ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ฉบับหลวง   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๔ สุตฺต. ม. มูลปณฺณาสกํ
                           มหาหตฺถิปโทปมสุตฺตํ
     [๓๔๐]   เอวมฺเม   สุตํ   เอกํ   สมยํ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ
เชตวเน  อนาถปิณฺฑิกสฺส  อาราเม  ฯ  ตตฺร  โข  อายสฺมา  สารีปุตฺโต
ภิกฺขู   อามนฺเตสิ   อาวุโส   ภิกฺขโวติ   ฯ  อาวุโสติ  โข  เต  ภิกฺขู
อายสฺมโต    สารีปุตฺตสฺส    ปจฺจสฺโสสุํ    ฯ    อายสฺมา   สารีปุตฺโต
เอตทโวจ    เสยฺยถาปิ    อาวุโส    ยานิกานิจิ   ชงฺคลานํ   ปาณานํ
ปทชาตานิ   สพฺพานิ   ตานิ   หตฺถิปเท   สโมธานํ   คจฺฉนฺติ   หตฺถิปทํ
เตสํ    อคฺคมกฺขายติ   ยทิทํ   มหนฺตตฺเตน   เอวเมว   โข   อาวุโส
เยเกจิ  กุสลา  ธมฺมา  สพฺเพ  เต  จตูสุ  อริยสจฺเจสุ  สงฺคหํ  คจฺฉนฺติ
กตเมสุ   จตูสุ  ทุกฺเข  อริยสจฺเจ  ทุกฺขสมุทเย  อริยสจฺเจ  ทุกฺขนิโรเธ
อริยสจฺเจ ทุกฺขนิโรธคามินิยา ปฏิปทาย อริยสจฺเจ ฯ
     [๓๔๑]   กตมญฺจาวุโส   ทุกฺขํ   อริยสจฺจํ   ชาติปิ  ทุกฺขา  ชราปิ
ทุกฺขา    มรณํปิ    ทุกฺขํ    โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาปิ    ทุกฺขา
ยมฺปิจฺฉํ    น    ลภติ   ตมฺปิ   ทุกฺขํ   สงฺขิตฺเตน   ปจฺจุปาทานกฺขนฺธา
ทุกฺขา     ฯ     กตเม    จาวุโส    ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา    เสยฺยถีทํ
รูปูปาทานกฺขนฺโธ        เวทนูปาทานกฺขนฺโธ        สญฺูปาทานกฺขนฺโธ
สงฺขารูปาทานกฺขนฺโธ    วิญฺาณูปาทานกฺขนฺโธ    ฯ    กตโม   จาวุโส
รูปูปาทานกฺขนฺโธ   จตฺตาริ   จ   มหาภูตานิ   จตุนฺนํ   จ   มหาภูตานํ
อุปาทารูปํ    ฯ    กตเม   จาวุโส   จตฺตาโร   มหาภูตา   ปวีธาตุ
อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ฯ
     [๓๔๒]   กตมา  จาวุโส  ปวีธาตุ  ฯ  ปวีธาตุ  สิยา  อชฺฌตฺติกา
สิยา  พาหิรา  ฯ  กตมา  จาวุโส  อชฺฌตฺติกา  ปวีธาตุ  ฯ  ยํ อชฺฌตฺตํ
ปจฺจตฺตํ   กกฺขลํ   ขริคตํ   อุปาทินฺนํ   เสยฺยถีทํ   เกสา  โลมา  นขา
ทนฺตา   ตโจ  มํสํ  นฺหารู  อฏฺี  อฏฺิมิญฺชํ  วกฺกํ  หทยํ  ยกนํ  กิโลมกํ
ปิหกํ   ปปฺผาสํ   อนฺตํ   อนฺตคุณํ   อุทริยํ   กรีสํ   ยํ   วา  ปนญฺมฺปิ
กิญฺจิ   อชฺฌตฺตํ   ปจฺจตฺตํ   กกฺขลํ   ขริคตํ  อุปาทินฺนํ  อยํ  วุจฺจตาวุโส
อชฺฌตฺติกา   ปวีธาตุ   ฯ   ยา  เจว  โข  ปน  อชฺฌตฺติกา  ปวีธาตุ
ยา   จ   พาหิรา   ปวีธาตุ   ปวีธาตุเรเวสา   ฯ   ตํ  เนตํ  มม
เนโสหมสฺมิ   น   เมโส   อตฺตาติ   เอวเมตํ   ยถาภูตํ  สมฺมปฺปญฺาย
ทฏฺพฺพํ   ฯ   เอวเมตํ   ยถาภูตํ   สมฺมปฺปญฺาย   ทิสฺวา  ปวีธาตุยา
นิพฺพินฺทติ ปวีธาตุยา จิตฺตํ วิราเชติ ฯ
     {๓๔๒.๑}   โหติ โข โส อาวุโส สมโย ยํ พาหิรา อาโปธาตุ ปกุปฺปติ
อนฺตรหิตา  ตสฺมึ  สมเย  พาหิรา ปวีธาตุ โหติ ฯ ตสฺสา หิ นาม อาวุโส
พาหิราย    ปวีธาตุยา    ตาว   มหลฺลิกาย   อนิจฺจตา   ปญฺายิสฺสติ
ขยธมฺมตา    ปญฺายิสฺสติ    วยธมฺมตา   ปญฺายิสฺสติ   วิปริณามธมฺมตา
ปญฺายิสฺสติ   ฯ   กึ   ปนิมสฺส   มตฺตฏฺกสฺส   กายสฺส  ตณฺหุปาทินฺนสฺส
อหนฺติ  วา  มมนฺติ  วา อสฺมีติ วา อถ ขฺวสฺส โน เตเวตฺถ โหติ ฯ ตญฺเจ
อาวุโส   ภิกฺขุํ   ปเร  อกฺโกสนฺติ  ปริภาสนฺติ  โรเสนฺติ  วิเหเสนฺติ  ฯ
โส   เอวํ   ปชานาติ  อุปฺปนฺนา  โข  เม  อยํ  โสตสมฺผสฺสชา  ทุกฺขา
เวทนา  สา  จ  โข  ปฏิจฺจ  โน  อปฺปฏิจฺจ  กึ  ปฏิจฺจ  ผสฺสํ ปฏิจฺจ ฯ
โสปิ   โข  ผสฺโส  อนิจฺโจติ  ปสฺสติ  เวทนา  อนิจฺจาติ  ปสฺสติ  สญฺา
อนิจฺจาติ   ปสฺสติ   สงฺขารา   อนิจฺจาติ   ปสฺสติ   วิญฺาณํ   อนิจฺจนฺติ
ปสฺสติ   ตสฺส   ธาตารมฺมณเมว   จิตฺตํ   ปกฺขนฺทติ   ปสีทติ   สนฺติฏฺติ
วิมุจฺจติ ฯ
     {๓๔๒.๒}   ตญฺเจ  อาวุโส ภิกฺขุํ ปเร อนิฏฺเหิ อกนฺเตหิ อมนาเปหิ
สมุทาจรนฺติ     ปาณิสมฺผสฺเสนปิ    เลฑฺฑุสมฺผสฺเสนปิ    ทณฺฑสมฺผสฺเสนปิ
สตฺถสมฺผสฺเสนปิ   ฯ   โส  เอวํ  ปชานาติ  ตถาภูโต  โข  อยํ  กาโย
ยถาภูตสฺมึ   กาเย   ปาณิสมฺผสฺสาปิ   กมนฺติ   เลฑฺฑุสมฺผสฺสาปิ   กมนฺติ
ทณฺฑสมฺผสฺสาปิ   กมนฺติ   สตฺถสมฺผสฺสาปิ   กมนฺติ  ฯ  วุตฺตํ  โข  ปเนตํ
ภควตา  กกจูปเม  ๑-  โอวาเท  อุภโตทณฺฑเกน  เจปิ  ภิกฺขเว กกเจน
โจรา  โอจรกา  องฺคมงฺคานิ  โอกฺกนฺเตยฺยุํ  ตตฺราปิ โย มโน ปโทเสยฺย
น  เม  โส  เตน  สาสนกโรติ  ฯ  อารทฺธํ  โข  ปน เม วิริยํ ภวิสฺสติ
อสลฺลีนํ   อุปฏฺิตา  สติ  อปฺปมฺมุฏฺ๒-  ปสฺสทฺโธ  กาโย  อสารทฺโธ
สมาหิตํ   จิตฺตํ   เอกคฺคํ   กามํทานิ   อิมสฺมึ   กาเย   ปาณิสมฺผสฺสาปิ
กมนฺตุ      เลฑฺฑุสมฺผสฺสาปิ      กมนฺตุ     ทณฺฑสมฺผสฺสาปิ     กมนฺตุ
สตฺถสมฺผสฺสาปิ   กมนฺตุ   กรียติ  หีทํ  พุทฺธานํ  สาสนนฺติ  ฯ  ตสฺส  เจ
อาวุโส   ภิกฺขุโน   เอวํ   พุทฺธํ   อนุสฺสรโต   เอวํ  ธมฺมํ  อนุสฺสรโต
เอวํ   สงฺฆํ   อนุสฺสรโต   อุเปกฺขา  กุสลนิสฺสิตา  น  สณฺาติ  ฯ  โส
@เชิงอรรถ:  ยุ. กกจูปโมวาเท ฯ  ยุ. อสมฺมุฏฺา ฯ
เตน  สํวิชฺชติ  สํเวคํ  อาปชฺชติ  อลาภา  วต  เม  น  วต  เม ลาภา
ทุลฺลทฺธํ  วต  เม  น  วต  เม  สุลทฺธํ  ยสฺส  เม เอวํ พุทฺธํ อนุสฺสรโต
เอวํ   ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา  กุสลนิสฺสิตา
น   สณฺาตีติ   ฯ  เสยฺยถาปิ  อาวุโส  สุณิสา  สสฺสุรํ  ทิสฺวา  สํวิชฺชติ
สํเวคํ  อาปชฺชติ  เอวเมว  โข  อาวุโส  ตสฺส  เจ  ภิกฺขุโน เอวํ พุทฺธํ
อนุสฺสรโต   เอวํ   ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา
กุสลนิสฺสิตา   น   สณฺาติ   ฯ   โส  เตน  สํวิชฺชติ  สํเวคํ  อาปชฺชติ
อลาภา  วต  เม  น  วต  เม  ลาภา ทุลฺลทฺธํ วต เม น วต เม สุลทฺธํ
ยสฺส  เม  เอวํ  พุทฺธํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  สงฺฆํ
อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา  กุสลนิสฺสิตา  น  สณฺาตีติ  ฯ   ตสฺส  เจ อาวุโส
ภิกฺขุโน   เอวํ   พุทฺธํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  สงฺฆํ
อนุสฺสรโต   อุเปกฺขา   กุสลนิสฺสิตา   สณฺาติ  ฯ  โส  เตน  อตฺตมโน
โหติ ฯ เอตฺตาวตาปิ โข อาวุโส ภิกฺขุโน พหุกตํ โหติ ฯ
     [๓๔๓]   กตมา  จาวุโส  อาโปธาตุ  ฯ  อาโปธาตุ สิยา อชฺฌตฺติกา
สิยา  พาหิรา  ฯ  กตมา  จาวุโส  อชฺฌตฺติกา  อาโปธาตุ  ฯ ยํ อชฺฌตฺตํ
ปจฺจตฺตํ    อาโป    อาโปคตํ    อุปาทินฺนํ   เสยฺยถีทํ   ปิตฺตํ   เสมฺหํ
ปุพฺโพ   โลหิตํ   เสโท  เมโท  อสฺสุ  วสา  เขโฬ  สิงฺฆาณิกา  ลสิกา
มุตฺตํ    ยํ    วา    ปนญฺมฺปิ    กิญฺจิ    อชฺฌตฺตํ   ปจฺจตฺตํ   อาโป
อาโปคตํ   อุปาทินฺนํ   อยํ   วุจฺจตาวุโส   อชฺฌตฺติกา   อาโปธาตุ   ฯ
ยา  เจว  โข  ปน  อชฺฌตฺติกา  อาโปธาตุ  ยา  จ  พาหิรา อาโปธาตุ
อาโปธาตุเรเวสา   ฯ  ตํ  เนตํ  มม  เนโสหมสฺมิ  น  เมโส  อตฺตาติ
เอวเมตํ   ยถาภูตํ   สมฺมปฺปญฺาย   ทฏฺพฺพํ   ฯ   เอวเมตํ   ยถาภูตํ
สมฺมปฺปญฺาย   ทิสฺวา   อาโปธาตุยา   นิพฺพินฺทติ   อาโปธาตุยา   จิตฺตํ
วิราเชติ  ฯ  โหติ  โข  โส อาวุโส สมโย ยํ พาหิรา อาโปธาตุ ปกุปฺปติ
สา   คามมฺปิ   วหติ   นิคมมฺปิ  วหติ   นครมฺปิ  วหติ  ชนปทมฺปิ  วหติ
ชนปทปเทสมฺปิ  วหติ  ฯ  โหติ  โข  โส  อาวุโส  สมโย ยํ มหาสมุทฺเท
โยชนสติกานิปิ    อุทกานิ    โอคฺคจฺฉนฺติ    ทฺวิโยชนสติกานิปิ   อุทกานิ
โอคฺคจฺฉนฺติ   ติโยชนสติกานิปิ   อุทกานิ   โอคฺคจฺฉนฺติ  จตุโยชนสติกานิปิ
อุทกานิ    โอคฺคจฺฉนฺติ    ปญฺจโยชนสติกานิปิ    อุทกานิ    โอคฺคจฺฉนฺติ
ฉโยชนสติกานิปิ    อุทกานิ   โอคฺคจฺฉนฺติ   สตฺตโยชนสติกานิปิ   อุทกานิ
โอคฺคจฺฉนฺติ ฯ
     {๓๔๓.๑}   โหติ  โข โส อาวุโส สมโย ยํ มหาสมุทฺเท สตฺตตาลมฺปิ
อุทกํ   สณฺาติ   ฉตาลมฺปิ   อุทกํ  สณฺาติ  ปญฺจตาลมฺปิ  อุทกํ  สณฺาติ
จตุตาลมฺปิ    อุทกํ   สณฺาติ   ติตาลมฺปิ   อุทกํ   สณฺาติ   ทฺวิตาลมฺปิ
อุทกํ  สณฺาติ  ตาลมตฺตมฺปิ  อุทกํ  สณฺาติ  ฯ  โหติ  โข  โส  อาวุโส
สมโย   ยํ   มหาสมุทฺเท   สตฺตโปริสมฺปิ   อุทกํ   สณฺาติ   ฉโปริสมฺปิ
อุทกํ    สณฺาติ   ปญฺจโปริสมฺปิ   อุทกํ   สณฺาติ   จตุโปริสมฺปิ   อุทกํ
สณฺาติ    ติโปริสมฺปิ   อุทกํ   สณฺาติ   ทฺวิโปริสมฺปิ   อุทกํ   สณฺาติ
โปริสมตฺตมฺปิ   อุทกํ   สณฺาติ  ฯ  โหติ  โข  โส  อาวุโส  สมโย  ยํ
มหาสมุทฺเท      อฑฺฒโปริสมฺปิ      อุทกํ      สณฺาติ     กฏิมตฺตมฺปิ
อุทกํ     สณฺาติ    ชนฺนุมตฺตมฺปิ    อุทกํ    สณฺาติ    โคปฺปกมตฺตมฺปิ
อุทกํ   สณฺาติ   ฯ   โหติ  โข  โส  อาวุโส  สมโย  ยํ  มหาสมุทฺเท
องฺคุลิปพฺพเตมนมตฺตมฺปิ   อุทกํ   น  โหติ  ฯ  ตสฺสา  หิ  นาม  อาวุโส
พาหิราย    อาโปธาตุยา   ตาว   มหลฺลิกาย   อนิจฺจตา   ปญฺายิสฺสติ
ขยธมฺมตา         ปญฺายิสฺสติ        วยธมฺมตา        ปญฺายิสฺสติ
วิปริณามธมฺมตา     ปญฺายิสฺสติ    ฯ    กึ    ปนิมสฺส    มตฺตฏฺกสฺส
กายสฺส   ตณฺหุปาทินฺนสฺส   อหนฺติ   วา   มมนฺติ  วา  อสฺมีติ  วา  อถ
ขฺวสฺส  โน  เตเวตฺถ  โหติ  ฯ  ตสฺส  เจ  อาวุโส  ภิกฺขุโน เอวํ พุทฺธํ
อนุสฺสรโต   เอวํ   ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา
กุสลนิสฺสิตา   สณฺาติ  ฯ  โส  เตน  อตฺตมโน  โหติ  ฯ  เอตฺตาวตาปิ
โข โส อาวุโส ภิกฺขุโน พหุกตํ โหติ ฯ
     [๓๔๔]   กตมา  จาวุโส  เตโชธาตุ  ฯ  เตโชธาตุ สิยา อชฺฌตฺติกา
สิยา  พาหิรา  ฯ  กตมา  จาวุโส  อชฺฌตฺติกา  เตโชธาตุ  ฯ ยํ อชฺฌตฺตํ
ปจฺจตฺตํ  เตโช  เตโชคตํ  อุปาทินฺนํ  เสยฺยถีทํ  เยน จ สนฺตปฺปติ เยน จ
ชิรติ  เยน  จ  ปริฑยฺหติ  เยน  จ  อสิตปีตขายิตสายิตํ  สมฺมา  ปริณามํ
คจฺฉติ   ยํ   วา   ปนญฺมฺปิ  กิญฺจิ  อชฺฌตฺตํ  ปจฺจตฺตํ  เตโช  เตโชคตํ
อุปาทินฺนํ  อยํ  วุจฺจตาวุโส  อชฺฌตฺติกา  เตโชธาตุ  ฯ  ยา เจว โข ปน
อชฺฌตฺติกา เตโชธาตุ ยา จ พาหิรา เตโชธาตุ เตโชธาตุเรเวสา ฯ ตํ เนตํ
มม   เนโสหมสฺมิ  น  เมโส  อตฺตาติ  เอวเมตํ  ยถาภูตํ  สมฺมปฺปญฺาย
ทฏฺพฺพํ   ฯ   เอวเมตํ   ยถาภูตํ   สมฺมปฺปญฺาย  ทิสฺวา  เตโชธาตุยา
นิพฺพินฺทติ  เตโชธาตุยา  จิตฺตํ  วิราเชติ  ฯ  โหติ โข โส อาวุโส สมโย
ยํ   พาหิรา   เตโชธาตุ   ปกุปฺปติ  สา  คามมฺปิ  ฑหติ  นครมฺปิ  ฑหติ
นิคมมฺปิ    ฑหติ   ชนปทมฺปิ   ฑหติ   ชนปทปเทสมฺปิ   ฑหติ   ฯ   สา
หริตนฺตํ   วา   ปนฺถนฺตํ   วา  เสลนฺตํ  วา  อุทกนฺตํ  วา  รมณียํ  วา
ภูมิภาคํ อาคมฺม อนาหารา นิพฺพายติ ฯ
     {๓๔๔.๑}   โหติ   โข  โส  อาวุโส  สมโย  ยํ  กุกฺกุฏปตฺเตนปิ
นฺหารุททฺทเลนปิ  อคฺคึ  คเวสนฺติ  ฯ  ตสฺมา  หิ  นาม  อาวุโส พาหิราย
เตโชธาตุยา   ตาว   มหลฺลิกาย   อนิจฺจตา   ปญฺายิสฺสติ   ขยธมฺมตา
ปญฺายิสฺสติ       วยธมฺมตา       ปญฺายิสฺสติ       วิปริณามธมฺมตา
ปญฺายิสฺสติ   ฯ   กึ   ปนิมสฺส   มตฺตฏฺกสฺส   กายสฺส  ตณฺหุปาทินฺนสฺส
อหนฺติ  วา  มมนฺติ  วา  อสฺมีติ วา อถ ขฺวสฺส โน เตเวตฺถ โหติ ฯ ตสฺส
เจ  อาวุโส  ภิกฺขุโน  เอวํ  พุทฺธํ  อนุสฺสรโต เอวํ ธมฺมํ อนุสฺสรโต เอวํ
สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา  กุสลนิสฺสิตา  สณฺาติ  ฯ  โส เตน อตฺตมโน
โหติ ฯ เอตฺตาวตาปิ โข โส อาวุโส ภิกฺขุโน พหุกตํ โหติ ฯ
     [๓๔๕]   กตมา  จาวุโส  วาโยธาตุ  ฯ  วาโยธาตุ สิยา อชฺฌตฺติกา
สิยา   พาหิรา   ฯ   กตมา   จาวุโส   อชฺฌตฺติกา  วาโยธาตุ  ฯ  ยํ
อชฺฌตฺตํ   ปจฺจตฺตํ   วาโย   วาโยคตํ   อุปาทินฺนํ  เสยฺยถีทํ  อุทฺธงฺคมา
วาตา    อโธคมา    วาตา   กุจฺฉิสยา   วาตา   โกฏฺสยา   วาตา
องฺคมงฺคานุสาริโน   วาตา   อสฺสาโส   ปสฺสาโส   อิติ   วา  ยํ  วา
ปนญฺมฺปิ    กิญฺจิ    อชฺฌตฺตํ   ปจฺจตฺตํ   วาโย   วาโยคตํ   อุปาทินฺนํ
อยํ   วุจฺจตาวุโส   อชฺฌตฺติกา   วาโยธาตุ   ฯ   ยา  เจว  โข  ปน
อชฺฌตฺติกา  วาโยธาตุ  ยา  จ  พาหิรา  วาโยธาตุ วาโยธาตุเรเวสา ฯ
ตํ   เนตํ   มม   เนโสหมสฺมิ   น  เมโส  อตฺตาติ  เอวเมตํ  ยถาภูตํ
สมฺมปฺปญฺาย    ทฏฺพฺพํ    ฯ    เอวเมตํ    ยถาภูตํ    สมฺมปฺปญฺาย
ทิสฺวา วาโยธาตุยา นิพฺพินฺทติ วาโยธาตุยา จิตฺตํ วิราเชติ ฯ
     {๓๔๕.๑}   โหติ  โข  โส  อาวุโส  สมโย  ยํ พาหิรา วาโยธาตุ
ปกุปฺปติ    สา    คามมฺปิ    วหติ   นิคมมฺปิ   วหติ   นครมฺปิ   วหติ
ชนปทมฺปิ   วหติ   ชนปทปเทสมฺปิ   วหติ   ฯ  โหติ  โข  โส  อาวุโส
สมโย   ยํ   คิมฺหานํ   ปจฺฉิเม  มาเส  ตาลปณฺเณนปิ  วิธูปเนนปิ  วาตํ
ปริเยสนฺติ   โอสฺสวเนปิ  ติณานิ  น  อิญฺชนฺติ  ฯ  ตสฺสา  หิ  นามาวุโส
พาหิราย    วาโยธาตุยา   ตาว   มหลฺลิกาย   อนิจฺจตา   ปญฺายิสฺสติ
ขยธมฺมตา    ปญฺายิสฺสติ    วยธมฺมตา   ปญฺายิสฺสติ   วิปริณามธมฺมตา
ปญฺายิสฺสติ   ฯ   กึ   ปนิมสฺส   มตฺตฏฺกสฺส   กายสฺส  ตณฺหุปาทินฺนสฺส
อหนฺติ  วา  มมนฺติ  วา  อสฺมีติ  วา  อถ  ขฺวสฺส  โน เตเวตฺถ โหติ ฯ
ตญฺเจ    อาวุโส    ภิกฺขุํ   ปเร   อกฺโกสนฺติ   ปริภาสนฺติ   โรเสนฺติ
วิเหเสนฺติ  ฯ  โส  เอวํ  ปชานาติ  อุปฺปนฺนา โข เม อยํ โสตสมฺผสฺสชา
ทุกฺขา   เวทนา  สา  จ  โข  ปฏิจฺจ  โน  อปฺปฏิจฺจ  กึ  ปฏิจฺจ  ผสฺสํ
ปฏิจฺจ    ฯ    โสปิ    โข    ผสฺโส    อนิจฺโจติ   ปสฺสติ   เวทนา
อนิจฺจาติ    ปสฺสติ   สญฺา   อนิจฺจาติ   ปสฺสติ   สงฺขารา   อนิจฺจาติ
ปสฺสติ     วิญฺาณํ     อนิจฺจนฺติ    ปสฺสติ    ตสฺส    ธาตารมฺมณเมว
จิตฺตํ ปกฺขนฺทติ ปสีทติ สนฺติฏฺติ วิมุจฺจติ ฯ
     {๓๔๕.๒}   ตญฺเจ  อาวุโส ภิกฺขุํ ปเร อนิฏฺเหิ อกนฺเตหิ อมนาเปหิ
สมุทาจรนฺติ     ปาณิสมฺผสฺเสนปิ    เลฑฺฑุสมฺผสฺเสนปิ    ทณฺฑสมฺผสฺเสนปิ
สตฺถสมฺผสฺเสนปิ  ฯ  โส เอวํ ปชานาติ ตถาภูโต โข อยํ กาโย ยถาภูตสฺมึ
กาเย   ปาณิสมฺผสฺสาปิ   กมนฺติ  เลฑฺฑุสมฺผสฺสาปิ  กมนฺติ  ทณฺฑสมฺผสฺสาปิ
กมนฺติ  สตฺถสมฺผสฺสาปิ  กมนฺติ  ฯ  วุตฺตํ  โข  ปเนตํ  ภควตา  กกจูปเม
โอวาเท  อุภโตทณฺฑเกน เจปิ ภิกฺขเว กกเจน โจรา โอจรกา องฺคมงฺคานิ
โอกฺกนฺเตยฺยุํ  ตตฺราปิ  โย มโน ปโทเสยฺย น เม โส เตน สาสนกโรติ ฯ
อารทฺธํ  โข  ปน  เม  วิริยํ  ภวิสฺสติ  อสลฺลีนํ อุปฏฺิตา สติ อปฺปมฺมุฏฺา
ปสฺสทฺโธ   กาโย  อสารทฺโธ  สมาหิตํ  จิตฺตํ  เอกคฺคํ  กามํทานิ  อิมสฺมึ
กาเย   ปาณิสมฺผสฺสาปิ   กมนฺตุ  เลฑฺฑุสมฺผสฺสาปิ  กมนฺตุ  ทณฺฑสมฺผสฺสาปิ
กมนฺตุ สตฺถสมฺผสฺสาปิ กมนฺตุ กรียติ หีทํ พุทฺธานํ สาสนนฺติ ฯ
     {๓๔๕.๓}   ตสฺส  เจ  อาวุโส  ภิกฺขุโน เอวํ พุทฺธํ อนุสฺสรโต เอวํ
ธมฺมํ   อนุสฺสรโต   เอวํ   สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา  กุสลนิสฺสิตา  น
สณฺาติ  ฯ  โส  เตน  สํวิชฺชติ  สํเวคํ  อาปชฺชติ  อลาภา  วต  เม น
วต  เม  ลาภา  ทุลฺลทฺธํ  วต  เม น วต เม สุลทฺธํ ยสฺส เม เอวํ พุทฺธํ
อนุสฺสรโต   เอวํ  ธมฺมํ  อนุสฺสรโต   เอวํ  สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา
กุสลนิสฺสิตา   น   สณฺาตีติ   ฯ   เสยฺยถาปิ   อาวุโส  สุณิสา  สสฺสุรํ
ทิสฺวา   สํวิชฺชติ   สํเวคํ   อาปชฺชติ   เอวเมว   โข   อาวุโส  ตสฺส
เจ   ภิกฺขุโน   เอวํ   พุทฺธํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ
สงฺฆํ   อนุสฺสรโต   อุเปกฺขา   กุสลนิสฺสิตา  น  สณฺาติ  ฯ  โส  เตน
สํวิชฺชติ   สํเวคํ   อาปชฺชติ   อลาภา   วต  เม  น  วต  เม  ลาภา
ทุลฺลทฺธํ  วต  เม  น  วต  เม  สุลทฺธํ  ยสฺส  เม เอวํ พุทฺธํ อนุสฺสรโต
เอวํ   ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา  กุสลนิสฺสิตา
น   สณฺาตีติ  ฯ  ตสฺส  เจ  อาวุโส  ภิกฺขุโน  เอวํ  พุทฺธํ  อนุสฺสรโต
เอวํ   ธมฺมํ  อนุสฺสรโต  เอวํ  สงฺฆํ  อนุสฺสรโต  อุเปกฺขา  กุสลนิสฺสิตา
สณฺาติ  ฯ  โส  เตน  อตฺตมโน  โหติ  ฯ  เอตฺตาวตาปิ  โข  อาวุโส
ภิกฺขุโน พหุกตํ โหติ ฯ
     [๓๔๖]   เสยฺยถาปิ   อาวุโส   กฏฺญฺจ   ปฏิจฺจ  วลฺลิญฺจ  ปฏิจฺจ
มตฺติกญฺจ   ปฏิจฺจ   ติณญฺจ   ปฏิจฺจ  อากาโส  ปริวาริโต  อคารนฺเตฺวว
สงฺขฺยํ   คจฺฉติ   เอวเมว   โข   อาวุโส   อฏฺิญฺจ  ปฏิจฺจ  นฺหารุญฺจ
ปฏิจฺจ    มํสญฺจ    ปฏิจฺจ    จมฺมญฺจ   ปฏิจฺจ   อากาโส   ปริวาริโต
รูปนฺเตฺวว   สงฺขฺยํ   คจฺฉติ  ฯ  อชฺฌตฺติกญฺเจ  อาวุโส  จกฺขุํ  อปริภินฺนํ
โหติ   พาหิรา   จ   รูปา   น   อาปาถํ  อาคจฺฉนฺติ  โน  จ  ตชฺโช
สมนฺนาหาโร   โหติ   เนว   ตาว  ตชฺชสฺส  วิญฺาณภาคสฺส  ปาตุภาโว
โหติ   ฯ   อชฺฌตฺติกญฺจ   อาวุโส   จกฺขุํ   อปริภินฺนํ   โหติ   พาหิรา
จ   รูปา   อาปาถํ   อาคจฺฉนฺติ   โน  จ  ตชฺโช  สมนฺนาหาโร  โหติ
เนว  ตาว  ตชฺชสฺส  วิญฺาณภาคสฺส  ปาตุภาโว  โหติ  ฯ  ยโต  จ โข
อาวุโส   อชฺฌตฺติกญฺเจว   จกฺขุํ   อปริภินฺนํ   โหติ   พาหิรา  จ  รูปา
อาปาถํ    อาคจฺฉนฺติ   ตชฺโช   จ   สมนฺนาหาโร   โหติ   ฯ   เอวํ
ตชฺชสฺส   วิญฺาณภาคสฺส   ปาตุภาโว   โหติ   ฯ   ยํ  ตถาภูตสฺส  รูปํ
ตํ   รูปูปาทานกฺขนฺเธ   สงฺคหํ   คจฺฉติ   ฯ   ยา  ตถาภูตสฺส  เวทนา
สา   เวทนูปาทานกฺขนฺเธ   สงฺคหํ   คจฺฉติ  ฯ  ยา  ตถาภูตสฺส  สญฺา
สา   สญฺูปาทานกฺขนฺเธ   สงฺคหํ  คจฺฉติ  ฯ  เย  ตถาภูตสฺส  สงฺขารา
เต   สงฺขารูปาทานกฺขนฺเธ  สงฺคหํ  คจฺฉนฺติ  ฯ  ยํ  ตถาภูตสฺส  วิญฺาณํ
ตํ วิญฺาณูปาทานกฺขนฺเธ สงฺคหํ คจฺฉติ ฯ
     {๓๔๖.๑}   โส เอวํ ปชานาติ เอวํ กิริเมสํ ปญฺจนฺนํ อุปาทานกฺขนฺธานํ
สงฺคโห  สนฺนิปาโต  สมวาโย  โหติ  ฯ  วุตฺตํ  โข  ปเนตํ  ภควตา โย
ปฏิจฺจสมุปฺปาทํ   ปสฺสติ   โส   ธมฺมํ   ปสฺสติ   โย  ธมฺมํ  ปสฺสติ  โส
ปฏิจฺจสมุปฺปาทํ    ปสฺสตีติ   ฯ   ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนา   โข   ปนิเม   ยทิทํ
ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา    โย   อิเมสุ   ปญฺจสุ   อุปาทานกฺขนฺเธสุ   ฉนฺโท
อาลโย   อนุนโย   อชฺโฌสานํ   โส   ทุกฺขสมุทโย  โย  อิเมสุ  ปญฺจสุ
อุปาทานกฺขนฺเธสุ  ฉนฺทราควินโย  ฉนฺทราคปฺปหานํ  โส  ทุกฺขนิโรโธติ  ฯ
เอตฺตาวตาปิ โข อาวุโส ภิกฺขุโน พหุกตํ โหติ ฯ
     {๓๔๖.๒}   อชฺฌตฺติกญฺเจ  อาวุโส  โสตํ  อปริภินฺนํ โหติ ... ฆานํ
อปริภินฺนํ โหติ ... ชิวฺหา อปริภินฺนา โหติ ... กาโย อปริภินฺโน โหติ ...
อชฺฌตฺติโก  เจ  อาวุโส มโน อปริภินฺโน โหติ พาหิรา จ ธมฺมา น อาปาถํ
อาคจฺฉนฺติ    โน    จ   ตชฺโช   สมนฺนาหาโร   โหติ   เนว   ตาว
ตชฺชสฺส    วิญฺาณภาคสฺส    ปาตุภาโว   โหติ   ฯ   อชฺฌตฺติโก   เจ
อาวุโส    มโน   อปริภินฺโน   โหติ   พาหิรา   จ   ธมฺมา   อาปาถํ
อาคจฺฉนฺติ   โน   จ  ตชฺโช  สมนฺนาหาโร  โหติ  เนว  ตาว  ตชฺชสฺส
วิญฺาณภาคสฺส  ปาตุภาโว  โหติ  ฯ  ยโต  จ  โข  อาวุโส  อชฺฌตฺติโก
เจว   มโน  อปริภินฺโน  โหติ  พาหิรา  จ  ธมฺมา  อาปาถํ  อาคจฺฉนฺติ
ตชฺโช   จ   สมนฺนาหาโร   โหติ   ฯ   เอวํ  ตชฺชสฺส  วิญฺาณภาคสฺส
ปาตุภาโว   โหติ   ฯ   ยํ   ตถาภูตสฺส   รูปํ   ตํ   รูปูปาทานกฺขนฺเธ
สงฺคหํ   คจฺฉติ   ฯ  ยา  ตถาภูตสฺส  เวทนา  สา  เวทนูปาทานกฺขนฺเธ
สงฺคหํ   คจฺฉติ   ฯ   ยา   ตถาภูตสฺส  สญฺา  สา  สญฺูปาทานกฺขนฺเธ
สงฺคหํ  คจฺฉติ  ฯ  เย  ตถาภูตสฺส  สงฺขารา  เต  สงฺขารูปาทานกฺขนฺเธ
สงฺคหํ   คจฺฉนฺติ   ฯ  ยํ  ตถาภูตสฺส  วิญฺาณํ  ตํ  วิญฺาณูปาทานกฺขนฺเธ
สงฺคหํ คจฺฉติ ฯ
     {๓๔๖.๓}   โส เอวํ ปชานาติ เอวํ กิริเมสํ ปญฺจนฺนํ อุปาทานกฺขนฺธานํ
สงฺคโห   สนฺนิปาโต   สมวาโย  โหติ  ฯ  วุตฺตํ  โข  ปเนตํ  ภควตา
โย   ปฏิจฺจสมุปฺปาทํ   ปสฺสติ   โส   ธมฺมํ  ปสฺสติ  โย  ธมฺมํ  ปสฺสติ
โส    ปฏิจฺจสมุปฺปาทํ   ปสฺสตีติ   ฯ   ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนา   โข   ปนิเม
ยทิทํ    ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา   โย   อิเมสุ   ปญฺจสุ   อุปาทานกฺขนฺเธสุ
ฉนฺโท   อาลโย   อนุนโย   อชฺโฌสานํ   โส  ทุกฺขสมุทโย  โย  อิเมสุ
ปญฺจสุ    อุปาทานกฺขนฺเธสุ    ฉนฺทราควินโย    ฉนฺทราคปฺปหานํ    โส
ทุกฺขนิโรโธติ ฯ เอตฺตาวตาปิ โข อาวุโส ภิกฺขุโน พหุกตํ โหตีติ ฯ
     อิทมโวจ   อายสฺมา  สารีปุตฺโต  อตฺตมนา  เต  ภิกฺขู  อายสฺมโต
สารีปุตฺตสฺส ภาสิตํ อภินนฺทุนฺติ ฯ
                    มหาหตฺถิปโทปมสุตฺตํ นิฏฺิตํ อฏฺมํ ฯ
                                    ------------



             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๓๔๙-๓๖๑. http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=12&item=340&items=7              อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=12&item=340&items=7&mode=bracket              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=12&item=340&items=7              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=12&item=340&items=7              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=340              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=8&A=3212              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=8&A=3212              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_12

อ่านหัวข้อแรกอ่านหัวข้อที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหัวข้อถัดไปอ่านหัวข้อสุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :