พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๔ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๖ สุตฺต. องฺ. (๕): ทสก-เอกาทสกนิปาตา

     [๒๙]   ยาวตา  ภิกฺขเว  กาสิโกสลา  ยาวตา  รญฺโ  ปเสนทิสฺส
โกสลสฺส    วิชิตํ    ราชา   ตตฺถ   ปเสนทิ   โกสโล   อคฺคมกฺขายติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สงฺขิตฺเตน ภาสิตาสุ มหาปญฺหาสุ ฯ  ๒ ม. ยุ. อยํ สทฺโท นตฺถิ ฯ ๓ ม. นํ ฯ
รญฺโปิ   โข   ภิกฺขเว  ปเสนทิสฺส  โกสลสฺส  อตฺเถว  อญฺถตฺตํ  อตฺถิ
วิปริณาโม   เอวํ  ปสฺสํ  ภิกฺขเว  สุตวา  อริยสาวโก  ตสฺมึปิ  นิพฺพินฺทติ
ตสฺมึ นิพฺพินฺทนฺโต อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมึ
     {๒๙.๑}   ยาวตา   ภิกฺขเว  จนฺทิมสุริยา  ปริหรนฺติ  ทิสา  ภนฺติ
วิโรจมานา    ตาว    สหสฺสธาโลโก   ตสฺมึ   สหสฺสธาโลเก   สหสฺสํ
จนฺทานํ    สหสฺสํ    สุริยานํ    สหสฺสํ    สิเนรุปพฺพตราชานํ    สหสฺสํ
ชมฺพูทีปานํ    สหสฺสํ    อมรโคยานานํ    สหสฺสํ    อุตฺตรกุรูนํ   สหสฺสํ
ปุพฺพวิเทหานํ   จตฺตาริ   มหาสมุทฺทสหสฺสานิ   จตฺตาริ  มหาราชสหสฺสานิ
สหสฺสํ    จาตุมฺมหาราชิกานํ    สหสฺสํ    ตาวตึสานํ   สหสฺสํ   ยามานํ
สหสฺสํ    ตุสิตานํ   [๑]-   สหสฺสํ   พฺรหฺมโลกานํ   ยาวตา   ภิกฺขเว
สหสฺสโลกธาตุ   มหาพฺรหฺมา   ตตฺถ   อคฺคมกฺขายติ  มหาพฺรหฺมุโนปิ  โข
ภิกฺขเว  อตฺเถว  อญฺถตฺตํ  อตฺถิ  วิปริณาโม  เอวํ  ปสฺสํ ภิกฺขเว สุตวา
อริยสาวโก   ตสฺมึปิ   นิพฺพินฺทติ   ตสฺมึ   นิพฺพินฺทนฺโต   อคฺเค  วิรชฺชติ
ปเคว หีนสฺมึ ฯ
     {๒๙.๒}   โหติ โส ภิกฺขเว สมโย ยํ อยํ โลโก สํวฏฺฏติ สํวฏฺฏมาเน
ภิกฺขเว  โลเก  เยภุยฺเยน  สตฺตา  อาภสฺสรวตฺตนิกา  ภวนฺติ  เต  ตตฺถ
โหนฺติ  มโนมยา  ปีติภกฺขา  สยํปภา  อนฺตลิกฺเข  จรา  สุภฏฺายิโน  จิรํ
ทีฆมทฺธานํ   ติฏฺนฺติ   สํวฏฺฏมาเน   ภิกฺขเว  โลเก  อาภสฺสรา  เทวา
อคฺคมกฺขายติ   อาภสฺสรานํปิ  โข   ภิกฺขเว  เทวานํ  อตฺเถว  อญฺถตฺตํ
อตฺถิ   วิปริณาโม   เอวํ   ปสฺสํ   ภิกฺขเว  สุตวา  อริยสาวโก  ตสฺมึปิ
@เชิงอรรถ: ๑ โป. สหสฺสํ นิมฺมานรตีนํ สหสฺสํ ปรนิมฺมิตวสวตฺตีนํ ฯ
นิพฺพินฺทติ ตสฺมึ นิพฺพินฺทนฺโต อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมินฺติ ฯ
     {๒๙.๓}   ทสยิมานิ    ภิกฺขเว   กสิณายตนานิ   กตมานิ   ทส
ปวีกสิณเมโก    สญฺชานาติ   อุทฺธํ   อโธ   ติริยํ   อทฺวยํ   อปฺปมาณํ
อาโปกสิณเมโก   สญฺชานาติ   ...   เตโชกสิณเมโก  สญฺชานาติ  ...
วาโยกสิณเมโก   สญฺชานาติ   ...   นีลกสิณเมโก   สญฺชานาติ   ...
ปีตกสิณเมโก   สญฺชานาติ   ...   โลหิตกสิณเมโก   สญฺชานาติ   ...
โอทาตกสิณเมโก   สญฺชานาติ  ...  อากาสกสิณเมโก  สญฺชานาติ  ...
วิญฺาณกสิณเมโก     สญฺชานาติ     อุทฺธํ     อโธ    ติริยํ    อทฺวยํ
อปฺปมาณํ    อิมานิ    โข    ภิกฺขเว   ทส   กสิณายตนานิ   เอตทคฺคํ
ภิกฺขเว    อิเมสํ    ทสนฺนํ    กสิณายตนานํ   ยทิทํ   วิญฺาณกสิณเมโก
สญฺชานาติ   อุทฺธํ   อโธ   ติริยํ   อทฺวยํ  อปฺปมาณํ  เอวํสญฺิโนปิ  โข
ภิกฺขเว   สนฺติ   สตฺตา   เอวํสญฺีนํปิ   โข  ภิกฺขเว  สตฺตานํ  อตฺเถว
อญฺถตฺตํ   อตฺถิ   วิปริณาโม  เอวํ  ปสฺสํ  ภิกฺขเว  สุตวา  อริยสาวโก
ตสฺมึปิ นิพฺพินฺทติ ตสฺมึ นิพฺพินฺทนฺโต อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมึ ฯ
     {๒๙.๔}   อฏฺิมานิ   ภิกฺขเว   อภิภายตนานิ   กตมานิ   อฏฺ
อชฺฌตฺตํ    รูปสญฺี    เอโก    พหิทฺธา    รูปานิ   ปสฺสติ   ปริตฺตานิ
สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ    ตานิ    อภิภุยฺย    ชานามิ    ปสฺสามีติ   เอวํสญฺี
โหติ   อิทํ   ปมํ   อภิภายตนํ   อชฺฌตฺตํ    รูปสญฺี   เอโก  พหิทฺธา
รูปานิ    ปสฺสติ    อปฺปมาณานิ    สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ    ตานิ    อภิภุยฺย
ชานามิ   ปสฺสามีติ   เอวํสญฺี   โหติ  อิทํ  ทุติยํ  อภิภายตนํ   อชฺฌตฺตํ
อรูปสญฺี   เอโก   พหิทฺธา   รูปานิ  ปสฺสติ  ปริตฺตานิ  สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ
ตานิ  อภิภุยฺย  ชานามิ  ปสฺสามีติ  เอวํสญฺี  โหติ  อิทํ  ตติยํ อภิภายตนํ
อชฺฌตฺตํ    อรูปสญฺี   เอโก   พหิทฺธา   รูปานิ   ปสฺสติ   อปฺปมาณานิ
สุวณฺณทุพฺพณฺณานิ    ตานิ    อภิภุยฺย    ชานามิ    ปสฺสามีติ   เอวํสญฺี
โหติ   อิทํ   จตุตฺถํ   อภิภายตนํ    อชฺฌตฺตํ  อรูปสญฺี  เอโก  พหิทฺธา
รูปานิ    ปสฺสติ    นีลานิ    นีลวณฺณานิ    นีลนิทสฺสนานิ   นีลนิภาสานิ
เสยฺยถาปิ    นาม    อุมฺมารปุปฺผํ    ๑-   นีลํ   นีลวณฺณํ   นีลนิทสฺสนํ
นีลนิภาสํ   เสยฺยถาปิ  วาปน  ตํ  วตฺถํ  พาราณเสยฺยกํ  อุภโตภาควิมฏฺ
นีลํ    นีลวณฺณํ    นีลนิทสฺสนํ    นีลนิภาสํ    เอวเมวํ   ๒-   อชฺฌตฺตํ
อรูปสญฺี    เอโก    พหิทฺธา    รูปานิ   ปสฺสติ   นีลานิ   นีลวณฺณานิ
นีลนิทสฺสนานิ    นีลนิภาสานิ    ตานิ    อภิภุยฺย    ชานามิ   ปสฺสามีติ
เอวํสญฺี    โหติ    อิทํ    ปญฺจมํ   อภิภายตนํ    อชฺฌตฺตํ   อรูปสญฺี
เอโก   พหิทฺธา   รูปานิ   ปสฺสติ   ปีตานิ   ปีตวณฺณานิ   ปีตนิทสฺสนานิ
ปีตนิภาสานิ     เสยฺยถาปิ    นาม    กณฺณิการปุปฺผํ    ปีตํ    ปีตวณฺณํ
ปีตนิทสฺสนํ   ปีตนิภาสํ   เสยฺยถา   วาปน   ตํ   วตฺถํ   พาราณเสยฺยกํ
อุภโตภาควิมฏฺ    ปีตํ    ปีตวณฺณํ    ปีตนิทสฺสนํ   ปีตนิภาสํ   เอวเมวํ
อชฺฌตฺตํ    อรูปสญฺี    เอโก    พหิทฺธา    รูปานิ    ปสฺสติ   ปีตานิ
ปีตวณฺณานิ      ปีตนิทสฺสนานิ      ปีตนิภาสานิ      ตานิ     อภิภุยฺย
ชานามิ   ปสฺสามีติ   เอวํสญฺี   โหติ   อิทํ  ฉฏฺ  อภิภายตนํ  อชฺฌตฺตํ
อรูปสญฺี   เอโก   พหิทฺธา   รูปานิ  ปสฺสติ  โลหิตกานิ  โลหิตกวณฺณานิ
โลหิตกนิทสฺสนานิ        โลหิตกนิภาสานิ       เสยฺยถาปิ       นาม
@เชิงอรรถ: ๑ โป. ม. ยุ. อุมฺมาปุปฺผํ ฯ  ๒ โป. ม. เอวเมว ฯ
พนฺธชีวกปุปฺผํ   ๑-   โลหิตกํ  โลหิตกวณฺณํ  โลหิตกนิทสฺสนํ  โลหิตกนิภาสํ
เสยฺยถา   วาปน   ตํ   วตฺถํ  พาราณเสยฺยกํ  อุภโตภาควิมฏฺ  โลหิตกํ
โลหิตกวณฺณํ     โลหิตกนิทสฺสนํ    โลหิตกนิภาสํ    เอวเมวํ    อชฺฌตฺตํ
อรูปสญฺี   เอโก   พหิทฺธา   รูปานิ  ปสฺสติ  โลหิตกานิ  โลหิตกวณฺณานิ
โลหิตกนิทสฺสนานิ   โลหิตกนิภาสานิ   ตานิ   อภิภุยฺย  ชานามิ  ปสฺสามีติ
เอวํสญฺี   โหติ   อิทํ   สตฺตมํ  อภิภายตนํ   อชฺฌตฺตํ  อรูปสญฺี  เอโก
พหิทฺธา   รูปานิ   ปสฺสติ   โอทาตานิ  โอทาตวณฺณานิ  โอทาตนิทสฺสนานิ
โอทาตนิภาสานิ  เสยฺยถาปิ  นาม  โอสธิตารกา  โอทาตา  โอทาตวณฺณา
โอทาตนิทสฺสนา  โอทาตนิภาสา  เสยฺยถา  วาปน  ตํ วตฺถํ พาราณเสยฺยกํ
อุภโตภาควิมฏฺ   โอทาตํ   โอทาตวณฺณํ   โอทาตนิทสฺสนํ   โอทาตนิภาสํ
เอวเมวํ  อชฺฌตฺตํ  อรูปสญฺี  เอโก  พหิทฺธา  รูปานิ  ปสฺสติ  โอทาตานิ
โอทาตวณฺณานิ    โอทาตนิทสฺสนานิ    โอทาตนิภาสานิ   ตานิ   อภิภุยฺย
ชานามิ    ปสฺสามีติ    เอวํสญฺี    โหติ    อิทํ   อฏฺมํ   อภิภายตนํ
อิมานิ   โข   ภิกฺขเว  อฏฺ  อภิภายตนานิ  เอตทคฺคํ  ภิกฺขเว  อิเมสํ
อฏฺนฺนํ   อภิภายตนานํ   ยทิทํ   อชฺฌตฺตํ   อรูปสญฺี   เอโก   พหิทฺธา
รูปานิ     ปสฺสติ     โอทาตานิ    โอทาตวณฺณานิ    โอทาตนิทสฺสนานิ
โอทาตนิภาสานิ    ตานิ    อภิภุยฺย    ชานามิ    ปสฺสามีติ   เอวํสญฺี
โหติ   เอวํสญฺิโนปิ   โข   ภิกฺขเว   สนฺติ   สตฺตา  เอวํสญฺีนํปิ  โข
ภิกฺขเว     สตฺตานํ     อตฺเถว     อญฺถตฺตํ     อตฺถิ    วิปริณาโม
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. พนฺธุชีวกปุปฺผํ ฯ
เอวํ   ปสฺสํ   ภิกฺขเว   สุตวา   อริยสาวโก   ตสฺมึปิ  นิพฺพินฺทติ  ตสฺมึ
นิพฺพินฺทนฺโต อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมึ ฯ
     {๒๙.๕}   จตสฺโส  อิมา  ภิกฺขเว  ปฏิปทา  กตมา  จตสฺโส ทุกฺขา
ปฏิปทา   ทนฺธาภิญฺา   ทุกฺขา   ปฏิปทา   ขิปฺปาภิญฺา   สุขา  ปฏิปทา
ทนฺธาภิญฺา   สุขา   ปฏิปทา  ขิปฺปาภิญฺา  อิมา  โข  ภิกฺขเว  จตสฺโส
ปฏิปทา  เอตทคฺคํ  ภิกฺขเว  อิมาสํ  จตุนฺนํ  ปฏิปทานํ  ยทิทํ สุขา ปฏิปทา
ขิปฺปาภิญฺา  เอวํปฏิปนฺนาปิ  โข  ภิกฺขเว  สนฺติ  สตฺตา  เอวํปฏิปนฺนานํปิ
โข  ภิกฺขเว  สตฺตานํ  อตฺเถว  อญฺถตฺตํ  อตฺถิ  วิปริณาโม  เอวํ  ปสฺสํ
ภิกฺขเว   สุตวา   อริยสาวโก   ตสฺมึปิ   นิพฺพินฺทติ   ตสฺมึ  นิพฺพินฺทนฺโต
อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมึ ฯ
     {๒๙.๖}   จตสฺโส  อิมา  ภิกฺขเว สญฺา กตมา จตสฺโส ปริตฺตเมโก
สญฺชานาติ    มหคฺคตเมโก    สญฺชานาติ    อปฺปมาณเมโก   สญฺชานาติ
นตฺถิ   กิญฺจีติ   อากิญฺจญฺายตนเมโก   สญฺชานาติ   อิมา  โข  ภิกฺขเว
จตสฺโส  สญฺา   เอตทคฺคํ  ภิกฺขเว  อิมาสํ  จตุนฺนํ  สญฺานํ  ยทิทํ นตฺถิ
กิญฺจีติ   อากิญฺจญฺายตนเมโก   สญฺชานาติ   เอวํสญฺิโนปิ  โข  ภิกฺขเว
สนฺติ  สตฺตา  เอวํสญฺีนํปิ  โข  ภิกฺขเว  สตฺตานํ  อตฺเถว อญฺถตฺตํ อตฺถิ
วิปริณาโม  เอวํ  ปสฺสํ  ภิกฺขเว  สุตวา อริยสาวโก ตสฺมึปิ นิพฺพินฺทติ ตสฺมึ
นิพฺพินฺทนฺโต อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมึ ฯ
     {๒๙.๗}   เอตทคฺคํ   ภิกฺขเว  พาหิรกานํ  ทิฏฺิคตานํ  ยทิทํ  โน
จสฺสํ  โน  จ  เม  สิยา  น  ภวิสฺสามิ  น  เม  ภวิสฺสตีติ  เอวํทิฏฺิโน
ภิกฺขเว  เอตํ  ปาฏิกงฺขํ  ยา  จายํ  ตสฺส  ๑-  ภเว  อปฺปฏิกุลฺยตา สา
จสฺส   น  ภวิสฺสติ  ยา  จายํ  ตสฺส  ภวนิโรเธ  ปฏิกุลฺยตา  สา  จสฺส
น  ภวิสฺสตีติ  เอวํทิฏฺิโนปิ  โข  ภิกฺขเว  สนฺติ  สตฺตา เอวํ ทิฏฺีนํปิ โข
ภิกฺขเว   สตฺตานํ   อตฺเถว   อญฺถตฺตํ   อตฺถิ  วิปริณาโม  เอวํ  ปสฺสํ
ภิกฺขเว   สุตวา   อริยสาวโก   ตสฺมึปิ   นิพฺพินฺทติ   ตสฺมึ  นิพฺพินฺทนฺโต
อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมึ ฯ
     {๒๙.๘}   สนฺติ  ภิกฺขเว  เอเก  สมณพฺราหฺมณา ปรมยกฺขวิสุทฺธึ ๒-
ปญฺเปนฺติ   เอตทคฺคํ   ภิกฺขเว   ปรมยกฺขวิสุทฺธึ   ปญฺเปนฺตานํ   ยทิทํ
สพฺพโส      อากิญฺจญฺายตนํ     สมติกฺกมฺม     เนวสญฺานาสญฺายตนํ
อุปสมฺปชฺช   วิหรติ  เต  ตทภิญฺาย  ตสฺส  สจฺฉิกิริยาย  ธมฺมํ  เทเสนฺติ
เอวํวาทิโนปิ  โข  ภิกฺขเว  สนฺติ  สตฺตา เอวํวาทีนํปิ โข ภิกฺขเว สตฺตานํ
อตฺเถว  อญฺถตฺตํ  อตฺถิ  วิปริณาโม เอวํ ปสฺสํ ภิกฺขเว สุตวา อริยสาวโก
ตสฺมึปิ นิพฺพินฺทติ ตสฺมึ นิพฺพินฺทนฺโต อคฺเค วิรชฺชติ ปเคว หีนสฺมึ ฯ
     {๒๙.๙}   สนฺติ  ภิกฺขเว  เอเก สมณพฺราหฺมณา ปรมทิฏฺธมฺมนิพฺพานํ
ปญฺเปนฺติ   เอตทคฺคํ  ภิกฺขเว  ปรมทิฏฺธมฺมนิพฺพานํ  ปญฺเปนฺตานํ  ยทิทํ
ฉนฺนํ   ผสฺสายตนานํ   สมุทยญฺจ   อฏฺงฺคมญฺจ   อสฺสาทญฺจ   อาทีนวญฺจ
นิสฺสรณญฺจ   ยถาภูตํ   วิทิตฺวา   อนุปาทา  วิโมกฺโข  เอวํวาทึ  โข  มํ
ภิกฺขเว  เอวมกฺขายึ  เอเก  สมณพฺราหฺมณา  อสตา  ตุจฺฉา มุสา อภูเตน
อพฺภาจิกฺขนฺติ    น    สมโณ    โคตโม   กามานํ   ปริญฺ   ปญฺเปติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ  ๒ ม. ยุ. ปรมตฺถวิสุทฺธึ ปญฺาเปนฺติ ฯ
น    รูปานํ   ปริญฺ   ปญฺเปติ   น   เวทนานํ   ปริญฺ   ปญฺเปตีติ
กามานญฺจาหํ     ภิกฺขเว    ปริญฺ    ปญฺเปมิ    รูปานญฺจ    ปริญฺ
ปญฺเปมิ     เวทนานญฺจ     ปริญฺ    ปญฺเปมิ    ทิฏฺเว    ธมฺเม
นิจฺฉาโต นิพฺพุโต สีติภูโต อนุปาทา ปรินิพฺพานํ ปญฺเปมีติ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๔ หน้าที่ ๖๒-๖๙.
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=24&item=29&items=1
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=24&item=29&items=1&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=24&item=29&items=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=24&item=29&items=1
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=24&i=29
             The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=7604
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=7604
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๔
http://84000.org/tipitaka/read/?index_24