankha va vimati va tesampimam 2- dhammapariyayam sutva tathagate 3- kankha va vimati va sa pahiyissatiti. Iti hidam ayasma @Footnote: 1 Ma. Yu. tasmatiha . 2 Ma. tesamimam. Yu. tesampimam. 3 Yu. sutva ya @tathagate.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page127.

Sariputto bhagavato sammukha sampasadam pavedesi . tasma imassa veyyakaranassa sampasadaniyantveva adhivacananti. Sampasadaniyasuttam nitthitam pancamam. --------------

--------------------------------------------------------------------------------------------- page128.

Pasadikasuttam [94] Evamme sutam . ekam samayam bhagava sakyesu viharati vedhanna nama sakya tesam ambavane pasade . tena kho pana samayena nigantho nataputto 1- pavayam adhuna kalakato hoti . Tassa kalakiriyaya bhinna nigantha dvedhikajata bhandanajata kalahajata vivadapanna annamannam mukhasattihi vitudanta viharanti na tvam imam dhammavinayam ajanasi aham imam dhammavinayam ajanami kim tvam imam dhammavinayam ajanissasi micchapatipanno tvamasi ahamasmi sammapatipanno sahitamme asahitante pure vacaniyam paccha avaca paccha vacaniyam pure avaca adhicinnante viparavattam aropito te vado niggahitosi paravadappamokkhaya 2- nibbethehi va sace pahositi . vadhoyeva ko 3- manne niganthesu nataputtiyesu anuvattati . yepi niganthassa nataputtassa savaka gihi odatavasana tepi niganthesu nataputtiyesu nibbinnarupa virattarupa pativanarupa yatha tam durakkhate 4- dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite bhinnathupe appatisarane. [95] Athakho cundo samanuddeso pavayam vassam vuttho yena samagamo yenayasma anando tenupasankami upasankamitva ayasmantam anandam abhivadetva ekamantam nisidi . ekamantam @Footnote: 1 Ma. Yu. nathaputto. 2 Ma. niggahito tvamasi cara vadappamokkhaya. @Yu. niggahitosi cara vadappamokkhaya . 3 Ma. Yu. kho. 4 Ma. Yu. durakkhate.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page129.

Nisinno kho cundo samanuddeso ayasmantam anandam etadavoca nigantho bhante nataputto pavayam adhuna kalakato tassa kalakiriyaya bhinna nigantha dvedhikajata .pe. bhinnathupe appatisaraneti. {95.1} Evam vutte ayasma anando cundam samanuddesam etadavoca atthi kho idam avuso cunda kathapabhatam bhagavantam dassanaya ayamavuso cunda yena bhagava tenupasankamissama upasankamitva etamattham bhagavato aroceyyamati 1- . evam bhanteti kho cundo samanuddeso ayasmato anandassa paccassosi. {95.2} Athakho ayasma ca anando cundo ca samanuddeso yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinno kho ayasma anando bhagavantam etadavoca ayam bhante cundo samanuddeso evamaha nigantho bhante 2- nataputto pavayam adhuna kalakato tassa kalakiriyaya bhinna nigantha .pe. Bhinnathupe appatisaraneti. [96] Evanhetam cunda hoti durakkhate dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite . idha cunda sattha ca hoti asammasambuddho dhammo ca durakkhato duppavedito aniyyaniko anupasamasamvattaniko asammasambuddhappavedito savako ca tasmim dhamme na dhammanudhammapatipanno viharati na samicipatipanno na anudhammacari vokkamma ca tamha dhamma vattati @Footnote: 1 Ma. Yu. arocessamati . 2 Yu. ayam na hissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page130.

So evamassa vacaniyo tassa te avuso labha tassa te suladdham sattha ca te asammasambuddho dhammo ca durakkhato duppavedito aniyyaniko anupasamasamvattaniko asammasambuddhappavedito tvanca tasmim dhamme na dhammanudhammapatipanno viharasi na samicipatipanno na anudhammacari vokkamma ca tamha dhamma vattasiti . iti kho cunda satthapi tattha garayho dhammopi tattha garayho savako ca tattha evam pasamso . yo kho cunda evarupam savakam evam vadeyya etayasma tatha patipajjatu yatha te satthara dhammo desito pannattoti . yo ca samadapeti yanca samadapeti yo ca samadapito tathattaya patipajjati sabbe te bahum apunnam pasavanti . tam kissa hetu . evanhetam cunda hoti durakkhate dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite. [97] Idha pana cunda sattha ca hoti asammasambuddho dhammo ca durakkhato duppavedito aniyyaniko anupasamasamvattaniko asammasambuddhappavedito savako ca tasmim dhamme dhammanudhammapatipanno viharati samicipatipanno anudhammacari samadaya tam dhammam pavattati 1- so evamassa vacaniyo tassa te avuso alabha tassa te dulladdham sattha ca te asammasambuddho dhammo ca durakkhato duppavedito aniyyaniko anupasamasamvattaniko asammasambuddhappavedito @Footnote: 1 Ma. Yu. vattati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page131.

Tvanca tasmim dhamme dhammanudhammapatipanno viharasi samicipatipanno anudhammacari samadaya tam dhammam vattasiti . iti kho cunda satthapi tattha garayho dhammopi tattha garayho savakopi tattha evam garayho . yo kho cunda evarupam savakam evam vadeyya addhayasma nayapatipanno nayam aradhessatiti . yo ca pasamsati yanca pasamsati yo ca pasamsito 1- bhiyyoso mattaya viriyam arabhati sabbe te bahum apunnam pasavanti . tam kissa hetu. Evam hetam cunda hoti durakkhate dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite. [98] Idha pana cunda sattha ca hoti sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito savako ca tasmim dhamme na dhammanudhammapatipanno viharati na samicipatipanno na anudhammacari vokkamma ca tamha dhamma vattati so evamassa vacaniyo tassa te avuso alabha tassa te dulladdham sattha ca te sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito tvanca tasmim dhamme na dhammanudhammapatipanno viharasi na samicipatipanno na anudhammacari vokkamma ca tamha dhamma vattasiti . iti kho cunda satthapi tattha pasamso dhammopi tattha pasamso savako ca tattha evam garayho . yo kho cunda @Footnote: 1 Yu. pasattho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page132.

Evarupam savakam evam vadeyya etayasma tatha patipajjatu yatha te satthara dhammo desito pannattoti . yo ca samadapeti yanca samadapeti yo ca samadapito tathattaya patipajjati sabbe te bahum punnam pasavanti . tam kissa hetu . evanhetam cunda hoti svakkhate dhammavinaye suppavedite niyyanike upasamasamvattanike sammasamabuddhappavedite. [99] Idha pana cunda sattha ca hoti sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito savako ca tasmim dhamme dhammanudhammapatipanno viharati samicipatipanno anudhammacari samadaya tam dhammam vattati so evamassa vacaniyo tassa te avuso sulabha 1- tassa te suladdham sattha ca te araham 2- sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito tvanca tasmim dhamme dhammanudhammapatipanno viharasi samicipatipanno anudhammacari samadaya tam dhammam vattasiti. {99.1} Iti kho cunda satthapi tattha pasamso dhammopi tattha pasamso savakopi tattha evam pasamso . yo kho cunda evarupam savakam evam vadeyya addhayasma nayapatipanno nayam aradhessatiti . yo ca pasamsati yanca pasamsati yo ca pasattho 3- bhiyyoso mattaya viriyam arabhati sabbe te bahum punnam pasavanti . Tam kissa hetu. Evanhetam cunda hoti @Footnote: 1 Ma. Yu. labha . 2 Ma. ayam patho natthi . 3 Ma. pasamsito.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page133.

Svakkhate dhammavinaye suppavedite niyyanike upasamasamvattanike sammasambuddhappavedite. [100] Idha [1]- cunda sattha ca loke udapadi araham sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito avinnapitattha cassa honti savaka saddhamme nesam satthu ca nesam 2- kevalam paripuram brahmacariyam avikatam hoti uttanikatam sabbasangahapadakatam sappatihirakatam 3- yava devamanussehi suppakasitam atha nesam satthuno antaradhanam hoti . evarupo kho cunda sattha ca 4- savakanam kalakato 5- anutappo hoti . tam kissa hetu . Sattha hi 6- loke udapadi araham sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito avinnapitattha camha 7- saddhamme na ca no kevalanca 8- paripuram brahmacariyam avikatam hoti uttanikatam sabbasangahapadakatam sappatihirakatam yava devamanussehi suppakasitam atha no satthuno antaradhanam hoti 9- . Evarupo kho cunda sattha ca 8- savakanam kalakato anutappo hoti. [101] Idha pana cunda sattha ca loke udapadi araham sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito vinnapitattha cassa @Footnote: 1 Ma. Yu. pana. 2 Ma. na ca nesam. Yu. na ca tesam. 3 Ma. Yu. sappatihirakatam. @4-8 Ma. Yu. casaddo na dissati. 5 Ma. kalam kato. 6 Ma. ca. Yu. ca no. @7 Ma. Yu. camha. 9 Ma. Yu. hotiti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page134.

Honti savaka saddhamme kevalanca tesam paripuram brahmacariyam avikatam hoti uttanikatam sabbasangahapadakatam sappatihirakatam yava devamanussehi suppakasitam atha nesam satthuno antaradhanam hoti . Evarupo kho cunda sattha savakanam kalakato ananutappo 1- hoti. Tam kissa hetu . satthapi loke 2- udapadi araham sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito vinnapitattha camha 3- saddhamme kevalanca no paripuram brahmacariyam avikatam hoti uttanikatam sabbasangahapadakatam sappatihirakatam yava devamanussehi suppakasitam athakho satthuno antaradhanam hoti 4- . evarupo kho cunda sattha savakanam kalakato ananutappo 1- hotiti 5-. [102] Etehi cepi cunda angeha samannagatam brahmacariyam hoti no ca kho sattha hoti thero rattannu cirapabbajito addhagato vayo anuppatto evantam brahmacariyam aparipuram hoti tenangena . yato kho 6- cunda etehi cepi 7- angehi samannagatam brahmacariyam hoti sattha ca hoti thero rattannu cirapabbajito addhagato vayo anuppatto evantam brahmacariyam paripuram hoti tenangena. [103] Etehi cepi cunda angehi samannagatam brahmacariyam hoti sattha ca hoti thero rattannu cirapabbajito addhagato @Footnote: 1 Ma. Yu. ananutappo. 2 Ma. Yu. sattha ca no loke. 3 Ma. Yu. camha. @4 Ma. Yu. hotiti. 5 Ma. Yu. itisaddo na dissati. 6 Ma. Yu. yato ca kho. @7 Ma. Yu. ceva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page135.

Vayo anuppatto no ca khvassa thera bhikkhu savaka honti viyatta 1- vinita visarada pattayogakkhema alam samakkhatum saddhammassa alam uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desetum evantam brahmacariyam aparipuram hoti tenangena . Yato ca kho cunda etehi cepi angehi samannagatam brahmacariyam hoti sattha ca hoti thero rattannu cirapabbajito addhagato vayo anuppatto thera cassa bhikkhu savaka honti viyatta vinita visarada pattayogakkhema alam samakkhatum saddhammassa alam uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desetum evantam brahmacariyam paripuram hoti tenangena. [104] Etehi cepi cunda angehi samannagatam brahmacariyam hoti sattha ca hoti thero rattannu cirapabbajito addhagato vayo anuppatto thera cassa bhikkhu savaka honti viyatta vinita visarada .pe. alam uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desetum no ca khvassa majjhima bhikkhu savaka honti. Majjhima ca 2- bhikkhu savaka honti. {104.1} No ca khvassa nava bhikkhu savaka honti . Nava cassa bhikkhuniyo savika honti . no ca khvassa thera bhikkhuniyo savika honti . thera cassa bhikkhuniyo savika honti. No ca khvassa majjhima bhikkhuniyo savika honti . majjhima cassa bhikkhuniyo savika @Footnote: 1 Yu. vyatta . 2 Ma. cassa. majjhimassa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page136.

Honti . no ca khvassa nava bhikkhuniyo savika honti . nava cassa bhikkhuniyo savika honti . no ca khvassa upasaka savaka honti gihi odatavasana brahmacarino . upasaka cassa savaka honti gihi odatavasana brahmacarino . no ca khvassa upasaka savaka honti gihi odatavasana kamabhogino . upasaka cassa savaka honti gihi odatavasana kamabhogino . no ca khvassa upasika savika honti gihini odatavasana brahmacariniyo . Upasika cassa savika honti gihini odatavasana brahmacariniyo. {104.2} No ca khvassa upasika savika honti gihini odatavasana kamabhoginiyo . upasika cassa savika honti gihini odatavasana kamabhoginiyo . no ca khvassa brahmacariyam hoti iddhanceva [1]- phitanca vittharikam bahujannam 2- puthubhutam yava devamanussehi suppakasitam brahmacariyancassa hoti iddhanca phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitam no ca kho labhaggayasaggappattam evantam brahmacariyam aparipuram hoti tenangena. {104.3} Yato ca kho cunda etehi ceva angehi samannagatam brahmacariyam hoti sattha ca hoti thero rattannu cirapabbajito addhagato vayo anuppatto thera cassa bhikkhu savaka honti viyatta vinita visarada .pe. sappatihariyam dhammam desetum . majjhima cassa bhikkhu savaka honti . Nava cassa bhikkhu savaka honti. Thera cassa bhikkhuniyo @Footnote: 1 Yu. hoti . 2 Ma. Yu. bahujannam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page137.

Savika honti . majjhima cassa bhikkhuniyo savika honti . Nava cassa bhikkhuniyo savika honti . upasaka cassa savaka honti gihi odatavasana brahmacarino . upasaka cassa savaka honti gihi odatavasana kamabhogino . upasika cassa savika honti gihini odatavasana brahmacariniyo . upasika cassa savika honti gihini odatavasana kamabhoginiyo . brahmacariyancassa hoti iddhanceva phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitam labhaggayasaggappattanca evantam brahmacariyam paripuram hoti tenangena. [105] Aham kho pana cunda etarahi sattha loke uppanno araham sammasambuddho dhammo ca svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito vinnapitattha ca me savaka saddhamme kevalanca tesam paripuram brahmacariyam avikatam hoti 1- uttanikatam sabbasangahapadakatam sappatihirakatam yava devamanussehi suppakasitam . aham kho pana cunda etarahi sattha thero rattannu cirapabbajito addhagato vayo anuppatto. [106] Santi kho pana me cunda etarahi thera bhikkhu savaka honti viyatta vinita visarada pattayogakkhema alam samakkhatum saddhammassa alam uppannam parappavadam sahadhammena suniggahitam niggahetva sappatihariyam dhammam desetum . santi kho pana me @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam patho na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page138.

Cunda etarahi 1- majjhima bhikkhu savaka . santi kho pana me cunda etarahi nava bhikkhu savaka . santi kho pana me cunda etarahi thera bhikkhuniyo savika . santi kho pana me cunda etarahi majjhima bhikkhuniyo savika . santi kho pana me cunda etarahi nava bhikkhuniyo savika . santi kho pana me cunda etarahi upasaka savaka gihi odatavasana brahmacarino . santi kho pana me cunda etarahi upasaka savaka gihi odatavasana kamabhogino .pe. Santi kho pana me cunda etarahi upasika savika gihini odatavasana kamabhoginiyo . etarahi pana me cunda brahmacariyam iddhanceva phitanca vittharikam bahujannam puthubhutam yava devamanussehi suppakasitam. [107] Yavata kho cunda etarahi sattharo loke uppanna. Naham cunda annam ekam sattharampi samanupassami evamlabhagga- yasaggappattam yatharivaham . yavata kho pana me 2- cunda etarahi sangho va gano va loke uppanno 3- . naham cunda annam ekam sanghampi samanupassami evamlabhaggayasaggappattam yathariva 4- cunda bhikkhusangho. {107.1} Yam kho tam cunda samma vadamano vadeyya sabbakarasampannam sabbakaraparipuram anunam anadhikam svakkhatam kevalaparipuram brahmacariyam suppakasitanti . idameva tam samma vadamano vadeyya sabbakarasampannam sabbakaraparipuram .pe. suppakasitanti . uddako 5- sudam cunda ramaputto evam vacam bhasati passam na passatiti . @Footnote: 1-2 Ma. Yu. ayam na dissati . 3 Yu. sangha va gana loke uppanna. @4 Ma. yatharivayam . 5 Ma. udako.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page139.

Kinca passam na passatiti . khurassa sadhunisitassa talamassa passati dharanca khurassa 1- na passati . idam vuccati cunda passam na passatiti . tam 2- kho panetam cunda uddakena ramaputtena bhasitam hinam gammam pothujjanikam anariyam anatthasanhitam khurameva sandhaya. {107.2} Yancetam 3- cunda samma vadamano vadeyya passam na passatiti . idameva tam samma vadamano vadeyya passam na passatiti . kinca passam na passatiti . evam sabbakarasampannam sabbakaraparipuram anunam anadhikam svakkhatam kevalaparipuram brahmacariyam suppakasitanti iti hetam na 4- passatiti idamettha apakaddheyya . Evantam parisuddhataram assati iti hetam na passatiti 5- idamettha upakaddheyya . evantam parisuddhataram 6- assati iti hetam na passati. Idam vuccati passam na passatiti . Yam kho tam cunda samma vadamano vadeyya sabbakarasampannam .pe. brahmacariyam suppakasitanti . idametam 7- samma vadamano vadeyya sabbakarasampannam sabbakaraparipuram anunam anadhikam svakkhatam kevalaparipuram brahmacariyam suppakasitanti. [108] Tasmatiha cunda ye te 8- maya dhamma abhinna desita tattha sabbeheva sangamma samagamma atthena attham byanjanena byanjanam sangayitabbam vicaritabbam 9- yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadasseva bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame ca te @Footnote: 1 Ma. khvassa. Yu. kho tassa. 2 Ma. yam. 3 Ma. Yu. yanca tam. @4 Ma. Yu. nasaddo na dissati. 5 Ma. Yu. passati. 6 Ma. Yu. paripuram. @7 Ma. idameva tam. 8 Ma. Yu. vo. 9 Ma. Yu. na vivaditabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page140.

Cunda dhamma maya abhinna desita . yattha sabbeheva sangamma samagamma atthena attham byanjanena byanjanam sangayitabbam vicaritabbam 1- yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadasseva bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . seyyathidam . cattaro satipatthana cattaro sammappadhana cattaro iddhipada pancindriyani panca balani satta sambojjhanga 2- ariyo atthangiko maggo. {108.1} Ime kho te cunda dhamma maya abhinna desita yattha sabbeheva sangamma samagamma atthena attham byanjanena byanjanam sangayitabbam vicaritabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadasseva bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. [109] Tesanca kho 3- cunda samagganam sammodamananam avivadamananam sikkhitabbam 4- . annataro sabrahmacari sangho 5- dhammam bhaseyya tatra ce tumhakam evamassa ayam kho avuso 6- ayasma atthanceva miccha ganhati byanjanani ca miccha ropetiti . tassa neva abhinanditabbam nappatikkositabbam . Anabhinanditva appatikkositva so evamassa vacaniyo imassa nu kho avuso atthassa imani [7]- byanjanani etani va byanjanani katamani opayikatarani imesam va 8- byanjananam ayam va attho eso va attho katamo @Footnote: 1 Ma. Yu. na vivaditabbam. 2 Ma. Yu. bojjhanga. 3 Ma. Yu. vo. 4 Ma. sikkhatam. @5 Ma. Yu. sanghe . 6 Ma. Yu. ayam patho na dissati . 7 Ma. Yu. va. @8 Ma. imesanca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page141.

Opayikataroti . so ce evam vadeyya imassa kho avuso atthassa imaneva byanjanani opayikatarani yani ceva etani imesam 1- byanjananam ayameva attho opayikataro yo ceva esoti . so neva ussadetabbo na apasadetabbo. Anussadetva anapasadetva sveva sadhukam sannapetabbo tassa ca atthassa tesanca byanjananam nisantiya. [110] Aparopi ce cunda sabrahmacari sangho 2- dhammam bhaseyya tatra ce tumhakam evamassa ayam kho ayasma atthanhi kho miccha ganhati byanjanani samma ropetiti . tassa neva abhinanditabbam nappatikkositabbam . anabhinanditva appatikkositva so evamassa vacaniyo imesam nu kho avuso byanjananam ayam va attho eso va attho katamo opayikataroti . so ce evam vadeyya imesam nu kho avuso byanjananam ayameva attho opayikataro yo ceva esoti . so neva ussadetabbo na apasadetabbo. Anussadetva anapasadetva sveva sadhukam sannapetabbo tassa ca 3- atthassa nisantiya. [111] Aparopi ce cunda sabrahmacari sangho 2- dhammam bhaseyya tatra ce tumhakam evamassa ayam kho ayasma attham hi kho 4- samma ganhati byanjanani miccha ropetiti . tassa neva abhinanditabbam nappatikkositabbam . anabhinanditva appatikkositva @Footnote: 1 Ma. imesanca. 2 Ma. Yu. sanghe. 3 Ma. Yu. tasseva. 4 Ma. atthanceva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page142.

So evamassa vacaniyo imassa nu kho avuso atthassa imaneva 1- byanjanani etani va byanjanani katamani opayikataraniti . So ce evam vadeyya imassa nu khvavuso atthassa imaneva byanjanani opayikatarani yani ceva etaniti . so neva ussadetabbo na apasadetabbo . anussadetva anapasadetva sveva sadhukam sannapetabbo tesamyeva byanjananam nisantiya. [112] Aparopi ce cunda sabrahmacari sangho 2- dhammam bhaseyya tatra ce tumhakam evamassa ayam kho ayasma atthanneva samma ganhati byanjanani [3]- samma ropetiti . tassa sadhuti bhasitam abhinanditabbam anumoditabbam . tassa sadhuti bhasitam abhinanditva anumoditva so evamassa vacaniyo labha no avuso suladdham no avuso ye mayam ayasmantam tadisam sabrahmacarim sarissama 4- evam atthupetam byanjanupetanti. [113] Na vo aham cunda ditthadhammikanamyeva asavanam samvaraya dhammam desemi na panaham cunda samparayikanamyeva asavanam patighataya dhammam desemi ditthadhammikanam cevaham cunda asavanam samvaraya dhammam desemi samparayikanam ca asavanam patighataya . Tasmatiha cunda yam vo maya civaram anunnatam alam vo tam yavadeva sitassa patighataya unhassa patighataya damsamakasavatatapa- sirimsapasamphassanam patighataya yavadeva hirikopinapaticchadanattham @Footnote: 1 Ma. imani va. Yu. imani ca. 2 Ma. Yu. sanghe. 3 Ma. ca. 4 Ma. Yu. passama. @5 Ma. ... sari ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page143.

Yo vo maya pindapato anunnato alam vo so yavadeva imassa kayassa thitiya yapanaya vihimsuparatiya brahmacariyanuggahaya iti purananca vedanam patihankhami navanca vedanam na uppadessami yatra ca me bhavissati anavajjata ca phasuviharo cati 1- yam vo maya senasanam anunnatam alam vo tam yavadeva sitassa patighataya unhassa patighataya damsamakasavatatapasirimsapasamphassanam patighataya yavadeva utuparissayavinodanam patisallanaramattham yo vo maya gilanapaccayabhesajjaparikkharo anunnato alam vo so yavadeva uppannanam veyyabadhikanam vedananam patighataya abyapajjhaparamatayati 2-. [114] Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum sukhallikanuyogamanuyutta samana sakyaputtiya viharantiti . evam vadamana 3- cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya katamo so avuso sukhallikanuyogo sukhallikanuyogapi hi bahu anekavihita nanappakarakati. {114.1} Cattarome cunda sukhallikanuyoga hina gamma pothujjanika anariya anatthasanhita na nibbidaya na viragaya na nirodhaya na upasamaya na abhinnaya na sambodhaya na nibbanaya samvattanti. Katame cattaro. {114.2} Idha cunda ekacco balo pane vadhitva 4- attanam sukheti pineti ayam pathamo sukhallikanuyogo . puna caparam cunda @Footnote: 1 Ma. ca. 2 Ma. itisaddo na dissati. 3 Ma. Yu. vadino. 4 Ma. amenditam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page144.

Idhekacco adinnam adiyitva 1- attanam sukheti pineti ayam dutiyo sukhallikanuyogo . puna caparam cunda idhekacco musa bhanitva 2- attanam sukheti pineti ayam tatiyo sukhallikanuyogo . puna caparam cunda idhekacco pancahi kamagunehi samappito samangibhuto paricareti 3- ayam catuttho sukhallikanuyogo . ime kho cunda cattaro sukhallikanuyoga hina gamma pothujjanika anariya anatthasanhita na nibbidaya na viragaya na nirodhaya na upasamaya na abhinnaya na sambodhaya na nibbanaya samvattanti. [115] Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka 4- evam vadeyyum 5- ime cattaro sukhallikanuyoge anuyutta samana sakyaputtiya viharantiti . te vo 6- ma hevantissu vacaniya na te vo samma vadamana vadeyyum na 7- abbhacikkheyyum te vo 8- asata abhutena. {115.1} Cattarome cunda sukhallikanuyoga ekantam nibbidaya viragaya nirodhaya upasamaya abhinnaya sambodhaya nibbanaya samvattanti . katame cattaro . idha cunda vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamam jhanam upasampajja viharati ayam pathamo sukhallikanuyogo . puna caparam cunda bhikkhu vitakkavicaranam vupasama .pe. dutiyam jhanam upasampajja viharati ayam dutiyo sukhallikanuyogo . puna caparam cunda bhikkhu pitiya ca viraga .pe. @Footnote: 1-2 Ma. amenditam. 3 Yu. parivareti. 4-6 Yu. ayam patho na dissati. @5 Yu. puccheyyum. 7 Ma. Yu. nasaddo na dissati. 8 Ma. te voti dve @sadda na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page145.

Tatiyam jhanam upasampajja viharati ayam tatiyo sukhallikanuyogo . Puna caparam cunda bhikkhu sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana .pe. Catuttham jhanam upasampajja viharati ayam catuttho sukhallikanuyogo . Ime kho cunda cattaro sukhallikanuyoga ekantam nibbidaya viragaya nirodhaya upasamaya abhinnaya sambodhaya nibbanaya samvattanti . thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum ime kho 1- cattaro sukhallikanuyoge anuyutta samana sakyaputtiya viharantiti . te vo evantissu vacaniya samma te vo vadamana vadeyyum na te vo abbhacikkheyyum asata abhutena. [116] Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum ime panavuso cattaro sukhallikanuyoge anuyuttanam viharatam kati phalani katanisamsa patikankhati . evamvadino cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya ime kho avuso cattaro sukhallikanuyoge anuyuttanam viharatam cattari phalani cattaro anisamsa patikankha. {116.1} Katame cattaro . idhavuso bhikkhu tinnam sannojananam parikkhaya sotapanno hoti avinipatadhammo niyato sambodhiparayano idam pathamam phalam pathamo anisamso . puna caparam avuso bhikkhu tinnam sannojananam parikkhaya ragadosamohanam tanutta sakadagami hoti sakideva imam lokam agantva @Footnote: 1 Ma. Yu. khosaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page146.

Dukkhassantam karoti idam dutiyam phalam dutiyo anisamso . puna caparam avuso bhikkhu pancannam orambhagiyanam sannojananam parikkhaya opapatiko hoti tattha parinibbayi anavattidhammo tasma loka idam tatiyam phalam tatiyo anisamso . puna caparam avuso bhikkhu asavanam khaya anasavancetovimuttim pannavimuttim ditthe va dhamme sayam abhinna sacchikatva upasampajja viharati idam catuttham phalam catuttho anisamso . ime kho avuso cattaro sukhallikanuyoge anuyuttanam viharatam imani cattari phalani cattaro anisamsa patikankhati. [117] Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum atthitadhamma samana sakyaputtiya viharantiti . evamvadino cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena savakanam dhamma desita pannatta yavajivam anatikkamaniya. {117.1} Seyyathapi avuso indakhilo va ayokhilo va gambhiranemo sunikkhitto 1- acalo asampavedhi evameva kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena savakanam dhamma desita pannatta yavajivam anatikkamaniya . yo so avuso bhikkhu araham khinasavo vusitava katakaraniyo ohitabharo anuppattasadattho parikkhinabhavasannojano sammadanna vimutto abhabbo so nava thanani ajjhacaritum . abhabbo avuso khinasavo bhikkhu @Footnote: 1 Ma. Yu. sunikhato.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page147.

Sancicca panam jivita voropetum abhabbo khinasavo bhikkhu adinnam theyyasankhatam adiyitum 1- abhabbo khinasavo bhikkhu methunam dhammam patisevitum abhabbo khinasavo bhikkhu sampajanamusavadam 2- bhasitum abhabbo khinasavo bhikkhu sannidhikarakakame paribhunjitum seyyathapi pubbe agarikabhuto 3- abhabbo khinasavo bhikkhu chandagatim gantum abhabbo khinasavo bhikkhu dosagatim gantum abhabbo khinasavo bhikkhu mohagatim gantum abhabbo khinasavo bhikkhu bhayagatim gantum . yo so avuso bhikkhu araham khinasavo vusitava katakaraniyo ohitabharo anuppattasadattho parikkhinabhavasannojano sammadanna vimutto abhabbo kho 4- so imani nava thanani ajjhacaritunti. [118] Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum atitam kho addhanam arabbha samano gotamo atirakam 5- nanadassanam pannapeti no ca kho anagatam addhanam arabbha atirakam 5- nanadassanam pannapeti tayidam kimsu tayidam kathamsuti . Te ca 6- annatitthiya paribbajaka annavihitakena nanadassanena annavihitam ananadassanam 7- pannapetabbam mannanti yathariva bala abyatta. {118.1} Atitam kho cunda addhanam arabbha tathagatassa satanusarinanam 8- hoti so yavatakam akankhati tavatakam anussarati anagatanca kho addhanam arabbha tathagatassa bodhijam nanam uppajjati @Footnote: 1 Yu. adatum. 2 Ma. Yu. sampajanamusa. 3 Yu. agariyabhuto. @4 Ma. Yu. khosaddo na dissati. 5 Ma. atirekam. 6 Yu. te neva. @7 Ma. Yu. nanadassanam . 8 Yu. satanusarivinnanam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page148.

Ayamantima jati natthidani punabbhavoti. [119] Atitancepi [1]- cunda hoti abhutam ataccham anatthasanhitam na tam tathagato byakaroti . atitancepi kho 2- cunda hoti bhutam taccham anatthasanhitam tampi tathagato na byakaroti . atitancepi kho 2- cunda hoti bhutam taccham atthasanhitam tatra kalannu tathagato hoti tassa panhassa veyyakaranaya . anagatancepi cunda hoti .pe. paccuppannam kho cepi cunda hoti abhutam ataccham anatthasanhitam na tam tathagato byakaroti . paccuppannam cepi cunda hoti bhutam taccham anatthasanhitam tampi tathagato na byakaroti . paccuppannampi ce cunda hoti bhutam taccham atthasanhitam tatra kalannu tathagato hoti tassa panhassa veyyakaranaya . iti kho cunda atitanagata- paccuppannesu dhammesu tathagato kalavadi saccavadi 3- bhutavadi atthavadi dhammavadi vinayavadi tasma tathagatoti vuccati. [120] Yanca kho cunda sadevakassa lokassa samarakassa sabrahmakassa sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya dittham sutam mutam vinnatam pattam pariyesitam anuvicaritam manasa samma 4- tathagatena abhisambuddham tasma tathagatoti vuccati . yanca cunda rattim tathagato anuttaram sammasambodhim abhisambujjhati yanca rattim anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayati yam etasmim anantare @Footnote: 1 Ma. kho. 2 Ma. Yu. khosaddo na dissati. 3 Ma. Yu. ayam patho na dissati. @4 Ma. Yu. sabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page149.

Bhasati lapati niddisati sabbantam tatheva ca 1- hoti no annathati 2- tasma tathagatoti vuccati . yathavadi cunda tathagato tathakari yathakari tathavadi iti yathavadi tathakari yathakari tathavadi va 3- tasma tathagatoti vuccati . yam 4- sadevake loke samarake sabrahmake sassamanabrahmaniya pajaya sadevamanussaya tathagato abhibhu anabhibhuto annadatthudaso vasavatti tasma tathagatoti vuccati. [121] Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum kim nu kho avuso hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti . evamvadino kho 5- cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya abyakatam kho avuso bhagavata hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti. {121.1} Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum kim panavuso na hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti . evamvadino cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya etampi 6- kho avuso bhagavata abyakatam na hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti. {121.2} Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum kim panavuso 7- hoti ca na ca hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti . evamvadino cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya @Footnote:1-2-3-4-5 ayam na dissati. 6 Ma. evampikho. 7 Yu. kinnukho avuso.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page150.

Abyakatam kho panetam avuso bhagavata hoti ca na ca hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti. {121.3} Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum kim panavuso neva hoti na na hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti . evamvadino cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya etampi kho avuso bhagavata abyakatam neva hoti na na hoti tathagato param marana idameva saccam moghamannanti. [122] Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum kasma panetam avuso samanena gotamena abyakatanti . evamvadino cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya na hetam avuso atthasanhitam na 1- dhammasanhitam na adibrahmacariyakam na nibbidaya na viragaya na nirodhaya na upasamaya na abhinnaya na sambodhaya na nibbanaya samvattati tasma tam bhagavata abyakatanti. {122.1} Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum kim panavuso samanena gotamena byakatanti. Evamvadino cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya idam dukkhanti kho avuso bhagavata byakatam ayam dukkhasamudayoti kho avuso bhagavata byakatam ayam dukkhanirodhoti kho avuso bhagavata byakatam ayam dukkhanirodhagamini @Footnote: 1 Ma. na ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page151.

Patipadati kho avuso bhagavata byakatanti. {122.2} Thanam kho panetam cunda vijjati yam annatitthiya paribbajaka evam vadeyyum kasma panetam avuso samanena gotamena byakatanti . evamvadino kho 1- cunda annatitthiya paribbajaka evamassu vacaniya etanhi avuso atthasanhitam dhammasanhitam 2- etam adibrahmacariyakam ekantam nibbidaya viragaya nirodhaya upasamaya abhinnaya sambodhaya nibbanaya samvattati tasma tam bhagavata byakatanti. [123] Yepi te cunda pubbantasahagata ditthinissaya tepi kho 3- maya byakata yatha te byakatabba 4- yatha ca te 5- na byakatabba 4- kim te 6- ahante annatitthiye tattha 7- byakarissami . yepi te cunda aparantasahagata ditthinissaya tepi te 5- maya byakata yatha te byakatabba 4- yatha ca te 5- na byakatabba 4- kim te ahante na tattha 7- byakarissami. Katame te cunda pubbantasahagata ditthinissaya ye te 3- maya byakata yatha te byakatabba 4- yatha ca te na byakatabba 4-. {123.1} Santi [8]- cunda eke samanabrahmana evamvadino evamditthino sassato atta ca loko ca idameva saccam moghamannanti. Santi pana cunda eke samanabrahmana evamvadino evamditthino asassato atta ca loko ca. Sankhittam. Sassato ca asassato ca atta ca loko ca. Nevasassato ca 9- nasassato ca 9- atta ca loko ca. @Footnote: 1-9 Ma. Yu. ayam na dissati. 2 Ma. Yu. etam dhammasamhitam. 3-6 Ma. Yu. vo. @4 Yu. vyakattabba. 5 Yu. ca kho te. 7 Ma. na tatha. Yu. tatha. 8 Ma. kho @9 Ma. Yu. casaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page152.

Sayankato atta ca loko ca . parankato atta ca loko ca. Sayankato ca parankato ca atta ca loko ca . Asayankaro ca 1- aparankaro ca 1- adhiccasamuppanno atta ca loko ca idameva saccam moghamannanti . sassatam sukhadukkham . asassatam sukhadukkham . sassatanca asassatanca sukhadukkham . nevasassatam nasassatam sukhadukkham . sayankatam sukhadukkham . parankatam sukhadukkham . sayanca katam 2- parankatanca sukhadukkham . asayankaram aparankaram adhiccasamuppannam sukhadukkham idameva saccam moghamannanti. [124] Tattha cunda ye te samanabrahmana evamvadino evamditthino sassato atta ca loko ca idameva saccam moghamannanti tyaham upasankamitva evam vadami atthi nu kho idam avuso vuccati sassato atta ca loko cati . yanca kho te evamahamsu idameva saccam moghamannanti . tam tesam nanujanami . tam kissa hetu . Annatha- sanninopi hettha cunda santeke satta . imayapi kho aham cunda pannattiya neva attano 3- samasamam samanupassami kuto bhiyyo athakho ahameva tattha bhiyyo yadidam adhipannatti. [125] Tatra cunda ye te samanabrahmana evamvadino evamditthino [4]- asassato atta ca loko ca. Sankhittam. Sassato ca asassato ca atta ca loko ca . nevasassato ca nasassato ca @Footnote: 1-5 Ma. Yu. casaddo na dissati. 2 Ma. Yu. sayankatanca. evamupari. @3 Ma. attana . 4 sassato atta ca loko ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page153.

Atta ca loko ca . sayankato atta ca loko ca . Parankato atta ca loko ca . sayankato ca parankato ca atta ca loko ca. Asayankaro ca 1- aparankaro ca 1- adhiccasamuppanno atta ca loko ca. Sassatam sukhadukkham . asassatam sukhadukkham . sassatanca asassatanca sukhadukkham . nevasassatam ca 1- nasassatam ca 1- sukhadukkham . Sayankatam sukhadukkham . parankatam sukhadukkham . sayanca katam parankatanca sukhadukkham . Asayankaram aparankaram adhiccasamuppannam sukhadukkham idameva saccam moghamannanti tyaham upasankamitva evam vadami atthi nu kho idam avuso vuccati asayankaram aparankaram adhiccasamuppannam sukhadukkhanti . yanca kho te evamahamsu idameva saccam moghamannanti. Tantesannanujanami . tam kissa hetu . annathasanninopi hettha cunda santeke satta . imayapi kho aham cunda pannattiya neva attano 2- samasamam samanupassami kuto bhiyyo athakho ahameva tattha bhiyyo yadidam adhipannatti . ime kho te cunda pubbantasahagata ditthinissaya ye te maya byakata yatha te byakatabba yatha ca te na byakatabba kim te ahante tattha byakarissami. [126] Katame te 3- cunda aparantasahagata ditthinissaya ye te maya byakata yatha te byakata 4- yatha ca te na byakatabba kim te aham te tattha byakarissami 5- . Santi cunda @Footnote: 1 Ma. casaddo na disusati. 2 Ma. attana. 3 Ma. Yu. ca. 4 Ma. byakatabba @Yu. vyakattabba. 5 Yu. kim te aham te tattha byakarissamiti ime patha na @dissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page154.

Eke samanabrahmana evamvadino evamditthino rupi atta hoti arogo param marana idameva saccam moghamannanti . santi kho 1- pana cunda eke samanabrahmana evamvadino evamditthino arupi atta hoti . rupi ca arupi ca atta hoti. Nevarupinarupi atta hoti . sanni atta hoti . asanni atta hoti . Sanni ca asanni ca atta hoti 2- . nevasanninasanni atta hoti . Atta ucchijjati vinassati na hoti param marana idameva saccam moghamannanti. {126.1} Tatra cunda ye te samanabrahmana evamvadino evamditthino rupi atta hoti arogo param marana idameva saccam moghamannanti tyaham upasankamitva evam vadami atthi kho idam avuso vuccati rupi atta hoti arogo param maranati yanca kho te evamahamsu idameva saccam moghamannanti . tantesam nanujanami . tam kissa hetu . annathasanninopi hettha cunda santeke satta . imayapi kho aham cunda pannattiya neva attano 3- samasamam samanupassami kuto bhiyyo athakho [4]- ahameva tattha bhiyyo yadidam adhipannatti. [127] Tattha cunda ye te samanabrahmana evamvadino evamditthino arupi atta hoti . rupi ca arupi ca atta hoti. Nevarupinarupi atta hoti . sanni atta hoti . asanni atta hoti . sanni ca asanni ca atta hoti 2- . @Footnote: 1 Ma. Yu. khosaddo na dissati. 2 Ma. Yu. sanni ca ... hotiti ime patha na @dissanti. 3 Ma. attana. 4 Yu. cunda.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page155.

Nevasanninasanni atta hoti . atta ucchijjati vinassati na hoti param marana idameva saccam moghamannanti tyaham upasankamitva evam vadami atthi kho 1- idam avuso vuccati atta ucchijjati vinassati na hoti param maranati . yanca kho te cunda evamahamsu idameva saccam moghamannanti . tantesam nanujanami . Tam kissa hetu . annathasanninopi hettha cunda santeke satta . Imayapi kho aham cunda pannattiya neva attano samasamam samanupassami kuto bhiyyo athakho ahameva tattha bhiyyo yadidam adhipannatti. Ime kho cunda aparantasahagata ditthinissaya ye te maya byakata yatha te byakatabba yatha ca te na byakatabbati 2- kim te ahante tattha byakarissami. [128] Imesanca cunda pubbantasahagatanam ditthinissayanam imesanca aparantasahagatanam ditthinissayanam pahanaya samatikkamaya evam maya cattaro satipatthana desita pannatta . katame cattaro . idha cunda bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . vedanasu . Citte . dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . imesanca cunda pubbantasahagatanam ditthinissayanam imesanca aparantasahagatanam ditthinissayanam @Footnote: 1 Ma. atthi nu kho . 2 Ma. Yu. itisaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page156.

Pahanaya samatikkamaya evam maya ime cattaro satipatthana desita pannattati. [129] Tena kho pana samayena ayasma upadano 1- bhagavato pitthito thito hoti bhagavantam vijayamano . athakho ayasma upadano 1- bhagavantameva etadavoca acchariyam bhante abbhutam bhante pasadiko vatayam bhante dhammapariyayo supasadiko 2- vatayam bhante dhammapariyayo ko namayam bhante dhammapariyayoti . tasmatiha tvam upadana 3- imam dhammapariyayam pasadikotveva [4]- dharehiti. Idamavoca bhagava . attamano ayasma upadano 1- bhagavato bhasitam abhinanditi. Pasadikasuttam nitthitam chattham. ------------- @Footnote: 1 Ma. upavano. Yu. upavano. 2 Yu. atipasadiko. 3 Ma. upavana. @Yu. upavana. 5 Ma. Yu. nam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page157.

Lakkhanasuttam [130] Evamme sutam . ekam samayam bhagava savatthiyam viharati jetavane anathapindikassarame 1- . tatra kho bhagava bhikkhu amantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosum. {130.1} Bhagava etadavoca dvattimsimani bhikkhave mahapurisassa mahapurisalakkhanani yehi samannagatassa mahapurisassa dve va 2- gatiyo bhavanti ananna sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti dhammiko dhammaraja caturanto vijitavi janapadatthavariyappatto sattaratanasamannagato tassimani satta ratanani bhavanti seyyathidam cakkaratanam hatthiratanam assaratanam maniratanam itthiratanam gahapatiratanam parinayakaratanameva sattamam . parosahassam kho panassa putta bhavanti sura virangarupa parasenappamaddana . so imam pathavim sagarapariyantam akhilam animittam akantakam iddham phitam khemam sivam nirabbudam 3- adandena asatthena dhammena samena 4- abhivijiya ajjhavasati sace kho pana agarasma anagariyam pabbajati araham hoti sammasambuddho loke vivatacchado. {130.2} Katamani [5]- tani bhikkhave dvattimsa mahapurisassa mahapurisa- lakkhanani yehi samannagatassa mahapurisassa dve va 2- gatiyo bhavanti ananna sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti . Sankhittam. Sace kho pana agarasma anagariyam pabbajati araham hoti sammasambuddho @Footnote: 1 Ma. Yu. anathapindikassa arame. 2 yu vasaddo na dissati. 3 Ma. Yu. akhilam @animittam ... sivam nirabbudanti ime patha na dissanti. @4 Ma. Yu. ayam na dissati . 5 Ma. Yu. ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page158.

Loke vivatacchado . idha bhikkhave mahapuriso supatitthitapado hoti . yampi bhikkhave mahapuriso supatitthitapado hoti idampi bhikkhave mahapurisassa mahapurisalakkhanam bhavati. {130.3} Puna caparam bhikkhave mahapurisassa hetthapadatalesu cakkani jatani honti sahassarani sanemikani sanabhikani sabbakaraparipurani [1]- . yampi bhikkhave mahapurisassa hetthapadatalesu cakkani jatani honti sahassarani sanemikani sanabhikani sabbakaraparipurani . idampi bhikkhave mahapurisassa mahapurisalakkhanam bhavati. {130.4} Puna caparam bhikkhave mahapuriso ayatapanhi hoti. Dighanguli hoti . mudutalanahatthapado 2- hoti . jalahatthapado hoti . Ussankhapado hoti . enijangho hoti thitako va anonamanto ubhohi panitalehi jannukani parimasati parimajjati . kosohitavatthaguyho hoti. Suvannavanno [3]- kancanasannibhataco . sukhumacchavi hoti sukhumatta chaviya rajojallam kaye na upalippati . ekekalomo hoti ekekani lomani lomakupesu jatani . uddhaggalomo hoti uddhaggani lomani jatani nilani anjanavannani kundalavattani dakkhinavattakajatani . Brahmujugatto hoti . sattussado hoti . sihapubbaddhakayo hoti . Pittantaramso 4- hoti . nigrodhaparimandalo hoti yavatakvassa kayo tavatakvassa byamo yavatakvassa byamo tavatakvassa kayo . Samavattakkhandho hoti . rasaggasaggi hoti. Sihahanu hoti. Cattalisadanto @Footnote: 1 Yu. suvibhattantarani. 2 Ma. mudutaluna .... Yu. mudutaluna .... @3 Ma. Yu. hoti . 4 Ma. Yu. citantaramso.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page159.

Hoti . samadanto hoti . aviraladanto 1- hoti . susukkadatho hoti . pahutajivho 2- hoti . brahmassaro hoti karavikabhani hoti 3- . abhinilanetto hoti . gopakhumo hoti . unna bhamukantare jata hoti odata mudu tulasannibha . yampi bhikkhave mahapurisassa unna bhamukantare jata hoti odata mudu tulasannibha idampi bhikkhave mahapurisassa mahapurisalakkhanam bhavati. {130.5} Puna caparam bhikkhave mahapuriso unhisasiso hoti . Yampi bhikkhave mahapuriso unhisasiso hoti idampi bhikkhave mahapurisassa mahapurisalakkhanam bhavati . imani kho tani bhikkhave dvattimsa mahapurisassa mahapurisalakkhanani yehi samannagatassa mahapurisassa dve va gatiyo bhavanti ananna sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti . sankhittam . sace kho pana agarasma anagariyam pabbajati araham hoti sammasambuddho loke vivatacchado . imani kho bhikkhave dvattimsa mahapurisassa mahapurisalakkhanani bahirakapi isayo dharenti no ca kho te jananti imassa kammassa katatta .pe. Imam lakkhanam patilabhatiti. [131] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano dalhasamadano ahosi kusalesu dhammesu avatthitasamadano kayasucarite vacisucarite manosucarite danasamvibhage silasamadane uposathupavase matteyyataya petteyyataya @Footnote: 1 Yu. avivaradanto . 2 Yu. pahulajivho . 3 Ma. ayam patho na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page160.

Samannataya brahmannataya kulejetthapacayitaya annatarannataresu ca adhikusalesu dhammesu . so tassa kammassa katatta upacitatta ussannatta vipulatta kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati . so tattha anne deve dasahi thanehi adhiganhati dibbena ayuna dibbena vannena dibbena sukhena dibbena yasena dibbena adhipateyyena dibbehi rupehi dibbehi saddehi dibbehi gandhehi dibbehi rasehi dibbehi photthabbehi . So tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati. [132] Supatitthitapado hoti samam padam bhumiyam nikkhipati samam uddharati samam sabbavantehi padatalehi bhumim phusati. So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti dhammiko dhammaraja caturanto vijitavi janapadatthavariyappatto sattaratanasamannagato . Tassimani satta ratanani bhavanti seyyathidam cakkaratanam hatthiratanam assaratanam maniratanam itthiratanam gahapatiratanam parinayakaratanameva sattamam . Parosahassam kho panassa putta bhavanti sura virangarupa parasenappamaddana. So imam pathavim sagarapariyantam akhilamanimittamakantakam iddham phitam khemam sivam nirabbudam adandena asatthena dhammena samena abhivijiya ajjhavasati raja samano kim labhati akkhambhiyo 1- hoti kenaci @Footnote: 1 Yu. avikkhambhiyo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page161.

Manussabhutena paccatthikena paccamittena raja samano idam labhati . sace kho pana agarasma anagariyam pabbajati araham hoti sammasambuddho loke vivatacchado buddho samano kim labhati akkhambhiyo hoti abbhantarehi va bahirehi va paccatthikehi [1]- paccamittehi ragena va dosena va mohena va samanena va brahmanena va devena va marena va brahmuna va kenaci va lokasmim . buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [133] Sacce ca dhamme ca dame ca samyame soceyyasilalayuposathesu ca pane 2- ahimsaya asahase rato dalham samadaya samantamacari 3-. So tena kammena tidivam apakkami 4- sukhanca khidda ratiyo ca annubhi 5- tato cavitva punaragato idha samehi padehi phusi basundharam. Byakamsu veyyanjanika samagata samappatitthassa na hoti khambhana gihissa va pabbajitassa va pana 6- tam lakkhanam bhavati tadatthajotakam. @Footnote: 1 Yu. va. 2 Ma. Yu. dane. 3 Ma. Yu. samattamacari. 4 Ma. Yu. divam samakkami. @5 Ma. anvabhi. Yu. anubhi. 6 Ma. Yu. puna.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page162.

Akkhambhiyo hoti agaramavasam parabhibhu sattubhi nappamaddano manussabhutenidha hoti 1- kenaci akkhambhiyo tassa phalena kammuno. Sace va 2- pabbajjamupeti tadiso nekkhammachandabhirato vicakkhano aggo na so gacchati jatu khambhanam 3- naruttamo esa hi tassa dhammatati. [134] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano bahujanassa sukhavaho 4- ahosi ubbegauttasabhayam apanudita dhammikanca rakkhavaranaguttim samvidhata saparivaranca danam adasi . so tassa kammassa katatta upacitatta ussannatta vipulatta kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati . so tattha anne deve dasahi thanehi adhiganhati .pe. so tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati hetthapadatalesu cakkani jatani honti sahassarani sanemikani sanabhikani sabbakaraparipurani suvibhattantarani. {134.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati mahaparivaro hoti mahassa honti parivara 5- brahmanagahapatika @Footnote: 1 Yu. manussabhutena na hoti. 2 Ma. Yu. ca. 3 Yu. gabbham. 4 Yu. bahujanasukhaya. @5 Yu. mahassa hoti parivaro. evamupari.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page163.

Negama janapada ganakamahamatta anikattha dovarika amacca parisajja rajano bhogika 1- kumara raja samano idam labhati . sace 2- agarasma anagariyam pabbajati araham hoti sammasambuddho loke vivatacchado buddho samano kim labhati mahaparivaro hoti mahassa honti parivara bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo deva manussa asura naga gandhabba buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [135] Pure purattha purimasu jatisu manussabhuto bahunam sukhavaho ubbegauttasabhayapanudano guttisu rakkhavaranesu ussuko. So tena kammena tidivam apakkami sukhanca khidda ratiyo ca annubhi tato cavitva punaragato idha cakkani padesu duvesu vindati samantanemini sahassarani 3- ca. Byakamsu veyyanjanika samagata disva kumaram satapunnalakkhanam parivarava hessati sattumaddano tatha hi cakkani samantanemini. @Footnote: 1 Ma. Yu. bhogiya evamupari . 2 Yu. sace pana . 3 Yu. sahassarani ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page164.

Sace na pabbajjamupeti tadiso vatteti cakkam pathavim pasasati tassanuyanta idha 1- bhavanti khattiya mahayasa 2- saparivarayanti 3- nam. Sace va 4- pabbajjamupeti tadiso nekkhammachandabhirato vicakkhano deva manussasurasakkarakkhasa 5- gandhabbanaga vihanga 6- catuppada anuttaram devamanussapujitam mahayasa saparivarayanti nam. [136] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano panatipatam pahaya panatipata pativirato hoti nihitadando nihitasattho lajji dayapanno sabbapanabhutahitanukampi vihasi . so tassa kammassa katatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imani tini mahapurisalakkhanani patilabhati ayatapanhi ca hoti dighanguli ca brahmujugatto ca. {136.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati dighayuko hoti ciratthitiko dighamayupaleti na sakka hoti antara jivita voropetum kenaci manussabhutena paccatthikena @Footnote: 1 Ma. tassanuyantadha. Yu. tassanuyutta idha. 2 Ma. Yu. mahayasam. @3 Ma. sampari.... Yu. sampari.... 4 Ma. Yu. ca . 5 Yu. devamanussa.... @6 Ma. Yu. vihaga.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page165.

Paccamittena raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati dighayuko hoti ciratthitiko dighamayupaleti na sakka hoti antara jivita voropetum paccatthikehi paccamittehi samanena va brahmanena va devena va marena va brahmuna va kenaci va lokasmim buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [137] Maranavadhabhayamattano viditva pativirato param maranaya ahosi tena so 1- sucaritena saggamagamasi 2- sukataphalavipakamanubhosi. Caviya punaridhagato samano patilabhati idha tini lakkhanani bhavati vipuladighapasuniko 3- brahmava sujju 4- subho sujatagatto. Subhujo susu 5- susanthito sujato mudutalunanguliyassa honti digha tibhi purisalakkhanebhi 6- cirayapanaya 7- kumaramadisanti. Bhavati yadi gihi ciram yapeti cirataram pabbajati yadi tato hi @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam na dissati. 2 Ma. Yu. saggamaggama. 3 Ma. ... pasanhiko. @Yu. ...paniko. 4 Yu. brahma viyujju. 5 Ma. Yu. susu. @6 Ma. Yu. purisavaraggalakkhanehi . 7 Ma. Yu. cirayapanaya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page166.

Yapayati [1]- vasiddhibhavanaya iti dighayukataya tannimittanti. [138] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano data ahosi panitanam rasitanam khadaniyanam bhojaniyanam sayaniyanam lehaniyanam pananam . so tassa kammassa katatta upacitatta .pe. kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati .pe. so tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati sattassa ussada 2- honti ubhosu hatthesu ussada honti ubhosu padesu ussada honti ubhosu amsakutesu ussada honti khandhe ussada honti 3-. {138.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati labhi hoti panitanam rasitanam khadaniyanam bhojaniyanam sayaniyanam lehaniyanam pananam raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati labhi hoti panitanam rasitanam khadaniyanam bhojaniyanam sayaniyanam lehaniyanam pananam buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [139] Khajjabhojanam atha lehasayitam 4- uttamaggarasadayako ahu tena so sucaritena kammuna nandavane 5- ciramabhippamodati. @Footnote: 1 Ma. ca. 2 Ma. sattussado hoti sattassa ussada. Yu. sattussado hoti @sattussada. 3 Ma. Yu. ussado hoti. 4 Ma. Yu. leyyasayiyam. 5 Ma. Yu. nandane.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page167.

Satta cussade 1- idhadhigacchati hatthapadamudutalanca 2- vindati ahu byanjananimittakovida khajjabhojanarasalabhitaya 3-. Na 4- tam 5- gihissapi tadatthajotakam pabbajjampi ca 6- tadadhigacchati khajjabhojanassa labhiruttamam 7- ahu sabbagihibandhanacchidanti. [140] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano catuhi sangahavatthuhi janasangahiko 8- ahosi danena piyavacena 9- atthacariyaya samanattataya . So tassa kammassa katatta upacitatta ussannatta vipulatta kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati . so tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati mudutalahatthapado 10- ca 11- hoti jalahatthapado ca. {140.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati susangahita- parijano hoti susangahitassa honti brahmanagahapatika negama @Footnote: 1 Yu. satta vussade. 2 Ma. Yu. ... mudutanca. 3 Ma. khajjabhojjarasalabhitaya nam. @Yu. khajjabhojjarasalabhitaya. 4 Ma. nasaddo na dissati. 5 Ma. yam. 6-11 Yu. casaddo @na dissati. 7 Ma. Yu. khajjabhojjarasalabhiruttamam. 8 Ma. janam sangahiko. Yu. janam @sangahita. 9 Ma. piyavajjena. Yu. peyyavacena. 10 Ma. Yu. mudutalunahatthapado.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page168.

Janapada 1- ganakamahamatta anikattha dovarika amacca parisajja rajano bhogika kumara raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati susangahitaparijano hoti susangahitassa 2- honti bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo deva manussa asura naga gandhabba buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca . Tatthetam vuccati [141] Danampi catthacariyatanca 3- piyavadatanca samanachandanca 4- kariya cariya susangaham bahunnam anavamatena gunena yati saggam. Caviya punaridhagato samano karacaranamudukanca 5- jalino ca atirucirasuvaggadassaneyyam 6- patilabhati daharo susukumaro. Bhavati parijanassa vo vidheyyo mahimam avasito 7- susangahito piyavadu hitasukhatam jigimsamano abhirucitani gunani acarati. Yadi pajahati 8- sabbakamabhogam 9- kathayati dhammakatham jino janassa @Footnote: 1 Ma. Yu. negamajanapada. 2 Ma. Yu. susangahitassa. 3 Yu. danampi ca atthacariyatampi @ca. 4 Ma. piyavaditanca samanattatanca. 5 Ma. Yu. ... mudutanca. 6 Ma. Yu. ... @suvaggu ... . 7 Yu. avasiko. 8 Ma. Yu. yadi ca jahati. @9 Yu. sabbakamagunabhogam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page169.

Vacanapatikarassabhippasanna sutvana dhammanudhammamacarantiti. [142] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano atthupasanhitam dhammupasanhitam vacam bhasita ahosi bahujanam nidasseti 1- paninam hitasukhavaho [2]- dhammayagi . so tassa kammassa katatta upacitatta vipulatta .pe. So tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati ussankhapado ca hoti uddhaggalomo ca. {142.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati aggo ca hoti settho ca pamokkho ca uttamo ca pavaro ca kamabhoginam raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati aggo ca hoti settho ca pamokkho ca uttamo ca pavaro ca sabbasattanam buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [143] Atthadhammam sangahitam 3- pure tiram 4- eriyam 5- bahujanam nidamsayi paninam hitasukhavaho ahu dhammayagam assajji 6- amacchari. Tena so sucaritena kammuna @Footnote: 1 Ma. nidamsesi. Yu. nidamseti. 2 Yu. ahu. 3 Ma. Yu. atthadhammasahitam. 4 Ma. Yu. @giram. 5 Ma. Yu. erayam. 6 Ma. dhammayagamayaji. Yu. dhammayagamassaji.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page170.

Sugatim vajati tattha modati lakkhanani ca duve idhagato uttamasukhataya 1- vindati 2-. Ubbhamuppatitalomava saso padaganthirahu sadhu santhita mamsalohitacita tacotthata 3- uparijanu sobhana 4- ahu. Gehamavasati ce tathavidho aggatam vajati kamabhoginam tena uttaritaranca 5- na vijjati jambudipam abhibhuyya iriyati 6-. Pabbajjapi ca 7- anomanikkamo aggatam vajati sabbapaninam tena uttaritaro na vijjati sabbalokam abhibhuyya viharatiti. [144] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano sakkaccam vaceta ahosi sippam va vijjam va caranam va kammam va kintime khippam 8- vijaneyyum khippam sampatipajjeyyum na ciram kiliseyyunti . so tassa kammassa katatta upacitatta .pe. so tato cuto itthattam agato @Footnote: 1 Ma. uttamappamukhataya. 2 Yu. uttamasukhani samvindati. 3 Yu. tacotata. @4 Ma. uparicaranasobhana. Yu. upari ca pana sobhana. 5 Ma. Yu. uttaritaro. @6 Yu. iriyati. 7 Ma. Yu. pabbajjampi ca. 8 Yu. ajaneyyum.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page171.

Samano idam mahapurisalakkhanam patilabhati enijangho hoti. {144.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati yani tani rajarahani rajangani rajupabhogani rajanucchavikani tani khippam patilabhati raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati yani tani samanarahani samanangani samanupabhogani samananucchavikani tani khippam patilabhati buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [145] Sippesu vijjacaranesu kammesu 1- katham vijaneyyu 2- lahunti 3- icchati yatupaghataya na hoti kassaci vaceti khippam na ciram kilissati. Tam kammam katva kusalam sukhudrayam jangha manunna labhate susanthita vatta sujata anupubbamuggata uddhaggaloma sukhumattacotthata 4-. Eneyyajanghoti tamahu puggalam sampattiya khippamidhahu lakkhanam ekekalomani 5- yadabhikankhati apabbajam khippamidhadhigacchati. @Footnote: 1 Yu. kammasu. 2 Ma. vijaneyyum. 3 Yu. vijaney ya lahuti. 4 Yu. ... cotata. @5 Ma. gehanulomani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page172.

Sace va 1- pabbajjamupeti tadiso nekkhammachandabhirato vicakkhano anucchavikassa yadanulomiyam 2- tam vindati khippamanomanikkamoti 3-. [146] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano samanam va brahmanam va upasankamitva paripucchita ahosi kim bhante kusalam kim akusalam kim savajjam kim anavajjam kim sevitabbam kim na sevitabbam kim me kariyamanam digharattam ahitaya dukkhaya assa kim va pana me kariyamanam digharattam hitaya sukhaya assati . so tassa kammassa katatta upacitatta ussannatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati sukhumacchavi hoti sukhumatta chaviya rajojallam kaye na upalippati. {146.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati mahapanno [4]- nassa hoti koci pannaya sadiso va settho 5- va kamabhoginam raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati mahapanno hoti puthupanno hasapanno javanapanno tikkhapanno nibbedhikapanno nassa hoti koci pannaya sadiso va settho 5- va sabbasattanam buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca . @Footnote: 1 Ma. Yu. ca. 2 Ma. Yu. ...lomikam. 3 Ma. ...vikkamoti. 4 Ma. Yu. hoti. @5 Yu. visittho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page173.

Tatthetam vuccati [147] Pure purattha purimasu jatisu annatukamo paripucchita ahu sussusita pabbajitam upasita atthantaro atthakatham nisamayi. Pannapatilabhagatena 1- kammuna manussabhuto sukhumacchavi ahu byakamsu uppatanimittakovida 2- sukhumani atthani avecca dakkhati 3-. Sace na pabbajjamupeti tadiso vatteti cakkam pathavim pasasati atthanusitthisu pariggahesu ca na tena seyyo sadiso na 4- vijjati. Sace va 5- pabbajjamupeti tadiso nekkhammachandabhirato vicakkhano pannavisittham labhate anuttaram pappoti bodhim varabhurimedhasoti. [148] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano akkodhano ahosi anupayasabahulo bahunnampi 6- vutto samano nabhisajji na kuppi na byapajji @Footnote: 1 Yu. ...katena. 2 Ma. Yu. uppada.... 3 Ma. dakkhiti. 4 Ma. ca. Yu. va. @5 Ma. ca. Yu. vasaddo na dissati. 6 Ma. Yu. bahumpi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page174.

Na patitthayi na kopanca dosanca appaccayanca patvakasi data ca ahosi sukhumanam mudukanam attharananam papurananam 1- khomasukhumanam kappasikasukhumanam koseyyasukhumanam kambalasukhumanam . so tassa kammassa katatta upacitatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati suvannavanno hoti kancanasannibhataco. {148.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati labhi hoti sukhumanam mudukanam attharananam papurananam khomasukhumanam kappasikasukhumanam koseyyasukhumanam kambalasukhumanam raja samano idam labhati .pe. Buddho samano kim labhati labhi hoti sukhumanam mudukanam attharananam papurananam khomasukhumanam kappasikasukhumanam koseyyasukhumanam kambalasukhumanam buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [149] Akkodhanca adhitthahi adasi 2- dananca vatthani sukhumani succhavini purimatarabhave thito abhivisajji mahimiva suro abhivassam 3-. Tam katvana ito cuto dibbamupapajji sukatam phalavipakamanubhutva kanakatanupatiko 4- idhabhibhavati 5- suravarataroriva indo. @Footnote: 1 Ma. pavurananam. 2 Yu. adasi ca. 3 Yu. abhivassam. 4 ... tanusannibho. @5 Yu. idha bhavati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page175.

Gehancavasati 1- naro apabbajjamiccham mahatim 2- mahim pasasati 3- pasayha sahidha sattaratanam 4- patilabhati vipulasukhumacchavisucinca 5-. Labhi acchadanavatthamokkhapapurananam bhavati yadi anagariyatamupeti suhitapurimakataphalam anubhavati na bhavati katassa panasoti. [150] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano cirappanatthe sucirappavasine 6- natimitte suhajje sakhino samaneta ahosi matarampi puttena samaneta ahosi puttampi matara samaneta ahosi pitarampi puttena samaneta ahosi puttampi pitara samaneta ahosi pitarampi 7- bhatara samaneta ahosi bhatarampi bhaginiya samaneta ahosi bhaginimpi bhatara samaneta ahosi samaggim katva ca abbhanumodita ahosi . so tassa kammassa katatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati kosohitavatthaguyho hoti. {150.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati pahutaputto ahosi 8- parosahassam kho panassa putta @Footnote: 1 Yu. gehamavasati. 2 Ma. Yu. mahati. 3 Ma. Yu. anusasati. 4 Yu. pasayha @abhivasanavarataram. 5 Yu. vipulam sukhumanca succhavinca. 6 Ma. Yu. sucirappavasino. @7 Ma. Yu. bhatarampi. 8 Ma. Yu. hoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page176.

Bhavanti sura virangarupa parasenappamaddana raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati pahutaputto ahosi anekasahassam kho panassa putta bhavanti sura virangarupa parasenappamaddana buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [151] Pure purattha purimasu jatisu cirappanatthe sucirappavasino natisuhajje sakhino samanayi samaggi katva ca 1- anumodita ahu. So tena kammena tidivam apakkami 2- sukhanca khidda ratiyo ca annubhi 3- tato cavitva punaragato idha kosohitam vindati vatthachadiyam. Pahutaputto bhavati 4- tathavidho parosahassanca 5- bhavanti atraja 6- sura ca vira ca amittatapana gihissa pitijanana 7- piyam vada. Pahutara 8- pabbajitassa iriyato putta bhavanti vacananusarino 9- gihissa va pabbajitassa va pana 10- tam lakkhanam bhavati 11- tadatthajotakanti. @Footnote: 1 Ma. casaddo na dissati. 2 Ma. Yu. divam samakkami. 3 Ma. anvabhi. Yu. anubhi. @4 Ma. bhavati. 5 Yu. paro sahassassa. 6 Yu. atuja. 7 Ma. piti janana. @8 Ma. Yu. bahutara. 9 Yu. vacananucarino. 10 Ma. Yu. puna. 11 Ma. jayati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page177.

[152] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano mahajanasangahakam samekkhamano samam janati 1- samam janati purisam janati purisavisesam janati ayamidamarahati ayamidamarahatiti tattha tattha visesatthakaro pure 2- ahosi . so tassa kammassa katatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati nigrodhaparimandalo ca hoti thitoyeva anonamanto ubhohi panitalehi jannukani parimasati parimajjati. {152.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati addho hoti mahaddhano mahabhogo pahutajataruparajato pahutavittupakarano pahutadhanadhanno paripunnakotthagaro 3- raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati addho hoti mahaddhano mahabhogo tassimani dhanani honti seyyathidam saddhadhanam siladhanam hiridhanam ottappadhanam sutadhanam cagadhanam pannadhanam buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [153] Tuliya 4- pavicaya 5- cintayitva mahajanasangahakam 6- samekkhamano ayamidamarahatiti 7- tattha tattha purisavisesankaro pure ahosi. @Footnote: 1 Yu. samjanati. 2 Yu. purisavisesakaro. 3 Ma. Yu. paripunnako sakotthagaro. @4 Yu. tulaya. 5 Ma. pativicaya. Yu. paviceyya. 6 Ma. ... sangahanam. @Yu. ...sangahatam. 7 Ma. itisaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page178.

Sama ca panatthito 1- anonamanto phusati karehi ubhohi jannukani mahiruhapparimandalo ahosi sucaritakammavipakasesakena. Bahuvividhanimittalakkhanannu abhinipuna manuja byakarimsu bahuvividhagihinam arahani 2- patilabhati daharo susu kumaro idha ca 3- mahipatissa kamabhoga gihipatirupaka bahu bhavanti yadi 4- pajahati sabbakamabhogam labhati anuttaram uttamam dhanagganti. [154] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano bahujanassa atthakamo ahosi hitakamo phasukamo yogakkhemakamo kintime saddhaya vaddheyyum silena vaddheyyum sutena vaddheyyum buddhiya vaddheyyum 5- cagena vaddheyyum dhammena vaddheyyum pannaya vaddheyyum dhanadhannena vaddheyyum khettavatthuna vaddheyyum dvipadacatuppadehi vaddheyyum puttadarehi vaddheyyum dasakammakaraporisehi vaddheyyum natihi vaddheyyum mittehi vaddheyyum bandhavehi vaddheyyunti . so tassa @Footnote: 1 Ma. mahim ca pana thito. Yu. sa hi ca pana thito. 2 Yu. arahani. 3 Yu. casaddo @na dissati. 4 Ma. Yu. yadica. 5 Ma. Yu. buddhiya vaddheyyunti na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page179.

Kammassa katatta upacitatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imani tini mahapurisalakkhanani patilabhati sihapubbaddhakayo ca hoti pittantaramso 1- ca samavattakkhandho ca. {154.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. Raja samano kim labhati aparihanadhammo hoti na parihayati dhanadhannena khettavatthuna dvipadacatuppadehi puttadarehi dasakammakaraporisehi natihi mittehi bandhavehi na parihayati sabbasampattiya raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati aparihanadhammo hoti na parihayati saddhaya silena sutena cagena pannaya na parihayati sabbasampattiya buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [155] Saddhaya silena sutena buddhiya cagena dhammena bahuhi sadhubhi dhanena dhannena ca khettavatthuna puttehi darehi catuppadehi ca natihi mittehi ca bandhavehi balena vannena sukhena cubhayam katham na hayeyyunti 2- parehi 3- icchati addham samiddhanca 4- panabhikankhati. Sasihapubbaddhasusanthito ahu @Footnote: 1 Ma. Yu. citantaramso. 2 Ma. Yu. itisaddo na dissati. 3 Ma. Yu. pareti. @4 Ma. Yu. atthassa middhi ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page180.

Samavattakkhandho ca pittantaramso pubbe sucinnena katena kammuna ahaniyam pubbanimittamassatam. Gihipi dhannena dhanena vaddhati puttehi darehi catuppadehi ca akincano pabbajito anuttaram pappoti sambodhimahanadhammatanti 1-. [156] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano sattanam avihesakajatiko 2- ahosi panina va ledduna va dandena va satthena va . so tassa kammassa katatta upacitatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati rasaggasaggi hoti uddhaggassa rasaharaniyo givayam jata honti samavaharasaharaniyo 3-. {156.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati appabadho hoti appatanko samavepakiniya gahaniya samannagato natisitaya naccunhaya raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati appabadho hoti appatanko samavepakiniya gahaniya samannagato natisitaya naccunhaya majjhimaya padhanakkhamaya buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati @Footnote: 1 Ma. Yu. sambodhim asahanadhammatanti. 2 Ma. Yu. avihethakajatiko. @3 Ma. samabhivahiniyo. Yu. samabhivahiniyo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page181.

[157] Na panina na ca pana dandaledduna 1- satthena va maranavadhena va pana 2- ubbadhanaya paritajjanaya va na vihethayi janatamahethako 3- ahu. Teneva so sugatisu pecca 4- modati sukhapphalam kiriya 5- sukhani vindati pamunjasa 6- rasaharani susanthita idhagato labhati rasaggisaggitam 7-. Tenahu nam abhinipuna 8- vicakkhana ayam naro sukhabahulo bhavissati gihissa va pabbajitassa va pana 2- tam lakkhanam bhavati tadatthajotakanti. [158] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano na ca 9- visatam na ca visavi 10- na ca 11- pana vidheyyapekkhita 12- uju 13- tatha pasatamujumano 14- hutva ujupekkhita ahosi 15- piyacakkhuna bahujanam udakkhita 16- ahosi. So tassa kammassa katatta upacittata .pe. so tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati abhinilanetto @Footnote: 1 Ma. na panidandehi panatha ledduna. 2 Yu. puna. 3 Yu. na hethayi janatumahethako. @4 Ma. Yu. sugatimupecca. 5 Ma. Yu. kariya. 6 Ma. samojasa. Yu. sampajjasa. @7 Ma. Yu. rasaggasaggitam. 8 Ma. atinipuna. 9-11 Yu. casaddo na dissati. 10 Ma. @visaci. Yu. visacitam. 12 Ma. Yu. viceyyapekkhita. 13 Ma. ujum. 14 Yu. ... @mudumano. 15 Ma. Yu. hutva ujupekkhita ahositi pathattayam natthi. 16 Ma. Yu. @udikkhita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page182.

Ca hoti gopakhumo ca. {158.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati piyadassano hoti bahuno janassa piyo hoti manapo brahmanagahapatikanam negamajanapadanam ganakamahamattanam anikatthanam dovarikanam amaccanam parisajjanam rajunam bhogikanam 1- kumaranam raja samano idam labhati .pe. Buddho samano kim labhati piyadassano hoti bahuno janassa piyo hoti manapo ca 2- bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam devanam manussanam asuranam naganam gandhabbanam buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca . Tatthetam vuccati [159] Na ca visatam na ca visavi na ca pana vidheyyapekkhita uju tatha pasatamujumano 3- piyacakkhuna bahujanam udakkhita. Sugatisu so phalavipakam anubhavati tattha modati idha ca 4- bhavati gopakhumo abhinilanettanayano sudassano. Abhiyogino ca nipuna bahupadanimittakovida gopakhumanayanakusala 5- manuja @Footnote: 1 Ma. Yu. bhogiyanam. 2 Ma. Yu. casaddo na dissati. 3 Yu. ...mudumano. @4 Ma. Yu. ca pana . 5 Ma. Yu. sukhumanayanakusala.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page183.

Piyadassanoti abhinandasanti 1- nam. Piyadassano gihi santo ca bhavati bahujanapiyayako 2- yadi pana 3- bhavati gihi samano 4- hoti piyo bahunam sokanasanoti. [160] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano bahujanapubbangamo ahosi kusalesu dhammesu bahujanapamokkho kayasucaritena vacisucaritena manosucaritena 5- danasamvibhage silasamadane uposathupavase matteyyataya 6- petteyyataya samannataya brahmannataya kulejetthapacayitaya annatarannataresu ca 7- adhikusalesu dhammesu . so tassa kammassa katatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano idam mahapurisalakkhanam patilabhati unhisasiso hoti. {160.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati mahassa jano anvayiko hoti brahmanagahapatika negamajanapada ganakamahamatta anikattha dovarika amacca parisajja rajano bhogika kumara raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati mahassa jano anvayiko hoti bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo deva manussa asura naga gandhabba buddho samano idam labhati . @Footnote: 1 Ma. Yu. abhiniddisanti. 2 Ma. bahujanapiyayito. Yu. bahunnam piyayito. @3 Ma. Yu. yadica na. 4 gihi samano hoti. 5 Ma. Yu. kayasucarite vacisucarite @manosucarite . 6 Yu. metteyyataya. 7 Yu. casaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page184.

Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [161] Pubbangamo sucaritesu ahu dhammesu dhammacariyabhirato anvayiko bahujanassa ahu saggesu vedayitha 1- punnaphalam. Vedayitva 2- so sucaritassa phalam unhisasisattamidhajjhagama byakamsu byanjananimittadhara pubbangamo bahujanam hessati 3-. Patibhogiyani 4- manujesu idha pubbepi tassa abhiharanti tada yadi khattiyo bhavati bhumipati patiharakam bahujane labhati. Atha ceva pabbajati so manujo dhammesu hoti paguno visavi tassanusasanagunabhirato 5- anvayiko bahujano bhavatiti. [162] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano musavadam pahaya musavada pativirato ahosi saccavadi saccasandho theto paccayiko avisamvadako @Footnote: 1 Ma. Yu. vedayittha. 2 Yu. veditva. 3 Yu. bahunnam hessatayam. @4 Ma. patibhogiya . 5 Ma. tassanusasanigunabhirato. Yu. tassanusasani gunabhirato.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page185.

Lokassa . so tassa kammassa katatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati ekekalomo ca hoti unna ca bhamukantare jata hoti odata mudu tulasannibha. {162.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati mahassa jano upavattati brahmanagahapatika negamajanapada ganakamahamatta anikattha dovarika amacca parisajja rajano bhogika kumara raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati mahassa jano upavattati bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo deva manussa asura naga gandhabba buddho samano idam labhati . Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [163] Saccappatinno purimasu jatisu advejjhavaco alikam vivajjayi na so visamvadayitapi kassaci bhutena tacchena tathena bhasayi 1-. Seta susukka sumudu 2- tulasannibha unna sujata bhamukantare ahu na lomakupesu duve ajayisum ekekalomupacitangava ahu. Tam lakkhanannu bahavo samagata @Footnote: 1 Yu. tosayi. 2 Ma. Yu. mudu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page186.

Byakamsu uppatanimittakovida 1- unna ca loma ca yatha susanthita upavattati 2- idisakam bahujano 3-. Gihipi 4- santam upavattati jano bahu purattha pakatena kammuna akincanam pabbajitam anuttaram buddhampi santam upavattati janoti. [164] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano pisunam vacam 5- pahaya pisunaya vacaya pativirato ahosi ito sutva na amutra akkhata imesam bhedaya amutra va sutva na imesam akkhata amusam bhedaya iti bhinnanam va sandhata sahitanam va anuppadata samaggaramo samaggarato samagganandi samaggakaranim vacam bhasita ahosi . so tassa kammassa katatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati cattalisadanto ca 6- hoti aviraladanto ca. {164.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano kim labhati abhejjapariso hoti abhejjassa 7- honti parisa brahmanagahapatika negamajanapada ganakamahamatta anikattha dovarika amacca parisajja rajano bhogika kumara raja samano idam @Footnote: 1 Ma. Yu. uppada.... 2 Ma. upavattati. 3 Yu. edisakam bahujjano. 4 Ma. Yu. @gihimpi. 5 Yu. pisunavacam. 6 Yu. casaddo na dissati. 7 Ma. Yu. @abhejjassa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page187.

Labhati .pe. buddho samano kim labhati abhejjapariso hoti abhesajjassa honti parisa bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo deva manussa asura naga gandhabba buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [165] Savebhutiyam 1- sahitabhedakarim bhedappavaddhanavivadakarim kalahappavaddhanaakiccakarim sahitanam bhedajananim nabhani. Avivadavaddhanakarim sugiram 2- bhinnana sandhijananim 3- abhani kalaham janassa panudi 4- samangi sattehi 5- nandati pamodati ca sugatisu so phalavipakam anubhavati tattha modati danta idha honti avirala 6- sahita caturo dasassa mukhaja susanthita. Yadi khattiyo bhavati bhumipati avibhedayassa 7- parisa bhavati 8- samano ca hoti virajo vimalo parisassa hoti anugata acalati. @Footnote: 1 Ma. Yu. vebhutiyam. 2 Yu. giram. 3 Ma. Yu. bhinnanusandhijananim. 4 Ma. panudi. @5 Ma. Yu. sahitehi. 6 Yu. avira. 7 Ma. avibhediyaya. Yu. avihethiyassa. @8 Yu. bhavanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page188.

[166] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano pharusam vacam pahaya pharusaya vacaya pativirato ahosi ya sa vaca nela kannasukha pemaniya hadayangama pori bahujanakanta bahujanamanapa tatharupim vacam bhasita ahosi . so tassa kammassa katatta upacitatta .pe. so tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati pahutajivho ca hoti brahmassaro ca karavikabhani. {166.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. Raja samano kim labhati adeyyavaco hoti adiyantassa 1- vacanam brahmanagahapatika negamajanapada ganakamahamatta anikattha dovarika amacca parisajja rajano bhogika kumara raja samano idam labhati . .pe. Buddho samano kim labhati adeyyavaco hoti adiyantassa 1- vacanam bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo deva manussa asura naga gandhabba buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [167] Akkosabhandanavihesakarim ubbadhakaram 2- bahujanappamaddanam abalhagiram so nabhani pharusam madhuram bhani susahitam sakhilam. @Footnote: 1 Ma. Yu. adiyantissa. 2 Ma. ubbadhikam. Yu. ubbayikam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page189.

Manaso piya hadayagaminiyo vaca so erayati kannasukha vaca sucinnaphalamanubhavi saggesu vedayitha 1- punnaphalam viditva so sucaritassa phalam brahmassarattamidhajjhagama jivhassa hoti vipula puthula 2- adeyyavakyavacano bhavati gihinopi ijjhati yatha bhanato atha ce 3- pabbajati so manujo adiyantassa vacanam janaka 4- bahuno bahum subhanitam bhanatoti. [168] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano samphappalapam pahaya samphappalapa pativirato ahosi kalavadi bhutavadi dhammavadi atthavadi [5]- vinayavadi nidhanavatim vacam bhasita [6]- kalena sapadesam pariyantavatim atthasanhitam . so tassa kammassa katatta upacitatta .pe. So tato cuto itthattam agato samano imam mahapurisalakkhanam patilabhati sihahanu hoti. {168.1} So tena lakkhanena samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti .pe. raja samano @Footnote: 1 Ma. Yu. vedayatha. 2 Yu. thula. 3 Yu. cepi. 4 Ma. Yu. janata. 5 Ma. Yu. @dhammavadi. 6 Ma. Yu. ahosi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page190.

Kim labhati appadhamsiko hoti kenaci manussabhutena paccatthikena paccamittena raja samano idam labhati .pe. buddho samano kim labhati appadhamsiko hoti abbhantarehi va bahirehi va paccatthikehi paccamittehi ragena va dosena va mohena va samanena va brahmanena va devena va marena va brahmuna va kenaci va lokasmim buddho samano idam labhati . etamattham bhagava avoca . Tatthetam vuccati [169] Na samphappalapam na vuccaddhatanti 1- avikinnavacanabyapatho ca 2- ahosi ahitamapi 3- ca apanudi hitamapi ca bahujanasukhanca abhani. Tam katvana ito cuto divamupapajji sukataphalavipakamanobhosi 4- caviya punaridhagato samano dviduggamavaratarahanuttamalattha. Raja hoti sudduppadhamsiyo manujindo manujadhipati mahanubhavo tidivapuravarasamo bhavati suravarataroriva indo. Gandhabbasurasakkarakkhasebhi 5- surebhi 6- @Footnote: 1 Ma. Yu. na muddhatam. 2 Ma. casaddo na dissati. Yu. va. 3 Yu. ahitampi ... @hitampi . 4 Ma. Yu. ...nubhosi. 5 Ma. ...yakkharakkhasebhi. 6 Yu. ...rakkhasehi @surehi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page191.

Na hi bhavati suppadhamsiyo tathatto yadi bhavati [1]- tathavidho idha disa ca pati disa ca vidisa cati. [170] Yampi bhikkhave tathagato purimam jatim purimam bhavam purimam niketam pubbe manussabhuto samano micchaajivam 2- pahaya sammaajivena jivikam kappesi tulakutakamsakutamanakutaukkotanavancananikatisaviyoga 3- chedanavadhabandhanaviparamosaalopasahasakara 4- pativirato ahosi . So tassa kammassa katatta upacitatta ussannatta vipulatta kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati. So tassa anne deve dasahi thanehi adhiganhati dibbena ayuna dibbena vannena dibbena yasena dibbena sukhena 5- dibbena adhipateyyena dibbehi rupehi dibbehi saddehi dibbehi gandhehi dibbehi rasehi dibbehi photthabbehi . So tato cuto itthattam agato samano imani dve mahapurisalakkhanani patilabhati samadanto ca hoti susukkadatho ca. {170.1} So tehi lakkhanehi samannagato sace agaram ajjhavasati raja hoti cakkavatti dhammiko dhammaraja caturanto vijitavi janapadatthavariyappatto sattaratanasamannagato . tassimani satta ratanani bhavanti seyyathidam cakkaratanam hatthiratanam assaratanam maniratanam itthiratanam gahapatiratanam parinayakaratanameva sattamam . Parosahassam kho panassa putta bhavanti sura virangarupa parasenappamaddana . so imam pathavim sagarapariyantam akhilam animittam @Footnote: 1 Yu. gihi. 2 Ma. Yu. micchajivam. 3 Yu. saciyoga. 4 Ma. ...sahasakara. @5 Ma. dibbena sukhena dibbena yasena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page192.

Akantakam iddham phitam khemam sivam nirabbudam adandena asatthena dhammena samena 1- abhivijiya ajjhavasati raja samano kim labhati suciparivaro hoti sucissa honti parivara brahmanagahapatika negamajanapada ganakamahamatta anikattha dovarika amacca parisajja rajano bhogika kumara raja samano idam labhati . Sace kho pana agarasma anagariyam pabbajati araham hoti sammasambuddho loke vivatacchado buddho samano kim labhati suciparivaro hoti sucissa honti parivara bhikkhu bhikkhuniyo upasaka upasikayo deva manussa asura naga gandhabba buddho samano idam labhati. Etamattham bhagava avoca. Tatthetam vuccati [171] Micchajivanca avassaji samena vuttim sucina so janayittha dhammikena ahitamapi ca apanudi hitamapi ca bahujanasukhanca acari 2-. Sagge vedayati naro suphalani 3- karitva nipunebhi vidubhi sabbhi 4- vannitani tidivapuravarasamo abhiramati ratikhiddasamangi. Aladdha na 5- manussakam bhavam tato caviya 6- puna 7- sukataphalavipakasesakena patilabhati lapanajam samamapi @Footnote: 1 Ma. Yu. ayam na dissati. 2 Yu. acari. 3 Ma. Yu. sukhapphalani. 4 Yu. samabbhi. @5 Ma. laddhana. Yu. laddha. 6 Ma. cavitvana. 7 Ma. punasaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page193.

Suci ca suvisuddhasusukkam 1-. Tam veyyanjanika samagata bahavo byakamsu nipuna sammata manuja 2- sucijanaparivaragano bhavati dijasamasukkasucisobhanadanto 3-. Ranno hoti bahujano suciparivaro mahatimam mahimanusasato ca pasayha na ca janapadatudanam hitamapi ca bahujanasukham 4- caranti atha ce pabbajati bhavati vipapo samano samitarajo vivatacchado vigatadarathakilamatho imampi ca parampi paramampi ca passati lokam. Tassovadakara bahugihi ca pabbajita ca asuci vigarahitapanudipapassa 5- hi sucibhi 6- parivuto bhavati malakhilakalikilesepanudebhiti 7-. Idamavoca bhagava. Attamana te bhikkhu bhagavato bhasitam abhinandunti 8-. Lakkhanasuttam nitthitam sattamam. ------------ @Footnote: 1 Ma. sucisusukkam. Yu. suvisuddham suvisukkam. 2 Yu. manujinda. 3 Yu. @dija ... . 4 Ma. ...sukhanca. 5 Ma. garahitam dhunanti papam. Yu. vigarahitam dhunanti @papam. 6 Ma. sa hi sucibhi. Yu. sa hi suci. 7 Ma. Yu. ...panudetiti. 8 idamavoca @bhagava .pe. abhinanduntiti ime patha na dissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page194.

Singalakasuttam [172] Evamme sutam . ekam samayam bhagava rajagahe viharati veluvane kalandakanivape . tena kho pana samayena singalako 1- gahapatiputto kalasseva vutthaya rajagaha nikkhamitva allavattho allakeso panjaliko puthuddisa namassati puratthimam disam dakkhinam disam pacchimam disam uttaram disam hetthimam disam uparimam disam. [173] Athakho bhagava pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya rajagaham pindaya pavisi . addasa kho bhagava singalakam gahapatiputtam kalasseva vutthaya rajagaha nikkhamitva allavattham allakesam panjalikam puthuddisa namassantam puratthimam disam dakkhinam disam pacchimam disam uttaram disam hetthimam disam uparimam disam disvana 2- singalakam gahapatiputtam etadavoca kinnu 3- tvam gahapatiputta kalasseva vutthaya rajagaha nikkhamitva allavattho allakeso panjaliko puthuddisa namassasi puratthimam disam .pe. uparimam disanti . pita mama 4- bhante kalam karonto evam 5- avaca disa tata namasseyyasiti so kho aham bhante pitu vacanam sakkaronto garukaronto 6- manento pujento kalasseva vutthaya rajagaha nikkhamitva allavattho allakeso panjaliko puthuddisa namassami puratthimam disam .pe. @Footnote: 1 sigalakotipi patho. 2 Ma. Yu. disva. 3 Ma. kim nu kho. 4 Ma. Yu. mam. @5 Yu. ayam na dissati. 6 Ma. garum karonto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page195.

Uparimam disanti . na kho gahapatiputta ariyassa vinaye evam cha disa namassitabbati . yathakatham pana bhante ariyassa vinaye cha disa namassitabba sadhu me bhante bhagava tatha dhammam desetu yatha ariyassa vinaye cha disa namassitabbati. [174] Tenahi gahapatiputta sunahi sadhukam manasikarohi bhasissamiti . evam bhanteti kho singalako gahapatiputto bhagavato paccassosi . bhagava etadavoca yato kho gahapatiputta ariyasavakassa cattaro kammakkilesa pahina honti catuhi 1- thanehi papakammam na karoti cha ca bhoganam apayamukhani na sevati so evam cuddasapapakapagato chadisapaticchadi hoti 2- ubholokavijayaya patipanno hoti tassa ayanceva loko araddho hoti paro ca loko. So 3- kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati. {174.1} Katamassa cattaro kammakkilesa pahina honti . Panatipato kho gahapatiputta kammakkileso adinnadanam kammakkileso kamesu micchacaro kammakkileso musavado kammakkileso imassa cattaro kammakkilesa pahina hontiti . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha [175] Panatipato adinnadanam musavado pavuccati 4- paradaragamananceva na pasamsanti 5- panditati. [176] Katamehi catuhi thanehi papakammam na karoti chandagatim @Footnote: 1 Ma. Yu. catuhi ca. 2 Ma. Yu. ayam na dissati. 3 Yu. ayam na dissati. @4 Ma. Yu. musavado ca vuccati. 5 Ma. Yu. nappasamsanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page196.

Gacchanto papakammam karoti dosagatim gacchanto papakammam karoti mohagatim gacchanto papakammam karoti bhayagatim gacchanto papakammam karoti . yato kho gahapatiputta ariyasavako neva chandagatim gacchati na dosagatim gacchati na mohagatim gacchati na bhayagatim gacchati . imehi catuhi thanehi papakammam na karotiti . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha [177] Chanda dosa bhaya moha yo dhammam ativattati nihiyati tassa yaso 1- kalapakkheva candima chanda dosa bhaya moha yo dhammam nativattati apurati tassa yaso 1- sukkapakkheva candimati. [178] Katamani cha bhoganam apayamukhani na sevati . Suramerayamajjapamadatthananuyogo kho gahapatiputta bhoganam apayamukham vikalavisikhacariyanuyogo bhoganam apayamukham samajjabhicaranam bhoganam apayamukham jutappamadatthananuyogo bhoganam apayamukham papamittanuyogo bhoganam apayamukham alassanuyogo bhoganam apayamukham. [179] Cha khome gahapatiputta adinava suramerayamajjapamadat- thananuyoge sanditthika dhanajani 2- kalahappavaddhani roganam ayatanam akittisanjanani hirikopinaniddamsani pannaya dubbalikaranitveva chattham padam bhavati . ime kho gahapatiputta cha adinava suramerayamajja- pamadatthananuyoge. @Footnote: 1 Ma. yaso tassa. 2 Yu. dhananjani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page197.

[180] Cha khome gahapatiputta adinava vikalavisikhacariyanuyoge attapissa agutto arakkhito hoti puttadaropissa agutto arakkhito hoti sapateyyampissa aguttam arakkhitam hoti sankiyo ca hoti tesu tesu 1- thanesu abhutavacananca tasmim ruhati bahunanca dukkhadhammanam purakkhito 2- hoti . ime kho gahapatiputta cha adinava vikalavisikhacariyanuyoge. [181] Cha khome gahapatiputta adinava samajjabhicarane kva 3- naccam kva gitam kva vaditam kva akkhanam kva panissaram kva kumbhathunanti. Ime kho gahapatiputta cha adinava samajjabhicarane. [182] Cha khome gahapatiputta adinava jutappamadatthananuyoge jayam veram pasavati jino vittamanusocati 4- sanditthika dhanajani sabhagatassa vacanam na ruhati mittamaccanam paribhuto hoti avahavivahakanam appatthito hoti akkhadhutto [5]- purisapuggalo nalam darabharanayati 6- . ime kho gahapatiputta cha adinava jutappamadatthananuyoge. [183] Cha khome gahapatiputta adinava papamittanuyoge ye dhutta ye sonda ye pipasa ye nekatika ye vancanika ye sahasika tyassa mitta honti te sahaya . ime kho gahapatiputta cha adinava papamittanuyoge. [184] Cha khome gahapatiputta adinava alassanuyoge atisitanti @Footnote: 1 Ma. Yu. papakesu. 2 Yu. purakkhato. 3 Si. Yu. sabbavaresu kuvam. 4 Yu. @cittamanusocati. 5 Ma. ayam. 6 Yu. darabharanayati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page198.

Kammam na karoti atiunhanti kammam na karoti atisayanti kammam na karoti atipatoti kammam na karoti aticchatosmiti kammam na karoti atipipasitosmiti 1- kammam na karoti tassa evam kiccapadesabahulassa viharato anuppanna ceva bhoga nuppajjanti uppanna ca bhoga parikkhayam gacchanti . ime kho gahapatiputta cha adinava alassanuyogeti . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha [185] Hoti panasakha nama hoti sammiyasammiyo yo ca atthesu jatesu sahayo hoti so sakha. Ussuraseyya paradarasevana verappasango 2- ca anatthata ca papa ca mitta sukadariyata ca ete cha thana purisam dhamsayanti. Papamitto papasakho papaacaragocaro 3- asma loka paramha ca ubhaya dhamsate naro. Akkhitthiyo varuni naccagitam divasoppam paricariya akale 4- papa ca mitta sukadariyata ca ete cha thana purisam dhamsayanti. Akkhehi dibbanti suram pivanti @Footnote: 1 Ma. Yu. atidhatosmiti. 2 Ma. verappasavo. 3 Yu. papacaragocaro. 4 Yu. akalam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page199.

Yantitthiyo panasama paresam nihinasevi na ca vuddhisevi 1- nihiyati 2- kalapakkheva candima 3- yo varuni adhano abhicchano 4- pipasosi atthapagato 5- udakamiva inam vigahati akulam 6- kahati 7- khippamattano. Na divasuppasilena rattinutthanadessina 8- niccam mattena sondena sakka avasitum gharam. Atisitam atiunham atisayamidam ahu iti vissatthakammante 9- attha accenti manave. Yo ca sitanca unhanca tina bhiyyo na mannati karam purisakiccani so sukha 10- na vihayatiti. [186] Cattarome gahapatiputta amitta mittappatirupaka veditabba annadatthuharo amitto mittappatirupako veditabbo vaciparamo amitto mittappatirupako veditabbo anuppiyabhani amitto mittappatirupako veditabbo apayasahayo amitto mittappatirupako veditabbo. [187] Catuhi kho gahapatiputta thanehi annadatthuharo amitto mittappatirupako veditabbo annadatthuharo hoti appena bahumicchati @Footnote: 1 Ma. Yu. vuddhasevi. 2 Ma. nihiyate. 3 Ma. cando. 4 Ma. Yu. yo varuni addhano @akincano 5 Ma. pipaso pivam papagato. Yu. pipaso pibampapagato. 6 Yu. akulam. @7 Ma. akulam kahiti. 8 Yu. ...dassina. 9 Yu. vissatthakammanto. 10 Ma. sukham.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page200.

Bhayassa kiccam na 1- karoti sevati atthakarana . imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi annadatthuharo amitto mittappatirupako veditabbo. [188] Catuhi kho gahapatiputta thanehi vaciparamo amitto mittappatirupako veditabbo atitena patisantharati anagatena patisantharati niratthakena sanganhati paccuppannesu kiccesu byasanam dasseti . Imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi vaciparamo amitto mittappatirupako veditabbo. [189] Catuhi kho gahapatiputta thanehi anuppiyabhani amitto mittappatirupako veditabbo papakammampissa 2- anujanati kalyanampissa anujanati 3- sammukhassa 4- vannam bhasati parammukhassa 4- avannam bhasati . imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi anuppiyabhani amitto mittappatirupako veditabbo. [190] Catuhi kho gahapatiputta thanehi apayasahayo amitto mittappatirupako veditabbo suramerayamajjapamadatthananuyoge sahayo hoti vikalavisikhacariyanuyoge sahayo hoti samajjabhicarane sahayo hoti jutappamadatthananuyoge sahayo hoti . imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi apayasahayo amitto mittappatirupako veditabbo 5-. Idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha @Footnote: 1 Ma. Yu. nasaddo na dissati. 2 Ma. Yu. papakampissa. 3 Yu. nanujanati. @4 Yu. ...mukhassa. 5 Ma. Yu. veditabboti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page201.

[191] Annadatthuharo mitto yo ca mitto vaciparamo 1- anuppiyanca yo ahu 2- apayesu ca yo sakha ete amitte cattaro iti vinnaya pandito araka parivajjeyya maggam patibhayam yathati. [192] Cattarome gahapatiputta mitta suhada veditabba upakarako mitto suhado veditabbo samanasukhadukkho mitto suhado veditabbo atthakkhayi mitto suhado veditabbo anukampako mitto suhado veditabbo. [193] Catuhi kho gahapatiputta thanehi upakarako mitto suhado veditabbo pamattam rakkhati pamattassa sapateyyam rakkhati bhitassa patisaranam hoti uppannesu kiccesu karaniyesu taddigunam bhogam anuppadeti 3- . imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi upakarako mitto suhado veditabbo. [194] Catuhi kho gahapatiputta thanehi samanasukhadukkho mitto suhado veditabbo guyhamassa acikkhati guyhamassa pariguyhati 4- apadasu na vijahati jivitampissa atthaya pariccattam hoti . Imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi samanasukhadukkho mitto suhado veditabbo. [195] Catuhi kho gahapatiputta thanehi atthakkhayi mitto suhado veditabbo papa nivareti kalyane niveseti assutam saveti @Footnote: 1 Ma. Yu. vaciparo. 2 Ma. Yu. aha. 3 Yu. anuppadeti. 4 Ma. Yu. pariguhati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page202.

Saggassa maggam acikkhati . imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi atthakkhayi mitto suhado veditabbo. [196] Catuhi kho gahapatiputta thanehi anukampako mitto suhado veditabbo abhavenassa na nandati bhavenassa nandati avannam bhanamanam nivareti vannam bhanamanam pasamsati . imehi kho gahapatiputta catuhi thanehi anukampako mitto suhado veditabboti . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha [197] Upakaro ca yo mitto sukhadukkho ca yo sakha 1- atthakkhayi ca yo mitto yo ca mittanukampako. Etepi mitte cattaro iti vinnaya pandito sakkaccam payirupaseyya mata puttamva orasam. Pandito silasampanno jalam aggiva bhasati bhoge samharamanassa bhamarasseva iriyato. Bhoga sannicayam yanti vammikovupaciyati evam bhoge samaharitva 2- alamatto kule gihi 3-. Catudha vibhaje bhoge save mittani ganthati ekena bhoge bhunjeyya dvihi kammam payojaye catutthanca nidhapeyya apadasu bhavissatiti. [198] Kathanca gahapatiputta ariyasavako chadisapaticchadi hoti . @Footnote: 1 Ma. sukhe dukkhe ca yo sakha. Yu. yo ca mitto sukhe dukkhe. 2 Ma. samahatva. @Yu. samahantva. 3 alamattho kule gihi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page203.

Cha ima 1- gahapatiputta disa veditabba puratthima disa matapitaro veditabba dakkhina disa acariya veditabba pacchima disa puttadara veditabba uttara disa mittamacca veditabba hetthima disa dasakammakara veditabba uparima disa samanabrahmana veditabba. [199] Pancahi kho gahapatiputta thanehi puttena puratthima disa matapitaro paccupatthatabba bhato nesam bharissami kiccam nesam karissami kulavamsam thapessami dayajjam patipajjami athava pana 2- petanam kalakatanam dakkhinam anuppadassamiti . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi puttena puratthima disa matapitaro paccupatthita pancahi kho 3- thanehi puttam anukampanti papa nivarenti kalyane nivesenti sippam sikkhapenti patirupena darena sannojenti samaye dayajjam niyyadenti . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi puttena puratthima disa matapitaro paccupatthita imehi pancahi thanehi puttam anukampanti evamassa esa puratthima disa paticchanna hoti khema appatibhaya. [200] Pancahi kho gahapatiputta thanehi antevasina dakkhina disa acariya paccupatthatabba utthanena upatthanena sussusaya 4- paricariyaya sakkaccam sippam patiggahanena . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi antevasina dakkhina disa acariya paccupatthita @Footnote: 1 Yu. chayima . 2 Yu. atha ca pana . 3 Ma. Yu. khosaddo na dissati. @4 Yu. sussusaya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page204.

Pancahi thanehi antevasim anukampanti suvinitam vinenti sugahitam gahapenti sabbasippesu tam 1- samakkhayino bhavanti mittamaccesu pativedenti 2- disasu parittanam karonti . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi antevasina dakkhina disa acariya paccupatthita imehi pancahi thanehi antevasim anukampanti evamassa esa dakkhina disa paticchanna hoti khema appatibhaya. [201] Pancahi kho gahapatiputta thanehi samikena pacchima disa bhariya paccupatthatabba sammananaya avimananaya 3- anaticariyaya issariyavossaggena alankaranuppadanena . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi samikena pacchima disa bhariya paccupatthita pancahi thanehi samikam anukampanti 4- susamvihitakammanta ca hoti susangahitaparijana 5- ca anaticarini ca sambhatanca anurakkhati dakkha ca hoti analasa sabbakiccesu. Imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi samikena pacchima disa bhariya paccupatthita imehi pancahi thanehi samikam anukampanti 4- evamassa esa pacchima disa paticchanna hoti khema appatibhaya. [202] Pancahi kho gahapatiputta thanehi kulaputtena uttara disa mittamacca paccupatthatabba danena piyavajjena 6- atthacariyaya samanattataya avisamvadanataya . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi kulaputtena uttara disa mittamacca paccupatthita @Footnote: 1 Ma. Yu. sabbasippasutam. 2 Ma. patiyadenti. Yu. parivedenti. @3 Ma. anavamananaya. 4 Ma. Yu. anukampati. 5 Ma. sangahitaparijana. @6 Yu. peyyavajjena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page205.

Pancahi thanehi kulaputtam anukampanti pamattam rakkhanti pamattassa sapateyyam rakkhanti bhitassa saranam honti apadasu na vijahanti aparapajampissa 1- patipujenti . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi kulaputtena uttara disa mittamacca paccupatthita imehi pancahi thanehi kulaputtam anukampanti evamassa esa uttara disa paticchanna hoti khema appatibhaya. [203] Pancahi kho gahapatiputta thanehi ayirakena 2- hetthima disa dasakammakara paccupatthatabba yathabalam kammantam samvidhanena bhattavettananuppadanena 3- gilanupatthanena acchariyanam rasanam samvibhagena samaye vossaggena . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi ayirakena hetthima disa dasakammakara paccupatthita pancahi thanehi ayirakam anukampanti pubbutthayino ca honti pacchanipatino ca dinnadayino ca sukatakammakara ca 4- kittivannahara ca . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi ayirakena hetthima disa dasakammakara paccupatthita imehi pancahi thanehi ayirakam anukampanti evamassa esa hetthima disa paticchanna hoti khema appatibhaya. [204] Pancahi kho gahapatiputta thanehi kulaputtena uparima disa samanabrahmana paccupatthatabba mettena kayakammena mettena vacikammena mettena manokammena anavatadvarataya amisanuppadanena . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi kulaputtena @Footnote: 1 Ma. aparapaja cassa. Yu. aparapajam ca pissa. 2 Ma. ayyirakena. 3 Ma. ... @vetananuppadanena. 4 Yu. dinnadayino ca sukatakammakaraka ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page206.

Uparima disa samanabrahmana paccupatthita chahi thanehi kulaputtam anukampanti papa nivarenti kalyane nivesenti kalyanena manasa anukampanti assutam saventi sutam pariyodapenti 1- saggassa maggam acikkhanti . imehi kho gahapatiputta pancahi thanehi kulaputtena uparima disa samanabrahmana paccupatthita imehi chahi thanehi kulaputtam anukampanti evamassa esa uparima disa paticchanna hoti khema appatibhayati . idamavoca bhagava idam vatvana sugato athaparam etadavoca sattha [205] Matapita disa pubba acariya dakkhina disa puttadara disa paccha mittamacca ca uttara dasakammakara hettha uddham samanabrahmana eta disa namasseyya alamatto 2- kule gihi. Pandito silasampanno sanho ca patibhanava nivatavutti atthaddho tadiso labhate yasam utthanako analaso apadasu na vedhati acchiddavutti 3- medhavi tadiso labhate yasam. Sangahako mittakaro vadannu vitamaccharo neta vineta anuneta tadiso labhate yasam. Dananca piyavajjanca 4- atthacariya ca ya idha samanata ca dhammesu tattha tattha yatharaham. @Footnote: 1 Ma. pariyodapenti. 2 Yu. alamattho. 3 Ma. acchinnavutti. @4 Yu. peyyavajjanca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page207.

Ete kho sangaha loke rathassaniva yayato ete ca sangaha nassu na mata puttakarana labhetha manam pujam va pita va puttakarana. Yasma ca sangaha ete samapekkhanti 1- pandita tasma mahattam papponti pasamsa ca bhavanti teti. [206] Evam vutte singalako gahapatiputto bhagavantam etadavoca abhikkantam bhante abhikkantam bhante seyyathapi bhante nikkujjitam va ukkujjeyya paticchannam va vivareyya mulhassa va maggam acikkheyya andhakare va telappajjotam dhareyya cakkhumanto rupani dakkhantiti evamevam bhagavata anekapariyayena dhammo pakasito esaham bhante bhagavantam saranam gacchami dhammanca bhikkhusanghanca upasakam mam bhagava dharetu ajjatagge panupetam saranangatanti. Singalakasuttam nitthitam atthamam. ----------------- @Footnote: 1 Yu. samavekkhanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page208.

Atanatiyasuttam [207] Evamme sutam . ekam samayam bhagava rajagahe viharati gijjhakute pabbate . athakho cattaro maharaja mahatiya ca yakkhasenaya mahatiya ca gandhabbasenaya mahatiya ca kumbhandasenaya mahatiya ca nagasenaya catuddisam rakkham thapetva catuddisam gumbam thapetva catuddisam ovaranam thapetva abhikkantaya rattiya abhikkantavanna kevalakappam gijjhakutam obhasetva yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu . tepi kho yakkha appekacce bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu appekacce bhagavata saddhim sammodimsu sammodaniyam katham saraniyam 1- vitisaretva ekamantam nisidimsu appekacce yena bhagava tenanjalimpanametva ekamantam nisidimsu appekacce namagottam savetva ekamantam nisidimsu appekacce tunhibhuta ekamantam nisidimsu. [208] Ekamantam nisinno kho vessavano maharaja bhagavantam etadavoca santi hi bhante ulara yakkha bhagavato appasanna santi hi bhante ulara yakkha bhagavato pasanna santi hi bhante majjhima yakkha bhagavato appasanna santi hi bhante majjhima yakkha bhagavato pasanna santi hi bhante nica yakkha bhagavato appasanna santi hi bhante nica yakkha bhagavato pasanna. @Footnote: 1 Yu. saraniyam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page209.

{208.1} Yebhuyyena kho pana bhante yakkha appasannayeva bhagavato tam kissa hetu bhagava hi bhante panatipata veramaniya dhammam deseti adinnadana veramaniya dhammam deseti kamesu micchacara veramaniya dhammam deseti musavada veramaniya dhammam deseti suramerayamajjapamadatthana veramaniya dhammam deseti . Yebhuyyena kho pana bhante yakkha appativiratayeva panatipata appativirata adinnadana appativirata kamesu micchacara appativirata musavada appativirata suramerayamajjapamadatthana tesantam hoti appiyam amanapam . santi hi bhante bhagavato savaka aranne vanapatthani pantani senasanani patisevanti appasaddani appanigghosani vijanavatani manussarahaseyyakani patisallanasaruppani tattha santi ulara yakkha nivasino ye imasmim bhagavato pavacane appasanna tesam pasadaya ugganhatu bhante bhagava atanatiyam rakkham bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam guttiya rakkhaya avihimsaya phasuviharayati. Adhivasesi bhagava tunhibhavena. {208.2} Athakho vessavano maharaja bhagavato adhivasanam viditva tayam velayam imam atanatiyam rakkham abhasi [209] Vipassissa 1- namatthu cakkhumantassa sirimato sikhissapi 2- namatthu sabbabhutanukampino. Vessabhussa 3- namatthu nhatakassa tapassino @Footnote: 1 Yu. vipassissa ca. 2 Ma. sikhissapi ca. 3 Ma. vessabhussa ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page210.

Namatthu kakusandhassa marasenappamaddino. Konagamanassa namatthu brahmanassa vusimato kassapassa 1- namatthu vippamuttassa sabbadhi. Angirasassa namatthu sakyaputtassa sirimato yo imam dhammamadesesi 2- sabbadukkha panudanam. Ye capi nibbuta loke yathabhutam vipassisum te jana apisuna mahanta vitasarada. Hitam devamanussanam yam namassanti gotamam vijjacaranasampannam mahantam vitasaradam. Yato uggacchati suriyo 3- adicco mandalimaha yassa cuggacchamanassa samvaripi nirujjhati. Yassa cuggate suriye divasoti pavuccati rahadopi tattha gambhiro samuddo saritodako evantam tattha jananti samuddo saritodako. [210] Ito sa purima disa iti nam acikkhati jano yam disam abhipaleti maharaja yasassi so gandhabbanam adhipati 4- dhatarattho iti 5- namaso ramati naccagitehi gandhabbehi purakkhato. Puttapi tassa bahavo ekanamati me sutam asiti dasa eko ca indanama mahabbala @Footnote: 1 Ma. kassapassa ca. 2 Ma. dhammam desesi. 3 Ma. suriyo. @4 Ma. adhipati. ito param idisameva. 5 Ma. dhataratthoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page211.

Te capi buddham disvana buddham adiccabandhunam durato va namassanti mahantam vitasaradam. Namo te purisajanna namo te purisuttama kusalena samekkhasi amanussapi tam vandanti. Sutam netam abhinhaso tasma evam vademhase 1- jinam vandatha gotamam jinam vandama gotamam vijjacaranasampannam buddham vandama gotamam. Yena peta pavuccanti pisuna pitthimamsika panatipatino ludda 2- cora nekatika jana. [211] Ito sa dakkhina disa iti nam acikkhati jano yam disam abhipaleti maharaja yasassi so kumbhandanam adhipati virulho iti namaso ramati naccagitehi kumbhandehi purakkhato. Puttapi tassa bahavo ekanamati me sutam asiti dasa eko ca indanama mahabbala te capi buddham disvana buddham adiccabandhunam durato va namassanti mahantam vitasaradam. Namo te purisajanna namo te purisuttama kusalena samekkhasi amanussapi tam vandanti. Sutam netam abhinhaso tasma evam vademhase @Footnote: 1 Ma. Yu. vademase. ito param idisameva. 2 Yu. luddha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page212.

Jinam vandatha gotamam jinam vandama gotamam vijjacaranasampannam buddham vandama gotamam. Yattha coggacchati suriyo adicco mandalimaha yassa coggacchamanassa divasopi nirujjhati yassa coggate suriye samvariti pavuccati. Rahadopi tattha gambhiro samuddo saritodako evantam tattha jananti samuddo saritodako. [212] Ito sa pacchima disa iti nam acikkhati jano yam disam abhipaleti maharaja yasassi so naganam adhipati virupakkho iti 1- namaso ramati naccagitehi nagehi 2- purakkhato. Puttapi tassa bahavo ekanamati me sutam asiti dasa eko ca indanama mahabbala te capi buddham disvana buddham adiccabandhunam durato va namassanti mahantam vitasaradam. Namo te purisajanna namo te purisuttama kusalena samekkhasi amanussapi tam vandanti. Sutam netam abhinhaso tasma evam vademhase jinam vandatha gotamam jinam vandama gotamam vijjacaranasampannam buddham vandama gotamam. @Footnote: 1 nagananca adhipati virupakkhoti . 2 Ma. nageheva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page213.

Yena uttarakuru ramma 1- mahaneru sudassano manussa tattha jayanti amama apariggaha. Na te bijam pavappanti 2- napi niyanti nangala akatthapakimam salim paribhunjanti manusa. Akanam athusam suddham sugandham tandulapphalam tundikire 3- pacitvana tato bhunjanti bhojanam. Gavim ekakhuram katva anuyanti diso disam pasum ekakhuram katva anuyanti diso disam. Itthim vahanam 4- katva anuyanti diso disam purisam vahanam katva anuyanti diso disam. Kumarim vahanam katva anuyanti diso disam kumaram vahanam katva anuyanti diso disam. Te yane abhiruhitva sabba disa anupariyanti 5- pacara tassa rajino. Hatthiyanam assayanam dibbam yanam upatthitam pasada sivika ceva maharajassa yasassino. Tassa ca nagara ahu antalikkhe sumapita atanata kusinata parakusinata natapariya 6- parakusitanata. Uttarena kapivanto 7- janoghamaparena ca navanavatiyo 8- ambaraambaravatiyo alakamanda nama rajadhani @Footnote: 1 Ma. uttarakuruvho. 2 Ma. Yu. pavapanti. 3 Ma. Yu. tundikire. @4 Ma. itthim va vahanam. Yu. itthivahanam. ito param idisameva. @5 Ma. anupariyayanti . 6 Ma. natasuriya Yu. natapuriya. 7 Ma. kasivanto. @8 Ma. navanavutiyo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page214.

Kuverassa kho pana marisa maharajassa visana nama rajadhani tasma kuvero maharaja vessavanoti pavuccati. Paccesanto pakasenti tatola tattala tatotala ojasi tejasi tatojasi suro 1- raja arittho nemi. Rahadopi tattha dharani nama yato megha pavassanti vassa yato patayanti sabhapi tattha bhagalavati 2- nama yattha yakkha payirupasanti. Tattha niccaphala rukkha nanadijaganayuta mayurakoncabhiruda kokilabhihi 3- vaggubhi. Jivanjivakasaddettha atho otthavacittaka kukkutaka kuliraka vane pokkharasataka. Sukasalikasaddettha dandamanavakani ca sobhati sabbakalam sa kuveranalini sada. [213] Ito sa uttara disa iti nam acikkhati jano yam disam abhipaleti maharaja yasassi so. Yakkhanam adhipati 4- kuvero iti namaso ramati naccagitehi yakkhehi 5- purakkhato. @Footnote: 1 Ma. Yu. suro. 2 Ma. salavati. 3 Ma. kokiladihi. @4 Ma. yakkhananca adhipati. 5 Ma. yakkheheva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page215.

Puttapi tassa bahavo ekanamati me sutam asiti dasa eko ca indanama mahabbala. Te capi buddham disvana buddham adiccabandhunam durato va namassanti mahantam vitasaradam. Namo te purisajanna namo te purisuttama kusalena samekkhasi amanussapi tam vandanti. Sutam netam abhinhaso tasma evam vademhase jinam vandatha gotamam jinam vandama gotamam vijjacaranasampannam buddham vandama gotamanti. [214] Ayam kho sa marisa atanatiya rakkha bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam guttiya rakkhaya avihimsaya phasuviharayati . Yassa kassaci marisa bhikkhussa va bhikkhuniya va upasakassa va upasikaya va ayam atanatiya rakkha sugahita bhavissati samatta pariyaputa tance amanusso yakkho va yakkhini va yakkhapotako va yakkhapotika va yakkhamahamatto va yakkhaparisajjo va yakkhapacaro va gandhabbo va gandhabbi va gandhabbapotako va gandhabbapotika va gandhabbamahamatto va gandhabbaparisajjo va gandhabbapacaro va kumbhando va kumbhandi va kumbhandapotako va kumbhandapotika va kumbhandamahamatto va kumbhandaparisajjo va kumbhandapacaro va nago va nagini va nagapotako va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page216.

Nagapotika va nagamahamatto va nagaparisajjo va nagapacaro va padutthacitto bhikkhum va bhikkhunim va upasakam va upasikam va gacchantam va anugaccheyya thitam va upatittheyya nisinnam va upanisideyya nipannam va upanipajjeyya . na me so marisa amanusso labheyya gamesu va nigamesu va sakkaram va garukaram va . na me so marisa amanusso labheyya alakamandaya nama rajadhaniya vatthum va vasam va . na me so marisa amanusso labheyya yakkhanam samitim gantum. {214.1} Apissu nam marisa amanussa anavayhampi 1- kareyyum avivayham . apissu nam marisa amanussa attahi 2- paripunnahi paribhasahi paribhaseyyum . apissu nam marisa amanussa rittampi 3- pattam sise nikkujjeyyum . apissu nam marisa amanussa sattadhapissa muddham phaleyyum santi hi marisa amanussa canda ruddha 4- rabhasa te neva maharajanam adiyanti na maharajanam purisakanam adiyanti na maharajanam purisakanam purisakanam adiyanti . te kho te marisa amanussa maharajanam avaruddha nama vuccanti. {214.2} Seyyathapi marisa ranno magadhassa vijite cora 5- te neva ranno magadhassa adiyanti na ranno magadhassa purisakanam adiyanti na ranno magadhassa purisakanam purisakanam adiyanti te kho te marisa mahacora ranno magadhassa avaruddha nama vuccanti evameva kho marisa santi hi 6- amanussa canda ruddha 4- rabhasa te neva @Footnote: 1 Ma. anavayhampi nam. Yu. anavayhampi nam. 2 Ma. Yu. attahipi. @3 Ma. rittam pissa. 4 Yu. rudda. 5 Ma. Yu. mahacora. 6 Ma. Yu. hisaddo natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page217.

Maharajanam adiyanti na maharajanam purisakanam adiyanti na maharajanam purisakanam purisakanam adiyanti te kho te marisa amanussa maharajanam avaruddha nama vuccanti. {214.3} Yo hi koci marisa amanusso yakkho va yakkhini va yakkhapotako va yakkhapotika va yakkhamahamatto va yakkhaparisajjo va yakkhapacaro va gandhabbo va gandhabbi va gandhabbapotako va gandhabbapotika va gandhabbamahamatto va gandhabbaparisajjo va gandhabbapacaro va kumbhando va kumbhandi va kumbhandapotako va kumbhandapotika va kumbhandamahamatto va kumbhandaparisajjo va kumbhandapacaro va nago va nagini 1- va nagapotako va nagapotika va nagamahamatto va nagaparisajjo va nagapacaro va padutthacitto bhikkhum va bhikkhunim va upasakam va upasikam va gacchantam va anugaccheyya thitam va upatittheyya nisinnam va upanisideyya nipannam va upanipajjeyya. Imesam yakkhanam mahayakkhanam senapatinam mahasenapatinam ujjhapetabbam vikkanditabbam viravitabbam ayam yakkho ganhati ayam yakkho avisati 2- ayam yakkho hetheti ayam yakkho vihetheti ayam yakkho himsati ayam yakkho vihimsati ayam yakkho na muncatiti. [215] Katamesam yakkhanam mahayakkhanam senapatinam mahasenapatinam. Indo somo varuno ca bharadvajo pajapati candano kamasettho ca kinnughandu nighandu ca. @Footnote: 1 Ma. nagi . 2 Yu. avisati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page218.

Panado opamanno ca devasuto ca matali cittaseno ca gandhabbo naloraja janosabho 1- satagiro hemavato punnako karatiyo gulo 2- sivako muccalindo ca vessamitto yugandharo. Gopalo suppagedho 3- ca hiri netti ca mandiyo pancalacando alavako 4- pajunno sumukho dadhimukho 5- mani manicaro 6- digho atho serisako saha 7-. [216] Imesam yakkhanam mahayakkhanam senapatinam mahasenapatinam ujjhapetabbam vikkanditabbam viravitabbam ayam yakkho ganhati ayam yakkho avisati 8- ayam yakkho hetheti ayam yakkho vihetheti ayam yakkho himsati ayam yakkho vihimsati ayam yakkho na muncatiti. [217] Ayam kho sa marisa atanatiya rakkha bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam guttiya rakkhaya avihimsaya phasuviharayati . Handa cadani mayam marisa gacchama bahukicca mayam bahukaraniyati . Yassadani tumhe maharajano kalam mannathati. [218] Athakho cattaro maharaja utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva tatthevantaradhayimsu . tepi kho yakkha utthayasana appekacce bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva tatthevantaradhayimsu appekacce bhagavata saddhim sammodimsu sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva tatthevantaradhayimsu @Footnote: 1 Ma. Yu. janesabho. 2 Ma. gulo. 3 Ma. supparodho. 4 Ma. alavako. @5 Ma. Yu. pajunno sumano sumukho. 6 Ma. manimanivaro. 7 Yu. serissako saha. @8 Yu. avisati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page219.

Appekacce yena bhagava tenanjalimpanametva tatthevantaradhayimsu appekacce namagottam savetva tatthevantaradhayimsu appekacce tunhibhuta tatthevantaradhayimsu. [219] Athakho bhagava tassa rattiya accayena bhikkhu amantesi imam bhikkhave rattim cattaro maharaja mahatiya ca yakkhasenaya mahatiya ca gandhabbasenaya mahatiya ca kumbhandasenaya mahatiya ca nagasenaya catuddisam rakkham thapetva catuddisam gumbam thapetva catuddisam ovaranam thapetva abhikkantaya rattiya abhikkantavanna kevalakappam gijjhakutam obhasetva yenaham tenupasankamimsu upasankamitva mam abhivadetva ekamantam nisidimsu . tepi kho bhikkhave yakkha appekacce mam abhivadetva ekamantam nisidimsu appekacce maya saddhim sammodimsu sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva ekamantam nisidimsu appekacce yenaham tenanjalimpanametva ekamantam nisidimsu appekacce namagottam savetva ekamantam nisidimsu appekacce tunhibhuta ekamantam nisidimsu. {219.1} Ekamantam nisinno kho bhikkhave vessavano maharaja mam etadavoca santi hi bhante ulara yakkha bhagavato appasanna santi hi bhante ulara yakkha bhagavato pasanna santi hi bhante majjhima yakkha bhagavato appasanna santi hi bhante majjhima yakkha bhagavato pasanna santi hi bhante nica yakkha bhagavato appasanna santi hi bhante

--------------------------------------------------------------------------------------------- page220.

Nica yakkha bhagavato pasanna yebhuyyena kho pana bhante yakkha appasannayeva bhagavato tam kissa hetu bhagava hi bhante panatipata veramaniya dhammam deseti adinnadana veramaniya dhammam deseti kamesu micchacara veramaniya dhammam deseti musavada veramaniya dhammam deseti suramerayamajjapamadatthana veramaniya dhammam deseti. {219.2} Yebhuyyena kho pana bhante yakkha appativiratayeva panatipata appativirata adinnadana appativirata kamesu micchacara appativirata musavada appativirata suramerayamajjapamadatthana tesantam hoti appiyam amanapam santi hi bhante bhagavato savaka aranne vanapatthani pantani senasanani patisevanti appasaddani appanigghosani vijanavatani manussarahaseyyakani patisallanasaruppani tattha santi ulara yakkha nivasino ye imasmim bhagavato pavacane appasanna tesam pasadaya ugganhatu bhante bhagava atanatiyam rakkham bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam guttiya rakkhaya avihimsaya phasuviharayati . adhivasesim kho aham bhikkhave tunhibhavena. Athakho bhikkhave vessavano maharaja mam 1- adhivasanam viditva tayam velayam imam atanatiyam rakkham abhasi [220] Vipassissa namatthu cakkhumantassa sirimato sikhissapi namatthu sabbabhutanukampino .pe. (soyeva purimo peyyalo vittharetabbo) . ayam kho sa @Footnote: 1 Ma. me.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page221.

Marisa atanatiya rakkha bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam guttiya rakkhaya avihimsaya phasuviharayati . handadani mayam marisa gacchama bahukicca mayam bahukaraniyati . yassadani tumhe maharajano kalam mannathati . athakho bhikkhave cattaro maharaja utthayasana mam abhivadetva padakkhinam katva tatthevantaradhayimsu . Tepi kho bhikkhave yakkha utthayasana appekacce mam abhivadetva padakkhinam katva tatthevantaradhayimsu appekacce maya saddhim sammodimsu sammodaniyam katham saraniyam vitisaretva tatthevantaradhayimsu appekacce yenaham tenanjalimpanametva tatthevantaradhayimsu appekacce namagottam savetva tatthevantaradhayimsu appekacce tunhibhuta tatthevantaradhayimsu . ugganhatha bhikkhave atanatiyam rakkham pariyapunatha bhikkhave atanatiyam rakkham dharetha bhikkhave atanatiyam rakkham atthasanhitayam 1- bhikkhave atanatiya rakkha bhikkhunam bhikkhuninam upasakanam upasikanam guttiya rakkhaya avihimsaya phasuviharayati . idamavoca bhagava . attamana te bhikkhu bhagavato bhasitam abhinandunti. Atanatiyasuttam nitthitam navamam. ---------------- @Footnote: 1 Ma. atthasamhita.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page222.

Sangitisuttam [221] Evamme sutam . Ekam samayam bhagava mallesu carikancaramano mahata bhikkhusanghena saddhim pancamattehi bhikkhusatehi yena pava nama mallanam nagaram tadavasari . tatra sudam bhagava pavayam viharati cundassa kammaraputtassa ambavane. [222] Tena kho pana samayena paveyyakanam mallanam ubbhatakam nama navam santhagaram acirakaritam hoti anajjhavuttham samanena va brahmanena va kenaci va manussabhutena . assosum kho paveyyaka malla bhagava kira mallesu carikancaramano mahata bhikkhusanghena saddhim pancamattehi bhikkhusatehi pavam anuppatto pavayam viharati cundassa kammaraputtassa ambavaneti . athakho paveyyaka malla yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam nisidimsu . ekamantam nisinna kho paveyyaka malla bhagavantam etadavocum idha bhante paveyyakanam mallanam ubbhatakannama navam santhagaram acirakaritam hoti 1- anajjhavuttham samanena va brahmanena va kenaci va manussabhutena tanca kho 2- bhante bhagava pathamam paribhunjatu bhagavata pathamam paribhuttam paccha paveyyaka malla paribhunjissanti tadassa 3- paveyyakanam mallanam digharattam hitaya sukhayati . adhivasesi kho 4- bhagava tunhibhavena. Athakho paveyyaka @Footnote: 1 Yu. ayam na dissati. 2 Yu. tam bhante. 3 Yu. paveyyaka malla paribhunjissanti @tadasusati ime patha na dissanti. 4 Yu. khosaddo na dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page223.

Malla bhagavato adhivasanam viditva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva yena santhagaram tenupasankamimsu upasankamitva sabbasantharim santhagaram santharitva 1- asanani pannapetva udakamanikam patitthapetva telappadipam aropetva yena bhagava tenupasankamimsu upasankamitva bhagavantam abhivadetva ekamantam atthamsu . Ekamantam thita kho te 2- paveyyaka malla bhagavantam etadavocum sabbasantharisanthatam 3- bhante santhagaram [4]- asanani pannattani udakamaniko patitthapito telappadipo aropito yassadani bhante bhagava kalam mannatiti. [223] Athakho bhagava nivasetva pattacivaramadaya saddhim bhikkhusanghena yena santhagaram tenupasankami upasankamitva pade pakkhaletva santhagaram pavisitva majjhimam thambham nissaya puratthabhimukho nisidi . bhikkhusanghopi kho 5- pade pakkhaletva santhagaram pavisitva pacchimam bhittim nissaya puratthabhimukho nisidi bhagavantamyeva purakkhatva paveyyakapi kho malla pade pakkhaletva santhagaram pavisitva puratthimam bhittim nissaya pacchimabhimukha nisidimsu bhagavantamyeva purakkhatva . athakho bhagava paveyyake malle bahudeva rattim dhammiya kathaya sandassetva samadapetva samuttejetva sampahamsetva uyyojesi abhikkanta kho vasettha ratti yassadani [6]- kalam mannathati . evam bhanteti kho paveyyaka malla bhagavato @Footnote: 1 Ma. santharitva bhagavato. Yu. santharapetva. 2 Yu. ayam na dissati. @3 Yu. sabbasantharim santhatam. 4 Ma. bhagavato. 5 Yu. khosaddo na dissati. @6 Ma. Yu. tumhe.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page224.

Patissutva utthayasana bhagavantam abhivadetva padakkhinam katva pakkamimsu. [224] Athakho bhagava acirapakkantesu paveyyakesu 1- mallesu tunhibhutam bhikkhusangham anuviloketva ayasmantam sariputtam amantesi vigatathinamiddho kho sariputta bhikkhusangho patibhatu [2]- sariputta bhikkhunam dhammiya kathaya 3- pitthi me agilayati tamaham ayameyyamiti 4-. Evam bhanteti kho ayasma sariputto bhagavato paccassosi . Athakho bhagava catuggunam sanghatim pannapetva dakkhinena passena sihaseyyam kappesi padena 5- padam accadhaya sato sampajano utthanasannam manasikaritva. [225] Tena kho pana samayena nigantho nataputto pavayam adhuna kalakato hoti . tassa kalakiriyaya bhinna nigantha dvelhakajata 6- bhandanajata kalahajata vivadapanna annamannam mukhasattihi vitudanta vicaranti na tvam imam dhammavinayam ajanissasi 7- kim tvam imam dhammavinayam ajanissasi micchapatipanno tvamasi ahamasmi sammapatipanno sahitam me asahitante pure vacaniyam paccha avaca paccha vacaniyam pure avaca adhicinnante viparavattam aropito te vado niggahito tvamasi paravadapamokkhaya 8- nibbethehi va sace pahositi . vadhoyeveko manne niganthesu nataputtiyesu anuvattati . yepi niganthassa nataputtassa savaka gihi odatavasana @Footnote: 1 Yu. ayam patho na dissati. 2 Ma. Yu. tam. 3 Ma. Yu. dhammi katha. @4 Ma. Yu. ayamissamiti. 5 Ma. Yu. pade. 6 Ma. Yu. dvedhikajata. @7 Ma. Yu. ajanasi aham imam dhammavinayam ajanami. 8 Yu. caravadappamokkhaya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page225.

Tepi niganthesu nataputtiyesu nibbinnarupa virattarupa 1- pativanarupa yatha tam durakkhate dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite bhinnathupe appatisarane. {225.1} Athakho ayasma sariputto bhikkhu amantesi nigantho avuso nataputto pavayam adhuna kalakato tassa kalakiriyaya bhinna nigantha dvelhakajata .pe. bhinnathupe appatisarane evanhetam avuso hoti 2- durakkhate dhammavinaye duppavedite aniyyanike anupasamasamvattanike asammasambuddhappavedite . ayam kho panavuso amhakam bhagavata dhammo svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. {225.2} Katamo cavuso amhakam bhagavata dhammo svakkhato suppavedito niyyaniko upasamasamvattaniko sammasambuddhappavedito tattha 3- sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. [226] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena eko dhammo sammadakkhato tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa @Footnote: 1-2 Yu. ayam patho na dissati . 3 Ma. Yu. yattha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page226.

Ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katamo eko dhammo . Sabbe satta aharatthitika sabbe satta sankharatthitika . ayam kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena eko dhammo sammadakkhato tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam yathayidam brahmacariyam addhaniyam assa ciratthitikam tadassa bahujanahitaya bahujanasukhaya lokanukampaya atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyaekakam nitthitam 1-. [227] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena dve dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame dve dhamma 2-. {227.1} Namanca rupanca . avijja ca bhavatanha ca . Bhavaditthi ca vibhavaditthi ca . ahirikanca anottappanca . hiri ca ottappanca . dovacassata ca papamittata ca . sovacassata ca kalyanamittata ca . apattikusalata ca apattivutthanakusalata ca . Samapattikusalata ca samapattivutthanakusalata ca . dhatukusalata ca manasikarakusalata ca . ayatanakusalata ca paticcasamuppadakusalata ca . thanakusalata ca atthanakusalata ca . Ajjavanca maddavanca 3-. Khanti ca soraccanca . sakhalyanca patisantharo ca . avihimsa ca soceyyanca . mutthasaccanca asampajannanca . sati ca @Footnote: 1 Ma. Yu. sangitiyaekakam nitthitanti na dissanti. 2 Ma. Yu. ayam na dissati. @3 Ma. Yu. ajjavanca lajjavanca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page227.

Sampajannanca . indriyesu aguttadvarata ca bhojane amattannuta ca . indriyesu guttadvarata ca bhojane mattannuta ca . Patisankhanabalanca bhavanabalanca . satibalanca samadhibalanca . samatho ca vipassana ca . samathanimittanca paggahanimittanca . paggaho ca avikkhepo ca . silavipatti ca ditthivipatti ca . silasampada ca ditthisampada ca . silavisuddhi ca ditthivisuddhi ca . ditthivisuddhi kho pana yatha ditthissa ca padhanam . samvego ca samvejaniyesu thanesu samviggassa ca yoniso padhanam . asantutthita ca kusalesu dhammesu appativanita ca padhanasmim . vijja ca vimutti ca . khaye nanam anuppade nanam . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena dve dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Sukhaya devamanussananti. Sangitiyadukam nitthitam 1-. [228] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena tayo dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . Katame tayo dhamma. {228.1} Tini akusalamulani lobho akusalamulam doso akusalamulam moho akusalamulam . tini kusalamulani alobho kusalamulam adoso kusalamulam amoho kusalamulam . tini duccaritani kayaduccaritam vaciduccaritam manoduccaritam . tini sucaritani kayasucaritam @Footnote: 1 Ma. Yu. sangitiyadukam nitthitanti na dissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page228.

Vacisucaritam manosucaritam. {228.2} Tayo akusalavitakka kamavitakko byapadavitakko vihimsavitakko . tayo kusalavitakka nekkhammavitakko abyapadavitakko avihimsavitakko . tayo akusalasankappa kamasankappo byapadasankappo vihimsasankappo . tayo kusalasankappa nekkhammasankappo abyapadasankappo avihimsasankappo. {228.3} Tisso akusalasanna kamasanna byapadasanna vihimsasanna . tisso kusalasanna nekkhammasanna abyapadasanna avihimsasanna . tisso akusaladhatuyo kamadhatu byapadadhatu vihimsadhatu . tisso kusaladhatuyo nekkhammadhatu abyapadadhatu avihimsadhatu. {228.4} Aparapi tisso dhatuyo kamadhatu rupadhatu arupadhatu. Aparapi tisso dhatuyo rupadhatu arupadhatu nirodhadhatu . aparapi tisso dhatuyo hinadhatu majjhimadhatu panitadhatu 1- . tisso tanha kamatanha bhavatanha vibhavatanha . aparapi tisso tanha kamatanha rupatanha arupatanha . aparapi tisso tanha rupatanha arupatanha nirodhatanha . tini sannojanani sakkayaditthi vicikiccha silabbataparamaso . tayo asava kamasavo bhavasavo avijjasavo . tayo bhava kamabhavo rupabhavo arupabhavo. {228.5} Tisso esana kamesana bhavesana brahmacariyesana. Tisso vidha seyyohamasmiti vidha sadisohamasmiti vidha hinohamasmiti vidha . tayo addha atito addha anagato addha @Footnote: 1 Yu. hinadhatu majjhimadhatu panitadhatu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page229.

Paccuppanno addha . tayo anta sakkayo anto sakkayasamudayo anto sakkayanirodho anto . tisso vedana sukha vedana dukkha vedana adukkhamasukha vedana . tisso dukkhata dukkhadukkhata sankharadukkhata viparinamadukkhata . tayo rasi micchattaniyato rasi sammattaniyato rasi aniyato rasi. {228.6} Tisso kankha 1- atitam va addhanam arabbha kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati anagatam va addhanam arabbha kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati etarahi va paccuppannam addhanam arabbha kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati. {228.7} Tini tathagatassa arakkheyyani 2- parisuddhakayasamacaro avuso tathagato natthi tathagatassa kayaduccaritam yam tathagato rakkheyya ma me idam paro annasiti parisuddhavacisamacaro avuso tathagato natthi tathagatassa vaciduccaritam yam tathagato rakkheyya ma me idam paro annasiti parisuddhamanosamacaro avuso tathagato natthi tathagatassa manoduccaritam yam tathagato rakkheyya ma me idam paro annasiti . tayo kincana rago kincanam doso kincanam moho kincanam . tayo aggi ragaggi dosaggi mohaggi . aparepi tayo aggi ahuneyyaggi dakkhineyyaggi gahapataggi . tividhena rupasangaho sanidassanasappatigharupam anidassanasappatigharupam anidassana- appatigharupam . tayo sankhara punnabhisankharo apunnabhisankharo @Footnote: 1 Ma. tayo tama . 2 Yu. arakkheyyani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page230.

Anenjabhisankharo . tayo puggala sekkho puggalo asekkho puggalo nevasekkho nasekkho puggalo . tayo thera jatitthero dhammatthero sammatitthero 1- . tini punnakiriyavatthuni 2- danamayam punnakiriyavatthu 3- silamayam punnakiriyavatthu bhavanamayam punnakiriyavatthu. Tini codanavatthuni ditthena sutena parisankaya. {228.8} Tisso kamupapattiyo santavuso satta paccupatthitakama te paccupatthitesu kamesu vasam vattenti seyyathapi manussa ekacce ca deva ekacce ca vinipatika ayam pathama kamupapatti santavuso satta nimmitakama te nimminitva nimminitva 4- kamesu vasam vattenti seyyathapi deva nimmanarati ayam dutiya kamupapatti santavuso satta paranimmitakama te paranimmitesu kamesu vasam vattenti seyyathapi deva paranimmitavasavatti ayam tatiya kamupapatti. {228.9} Tisso sukhupapattiyo santavuso satta sukham 5- uppadetva uppadetva sukham viharanti seyyathapi deva brahmakayika ayam pathama sukhupapatti santavuso satta sukhena abhisanna parisanna paripura paripphuta te kadaci karahaci udanam udanenti aho sukham aho sukhanti seyyathapi deva abhassara ayam dutiya sukhupapatti santavuso satta sukhena abhisanna parisanna paripura paripphuta te santamyeva samtusita cittasukham pativedenti 6- seyyathapi deva subhakinha 7- ayam tatiya @Footnote: 1 Ma. Yu. sammutithero. 2 Ma. Yu. ... kiriyavatthuni. 3 Ma. Yu. ...kiriyavatthu. @4 Yu. nimmetva nimmetva. 5 Ma. Yu. ayam patho na dissati. 6 Ma. Yu. @tusita sukham patisamvedenti. 7 Yu. subhakinna.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page231.

Sukhupapatti . tisso panna sekkha panna asekkha panna nevasekkha nasekkha panna . aparapi tisso panna cintamaya panna sutamaya panna bhavanamaya panna . Tinavudhani sutavudham pavivekavudham pannavudham . tinindriyani anannatannassamitindriyam annindriyam annatavindriyam . tini cakkhuni mamsacakkhu dibbacakkhu pannacakkhu . tisso sikkha adhisilasikkha adhicittasikkha adhipannasikkha . tisso bhavana kayabhavana cittabhavana pannabhavana . tini anuttariyani dassananuttariyam patipadanuttariyam vimuttanuttariyam. {228.10} Tayo samadhi savitakkavicaro 1- samadhi avitakkavicaramatto 2- samadhi avitakkavicaro 3- samadhi . Aparepi tayo samadhi sunnato samadhi animitto samadhi appanihito samadhi . tini soceyyani kayasoceyyam vacisoceyyam manosoceyyam . tini moneyyani kayamoneyyam vacimoneyyam manomoneyyam . tini kosallani ayakosallam apayakosallam upayakosallam . tayo mada arogyamado yobbanamado jatimado 4-. Tinadhipateyyani 5- attadhipateyyam lokadhipateyyam dhammadhipateyyam . Tini kathavatthuni atitam va addhanam arabbha katham katheyya evam ahosi atitamaddhananti anagatam va addhanam arabbha katham katheyya evam bhavissati anagatamaddhananti etarahi va paccuppannam addhanam arabbha katham katheyya evam 6- etarahi paccuppannanti 7- . Tisso @Footnote: 1 Ma. savitakkasavicaro. Yu. savitakko savicaro. 2 Yu. avitakko vicaramatto. @3 Ma. avitakkaavicaro. Yu. avitakko avicaro. 4 Ma. Yu. jivitamado. @5 Ma. tini adhipateyyani. 6 Ma. Yu. evam hoti. 7 Ma. paccuppannam addhananti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page232.

Vijja pubbenivasanussatinanam vijja sattanam cutupapate nanam vijja asavanam khaye nanam vijja . tayo vihara dibyo viharo 1- brahmaviharo 2- ariyo viharo . tini patihariyani iddhipatihariyam adesanapatihariyam anusasanipatihariyam . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena tayo dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam na vivaditabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyattikam nitthitam 3-. [229] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena cattaro dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . Katame cattaro . cattaro satipatthana idhavuso bhikkhu kaye kayanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam . vedanasu vedana . citte citta . dhammesu dhammanupassi viharati atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam. [230] Cattaro sammappadhana idhavuso bhikkhu anuppannanam papakanam akusalanam dhammanam anuppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam papakanam akusalanam dhammanam pahanaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati @Footnote: 1 Ma. Yu. dibbo viharo. 2 Ma. brahma viharo. 3 Ma. Yu. sangitiyattikam @nitthitanti na dissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page233.

Cittam pagganhati padahati anuppannanam kusalanam dhammanam uppadaya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati uppannanam kusalanam dhammanam thitiya asammosaya bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya chandam janeti vayamati viriyam arabhati cittam pagganhati padahati. [231] Cattaro iddhipada idhavuso bhikkhu chandasamadhipadhanasankhara- samannagatam iddhipadam bhaveti viriyasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti cittasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti vimamsasamadhipadhanasankharasamannagatam iddhipadam bhaveti. [232] Cattari jhanani idhavuso bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamajjhanam upasampajja viharati vitakkavicaranam vupasama ajjhattam sampasadanam cetaso ekodibhavam avitakkam avicaram samadhijam pitisukham dutiyajjhanam upasampajja viharati pitiya ca viraga upekkhako ca viharati sato ca sampajano sukhanca kayena patisamvedeti yantam ariya acikkhanti upekkhako satima sukhavihariti tatiyajjhanam upasampajja viharati sukhassa ca pahana dukkhassa ca pahana pubbe va somanassadomanassanam atthangama adukkhamasukham upekkhasatiparisuddhim catutthajjhanam upasampajja viharati. [233] Catasso samadhibhavana atthavuso samadhibhavana bhavita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page234.

Bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati . atthavuso samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati . atthavuso samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati . Atthavuso samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati. {233.1} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati . idhavuso bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkam savicaram .pe. catutthajjhanam upasampajja viharati ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata ditthadhammasukhaviharaya samvattati. {233.2} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati . idhavuso bhikkhu alokasannam manasikaroti divasannam adhitthati yatha diva tatha rattim yatha rattim tatha diva iti vivatena cetasa apariyonaddhena sappabhasam cittam bhaveti ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata nanadassanapatilabhaya samvattati. {233.3} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati . idhavuso bhikkhuno vidita vedana uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti vidita sanna uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti vidita vitakka uppajjanti vidita upatthahanti vidita abbhattham gacchanti ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata satisampajannaya samvattati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page235.

{233.4} Katama cavuso samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati . idhavuso bhikkhu pancasu upadanakkhandhesu 1- udayabbayanupassi viharati iti rupam iti rupassa samudayo iti rupassa atthangamo . iti vedana . Iti sanna. Iti sankhara. Iti vinnanam iti vinnanassa samudayo iti vinnanassa atthangamo 2- ayam avuso samadhibhavana bhavita bahulikata asavanam khayaya samvattati. [234] Catasso appamanna idhavuso bhikkhu mettasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam mettasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati . karunasahagatena cetasa . Muditasahagatena cetasa . upekkhasahagatena cetasa ekam disam pharitva viharati tatha dutiyam tatha tatiyam tatha catuttham iti uddhamadho tiriyam sabbadhi sabbattataya sabbavantam lokam upekkhasahagatena cetasa vipulena mahaggatena appamanena averena abyapajjhena pharitva viharati. [235] Cattaro arupa 3- idhavuso bhikkhu sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanam upasampajja viharati sabbaso akasanancayatanam samatikkamma anantam vinnananti @Footnote: 1 Yu. pancasupadanakkhandhesu. 2 Yu. atthangamoti. 3 Ma. aruppa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page236.

Vinnanancayatanam upasampajja viharati sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti akincannayatanam upasampajja viharati sabbaso akincannayatanam samatikkamma nevasannanasannayatanam upasampajja viharati. [236] Cattari apassenani idhavuso bhikkhu sankhayekam patisevati sankhayekam adhivaseti sankhayekam parivajjeti sankhayekam vinodeti. [237] Cattaro ariyavamsa idhavuso bhikkhu santuttho hoti itaritarena civarena itaritaracivarasantutthiya ca vannavadi na ca civarahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca civaram na paritassati laddha ca civaram agadhito 1- amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritaracivarasantutthiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {237.1} Puna caparam avuso bhikkhu santuttho hoti itaritarena pindapatena itaritarapindapatasantutthiya ca vannavadi na ca pindapatahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca pindapatam na paritassati laddha ca pindapatam agadhito amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritarapindapatasantutthiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano @Footnote: 1 Yu. agathito. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page237.

Patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {237.2} Puna caparam avuso bhikkhu santuttho hoti itaritarena senasanena itaritarasenasanasantutthiya ca vannavadi na ca senasanahetu anesanam appatirupam apajjati aladdha ca senasanam na paritassati laddha ca senasanam agadhito amucchito anajjhapanno adinavadassavi nissaranapanno paribhunjati taya ca pana itaritarasenasanasantutthiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito. {237.3} Puna caparam avuso bhikkhu pahanaramo hoti pahanarato bhavanaramo hoti bhavanarato taya ca pana pahanaramataya pahanaratiya bhavanaramataya bhavanaratiya nevattanukkamseti na param vambheti yo hi tattha dakkho analaso sampajano patissato ayam vuccatavuso bhikkhu porane agganne ariyavamse thito 1-. [238] Cattari padhanani samvarappadhanam pahanappadhanam bhavanappadhanam anurakkhanappadhanam . katamancavuso samvarappadhanam . idhavuso bhikkhu cakkhuna rupam disva na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam cakkhundriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati cakkhundriyam cakkhundriye samvaram apajjati . sotena saddam sutva . ghanena gandham ghayitva . jivhaya rasam sayitva . @Footnote: 1 Ma. thitoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page238.

Kayena photthabbam phusitva . manasa dhammam vinnaya na nimittaggahi hoti nanubyanjanaggahi yatvadhikaranamenam manindriyam asamvutam viharantam abhijjhadomanassa papaka akusala dhamma anvassaveyyum tassa samvaraya patipajjati rakkhati manindriyam manindriye samvaram apajjati idam vuccatavuso samvarappadhanam. {238.1} Katamancavuso pahanappadhanam . idhavuso bhikkhu uppannam kamavitakkam nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti 1- anabhavangameti uppannam byapadavitakkam .pe. uppannam vihimsavitakkam nadhivaseti pajahati .pe. uppannuppanne papake akusale dhamme nadhivaseti pajahati vinodeti byantikaroti anabhavangameti idam vuccatavuso pahanappadhanam. {238.2} Katamancavuso bhavanappadhanam . idhavuso bhikkhu satisambojjhangam bhaveti vivekanissitam viraganissitam nirodhanissitam vossaggaparinamim . dhammavicayasambojjhangam bhaveti . viriyasambojjhangam bhaveti . pitisambojjhangam bhaveti . passaddhisambojjhangam bhaveti . Samadhisambojjhangam bhaveti . upekkhasambojjhangam bhaveti vivekanissitam viraganissitam nirodhanissitam vossaggaparinamim idam vuccatavuso bhavanappadhanam. {238.3} Katamancavuso anurakkhanappadhanam . idhavuso bhikkhu uppannam bhaddakam samadhinimittam anurakkhati atthikasannam puluvakasannam vinilakasannam vicchiddakasannam uddhumatakasannam idam vuccatavuso anurakkhanappadhanam. @Footnote: 1 Ma. byantim karoti. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page239.

[239] Cattari nanani dhamme nanam *- anvaye nanam paricchedananam 1- sammatinanam 2- . aparanipi cattari nanani dukkhe nanam dukkhasamudaye 3- nanam dukkhanirodhe 4- nanam dukkhanirodhagaminiya patipadaya 5- nanam. [240] Cattari sotapattiyangani sappurisasamsevo saddhammassavanam yonisomanasikaro dhammanudhammapatipatti. [241] Cattari sotapannassa angani idhavuso ariyasavako buddhe aveccappasadena samannagato hoti itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati dhamme aveccappasadena samannagato hoti svakkhato bhagavata dhammo sanditthiko akaliko ehipassiko opanayiko paccattam veditabbo vinnuhiti sanghe aveccappasadena samannagato hoti supatipanno bhagavato savakasangho ujupatipanno bhagavato savakasangho nayapatipanno bhagavato savakasangho samicipatipanno bhagavato savakasangho yadidam cattari purisayugani attha purisapuggala esa bhagavato savakasangho ahuneyyo pahuneyyo dakkhineyyo anjalikaraniyo anuttaram punnakkhettam lokassati ariyakantehi silehi samannagato hoti akhandehi acchiddehi asabalehi akammasehi bhujissehi vinnupasatthehi aparamatthehi samadhisamvattanikehi. @Footnote: 1 Ma. pariye nanam. 2 Ma. sammutiya nanam. Yu. sammutinanam. 3 Yu. samudaye. @4 Yu. nirodhe. 5 Yu. magge. @* mikar—kr khagoe nanam peDna nanam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page240.

[242] Cattari samannaphalani sotapattiphalam sakadagamiphalam anagamiphalam arahattaphalam. [243] Catasso dhatuyo pathavidhatu apodhatu tejodhatu vayodhatu. [244] Cattaro ahara kabalikaro 1- aharo olariko va sukhumo va phasso dutiyo manosancetana tatiya vinnanam catuttham. [245] Catasso vinnanatthitiyo rupupayam va avuso vinnanam titthamanam titthati ruparammanam rupappatittham nandupasevanam vuddhim virulhim vepullam apajjati . vedanupayam va avuso . sannupayam va avuso . sankharupayam va avuso . vinnanam titthamanam titthati sankhararammanam sankharappatittham nandupasevanam vuddhim virulhim vepullam apajjati. [246] Cattari agatigamanani chandagatim gacchati dosagatim gacchati mohagatim gacchati bhayagatim gacchati. [247] Cattaro tanhuppada civarahetu va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati pindapatahetu va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati senasanahetu va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati abhibhavabhavahetu 2- va avuso bhikkhuno tanha uppajjamana uppajjati. @Footnote: 1 Yu. kabalinkaro . 2 Ma. Yu. itibhava ....

--------------------------------------------------------------------------------------------- page241.

[248] Catasso patipada dukkhapatipada dandhabhinna dukkhapatipada khippabhinna sukhapatipada dandhabhinna sukhapatipada khippabhinna. [249] Aparapi catasso patipada akkhama patipada khama patipada dama patipada sama patipada. [250] Cattari dhammapadani anabhijjha dhammapadam abyapado dhammapadam sammasati dhammapadam sammasamadhi dhammapadam. [251] Cattari dhammasamadanani atthavuso dhammasamadanam paccuppannam dukkhanceva ayatinca dukkhavipakam atthavuso dhammasamadanam paccuppannam dukkhanceva ayatinca sukhavipakam atthavuso dhammasamadanam paccuppannam sukhanceva ayatinca dukkhavipakam atthavuso dhammasamadanam paccuppannam sukhanceva ayatinca sukhavipakam. [252] Cattaro dhammakkhandha silakkhandho samadhikkhandho pannakkhandho vimuttikkhandho. [253] Cattari balani viriyabalam satibalam samadhibalam pannabalam. [254] Cattari adhitthanani pannadhitthanam saccadhitthanam cagadhitthanam upasamadhitthanam. [255] Cattaro panhabyakarana 1- ekamsabyakaraniyo panho patipucchabyakaraniyo panho vibhajjabyakaraniyo panho thapaniyo panho. @Footnote: 1 Ma. ...byakaranani. Yu. ...vyakarana.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page242.

[256] Cattari kammani atthavuso kammam kanham kanhavipakam atthavuso kammam sukkam sukkavipakam atthavuso kammam kanhasukkam kanhasukkavipakam atthavuso kammam akanhaasukkam akanhaasukkavipakam kammakkhayaya samvattati. [257] Cattaro sacchikaraniya dhamma pubbenivaso satiya sacchikaraniyo sattanam cutupapato cakkhuna sacchikaraniyo atthavimokkha kayena sacchikaraniya asavanam khayo pannaya sacchikaraniyo. [258] Cattaro ogha kamogho bhavogho ditthogho avijjogho. [259] Cattaro yoga kamayogo bhavayogo ditthiyogo avijjayogo. [260] Cattaro visamyoga kamayogavisamyogo bhavayogavisamyogo ditthiyogavisamyogo avijjayogavisamyogo. [261] Cattaro gantha abhijjha kayagantho byapado kayagantho silabbataparamaso kayagantho idamsaccabhiniveso kayagantho. [262] Cattari upadanani kamupadanam ditthupadanam silabbatupadanam attavadupadanam. [263] Catasso yoniyo andajayoni jalabujayoni samsedajayoni opapatikayoni.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page243.

[264] Catasso gabbhavakkantiyo idhavuso ekacco asampajano matu kucchim okkamati asampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchisma nikkhamati ayam pathama gabbhavakkanti . Puna caparam avuso idhekacco sampajano matu kucchim okkamati asampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchisma nikkhamati ayam dutiya gabbhavakkanti . puna caparam avuso idhekacco sampajano matu kucchim okkamati sampajano matu kucchismim thati asampajano matu kucchisma nikkhamati ayam tatiya gabbhavakkanti . Puna caparam avuso idhekacco sampajano matu kucchim okkamati sampajano matu kucchismim thati sampajano matu kucchisma nikkhamati ayam catuttha gabbhavakkanti. [265] Cattaro attabhavapatilabha atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe attasancetanayeva kamati no parasancetana . Atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe parasancetanayeva kamati no attasancetana . atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe attasancetana ceva so 1- kamati parasancetana ca . atthavuso attabhavapatilabho yasmim attabhavapatilabhe neva attasancetana kamati no parasancetana. [266] Catasso dakkhinavisuddhiyo atthavuso dakkhina dayakato visujjhati no patiggahakato . atthavuso dakkhina

--------------------------------------------------------------------------------------------- page244.

Patiggahakato visujjhati no dayakato . atthavuso dakkhina neva dayakato visujjhati no patiggahakato . atthavuso dakkhina dayakato ceva visujjhati patiggahakato ca. [267] Cattari sangahavatthuni danam piyavajjam 1- atthacariya samanattata. [268] Cattaro anariyavohara musavado pisuna vaca pharusa vaca samphappalapo. [269] Cattaro ariyavohara musavada veramani pisunaya vacaya veramani pharusaya vacaya veramani samphappalapa vemani. [270] Aparepi cattaro anariyavohara aditthe ditthavadita assute sutavadita amute mutavadita avinnate vinnatavadita. [271] Aparepi cattaro ariyavohara aditthe aditthavadita assute assutavadita amute amutavadita avinnate avinnatavadita. [272] Aparepi cattaro anariyavohara ditthe aditthavadita sute assutavadita mute amutavadita vinnate avinnatavadita. [273] Aparepi cattaro ariyavohara ditthe ditthavadita sute sutavadita mute mutavadita vinnate vinnatavadita. [274] Cattaro puggala idhavuso ekacco puggalo attantapo hoti attaparitapananuyogamanuyutto . idhavuso ekacco puggalo @Footnote: 1 Yu. peyyavajjam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page245.

Parantapo hoti paraparitapananuyogamanuyutto . idhavuso ekacco puggalo attantapo ca hoti attaparitapananuyogamanuyutto parantapo ca paraparitapananuyogamanuyutto . idhavuso ekacco puggalo neva attantapo hoti na attaparitapananuyogamanuyutto na parantapo na paraparitapananuyogamanuyutto so anattantapo aparantapo ditthe va dhamme nicchato nibbuto sitibhuto 1- sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharati. [275] Aparepi cattaro puggala idhavuso ekacco puggalo attahitaya patipanno hoti no parahitaya . Idhavuso ekacco puggalo parahitaya patipanno hoti no attahitaya . idhavuso ekacco puggalo neva attahitaya patipanno hoti no parahitaya . idhavuso ekacco puggalo attahitaya ceva patipanno hoti parahitaya ca. [276] Aparepi cattaro puggala tamo tamaparayano tamo jotiparayano joti tamaparayano joti jotiparayano. [277] Aparepi cattaro puggala samanamacalo samanapadumo samanapundariko samanesu 2- samanasukhumalo . ime kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena cattaro dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. Atthaya hitaya sukhaya devamanussanam. Sangitiyacatukkam nitthitam 3-. @Footnote: 1 Yu. sitibhuto. 2 Yu. ayam patho na dissati. 3 Ma. pathamabhanavaro nitthito. @Yu. pathamakabhanavaram nitthitam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page246.

[278] Atthi kho avuso tena bhagavata janata passata arahata sammasambuddhena panca dhamma sammadakkhata tattha sabbeheva sangayitabbam .pe. atthaya hitaya sukhaya devamanussanam . katame panca . pancakkhandha rupakkhandho vedanakkhandho sannakkhandho sankharakkhandho vinnanakkhandho. [279] Pancupadanakkhandha rupupadanakkhandho vedanupadanakkhandho sannupadanakkhandho sankharupadanakkhandho vinnanupadanakkhandho. [280] Panca kamaguna cakkhuvinneyya rupa ittha kanta manapa piyarupa kamupasanhita rajaniya 1- . Sotavinneyya sadda. Ghanavinneyya gandha . jivhavinneyya rasa . kayavinneyya photthabba ittha kanta manapa piyarupa kamupasanhita rajaniya 1-. [281] Panca gatiyo nirayo tiracchanayoni pettivisayo manussa deva. [282] Panca macchariyani avasamacchariyam kulamacchariyam labhamacchariyam vannamacchariyam dhammamacchariyam. [283] Panca nivaranani kamacchandanivaranam byapadanivaranam thinamiddhanivaranam uddhaccakukkuccanivaranam vicikicchanivaranam. [284] Panca orambhagiyani sannojanani sakkayaditthi vicikiccha silabbataparamaso kamacchando byapado. @Footnote: 1 Ma. Yu. rajaniya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page247.

[285] Pancuddhambhagiyani sannojanani ruparago aruparago mano uddhaccam avijja. [286] Panca sikkhapadani panatipata veramani adinnadana veramani kamesu micchacara veramani musavada veramani suramerayamajjapamadatthana veramani. [287] Panca abhabbatthanani abhabbo avuso khinasavo bhikkhu sancicca panam jivita voropetum abhabbo khinasavo bhikkhu adinnam theyyasankhatam adatum 1- abhabbo khinasavo bhikkhu methunam dhammam patisevitum abhabbo khinasavo bhikkhu sampajanamusa bhasitum abhabbo khinasavo bhikkhu sannidhikarakam kame paribhunjitum seyyathapi pubbe agarikabhuto 2-. [288] Panca byasanani natibyasanam bhogabyasanam rogabyasanam silabyasanam ditthibyasanam . navuso satta natibyasanahetu va bhogabyasanahetu va rogabyasanahetu va kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjanti . silabyasanahetu va avuso satta ditthibyasanahetu va kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjanti. [289] Panca sampada natisampada bhogasampada arogyasampada silasampada ditthisampada . navuso satta natisampadahetu va bhogasampadahetu va arogyasampadahetu va kayassa @Footnote: 1 Ma. adiyitum. 2 Ma. agariyabhuto. Yu. agariyabhuto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page248.

Bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjanti . silasampadahetu va avuso satta ditthisampadahetu va kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjanti. [290] Panca adinava dussilassa silavipattiya idhavuso dussilo silavipanno pamadadhikaranam mahatim bhogajanim nigacchati ayam pathamo adinavo dussilassa silavipattiya . puna caparam avuso dussilassa silavipannassa papako kittisaddo abbhuggacchati ayam dutiyo adinavo dussilassa silavipattiya . puna caparam avuso dussilo silavipanno yam yadeva parisam upasankamati yadi khattiyaparisam yadi brahmanaparisam yadi gahapatiparisam yadi samanaparisam avisarado upasankamati mankubhuto 1- ayam tatiyo adinavo dussilassa silavipattiya . puna caparam avuso dussilo silavipanno sammulho kalam karoti ayam catuttho adinavo dussilassa silavipattiya . Puna caparam avuso dussilo silavipanno kayassa bheda param marana apayam duggatim vinipatam nirayam upapajjati ayam pancamo adinavo dussilassa silavipattiya. [291] Panca anisamsa silavato silasampadaya idhavuso silava silasampanno appamadadhikaranam mahantam bhogakkhandham adhigacchati ayam pathamo anisamso silavato silasampadaya . puna caparam avuso silavato silasampannassa kalyano kittisaddo abbhuggacchati ayam @Footnote: 1 Yu. mankobhuto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page249.

Dutiyo anisamso silavato silasampadaya . puna caparam avuso silava silasampanno yam yadeva parisam upasankamati yadi khattiyaparisam yadi brahmanaparisam yadi gahapatiparisam yadi samanaparisam visarado upasankamati amankubhuto ayam tatiyo anisamso silavato silasampadaya . puna caparam avuso silava silasampanno asammulho kalam karoti ayam catuttho anisamso silavato silasampadaya . Puna caparam avuso silava silasampanno kayassa bheda param marana sugatim saggam lokam upapajjati ayam pancamo anisamso silavato silasampadaya. [292] Codakena avuso bhikkhuna param codetukamena panca dhamme ajjhattam upatthapetva paro codetabbo kalena vakkhami no akalena bhutena vakkhami no abhutena sanhena vakkhami no pharusena atthasanhitena vakkhami no anatthasanhitena mettacittena vakkhami no dosantarenati . codakena avuso bhikkhuna param codetukamena ime panca dhamme ajjhattam upatthapetva paro codetabbo. [293] Panca padhaniyangani idhavuso bhikkhu saddho hoti saddahati tathagatassa bodhim itipi so bhagava araham sammasambuddho vijjacaranasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasarathi sattha devamanussanam buddho bhagavati appabadho hoti appatanko

--------------------------------------------------------------------------------------------- page250.

Samavepakiniya gahaniya samannagato natisitaya naccunhaya majjhimaya padhanakkhamaya asatho hoti amayavi yathabhutam attanam avikatta satthari va vinnusu va sabrahmacarisu araddhaviriyo viharati akusalanam dhammanam pahanaya kusalanam dhammanam upasampadaya thamava dalhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu pannava hoti udayatthagaminiya pannaya samannagato ariyaya nibbedhikaya sammadukkhakkhayagaminiya. [294] Panca suddhavasa aviha atappa sudassa sudassi akanittha. [295] Panca anagamino antaraparinibbayi upahaccaparinibbayi asankharaparinibbayi sasankharaparinibbayi uddhamsoto akanitthagami. [296] Panca cetokhila 1- idhavuso bhikkhu satthari kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati . yo so avuso bhikkhu satthari kankhati vicikicchati nadhimuccati na sampasidati tassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya ayam pathamo cetokhilo. Puna caparam avuso bhikkhu dhamme kankhati . sanghe kankhati . sikkhaya kankhati vicikicchati. Sabrahmacarisu kupito hoti anattamano ahatacitto khilajato . yo so avuso @Footnote: 1 Ma. Yu. sabbavaresu cetokhila.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page251.

Bhikkhu sabrahmacarisu kupito hoti anattamano ahatacitto khilajato tassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya 1- ayam pancamo cetokhilo. [297] Panca cetaso vinibandha idhavuso bhikkhu kamesu 2- avigatarago hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipaso avigataparilaho avigatatanho . yo so avuso bhikkhu kamesu 2- avigatarago hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipaso avigataparilaho avigatatanho tassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya ayam pathamo cetaso vinibandho . Puna caparam avuso bhikkhu kaye avitarago 3- hoti. Sankhittam. Rupe avitarago 3- hoti . sankhittam . puna caparam avuso bhikkhu yavadattham udaravadehakam bhunjitva seyyasukham passasukham middhasukham anuyutto viharati. Puna caparam avuso bhikkhu annataram devanikayam panidhaya brahmacariyam carati iminaham silena va vatena va tapena va brahmacariyena va devo va bhavissami devannataro vati . yo so avuso bhikkhu annataram devanikayam panidhaya brahmacariyam carati iminaham silena va vatena va tapena va brahmacariyena va devo va bhavissami devannataro vati tassa cittam na namati atappaya anuyogaya @Footnote: 1 Yu. yassa cittam ... sataccaya padhanayati ime patha na dissanti. 2 Yu. kame. @3 Yu. avigatarago.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page252.

Sataccaya padhanaya yassa cittam na namati atappaya anuyogaya sataccaya padhanaya ayam pancamo cetaso vinibandho. [298] Pancindriyani cakkhundriyam sotindriyam ghanindriyam jivhindriyam kayindriyam. [299] Aparanipi pancindriyani sukhindriyam dukkhindriyam somanassindriyam domanassindriyam upekkhindriyam. [300] Aparanipi pancindriyani saddhindriyam viriyindriyam satindriyam samadhindriyam pannindriyam.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 11 page 1-252. http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=11&item=1&items=300&pagebreak=1&modeTY=2              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=11&item=1&items=300&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=11&item=1&items=300&pagebreak=1&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=11&item=1&items=300&pagebreak=1&modeTY=2              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=1              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=6&A=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=6&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 11 http://84000.org/tipitaka/read/?index_11

ไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าread Next itemread Last item chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :