พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๐ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒ สุตฺต. ที. มหาวคฺโค

                      มหาสุทสฺสนสุตฺตํ
     [๑๖๓]  เอวมฺเม  สุตํ  ฯ  เอกํ  สมยํ  ภควา  กุสินารายํ วิหรติ
อุปวตฺตเน  มลฺลานํ  สาลวเน  อนฺตเร  ยมกสาลานํ  ปรินิพฺพานสมเย  ฯ
อถโข   อายสฺมา   อานนฺโท   เยน  ภควา  เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา
ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทิ   ฯ  เอกมนฺตํ  นิสินฺโน  โข
อายสฺมา   อานนฺโท   ภควนฺตํ   เอตทโวจ  มา  ภนฺเต  ภควา  อิมสฺมึ
ขุทฺทกนครเก    อุชฺชงฺคลนครเก    สาขานครเก    ปรินิพฺพายิ    สนฺติ
ภนฺเต   อญฺานิ   มหานครานิ   เสยฺยถีทํ   จมฺปา   ราชคหํ   สาวตฺถี
สาเกตํ   โกสมฺพี   พาราณสี   เอตฺถ  ภควา  ปรินิพฺพายตุ  เอตฺถ  พหู
ขตฺติยมหาสาลา     พฺราหฺมณมหาสาลา     คหปติมหาสาลา    ตถาคเต
อภิปฺปสนฺนา เต ตถาคตสฺส สรีรปูชํ กริสฺสนฺตีติ ฯ
     {๑๖๓.๑}  มา  เหวํ  อานนฺท  อวจ  ขุทฺทกนครกํ  อุชฺชงฺคลนครกํ
สาขานครกนฺติ  ฯ  ภูตปุพฺพํ  อานนฺท  ราชา  มหาสุทสฺสโน  นาม  อโหสิ
ขตฺติโย  มุทฺธาวสิตฺโต  จาตุรนฺโต  วิชิตาวี ชนปทฏฺาวริยปฺปตฺโต ฯ รญฺโ
อานนฺท มหาสุทสฺสนสฺส อยํ กุสินารา กุสาวตี นาม ราชธานี อโหสิ [๑]- ฯ
ปุรตฺถิเมน  จ  ปจฺฉิเมน  จ  ทฺวาทสโยชนานิ   อายาเมน  อุตฺตเรน  จ
ทกฺขิเณน  จ  สตฺตโยชนานิ  วิตฺถาเรน  กุสาวตี  อานนฺท ราชธานี อิทฺธา
เจว  อโหสิ  ผีตา จ พหุชนา จ อากิณฺณมนุสฺสา จ สุภิกฺขา จ ฯ เสยฺยถาปิ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. สา โข อานนฺท กุสาวตี ปจฺฉิเมน จ ปุรตฺถิเมน จ ฯ
อานนฺท  เทวานํ  อาลกมนฺทา  นาม  ราชธานี  อิทฺธา  เจว  อโหสิ ๑-
ผีตา   จ   พหุชนา   จ   อากิณฺณยกฺขา   จ   สุภิกฺขา   จ  เอวเมว
โข  อานนฺท  กุสาวตี  ราชธานี  อิทฺธา  เจว  อโหสิ  ผีตา  จ พหุชนา
จ   อากิณฺณมนุสฺสา   จ   สุภิกฺขา  จ  ฯ  กุสาวตี  อานนฺท   ราชธานี
ทสหิ   สทฺเทหิ   อวิวิตฺตา   อโหสิ   ทิวา   เจว  รตฺตึ  จ  เสยฺยถีทํ
หตฺถิสทฺเทน    อสฺสสทฺเทน    รถสทฺเทน    เภริสทฺเทน   มุทิงฺคสทฺเทน
วีณาสทฺเทน    คีตสทฺเทน    สมฺมสทฺเทน    ตาลสทฺเทน   อสถ   ปิวถ
ขาทถาติ ทสเมน สทฺเทน ฯ
     {๑๖๓.๒}    กุสาวตี   อานนฺท   ราชธานี   สตฺตหิ   ปากาเรหิ
ปริกฺขิตฺตา   อโหสิ   [๒]-   เอโก   ปากาโร   โสวณฺณมโย   เอโก
รูปิยมโย    ๓-    เอโก    เวฬุริยมโย   เอโก   ผลิกมโย   เอโก
โลหิตงฺกมโย   ๔-   เอโก   มสารคลฺลมโย   เอโก  สพฺพรตนมโย  ฯ
กุสาวติยา   อานนฺท   ราชธานิยา   จตุนฺนํ   วณฺณานํ  ทฺวารานิ  อเหสุํ
เอกํ   ทฺวารํ   โสวณฺณเมยํ   เอกํ   รูปิยมยํ   เอกํ  เวฬุริยมยํ  เอกํ
ผลิกมยํ   ฯ   เอกเมกสฺมึ   ทฺวาเร   สตฺต   สตฺต   เอสิกา  นิขาตา
อเหสุํ  ติโปริสงฺคา  ติโปริสํ  นิขาตา ๕- ทฺวาทสโปริสา ๖- อุพฺเพเธน ฯ
เอกา   เอสิกา   โสวณฺณมยา   เอกา   รูปิยมยา  เอกา  เวฬุริยมยา
เอกา    ผลิกมยา    เอกา    โลหิตงฺกมยา   เอกา   มสารคลฺลมยา
เอกา สพฺพรตนมยา ฯ
     {๑๖๓.๓}    กุสาวตี   อานนฺท   ราชธานี   สตฺตหิ   ตาลปนฺตีหิ
ปริกฺขิตฺตา   อโหสิ   เอกา   ตาลปนฺติ   โสวณฺณมยา  เอกา  รูปิยมยา
เอกา    เวฬุริยมยา    เอกา    ผลิกมยา    เอกา    โลหิตงฺกมยา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. โหติ ฯ ๒ ยุ. ตตฺถ ฯ ๓ ยุ. รูปิมโย ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ ๔ โป.
@โลหิตงฺคมโย ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ ๕ ยุ. ติโปริสํ นิขาตาติ
@อิเม ปาา นตฺถิ ฯ  ๖ ยุ. จตุโปริสา ฯ
เอกา    มสารคลฺลมยา    เอกา    สพฺพรตนมยา   ฯ   โสวณฺณมยสฺส
ตาลสฺส     โสวณฺณมโย     ขนฺโธ    อโหสิ    รูปิยมยานิ    ปตฺตานิ
จ   ผลานิ   จ   ฯ   รูปิยมยสฺส   ตาลสฺส   รูปิยมโย  ขนฺโธ  อโหสิ
โสวณฺณมยานิ    ปตฺตานิ   จ   ผลานิ   จ   ฯ   เวฬุริยสฺส   ตาลสฺส
เวฬุริยมโย   ขนฺโธ   อโหสิ   ผลิกมยานิ   ปตฺตานิ  จ  ผลานิ  จ  ฯ
ผลิกมยสฺส    ตาลสฺส    ผลิกมโย    ขนฺโธ    อโหสิ    เวฬุริยมยานิ
ปตฺตานิ   จ   ผลานิ   จ   ฯ   โลหิตงฺกมยสฺส  ตาลสฺส  โลหิตงฺกมโย
ขนฺโธ    อโหสิ    มสารคลฺลมยานิ    ปตฺตานิ   จ   ผลานิ   จ   ฯ
มสารคลฺลมยสฺส   ตาลสฺส  มสารคลฺลมโย  ขนฺโธ  อโหสิ  โลหิตงฺกมยานิ
ปตฺตานิ จ ปตฺตานิ จ ผลานิ จ ฯ
     {๑๖๓.๔}   สพฺพรตนมยสฺส  ตาลสฺส  สพฺพรตนมโย  ขนฺโธ  อโหสิ
สพฺพรตนมยานิ  ปตฺตานิ  จ  ผลานิ  จ  ฯ  ตาสํ โข ปนานนฺท ตาลปนฺตีนํ
วาเตริตานํ  สทฺโท  อโหสิ  วคฺคู  ๑-  จ  รชนิโย  จ  กมฺมนิโย ๒- จ
มทนิโย   จ   ฯ   เสยฺยถาปิ  อานนฺท  ปญฺจงฺคิกสฺส  ตุริยสฺส  สุวินีตสฺส
สุปฺปฏิตาฬิตสฺส   ๓-   กุสเลหิ   ๔-  สุสมนฺนาหตสฺส  ๕-  สทฺโท  โหติ
วคฺคู  จ  รชนิโย  จ  กมฺมนิโย  จ มทนิโย จ เอวเมว โข อานนฺท ตาสํ
ตาลปนฺตีนํ  วาเตริตานํ  สทฺโท  อโหสิ  วคฺคู  จ  รชนิโย  จ  กมฺมนิโย
จ  มทนิโย  จ  ฯ  เย โข ปนานนฺท เตน สมเยน กุสาวติยา ราชธานิยา
ธุตฺตา   อเหสุํ   โสณฺฑา   ปิปาสา  เต  ตาสํ  ตาลปนฺตีนํ  วาเตริตานํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. วคฺคุ ฯ ๒ ม. ขมนิโย ฯ ยุ. กมนิโย ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ
@๓ ยุ. สุปฺปฏิปตาฬิตสฺส ฯ ๔ ม. สุกุสเลหิ ฯ ๕ ม. สมนฺนาหตสฺส ฯ
สทฺเทน ปริจาเรสุํ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๙๖-๑๙๙.
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=10&item=163&items=1
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=10&item=163&items=1&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=10&item=163&items=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=10&item=163&items=1
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=163
             The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=5&A=5807
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=5&A=5807
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๐
http://84000.org/tipitaka/read/?index_10