ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ฉบับหลวง   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๕ สุตฺต. ม. มชฺฌิมปณฺณาสกํ

หน้าที่ ๖๖๗.

สคารวสุตฺตํ [๗๓๔] เอวมฺเม สุตํ เอกํ สมยํ ภควา โกสเลสุ จาริกํ จรติ มหตา ภิกฺขุสงฺเฆน สทฺธึ ฯ เตน โข ปน สมเยน ธนญฺชานี ๑- นาม พฺราหฺมณี ปจฺจลกปฺเป ๒- ปฏิวสติ อภิปฺปสนฺนา พุทฺเธ จ ธมฺเม จ สงฺเฆ จ ฯ อถ โข ธนญฺชานี พฺราหฺมณี อุปกฺขลิตฺวา ติกฺขตฺตุํ อุทานํ อุทาเนสิ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ... นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสาติ ฯ [๗๓๕] เตน โข ปน สมเยน สคารโว ๓- นาม มาณโว ปจฺจลกปฺเป ปฏิวสติ ติณฺณํ เวทานํ ปารคู สนิฆณฺฑุเกฏุภานํ สากฺขรปฺปเภทานํ อิติหาสปญฺจมานํ ปทโก เวยฺยากรโณ โลกายต มหาปุริสลกฺขเณสุ อนวโย ฯ อสฺโสสิ โข สคารโว มาณโว ธนญฺชานิยา พฺราหฺมณิยา เอวํ วาจํ ภาสมานาย สุตฺวาน ธนญฺชานึ พฺราหฺมณึ เอตทโวจ อวภูตา จ ยํ ธนญฺชานี พฺราหฺมณี ปราภูตา จ ยํ ธนญฺชานี พฺราหฺมณี วิชฺชมานานํ เตวิชฺชานํ พฺราหฺมณานํ อถ จ ปน ตสฺส มุณฺฑกสฺส สมณสฺส วณฺณํ ภาสตีติ ฯ น หิ ปน ตฺวํ ตาต ภทฺรมุข ตสฺส ภควโต สีลปญฺาณํ ชานาสิ สเจ ตฺวํ ตาต ภทฺรมุข ตสฺส ภควโต สีลปญฺาณํ ชาเนยฺยาสิ น ตฺวํ ตาต ภทฺรมุข ตํ ภควนฺตํ อกฺโกสิตพฺพํ ปริภาสิตพฺพํ มญฺเยฺยาสีติ ฯ เตนหิ โภติ ยทา สมโณ ๔- ปจฺจลกปฺปํ อนุปฺปตฺโต โหติ @เชิงอรรถ: ยุ. ธานญฺชานี ฯ ยุ. จนฺทลกปฺเป ฯ ยุ. สํคารโว ฯ ยุ. สมโณ โคตโม ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๖๘.

อถ ๑- เม อาโรเจยฺยาสีติ ฯ เอวํ ภทฺรมุขาติ โข ธนญฺชานี พฺราหฺมณี สคารวสฺส มาณวสฺส ปจฺจสฺโสสิ ฯ [๗๓๖] อถ โข ภควา โกสเลสุ อนุปุพฺเพน จาริกํ จรมาโน เยน ปจฺจลกปฺปํ ตทวสริ ฯ ตตฺร สุทํ ภควา ปจฺจลกปฺเป วิหรติ โตเทยฺยานํ พฺราหฺมณานํ อมฺพวเน ฯ อสฺโสสิ โข ธนญฺชานี พฺราหฺมณี ภควา กิร ปจฺจลกปฺปํ อนุปฺปตฺโต ปจฺจลกปฺเป วิหรติ โตเทยฺยานํ พฺราหฺมณานํ อมฺพวเนติ ฯ อถ โข ธนญฺชานี พฺราหฺมณี เยน สคารโว มาณโว เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา สคารวํ มาณวํ เอตทโวจ อยํ ตาต ภทฺรมุข โส ภควา ปจฺจลกปฺปํ อนุปฺปตฺโต ปจฺจลกปฺเป วิหรติ โตเทยฺยานํ พฺราหฺมณานํ อมฺพวเน ยสฺสทานิ ตฺวํ ตาต ภทฺรมุข กาลํ มญฺสีติ ฯ เอวํ โภตีติ โข สคารโว มาณโว ธนญฺชานิยา พฺราหฺมณิยา ปฏิสฺสุตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควตา สทฺธึ สมฺโมทิ สมฺโมทนียํ กถํ สาราณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข สคารโว มาณโว ภควนฺตํ เอตทโวจ สนฺติ โข โภ โคตม เอเก สมณพฺราหฺมณา ทิฏฺธมฺมาภิญฺา- โวสานปารมิปฺปตฺตา อาทิพฺรหฺมจริยํ ปฏิชานนฺติ ตตฺร โภ โคตม เย เต สมณพฺราหฺมณา ทิฏฺธมฺมาภิญฺาโวสาน- ปารมิปฺปตฺตา อาทิพฺรหฺมจริยํ ปฏิชานนฺติ เตสํ ภวํ โคตโม กตโมติ ฯ [๗๓๗] ทิฏฺธมฺมาภิญฺาโวสานปารมิปฺปตฺตานํ อาทิพฺรหฺมจริยํ @เชิงอรรถ: ยุ. อถ โข เม ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๖๙.

ปฏิชานนฺตานํปิ โข อหํ ภารทฺวาช เวมตฺตํ ๑- วทามิ สนฺติ ภารทฺวาช เอเก สมณพฺราหฺมณา อนุสฺสวิกา เตน ๒- อนุสฺสเวน ทิฏฺธมฺมาภิญฺาโวสานปารมิปฺปตฺตา อาทิพฺรหฺมจริยํ ปฏิชานนฺติ เสยฺยถาปิ พฺราหฺมณา เตวิชฺชา ฯ สนฺติ ปน ภารทฺวาช เอเก สมณพฺราหฺมณา เกวลํ สทฺธามตฺตเกน ทิฏฺธมฺมาภิญฺาโวสาน- ปารมิปฺปตฺตา อาทิพฺรหฺมจริยํ ปฏิชานนฺติ เสยฺยถาปิ ตกฺกี วีมํสี ฯ สนฺติ ภารทฺวาช เอเก สมณพฺราหฺมณา ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ สามํเยว ธมฺมํ อภิญฺาย ทิฏฺธมฺมาภิญฺาโวสานปารมิปฺปตฺตา อาทิพฺรหฺมจริยํ ปฏิชานนฺติ ตตฺร ภารทฺวาช เย เต สมณพฺราหฺมณา ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ สามํเยว ธมฺมํ อภิญฺาย ทิฏฺธมฺมาภิญฺาโวสานปารมิปฺปตฺตา อาทิพฺรหฺมจริยํ ปฏิชานนฺติ เตสาหมสฺมิ ตทิมินาเปตํ ภารทฺวาช ปริยาเยน เวทิตพฺพํ ฯ ยถา เย เต สมณพฺราหฺมณา ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ สามํเยว ธมฺมํ อภิญฺาย ทิฏฺธมฺมาภิญฺาโวสานปารมิปฺปตฺตา อาทิพฺรหฺมจริยํ ปฏิชานนฺติ เตสาหมสฺมิ ฯ [๗๓๘] อิธ เม ภารทฺวาช ปุพฺเพว สมฺโพธา อนภิสมฺพุทฺธสฺส โพธิสตฺตสฺเสว สโต เอตทโหสิ สมฺพาโธ ฆราวาโส รชาปโถ อพฺโภกาโส ปพฺพชฺชา นยิทํ สุกรํ อคารํ อชฺฌาวสตา เอกนฺตปริปุณฺณํ เอกนฺตปริสุทฺธํ สงฺขลิขิตํ พฺรหฺมจริยํ จริตุํ ยนฺนูนาหํ เกสมสฺสุํ โอหาเรตฺวา กาสายานิ วตฺถานิ อจฺฉาเทตฺวา อคารสฺมา @เชิงอรรถ: ยุ. เวมตฺตตํ ฯ ยุ. เต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๐.

อนคาริยํ ปพฺพเชยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช อปเรน สมเยน ทหโรว สมาโน สุสุกาฬเกโส ภเทฺรน โยพฺพเนน สมนฺนาคโต ปเมน วยสา อกามกานํ มาตาปิตูนํ อสฺสุมุขานํ โรทนฺตานํ เกสมสฺสุํ โอหาเรตฺวา กาสายานิ วตฺถานิ อจฺฉาเทตฺวา อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชึ ฯ โส เอวํ ปพฺพชิโต สมาโน กึกุสลคเวสี อนุตฺตรํ สนฺติวรปทํ ปริเยสมาโน เยน อาฬาโร กาลาโม เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อาฬารํ กาลามํ เอตทโวจํ อิจฺฉามหํ อาวุโส กาลาม อิมสฺมึ ธมฺมวินเย พฺรหฺมจริยํ จริตุนฺติ ฯ {๗๓๘.๑} เอวํ วุตฺเต ภารทฺวาช อาฬาโร กาลาโม มํ เอตทโวจ วิหรตายสฺมา ตาทิโส อยํ ธมฺโม ยตฺถ วิญฺู ปุริโส นจิรสฺเสว สกํ อาจริยกํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยาติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช นจิรสฺเสว ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ ปริยาปุณึ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช ตาวตเกเนว โอฏฺปหตมตฺเตน ลปิตลาปนมตฺเตน าณวาทญฺจ วทามิ เถรวาทญฺจ ชานามิ ปสฺสามีติ จ ปฏิชานามิ อหญฺเจว อญฺเ จ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ น โข อาฬาโร กาลาโม อิมํ ธมฺมํ เกวลํ สทฺธามตฺตเกน สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ปเวเทติ อทฺธา อาฬาโร กาลาโม อิมํ ธมฺมํ ชานํ ปสฺสํ วิหรตีติ ฯ {๗๓๘.๒} อถ ขฺวาหํ ภารทฺวาช เยน อาฬาโร กาลาโม เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อาฬารํ กาลามํ เอตทโวจํ กิตฺตาวตา โน อาวุโส กาลาม อิมํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๑.

ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ เอวํ วุตฺเต ภารทฺวาช อาฬาโร กาลาโม อากิญฺจญฺายตนํ ปเวเทสิ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ น โข อาฬารสฺเสว กาลามสฺส อตฺถิ สทฺธา มยฺหํปตฺถิ สทฺธา น โข อาฬารสฺเสว กาลามสฺส อตฺถิ วิริยํ มยฺหํปตฺถิ วิริยํ สติ ... สมาธิ ... ปญฺา มยฺหํปตฺถิ ปญฺา ยนฺนูนาหํ ยํ ธมฺมํ อาฬาโร กาลาโม สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ปเวเทติ ตสฺส ธมฺมสฺส สจฺฉิกิริยาย ปทเหยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช นจิรสฺเสว ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสึ ฯ {๗๓๘.๓} อถ ขฺวาหํ ภารทฺวาช เยน อาฬาโร กาลาโม เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อาฬารํ กาลามํ เอตทโวจํ เอตฺตาวตา โน อาวุโส กาลาม อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ เอตฺตาวตา โข อหํ อาวุโส อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทมีติ อหมฺปิ โข อาวุโส เอตฺตาวตา อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ลาภา โน อาวุโส สุลทฺธํ โน อาวุโส เย มยํ อายสฺมนฺตํ ตาทิสํ สพฺรหฺมจารึ ปสฺสาม อิติ ยาหํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทมิ ตํ ตฺวํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสิ ยํ ตฺวํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสิ ตมหํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๒.

ปเวเทมิ อิติ ยาหํ ธมฺมํ ชานามิ ตํ ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ยํ ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ตมหํ ธมฺมํ ชานามิ อิติ ยาทิโส อหํ ตาทิโส ตุวํ ยาทิโส ตุวํ ตาทิโส อหํ เอหิทานิ อาวุโส อุโภ วสนฺตา อิมํ คณํ ปริหรามาติ ฯ อิติ โข ภารทฺวาช อาฬาโร กาลาโม อาจริโย เม สมาโน อนฺเตวาสึ มํ สมานํ อตฺตโน สมสมํ เปสิ อุฬาราย จ มํ ปูชาย ปูเชสิ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ นายํ ธมฺโม นิพฺพิทาย น วิราคาย น นิโรธาย น อุปสมาย น อภิญฺาย [๑]- น นิพฺพานาย สํวตฺตติ ยาวเทว อากิญฺจญฺายตนูปปตฺติยาติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช ตํ ธมฺมํ อนลงฺกริตฺวา ตสฺมา ธมฺมา นิพฺพิชฺช ๒- ปกฺกามึ ฯ [๗๓๙] โส โข อหํ ภารทฺวาช กึกุสลคเวสี อนุตฺตรํ สนฺติวรปทํ ปริเยสมาโน เยน อุทฺทโก รามปุตฺโต เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อุทฺทกํ รามปุตฺตํ เอตทโวจํ อิจฺฉามหํ อาวุโส ราม อิมสฺมึ ธมฺมวินเย พฺรหฺมจริยํ จริตุนฺติ ฯ เอวํ วุตฺเต ภารทฺวาช อุทฺทโก รามปุตฺโต มํ เอตทโวจ วิหรตายสฺมา ตาทิโส อยํ ธมฺโม ยตฺถ วิญฺู ปุริโส นจิรสฺเสว สกํ อาจริยกํ อภิญฺ๓- สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยาติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช นจิรสฺเสว ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ ปริยาปุณึ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช ตาวตเกเนว โอฏฺปหตมตฺเตน ลปิตลาปนมตฺเตน าณวาทญฺจ วทามิ เถรวาทญฺจ ชานามิ ปสฺสามีติ จ ปฏิชานามิ อหญฺเจว อญฺเ @เชิงอรรถ: ยุ. เอตฺถนฺตเร น สมฺโพธายาติ ทิสฺสติ ฯ ยุ. นิพฺพิชฺชาปกฺกมึ ฯ @ ยุ. สยํ อภิญฺา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๓.

จ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ น โข ราโม อิมํ ธมฺมํ เกวลํ สทฺธามตฺตเกน สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ปเวเทติ ๑- อทฺธา ราโม อิมํ ธมฺมํ ชานํ ปสฺสํ วิหรตีติ ๒- ฯ {๗๓๙.๑} อถ ขฺวาหํ ภารทฺวาช เยน อุทฺทโก รามปุตฺโต เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อุทฺทกํ รามปุตฺตํ เอตทโวจํ กิตฺตาวตา โน อาวุโส ราม ๓- อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ เอวํ วุตฺเต ภารทฺวาช อุทฺทโก รามปุตฺโต เนวสญฺานาสญฺายตนํ ปเวเทสิ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ น โข รามสฺเสว อโหสิ สทฺธา มยฺหํปตฺถิ สทฺธา น โข รามสฺเสว อโหสิ วิริยํ ฯเปฯ สติ ... สมาธิ ... ปญฺา มยฺหํปตฺถิ ปญฺา ยนฺนูนาหํ ยํ ธมฺมํ ราโม สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ปเวเทสิ ตสฺส ธมฺมสฺส สจฺฉิกิริยาย ปทเหยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช นจิรสฺเสว ขิปฺปเมว ตํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสึ ฯ {๗๓๙.๒} อถ ขฺวาหํ ภารทฺวาช เยน อุทฺทโก รามปุตฺโต เตนุปสงฺกมึ อุปสงฺกมิตฺวา อุทฺทกํ รามปุตฺตํ เอตทโวจํ เอตฺตาวตา โน อาวุโส ราม ๔- อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสีติ ฯ เอตฺตาวตา ๕- โข อหํ อาวุโส อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทมีติ ๖- อหมฺปิ โข อาวุโส เอตฺตาวตา อิมํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรามีติ ลาภา โน อาวุโส @เชิงอรรถ: ยุ. ปเวเทสิ ฯ ยุ. วิหาสีติ ฯ ๓-๔ ยุ. ราโม ฯ ยุ. เอตฺตาวตา โข อาวุโส @ราโม ... ปเวเทสีติ ฯ ยุ. ปเวเทสีติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๔.

สุลทฺธํ โน อาวุโส เย มยํ อายสฺมนฺตํ ตาทิสํ สพฺรหฺมจารึ ปสฺสาม อิติ ยํ ธมฺมํ ราโม สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสิ ตํ ตฺวํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสิ ๑- ยํ ตฺวํ ธมฺมํ สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสิ ตํ ธมฺมํ ราโม สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช ปเวเทสิ อิติ ยํ ธมฺมํ ราโม อภิญฺาสิ ๒- ตํ ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ยํ ตฺวํ ธมฺมํ ชานาสิ ตํ ธมฺมํ ราโม อภิญฺาสิ อิติ ยาทิโส ราโม อโหสิ ตาทิโส ตุวํ ยาทิโส ตุวํ ตาทิโส ราโม อโหสิ เอหิทานิ อาวุโส ตุวํ อิมํ คณํ ปริหราติ ฯ {๗๓๙.๓} อิติ โข ภารทฺวาช อุทฺทโก รามปุตฺโต สพฺรหฺมจารี เม สมาโน อาจริยฏฺาเนว ๓- มํ เปสิ อุฬาราย จ มํ ปูชาย ปูเชสิ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ นายํ ธมฺโม นิพฺพิทาย น วิราคาย น นิโรธาย น อุปสมาย น อภิญฺาย น สมฺโพธาย น นิพฺพานาย สํวตฺตติ ยาวเทว เนวสญฺานาสญฺายตนูปปตฺติยาติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช ตํ ธมฺมํ อนลงฺกริตฺวา ตสฺมา ธมฺมา นิพฺพิชฺช ปกฺกามึ ฯ [๗๔๐] โส โข อหํ ภารทฺวาช กึกุสลคเวสี อนุตฺตรํ สนฺติวรปทํ ปริเยสมาโน มคเธสุ อนุปุพฺเพน จาริกํ จรมาโน เยน อุรุเวลา เสนานิคโม ตทวสริ ๔- ฯ ตตฺถทฺทสํ รมณียํ ภูมิภาคํ ปาสาทิกญฺจ วนสณฺฑํ นทิญฺจ สนฺทนฺตึ สีตูทกํ ๕- สุปติตฺถํ รมณียํ @เชิงอรรถ: ยุ. วิหรสิ ฯ ยุ. อญฺาสิ ฯ ยุ. อาจริยฏฺาเน จ ฯ ยุ. ตทวสรึ ฯ @ ยุ. เสตกํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๕.

สมนฺตา ๑- โคจรคามํ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ รมณีโย วต ภูมิภาโค ปาสาทิโก จ วนสณฺโฑ นที จ สนฺทนฺตี สีตูทกา สุปติตฺถา รมณียา สมนฺตา จ โคจรคาโม อลํ วติทํ กุลปุตฺตสฺส ปธานตฺถิกสฺส ปธานายาติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช ตตฺเถว นิสีทึ อลมิทํ ปธานายาติ ฯ [๗๔๑] อปิสฺสุ มํ ภารทฺวาช ติสฺโส อุปมา ปฏิภํสุ อนจฺฉริยา ปุพฺเพ อสฺสุตปุพฺพา ฯ เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช อลฺลํ กฏฺ สเสฺนหํ อุทเก นิกฺขิตฺตํ ฯ อถ ปุริโส อาคจฺเฉยฺย อุตฺตรารณึ อาทาย อคฺคึ อภินิพฺพตฺเตสฺสามิ เตโช ปาตุกริสฺสามีติ ฯ ตํ กึ มญฺสิ ภารทฺวาช อปิ นุ โส ปุริโส อมุํ อลฺลํ กฏฺ สเสฺนหํ อุทเก นิกฺขิตฺตํ อุตฺตรารณึ อาทาย อภิมตฺเถนฺโต อคฺคึ อภินิพฺพตฺเตยฺย เตโช ปาตุกเรยฺยาติ ฯ โน หิทํ โภ โคตม ตํ กิสฺส เหตุ อทุญฺหิ โภ โคตม อลฺลํ กฏฺ สเสฺนหํ ตญฺจ ปน อุทเก นิกฺขิตฺตํ ยาวเทว จ ปน โส ปุริโส กิลมถสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสาติ ฯ {๗๔๑.๑} เอวเมว โข ภารทฺวาช เย หิ เกจิ สมณา วา พฺราหฺมณา วา กาเยน เจว กาเมหิ อวูปกฏฺา วิหรนฺติ ฯ โย จ เนสํ กาเมสุ กามจฺฉนฺโท กามเสฺนโห กามมุจฺฉา กามปิปาสา กามปริฬาโห โส จ อชฺฌตฺตํ น สุปหีโน โหติ น สุปฏิปฺปสฺสทฺโธ ฯ โอปกฺกมิกา เจปิ เต โภนฺโต สมณพฺราหฺมณา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยนฺติ อภพฺพาว เต าณาย ทสฺสนาย อนุตฺตราย สมฺโพธาย ฯ โน เจปิ @เชิงอรรถ: ยุ. สมนฺตา จ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๖.

เต โภนฺโต สมณพฺราหฺมณา โอปกฺกมิกา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยนฺติ อภพฺพาว เต าณาย ทสฺสนาย อนุตฺตราย สมฺโพธาย ฯ อยํ โข มํ ภารทฺวาช ปมา อุปมา ปฏิภาสิ อนจฺฉริยา ปุพฺเพ อสฺสุตปุพฺพา ฯ [๗๔๒] อปราปิ โข มํ ภารทฺวาช ทุติยา อุปมา ปฏิภาสิ อนจฺฉริยา ปุพฺเพ อสฺสุตปุพฺพา ฯ เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช อลฺลํ กฏฺ สเสฺนหํ อารกา อุทกา ถเล นิกฺขิตฺตํ ฯ อถ ปุริโส อาคจฺเฉยฺย อุตฺตรารณึ อาทาย อคฺคึ อภินิพฺพตฺเตสฺสามิ เตโช ปาตุกริสฺสามีติ ฯ ตํ กึ มญฺสิ ภารทฺวาช อปิ นุ โส ปุริโส อมุํ อลฺลํ กฏฺ สเสฺนหํ อารกา อุทกา ถเล นิกฺขิตฺตํ อุตฺตรารณึ อาทาย อภิมตฺเถนฺโต อคฺคึ อภินิพฺพตฺเตยฺย เตโช ปาตุกเรยฺยาติ ฯ โน หิทํ โภ โคตม ตํ กิสฺส เหตุ อทุญฺหิ โภ โคตม อลฺลํ กฏฺ สเสฺนหํ กิญฺจาปิ อารกา อุทกา ถเล นิกฺขิตฺตํ ยาวเทว จ ปน โส ปุริโส กิลมถสฺส วิฆาตสฺส ภาคี อสฺสาติ ฯ {๗๔๒.๑} เอวเมว โข ภารทฺวาช เย หิ เกจิ สมณา วา พฺราหฺมณา วา กาเยน เจว กาเมหิ วูปกฏฺ๑- วิหรนฺติ ฯ โย จ เนสํ กาเมสุ กามจฺฉนฺโท กามเสฺนโห กามมุจฺฉา กามปิปาสา กามปริฬาโห โส จ อชฺฌตฺตํ น สุปหีโน โหติ น สุปฏิปฺปสฺสทฺโธ ฯ โอปกฺกมิกา เจปิ เต โภนฺโต สมณพฺราหฺมณา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยนฺติ อภพฺพาว เต าณาย ทสฺสนาย อนุตฺตราย สมฺโพธาย ฯ โน เจปิ @เชิงอรรถ: ยุ. อวูปกฏฺา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๗.

เต โภนฺโต สมณพฺราหฺมณา โอปกฺกมิกา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยนฺติ อภพฺพาว เต าณาย ทสฺสนาย อนุตฺตราย สมฺโพธาย ฯ อยํ โข มํ ภารทฺวาช ทุติยา อุปมา ปฏิภาสิ อนจฺฉริยา ปุพฺเพ อสฺสุตปุพฺพา ฯ [๗๔๓] อปราปิ โข มํ ภารทฺวาช ตติยา อุปมา ปฏิภาสิ อนจฺฉริยา ปุพฺเพ อสฺสุตปุพฺพา ฯ เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช สุกฺขํ กฏฺ โกฬาปํ อารกา อุทกา ถเล นิกฺขิตฺตํ ฯ อถ ปุริโส อาคจฺเฉยฺย อุตฺตรารณึ อาทาย อคฺคึ อภินิพฺพตฺเตสฺสามิ เตโช ปาตุกริสฺสามีติ ฯ ตํ กึ มญฺสิ ภารทฺวาช อปิ นุ โส ปุริโส อมุํ สุกฺขํ กฏฺ โกฬาปํ อารกา อุทกา ถเล นิกฺขิตฺตํ อุตฺตรารณึ อาทาย อภิมตฺเถนฺโต อคฺคึ อภินิพฺพตฺเตยฺย เตโช ปาตุกเรยฺยาติ ฯ เอวํ โภ โคตม ตํ กิสฺส เหตุ อทุญฺหิ โภ โคตม สุกฺขํ กฏฺ โกฬาปํ ตญฺจ ปน อารกา อุทกา ถเล นิกฺขิตฺตนฺติ ฯ เอวเมว โข ภารทฺวาช เย หิ เกจิ สมณา วา พฺราหฺมณา วา กาเยน เจว กาเมหิ วูปกฏฺา วิหรนฺติ ฯ โย จ เนสํ กาเมสุ กามจฺฉนฺโท กามเสฺนโห กามมุจฺฉา กามปิปาสา กามปริฬาโห โส จ อชฺฌตฺตํ สุปหีโน โหติ สุปฏิปฺปสฺสทฺโธ ฯ โอปกฺกมิกา เจปิ เต โภนฺโต สมณพฺราหฺมณา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยนฺติ ภพฺพาว เต าณาย ทสฺสนาย อนุตฺตราย สมฺโพธาย ฯ โน เจปิ เต โภนฺโต สมณพฺราหฺมณา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๘.

โอปกฺกมิกา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยนฺติ ภพฺพาว เต าณาย ทสฺสนาย อนุตฺตราย สมฺโพธาย ฯ อยํ โข มํ ภารทฺวาช ตติยา อุปมา ปฏิภาสิ อนจฺฉริยา ปุพฺเพ อสฺสุตปุพฺพา ฯ อิมา โข มํ ภารทฺวาช ติสฺโส อุปมา ปฏิภํสุ อนจฺฉริยา ปุพฺเพ อสฺสุตปุพฺพา ฯ [๗๔๔] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ ทนฺเตภิ ทนฺตมาธาย ชิวฺหาย ตาลุํ อาหจฺจ เจตสา จิตฺตํ อภินิคฺคเณฺหยฺยํ อภินิปฺปีเฬยฺยํ อภิสนฺตาเปยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช ทนฺเตภิ ทนฺตมาธาย ชิวฺหาย ตาลุํ อาหจฺจ เจตสา จิตฺตํ อภินิคฺคณฺหามิ อภินิปฺปีเฬมิ อภิสนฺตาเปมิ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช ทนฺเตภิ ทนฺตมาธาย ชิวฺหาย ตาลุํ อาหจฺจ เจตสา จิตฺตํ อภินิคฺคณฺหโต อภินิปฺปีฬยโต อภิสนฺตาปยโต กจฺเฉหิ เสทา มุจฺจนฺติ ฯ เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช พลวา ปุริโส ทุพฺพลตรํ ปุริสํ สีเส วา คเหตฺวา ขนฺเธ วา คเหตฺวา อภินิคฺคเณฺหยฺย อภินิปฺปีเฬยฺย อภิสนฺตาเปยฺย เอวเมว โข เม ภารทฺวาช ทนฺเตภิ ทนฺตมาธาย ชิวฺหาย ตาลุํ อาหจฺจ เจตสา จิตฺตํ อภินิคฺคณฺหโต อภินิปฺปีฬยโต อภิสนฺตาปยโต กจฺเฉหิ เสทา มุจฺจนฺติ ฯ อารทฺธํ โข ปน เม ภารทฺวาช วิริยํ โหติ อสลฺลีนํ อุปฏฺิตา สติ อปฺปมฺมุฏฺ๑- สารทฺโธ จ ปน เม กาโย โหติ อปฺปฏิปฺปสฺสทฺโธ เตเนว ทุกฺขปฺปธาเนน ปธานาภิตุนฺนสฺส สโต ฯ @เชิงอรรถ: ยุ. สพฺพตฺถ อสมฺมุฏฺาติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๗๙.

[๗๔๕] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ อปฺปานกํ ฌานํ ฌาเยยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ อสฺสาสปสฺสาเส อุปรุนฺธึ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ กณฺณโสเตหิ วาตานํ นิกฺขนฺตานํ อธิมตฺโต สทฺโท โหติ ฯ เสยฺยถาปิ นาม กมฺมารคคฺคริยา ธมมานาย อธิมตฺโต สทฺโท โหติ เอวเมว โข เม ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ กณฺณโสเตหิ วาตานํ นิกฺขนฺตานํ อธิมตฺโต สทฺโท โหติ ฯ อารทฺธํ โข ปน เม ภารทฺวาช วิริยํ โหติ อสลฺลีนํ อุปฏฺิตา สติ อปฺปมฺมุฏฺา สารทฺโธ จ ปน เม กาโย โหติ อปฺปฏิปฺปสฺสทฺโธ เตเนว ทุกฺขปฺปธาเนน ปธานาภิตุนฺนสฺส สโต ฯ [๗๔๖] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ อปฺปานกํเยว ฌานํ ฌาเยยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต ๑- จ อสฺสาสปสฺสาเส อุปรุนฺธึ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ อธิมตฺตา วาตา มุทฺธานํ โอหนนฺติ ๒- ฯ เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช พลวา ปุริโส ติเณฺหน สิขเรน มุทฺธานํ อภิมตฺเถยฺย เอวเมว โข เม ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ อธิมตฺตา วาตา มุทฺธานํ โอหนนฺติ ๓- ฯ อารทฺธํ โข ปน เม ภารทฺวาช วิริยํ โหติ @เชิงอรรถ: ยุ. สพฺพตฺถ กณฺณโตติ ทิสฺสติ ฯ ๒-๓ ยุ. อูหนนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๐.

อสลฺลีนํ อุปฏฺิตา สติ อปฺปมฺมุฏฺา สารทฺโธ จ ปน เม กาโย โหติ อปฺปฏิปฺปสฺสทฺโธ เตเนว ทุกฺขปฺปธาเนน ปธานาภิตุนฺนสฺส สโต ฯ [๗๔๗] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ อปฺปานกํเยว ฌานํ ฌาเยยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเส อุปรุนฺธึ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ อธิมตฺตา สีเส สีสเวทนา โหติ ฯ เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช พลวา ปุริโส ทเฬฺหน วรตฺตกฺขนฺเธน สีเส สีสเวธนํ ๑- ทเทยฺย เอวเมว โข เม ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ อธิมตฺตา สีเส สีสเวทนา โหติ ฯ อารทฺธํ โข ปน เม ภารทฺวาช วิริยํ โหติ อสลฺลีนํ อุปฏฺิตา สติ อปฺปมฺมุฏฺา สารทฺโธ จ ปน เม กาโย โหนฺติ อปฺปฏิปฺปสฺสทฺโธ เตเนว ทุกฺขปฺปธาเนน ปธานาภิตุนฺนสฺส สโต ฯ [๗๔๘] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ อปฺปานกํเยว ฌานํ ฌาเยยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเส อุปรุนฺธึ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ อธิมตฺตา วาตา กุจฺฉึ ปริกนฺตนฺติ ฯ @เชิงอรรถ: ยุ. สีสเวธํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๑.

เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช ทกฺโข โคฆาตโก วา โคฆาตกนฺเตวาสี วา ติเณฺหน โควิกนฺตเนน กุจฺฉึ ปริกนฺเตยฺย เอวเมว โข ๑- ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ ๒- อธิมตฺตา วาตา กุจฺฉึ ปริกนฺตนฺติ ฯ อารทฺธํ โข ปน เม ภารทฺวาช วิริยํ โหติ อสลฺลีนํ อุปฏฺิตา สติ อปฺปมฺมุฏฺา สารทฺโธ จ ปน เม กาโย โหติ อปฺปฏิปฺปสฺสทฺโธ เตเนว ทุกฺขปฺปธาเนน ปธานาภิตุนฺนสฺส สโต ฯ [๗๔๙] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ อปฺปานกํเยว ฌานํ ฌาเยยฺยนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาส ปสฺสาเส อุปรุนฺธึ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ อธิมตฺโต กายสฺมึ ฑาโห โหติ ฯ เสยฺยถาปิ ภารทฺวาช พลวนฺโต [๓]- ปุริสา ทุพฺพลตรํ ปุริสํ นานาพาหาสุ คเหตฺวา องฺคารกาสุยา สนฺตาเปยฺยุํ [๔]- เอวเมว โข เม ภารทฺวาช มุขโต จ นาสโต จ กณฺณโสตโต จ อสฺสาสปสฺสาเสสุ อุปรุทฺเธสุ อธิมตฺโต กายสฺมึ ฑาโห โหติ ฯ อารทฺธํ โข ปน เม ภารทฺวาช วิริยํ โหติ อสลฺลีนํ อุปฏฺิตา สติ อปฺปมฺมุฏฺา สารทฺโธ จ ปน เม กาโย โหติ อปฺปฏิปฺปสฺสทฺโธ เตเนว ทุกฺขปฺปธาเนน ปธานาภิตุนฺนสฺส สโต ฯ อปิสฺสุ มํ ภารทฺวาช เทวตา ทิสฺวา เอวมาหํสุ กาลกโต สมโณ โคตโมติ ฯ @เชิงอรรถ: ยุ. เอวเมว โข เม ฯ ยุ. มุขโต จ ฯเปฯ อุปรุทฺเธสูติ อิเม ปาา น ทิสฺสนฺติ ฯ @ ยุ. เอตฺถนฺตเร เทฺวติ ทิสฺสติ ฯ ยุ. เอตฺถนฺตเร สมฺปริตาเปยฺยุนฺติ @ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๒.

เอกจฺจา เทวตา เอวมาหํสุ น กาลกโต สมโณ โคตโม อปิจ กาลํ กโรตีติ ฯ เอกจฺจา เทวตา เอวมาหํสุ น กาลกโต สมโณ โคตโม นปิ กาลํ กโรติ อรหํ สมโณ โคตโม วิหาโร เตฺวว โส อรหโต เอวรูโป โหตีติ ฯ [๗๕๐] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ สพฺพโส อาหารูปจฺเฉทาย ปฏิปชฺเชยฺยนฺติ ฯ อถ โข มํ ภารทฺวาช ตา ๑- เทวตา อุปสงฺกมิตฺวา เอตทโวจุํ มา โข ตฺวํ มาริส สพฺพโส อาหารูปจฺเฉทาย ปฏิปชฺชิ สเจ โข ตฺวํ มาริส สพฺพโส อาหารูปจฺเฉทาย ปฏิปชฺชิสฺสสิ ตสฺส เต มยํ ทิพฺพํ โอชํ โลมกูเปหิ อชฺโฌหริสฺสาม ตาย ตุวํ ยาเปสฺสสีติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ อหํ เจว โข ปน สพฺพโส ชทฺธุกํ ๒- ปฏิชาเนยฺยํ อิมา จ โข เม เทวตา ทิพฺพํ โอชํ โลมกูเปหิ อชฺโฌหเรยฺยุํ ตาย จาหํ ยาเปยฺยํ ตํ มม อสฺส มุสาติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช ตา เทวตา ปจฺจาจิกฺขามิ อลนฺติ วทามิ ฯ [๗๕๑] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ ยนฺนูนาหํ โถกํ โถกํ อาหารํ อาหเรยฺยํ ปสตํ ปสตํ ยทิ วา มุคฺคยูสํ ยทิ วา กุลตฺถยูสํ ยทิ วา กฬายยูสํ ยทิ วา หเรณุกยูสนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช โถกํ โถกํ อาหารํ อาหาเรสึ ปสตํ ปสตํ ยทิ วา @เชิงอรรถ: ยุ. ตาติ น ทิสฺสติ ฯ ยุ. อชทฺธุกนฺติ ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๓.

มุคฺคยูสํ ยทิ วา กุลตฺถยูสํ ยทิ วา กฬายยูสํ ยทิ วา หเรณุกยูสํ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช โถกํ โถกํ อาหารํ อาหารยโต ปสตํ ปสตํ ยทิ วา มุคฺคยูสํ ยทิ วา กุลตฺถยูสํ ยทิ วา กฬายยูสํ ยทิ วา หเรณุกยูสํ อธิมตฺตกสิมานํ ปตฺโต กาโย โหติ ฯ {๗๕๑.๑} เสยฺยถาปิ นาม อสีติกปพฺพานิ วา กาฬปพฺพานิ วา เอวเมวสฺสุ เม องฺคปจฺจงฺคานิ ภวนฺติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ เสยฺยถาปิ นาม โอฏฺปทํ เอวเมวสฺสุ เม อานิสทํ โหติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ เสยฺยถาปิ นาม วฏฺฏนาวฬี เอวเมวสฺสุ เม ปิฏฺิกณฺฏโก อุณฺณตาวณโต โหติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ เสยฺยถาปิ นาม ชชฺชรสาลาย ๑- โคปาณสิโย โอลุคฺควิลุคฺคา ภวนฺติ เอวเมวสฺสุ เม ผาสุฬิโย โอลุคฺควิลุคฺคา ภวนฺติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ เสยฺยถาปิ นาม คมฺภีเร โอทปาเน อุทกตารกา คมฺภีรคตา โอกฺขายิกา ทิสฺสนฺติ เอวเมวสฺสุ เม อกฺขิกูเปสุ อกฺขิตารกา คมฺภีรคตา โอกฺขายิกา ทิสฺสนฺติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ เสยฺยถาปิ นาม ติตฺติกาลาพุ อามกจฺฉินฺโน วาตาตเปน สํผุสิโต ๒- โหติ สมฺมิลาโต เอวเมวสฺสุ เม สีสจฺฉวิ สํผุสิตา โหติ สมฺมิลาตา ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช อุทรจฺฉวึ ปริมสิสฺสามีติ ปิฏฺิกณฺฏกํเยว ปริคฺคณฺหามิ ปิฏฺิกณฺฏกํ ปริมสิสฺสามีติ อุทรจฺฉวึเยว ปริคฺคณฺหามิ ยาวสฺสุ เม ภารทฺวาช อุทรจฺฉวิ ปิฏฺิกณฺฏกํ อลฺลีนา โหติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ โส โข อหํ @เชิงอรรถ: ยุ. ชรสาลาย ฯ ยุ. สํปุฏิโต ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๔.

ภารทฺวาช วจฺจํ วา มุตฺตํ วา กริสฺสามีติ ตตฺเถว อวกุชฺโช ปปตามิ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ {๗๕๑.๒} โส โข อหํ ภารทฺวาช อิมเมว กายํ อสฺสาเสนฺโต ปาณินา คตฺตานิ อนุมชฺชามิ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช ปาณินา คตฺตานิ อนุมชฺชโต ปูติมูลานิ โลมานิ กายสฺมา ปปตนฺติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ อปิสฺสุ มํ ภารทฺวาช มนุสฺสา ทิสฺวา เอวมาหํสุ กาโฬ สมโณ โคตโมติ ฯ เอกจฺเจ มนุสฺสา เอวมาหํสุ น กาโฬ สมโณ โคตโม สาโม สมโณ โคตโมติ ฯ เอกจฺเจ มนุสฺสา เอวมาหํสุ น กาโฬ สมโณ โคตโม นปิ สาโม มงฺคุรจฺฉวี สมโณ โคตโมติ ฯ ยาวสฺสุ เม ภารทฺวาช [๑]- ปริสุทฺโธ ฉวิวณฺโณ ปริโยทาโต อุปหโต โหติ ตาเยวปฺปาหารตาย ฯ [๗๕๒] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ เย โข เกจิ อตีตมทฺธานํ สมณา วา พฺราหฺมณา วา โอปกฺกมิกา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยึสุ เอตาวปรมํ นยิโต ภิยฺโย เยปิ ๒- เกจิ อนาคตมทฺธานํ สมณา วา พฺราหฺมณา วา โอปกฺกมิกา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยิสฺสนฺติ เอตาวปรมํ นยิโต ภิยฺโย เยปิ ๓- เกจิ เอตรหิ สมณา วา พฺราหฺมณา วา โอปกฺกมิกา ทุกฺขา ติปฺปา กฏุกา เวทนา เวทิยนฺติ เอตาวปรมํ นยิโต ภิยฺโย ฯ น โข ปนาหํ อิมาย กฏุกาย ทุกฺกรการิกาย อธิคจฺฉามิ อุตฺตรึ มนุสฺสธมฺมา อลมริยาณทสฺสนวิเสสํ สิยา นุ โข อญฺโ มคฺโค @เชิงอรรถ: ยุ. เอตฺถนฺตเร ตาวสทฺโท ทิสฺสติ ฯ ๒-๓ ยุ. เยปิ หิ เกจิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๕.

โพธิยาติ ๑- ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ อภิชานามิ โข ปนาหํ ปิตุ สกฺกสฺส กมฺมนฺเต สีตาย ชมฺพูฉายาย นิสินฺโน วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ สวิจารํ วิเวกชํ ปีติสุขํ ปมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหริตา สิยา นุ โข เอโส มคฺโค โพธิยาติ ๒- ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช สตานุสาริวิญฺาณํ อโหสิ เอเสว ๓- มคฺโค โพธิยาติ ๔- ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ กินฺนุ โข อหํ ตสฺส สุขสฺส ภายามิ ยนฺตํ สุขํ อญฺเตฺรว กาเมหิ อญฺตฺร อกุสเลหิ ธมฺเมหีติ ฯ ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ น โข อหํ ตสฺส สุขสฺส ภายามิ ยนฺตํ สุขํ อญฺเตฺรว กาเมหิ อญฺตฺร อกุสเลหิ ธมฺเมหีติ ฯ [๗๕๓] ตสฺส มยฺหํ ภารทฺวาช เอตทโหสิ น โข ตํ สุกรํ สุขํ อธิคนฺตุํ เอวํ อธิมตฺตกสิมานํ ปตฺตกาเยน ยนฺนูนาหํ โอฬาริกํ อาหารํ อาหเรยฺยํ โอทนํ กุมฺมาสนฺติ ฯ โส โข อหํ ภารทฺวาช โอฬาริกํ อาหารํ อาหาเรสึ โอทนํ กุมฺมาสํ ฯ เตน โข ปน มํ ภารทฺวาช สมเยน ปญฺจ ภิกฺขู ปจฺจุปฏฺิตา โหนฺติ ยํ โน สมโณ โคตโม ธมฺมํ อธิคมิสฺสติ ตนฺโน อาโรเจสฺสตีติ ฯ ยโต โข อหํ ภารทฺวาช โอฬาริกํ อาหารํ อาหาเรสึ โอทนํ กุมฺมาสํ อถ เม เต ปญฺจ ภิกฺขู นิพฺพิชฺช ปกฺกมึสุ พาหุลฺลิโก สมโณ โคตโม ปธานวิพฺภนฺโต อาวตฺโต พาหุลฺลายาติ ฯ [๗๕๔] โส โข อหํ ภารทฺวาช โอฬาริกํ อาหารํ อาหริตฺวา ๕- @เชิงอรรถ: ๑-๒-๔ ยุ. โพธายาติ ฯ ยุ. เอโสว ฯ ยุ. อาหาเรตฺวา ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๖.

พลํ คเหตฺวา วิวิจฺเจว กาเมหิ ฯเปฯ ปมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหาสึ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา อชฺฌตฺตํ สมฺปสาทนํ เจตโส เอโกทิภาวํ อวิตกฺกํ อวิจารํ สมาธิชํ ปีติสุขํ ทุติยํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหาสึ ปีติยา จ วิราคา อุเปกฺขโก จ วิหาสิ สโต จ สมฺปชาโน สุขญฺจ กาเยน ปฏิสํเวเทสึ ยนฺตํ อริยา อาจิกฺขนฺติ อุเปกฺขโก สติมา สุขวิหารีติ ตติยํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหาสึ สุขสฺส จ ปหานา ทุกฺขสฺส จ ปหานา ปุพฺเพว โสมนสฺสโทมนสฺสานํ อตฺถงฺคมา อทุกฺขมสุขํ อุเปกฺขาสติปาริสุทฺธึ จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหาสึ ฯ [๗๕๕] โส เอวํ สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ วิคตูปกฺกิเลเส มุทุภูเต กมฺมนิเย ิเต อาเนญฺชปฺปตฺเต ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติาณาย จิตฺตํ อภินินฺนาเมสึ ฯ โส อเนกวิหิตํ ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรามิ เสยฺยถีทํ เอกมฺปิ ชาตึ เทฺวปิ ชาติโย ฯเปฯ อิติ สาการํ สอุทฺเทสํ อเนกวิหิตํ ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรามิ ฯ อยํ โข เม ภารทฺวาช รตฺติยา ปเม ยาเม ปมา วิชฺชา อธิคตา อวิชฺชา วิหตา วิชฺชา อุปฺปนฺนา ตโม วิหโต อาโลโก อุปฺปนฺโน ยถาตํ อปฺปมตฺตสฺส อาตาปิโน ปหิตตฺตสฺส วิหรโต ฯ [๗๕๖] โส เอวํ สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ วิคตูปกฺกิเลเส มุทุภูเต กมฺมนิเย ิเต อาเนญฺชปฺปตฺเต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๗.

สตฺตานํ จุตูปปาตาณาย จิตฺตํ อภินินฺนาเมสึ ฯ โส ทิพฺเพน จกฺขุนา วิสุทฺเธน อติกฺกนฺตมานุสเกน สตฺเต ปสฺสามิ จวมาเน อุปปชฺชมาเน หีเน ปณีเต สุวณฺเณ ทุพฺพณฺเณ สุคเต ทุคฺคเต ฯเปฯ ยถากมฺมูปเค สตฺเต ปชานามิ ฯ อยํ โข เม ภารทฺวาช รตฺติยา มชฺฌิเม ยาเม ทุติยา วิชฺชา อธิคตา อวิชฺชา วิหตา วิชฺชา อุปฺปนฺนา ตโม วิหโต อาโลโก อุปฺปนฺโน ยถาตํ อปฺปมตฺตสฺส อาตาปิโน ปหิตตฺตสฺส วิหรโต ฯ [๗๕๗] โส เอวํ สมาหิเต จิตฺเต ปริสุทฺเธ ปริโยทาเต อนงฺคเณ วิคตูปกฺกิเลเส มุทุภูเต กมฺมนิเย ิเต อาเนญฺชปฺปตฺเต อาสวานํ ขยาณาย จิตฺตํ อภินินฺนาเมสึ ฯ โส อิทํ ทุกฺขนฺติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ อยํ ทุกฺขสมุทโยติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ อยํ ทุกฺขนิโรโธติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทาติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ อิเม อาสวาติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ อยํ อาสวสมุทโยติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ อยํ อาสวนิโรโธติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ อยํ อาสวนิโรธคามินี ปฏิปทาติ ยถาภูตํ อพฺภญฺาสึ ฯ ตสฺส มยฺหํ ๑- เอวํ ชานโต เอวํ ปสฺสโต กามาสวาปิ จิตฺตํ วิมุจฺจิตฺถ ภวาสวาปิ จิตฺตํ วิมุจฺจิตฺถ อวิชฺชาสวาปิ จิตฺตํ วิมุจฺจิตฺถ วิมุตฺตสฺมึ วิมุตฺตมิติ าณํ โหติ ๒- ขีณา ชาติ วุสิตํ พฺรหฺมจริยํ กตํ กรณียํ นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ อพฺภญฺาสึ ฯ อยํ โข เม ภารทฺวาช รตฺติยา ปจฺฉิเม ยาเม @เชิงอรรถ: ยุ. เม ฯ ยุ. อโหสิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๘.

ตติยา วิชฺชา อธิคตา อวิชฺชา วิหตา วิชฺชา อุปฺปนฺนา ตโม วิหโต อาโลโก อุปฺปนฺโน ยถาตํ อปฺปมตฺตสฺส อาตาปิโน ปหิตตฺตสฺส วิหรโตติ ฯ [๗๕๘] เอวํ วุตฺเต สคารโว มาณโว ภควนฺตํ เอตทโวจ อฏฺิตวต โภโต โคตมสฺส ปธานํ อโหสิ สปฺปุริสวต โภโต โคตมสฺส ปธานํ อโหสิ ยถาตํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส กึ นุ โข โภ โคตม อตฺถิ เทวาติ ฯ านโส ๑- โข ปเนตํ ภารทฺวาช วิทิตํ ยทิทํ อตฺถิ เทวาติ ฯ กินฺนุ โข โภ โคตม อตฺถิ เทวาติ ปุฏฺโ สมาโน านโส ๒- ปเนตํ ภารทฺวาช วิทิตํ ยทิทํ อตฺถิ เทวาติ วเทสิ นนุ โภ โคตม เอวํ สนฺเต ตุจฺฉา มุสา โหตีติ ฯ อตฺถิ เทวาติ ภารทฺวาช ปุฏฺโ สมาโน อตฺถิ เทวาติ โย วเทยฺย านโส วิทิตา เม วิทิตาติ โย วเทยฺย ฯ อถ เขฺวตฺถ วิญฺูปุริเสน เอกํเสน นิฏฺ คนฺตุํ ๓- วา ยทิทํ อตฺถิ เทวาติ ฯ กิสฺส ปน เม ภวํ โคตโม อาทิเกเนว น พฺยากาสีติ ฯ อุจฺเจน ๔- สมฺมตํ โข เอตํ ภารทฺวาช โลกสฺมึ ยทิทํ อตฺถิ เทวาติ ฯ [๗๕๙] เอวํ วุตฺเต สคารโว มาณโว ภควนฺตํ เอตทโวจ อภิกฺกนฺตํ โภ โคตม อภิกฺกนฺตํ โภ โคตม เสยฺยถาปิ โภ โคตม นิกฺกุชฺชิตํ วา อุกฺกุชฺเชยฺย ปฏิจฺฉนฺนํ วา วิวเรยฺย มูฬฺหสฺส วา มคฺคํ อาจิกฺเขยฺย อนฺธกาเร วา เตลปชฺโชตํ ธาเรยฺย จกฺขุมนฺโต รูปานิ ทกฺขนฺตีติ เอวเมว โภตา โคตเมน อเนกปริยาเยน @เชิงอรรถ: ๑-๒ ยุ. านโส เม ตํ ฯ ยุ. คนฺตพฺพํ ฯ ยุ. อุจฺเจ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๘๙.

ธมฺโม ปกาสิโต เอสาหํ ภวนฺตํ ๑- โคตมํ สรณํ คจฺฉามิ ธมฺมญฺจ ภิกฺขุสงฺฆญฺจ อุปาสกํ มํ ภวํ โคตโม ธาเรตุ อชฺชตคฺเค ปาณุเปตํ สรณงฺคตนฺติ ฯ สคารวสุตฺตํ นิฏฺิตํ ทสมํ ฯ พฺราหฺมณวคฺโค ปญฺจโม ฯ ------------ ตสฺส วคฺคสฺส อุทฺทานํ พฺรหฺมายุ เสลสฺสลายโน โฆฏมุโข จ พฺราหฺมโณ เอสุจงฺกี ธนญฺชานี วาเสฏฺโ สุภคารโว ฯ มชฺฌิมปณฺณาสกํ สมตฺตํ ฯ ------- @เชิงอรรถ: ยุ. ภควนฺตํ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๖๖๗-๖๘๙. http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=13&item=734&items=26&pagebreak=1              อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=13&item=734&items=26&pagebreak=1&mode=bracket              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=13&item=734&items=26&pagebreak=1              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=13&item=734&items=26&pagebreak=1              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=734              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=8119              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=8119              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ http://84000.org/tipitaka/read/?index_13

อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :