พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๗ สุตฺต. ขุ. ขุทฺทกปาฐ-ธมฺมปทคาถา-อุทานํ-อิติวุตฺตก-สุตฺตนิปาตา

     [๓๘๗]   |๓๘๗.๑๐๘๔| ปุริสสฺส หิ ชาตสฺส  กุฐารี ชายเต มุเข
                           ยาย ฉินฺทติ อตฺตานํ            พาโล ทุพฺภาสิตํ ภณํ ฯ
     |๓๘๗.๑๐๘๕| โย นินฺทิยํ ปสํสติ
                          ตํ วา นินฺทติ โย ปสํสิโย
                          วิจินาติ มุเขน โส กลึ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ปริกฺขยํ ฯ  ๒ โป. ปทุเม โข ปน ภิกฺขุ นิรเย ฯ
                          กลินา เตน สุขํ น วินฺทติ ฯ
     |๓๘๗.๑๐๘๖| อปฺปมตฺโต อยํ กลิ ๑-
                          โย อกฺเขสุ ธนปฺปราชโย
                          (สพฺพสฺสาปิ สหาปิ อตฺตนา)
                          อยเมว มหตฺตโร กลิ
                          โย สุคเตสุ มนํ ปโทสเย ฯ
     |๓๘๗.๑๐๘๗| สตํ สหสฺสานํ นิรพฺพุทานํ
                          ฉตฺตึส ๒- จ ปญฺจ จ อพฺพุทานิ
                          ยมริยครหี นิรยํ อุเปติ
                          วาจํ มนญฺจ ปณิธาย ปาปกํ ฯ
     |๓๘๗.๑๐๘๘| อภูตวาที นิรยํ อุเปติ
                          โย วาปิ กตฺวา น กโรมีติ ๓- จาห
                          อุโภปิ เต เปจฺจ สมา ภวนฺติ
                          นิหีนกมฺมา มนุชา หิ ๔- ปรตฺถ ฯ
     |๓๘๗.๑๐๘๙| โย อปฺปทุฏฺฐสฺส นรสฺส ทุสฺสติ
                          สุทฺธสฺส โปสสฺส อนงฺคณสฺส
                          ตเมว พาลํ ปจฺเจติ ปาปํ
                          สุขุโม รโช ปฏิวาตํว ขิตฺโต ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๐| โย โลภคุเณ ๕- อนุยุตฺโต
                          โส วจสา ปริภาสติ อญฺเญ
@เชิงอรรถ: ๑ โป. กลี ฯ ๒ ม. ฉตฺตึสติ ปญฺจ จ ฯ ๓ ม. กโรมิ จาห ฯ ๔ ม. ยุ. หิสทฺโท
@นตฺถิ ฯ ๕ โป. กามคุเณหิ ฯ
                          อสทฺโธ กทริโย อวทญฺญู
                          มจฺฉริ เปสุณิยสฺมึ ๑- อนุยุตฺโต ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๑| มุขทุคฺค วิภูตมนริย
                          ภูนหต ๒- ปาปก ทุกฺกตการิ
                          ปุริสนฺต ๓- กลิ อวชาเต
                          มา พหุภาณิธ เนรยิโกสิ ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๒| รชมากิรสิ ๔- อหิตาย
                          สนฺเต ครหสิ กิพฺพิสฺสการี ๕-
                          พหูนิ [๖]- ทุจฺจริตานิ จริตฺวา
                          คจฺฉสิ โข ปปตํ จิรรตฺตํ ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๓| น หิ นสฺสติ กสฺสจิ กมฺมํ
                          เอติ ห ตํ ลภเตว สุวามิ
                          ทุกฺขํ มนฺโท ปรโลเก
                          อตฺตนิ ปสฺสติ กิพฺพิสฺสการี ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๔| อโยสงฺกุสมาหตฏฺฐานํ
                          ติณฺหธารํ อยสูลมุเปติ
                          อถ ตตฺตํ อโยคุฬสนฺนิภํ
                          โภชนมตฺถิ ตถา ปฏิรูปํ ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๕| น หิ วคฺคุ วทนฺติ วทนฺตา
                          นาภิชวนฺติ น ตาณมุเปนฺติ
@เชิงอรรถ: ๑ โป. เปสุณิยญฺจ ฯ ม. เปสุณิยํ ฯ ๒ ม. ยุ. ภูนหุ ฯ ๓ โป. ปุริสนฺติมอลชาตมาหุ ฯ
@๔ ม. รชมากิรสี ฯ  ๕ ม. ยุ. กิพฺพิสการี ฯ  ๖ ยุ. พหุนิ จ ฯ
                          องฺคาเร สนฺถเต เสนฺติ ๑-
                          อคฺคินิสมํ ปชฺชลิตํ ปวิสนฺติ ๒- ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๖| ชาเลน จ โอนหิยานา
                          ตตฺถ หนนฺติ อโยมยกูเฏหิ
                          อนฺธํ ว ติมิสมายนฺติ
                          ตํ วิตตํ [๓]- ยถา มหิกาโย ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๗| อถ โลหมยํ ปน กุมฺภึ
                          อคฺคินิสมํ ปชฺชลิตํ ปวิสนฺติ
                          ปจฺจนฺติ หิ ตาสุ จิรรตฺตํ
                          อคฺคินิสมาสุ สมุปฺปิลวาสา ๔- ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๘| อถ ปุพฺพโลหิตมิสฺเส
                          ตตฺถ กึ ปจฺจติ ๕- กิพฺพิสฺสการี
                          ยํ ยนฺทิสตํ อธิเสติ
                          ตตฺถ กิลิสฺสติ สมฺผุสฺสมาโน ฯ
     |๓๘๗.๑๐๙๙| ปุฬวาวสเถ สลิลสฺมึ
                          ตตฺถ กึ ปจฺจติ กิพฺพิสฺสการี
                          คนฺตุํ น หิ ตีรมปตฺถิ
                          สพฺพสมา หิ สมนฺตกปลฺลา ๖- ฯ
     |๓๘๗.๑๑๐๐| อสิปตฺตวนํ ๗- ปน ติณฺหํ
                          ตํ ปวิสนฺติ สมุจฺฉินฺนคตฺตา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สยนฺติ ฯ ๒ โป. สพฺพตฺถวาเรสุ อคฺคิ นิสํ ปชฺชลิตํ ฯ ม. คินิสมฺปชฺชลิตํ ฯ
@๓ ม. ยุ. หิ ฯ  ๔ ม. .. ปิลวาเต ฯ ยุ. .. ปิลลาโส ฯ  ๕ โป. ตตฺถ กิลิสฺสติ ฯ
@๖ โป. สมนฺตผุลฺลา ฯ ๗ โป. อสิตวนํ ปุณฺณติณฺณํ ฯ
                          ชิวฺหํ พฬิเสน คเหตฺวา
                          อารจยารจยา วิหนนฺติ ๑- ฯ
     |๓๘๗.๑๑๐๑| อถ เวตฺตรณึ ปน ทุคฺคํ
                          ติณฺหธารํ ขุรธารมุเปนฺติ ๒-
                          ตตฺถ มนฺทา ปปตนฺติ
                          ปาปการา ๓- ปาปานิ กตฺวา ๔- ฯ
     |๓๘๗.๑๑๐๒| ขาทนฺติ หิ ตตฺถ รุทนฺเต
                          สามา สพลา กาโกลคณา จ
                          โสณา สิงฺคาลา ปฏิคิชฺฌา
                          กุลลา วายสา จ วิตุทนฺติ ฯ
     |๓๘๗.๑๑๐๓| กิจฺฉา วตายํ อิธ วุตฺติ
                          ยํ ชโน ปสฺสติ ๕- กิพฺพิสฺสการี
                          ตสฺมา อิธ ชีวิตเสเส
                          กิจฺจกโร สิยา นโร น จ มชฺเช ๖- ฯ
     |๓๘๗.๑๑๐๔| เต คณิตา วิทูหิ ติลวาหา
                          เย ปทุเม นิรเย อุปนีตา
                          นหุตานิ หิ โกฏิโย ปญฺจ ภวนฺติ
                          ทฺวาทส โกฏิสตานิ ปุนญฺญา ๗- ฯ
     |๓๘๗.๑๑๐๕| ยาว ทุกฺขา นิรยา อิธ วุตฺตา
                          ตตฺถปิ ตาว จิรํ วสิตพฺพํ
@เชิงอรรถ: ๑ โป. อารปยา วิหรนฺติ ฯ ม. อารชยารชยา ... ฯ  ๒ ม. ติณฺหธารขุร ... ฯ
@๓ ม. ยุ. ปาปกรา ฯ ๔ ม. ยุ. กริตฺวา ฯ  ๕ ม. ผุสติ ฯ ๖ โป. น ปมชฺชเร ฯ
@ม. น อปฺปมชฺเช ฯ ๗ โป. ปุนญฺเญ ฯ
                           ตสฺมา สุจิเปสลสาธุคุเณสุ
                           วาจํ มนํ ปกตํ ๑- ปริรกฺเขติ ฯ
                                       โกกาลิกสุตฺตํ ทสมํ ฯ
                                          ---------
        สุตฺตนิปาเต ตติยสฺส มหาวคฺคสฺส เอกาทสมํ นาลกสุตฺตํ
     [๓๘๘]   |๓๘๘.๑๑๐๖| ๑๑ อานนฺทชาเต ติทสคเณ ปตีเต
                          สกฺกญฺจ ๒- อินฺทํ สุจิวสเน จ เทเว
                          ทุสฺสํ คเหตฺวา อติริว โถมยนฺเต
                          อสิโต อิสิ อทฺทส ทิวาวิหาเร ฯ
     |๓๘๘.๑๑๐๗| ทิสฺวาน เทเว ปมุทิตมเน ๓- อุทคฺเค
                          จิตฺตึ กริตฺวา อิทมโวจ ๔- ตตฺถ
                          กึ เทวสงฺโฆ อติริว กลฺยรูโป
                          ทุสฺสํ คเหตฺวา รมยถ ๕- กึ ปฏิจฺจ ฯ
     |๓๘๘.๑๑๐๘| ยทาปิ อาสิ อสุเรหิ สงฺคโม ๖-
                          ชโย สุรานํ อสุรา ปราชิตา
                          ตทาปิ เนตาทิโส โลมหํสโน
                          กิมพฺภูตํ ทฏฺฐุ มรู ปโมทิตา ฯ
     |๓๘๘.๑๑๐๙| เสเฬนฺติ คายนฺติ จ วาทยนฺติ ๗-
                          ภุชานิ โผเฏนฺติ ๘- จ นจฺจยนฺติ จ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. สตตํ ฯ ๒ โป. สกํว ฯ ยุ. สกฺกจฺจ ฯ  ๓ ม. ยุ. มุทิตมเน ฯ
@๔ ม. ยุ. อิทมโวจาสิ ฯ ๕ ยุ. ภมุยถ ฯ ๖ ป. สงฺคเห ฯ ๗ ม. ยุ. วาทยนฺติ จ ฯ
@๘ ม. โปเฐนฺติ ฯ
                          ปุจฺฉามิ โวหํ เมรุมุทฺธวาสิเน
                          ธุนาถ เม สํสยํ ขิปฺปํ ๑- มาริสา ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๐| โส โพธิสตฺโต รตนวโร อตุโลฺย
                          มนุสฺสโลเก หิตสุขตาย ๒- ชาโต
                          สกฺยาน คาเม ชนปเท ลุมฺพิเนยฺเย
                          เตนมฺห ตุฏฺฐา อติริว กลฺยรูปา ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๑| โส สพฺพสตฺตุตฺตโม อคฺคปุคฺคโล
                          นราสโภ สพฺพปชานมุตฺตโม
                          วตฺเตสฺสติ ๓- จกฺกํ อิสิวฺหเย วเน
                          นทํว สีโห พลวา มิคาภิภู ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๒| ตํ สทฺทํ สุตฺวา ตุริตมวสรี โส
                          สุทฺโธทนสฺส (ตท) ภวนํ อุปาวิสิ ๔-
                          นิสชฺช ตตฺถ อิทมโวจาปิ ๕- สเกฺย
                          กุหึ กุมาโร อหมฺปิ ทฏฺฐุกาโม ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๓| ตโต กุมารํ ชลิตมิว สุวณฺณํ
                          อุกฺกามุเขว สุกุสลสมฺปหฏฺฐํ
                          ททฺทลฺลมานํ สิริยา อโนมวณฺณํ
                          ทสฺเสสุ ปุตฺตํ อสิตวฺหยสฺส สกฺยา ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๔| ทิสฺวา กุมารํ สิขิมิว ปชฺชลนฺตํ
@เชิงอรรถ: ๑ โป. ม. ยุ. ขิปฺป ฯ ๒ ม. ยุ. หิตสุขตฺถาย ฯ ๓ โป. วตฺติสฺสติ ฯ ๔ ยุ.
@อุปาคมิ ฯ ๕ ม. ยุ. อิทมโวจาสิ ฯ
                          ตาราสภํว นภสิคมํ วิสุทฺธํ
                          สุริยนฺตปนฺตํ สารทริวพฺภมุตฺตํ ๑-
                          อานนฺทชาโต วิปุลมลตฺถ ปีตึ ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๕| อเนกสาขญฺจ สหสฺสมณฺฑลํ
                          ฉตฺตํ มรู ธาเรยฺยุมนฺตลิกฺเข
                          สุวณฺณทณฺฑา วีติปตนฺติ จามรา
                          น ทิสฺสเร จามรฉตฺตคาหกา ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๖| ทิสฺวา ชฏี ๒- กณฺหสิริวฺหโย อิสิ
                          สุวณฺณนิกฺขํ วิย ปณฺฑุกมฺพเล
                          เสตญฺจ ฉตฺตํ ธารยนฺตมุทฺธนิ ๓-
                          อุทคฺคจิตฺโต สุมโน ปฏิคฺคเห ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๗| ปฏิคฺคเหตฺวา ปน สกฺยปุงฺควํ
                          ชิคึสโก ลกฺขณมนฺตปารคู
                          ปสนฺนจิตฺโต คิรมพฺภุทีรยิ
                          อนุตฺตรายํ ทิปทานมุตฺตโม ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๘| อถตฺตโน คมนมนุสฺสรนฺโต
                          อกลฺยรูโป คฬยติ อสฺสุกานิ
                          ทิสฺวาน สกฺยา อิสิมโวจุํ รุทนฺตํ
                          โน เจ กุมาเร ภวิสฺสติ อนฺตราโย ฯ
     |๓๘๘.๑๑๑๙| ทิสฺวาน สเกฺย อิสิมโวจ อกเลฺย
@เชิงอรรถ: ๑ โป. สารททิวาพฺภมุตฺตํ ฯ ม. ยุ. สรสริวพฺ .. ฯ ๒ โป. ยุ. ชฏิ ฯ ๓ ม. ยุ.
@ธริยนฺต .. ฯ
                          นาหํ กุมาเร อหิตมนุสฺสรามิ
                          น จาปิ อสฺส ภวิสฺสติ อนฺตราโย
                          น โอรกายํ อธิมนสา ๑- ภวาถ ฯ
     |๓๘๘.๑๑๒๐| สมฺโพธิยคฺคํ ผุสิสฺสตายํ กุมาโร
                          โส ธมฺมจกฺกํ ปรมวิสุทฺธทสฺสี
                          วตฺเตสฺสตายํ พหุชนหิตานุกมฺปี
                          วิตฺถาริกสฺส ภวิสฺสติ พฺรหฺมจริยํ ฯ
     |๓๘๘.๑๑๒๑| มมญฺจ อายุ น จิรมิธาวเสโส
                          อถนฺตรา เม ภวิสฺสติ กาลกิริยา
                          โสหํ น สุสฺสํ ๒- อสมธุรสฺส ธมฺมํ
                          เตนมฺหิ อฏฺโฏ พฺยสนคโต ๓- อฆาวี ฯ
     |๓๘๘.๑๑๒๒| โส สากิยานํ วิปุลํ ชเนตฺวาน ปีตึ
                          อนฺเตปุรมฺหา นิรคมา ๔- พฺรหฺมจารี
                          โส ภาคิเนยฺยํ สยํ อนุกมฺปมาโน
                          สมาทเปสิ อสมธุรสฺส ธมฺเม
     |๓๘๘.๑๑๒๓| พุทฺโธติ โฆสํ ยทิ ปรโต สุณาสิ
                          สมฺโพธิปตฺโต วิวรติ ๕- ธมฺมมคฺคํ
                          คนฺตฺวาน ตตฺถ สยํ ๖- ปริปุจฺฉมาโน
                          จรสฺสุ ตสฺมึ ภควติ พฺรหฺมจริยํ ฯ
     |๓๘๘.๑๑๒๔| เตนานุสิฏฺโฐ หิตมเนน ตาทินา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อธิมานสา ฯ ๒ ม. โสสฺสํ ฯ  ๓ โป. ม. พฺยสนงฺคโต ฯ ๔ โป. ม. นิคมา ฯ
@๕ ยุ. วีจรติ ฯ ๖ ม. ยุ. สมยํ ฯ
                          อนาคเต ปรมวิสุทฺธทสฺสินา
                          โส นาฬโก อุปจิตปุญฺญสญฺจโย
                          ชินํ ปติกฺขํ ปริวสิ รกฺขิตินฺทฺริโย ฯ
     |๓๘๘.๑๑๒๕| สุตฺวาน โฆสํ ชินวรจกฺกวตฺตเน
                          คนฺตฺวาน ทิสฺวา อิสินิสภํ ปสนฺโน
                          โมเนยฺยเสฏฺฐํ มุนิวรํ ๑- อปุจฺฉิ
                          สมาคเต อสิตวฺหยสฺส สาสเนติ ฯ
                                      วตฺถุกถา ๒- นิฏฺฐิตา ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๕ หน้าที่ ๔๖๑-๔๗๐.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=25&item=387&items=2
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=25&item=387&items=2&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=25&item=387&items=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=25&item=387&items=2
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=387
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕
https://84000.org/tipitaka/read/?index_25
https://84000.org/tipitaka/english/?index_25