[๖๒๐] เอกํ สมยํ ภควา โกสเลสุ จาริกํ จรมาโน มหตา
ภิกฺขุสงฺเฆน สทฺธึ เยน นาฬนฺทา ตทวสริ ฯ ตตฺร สุทํ ภควา
นาฬนฺทายํ วิหรติ ปาวาริกมฺพวเน ฯ เตน โข ปน สมเยน
นาฬนฺทา ทุพฺภิกฺขา โหติ ทฺวีหิติกา เสตฏฺฐิกา สลากาวุตฺตา ฯ
เตน โข ปน สมเยน นิคณฺโฐ นาฏปุตฺโต นาฬนฺทายํ ปฏิวสติ
มหติยา นิคณฺฐปริสาย สทฺธึ ฯ อถ โข อสิพนฺธกปุตฺโต
คามณี นิคณฺฐสาวโก เยน นิคณฺโฐ นาฏปุตฺโต เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา นิคณฺฐํ นาฏปุตฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมตฺตํ นิสีทิ ฯ
{๖๒๐.๑} เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อสิพนฺธกปุตฺตํ คามณึ
นิคณฺโฐ นาฏปุตฺโต เอตทโวจ เอหิ ตฺวํ คามณิ สมณสฺส โคตมสฺส
วาทํ อาโรเปหิ เอวํ เต กลฺยาโณ กิตฺติสทฺโท อพฺภุคฺคจฺฉิสฺสติ
อสิพนฺธกปุตฺเตน คามณินา สมณสฺส โคตมสฺส เอวํมหิทฺธิกสฺส
เอวํมหานุภาวสฺส วาโท อาโรปิโตติ ฯ กถํ ปนาหํ ภนฺเต สมณสฺส
โคตมสฺส เอวํมหิทฺธิกสฺส เอวํมหานุภาวสฺส วาทํ อาโรเปมีติ ๑- ฯ
เอหิ ตฺวํ คามณิ เยน สมโณ โคตโม เตนุปสงฺกม อุปสงฺกมิตฺวา
สมณํ โคตมํ เอวํ วเทหิ นนุ ภนฺเต ภควา อเนกปริยาเยน
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อาโรเปสฺสามีติ ฯ
กุลานํ อนุทยํ วณฺเณติ อนุรกฺขํ วณฺเณติ อนุกมฺปํ วณฺเณตีติ ฯ
สเจ เต ๑- คามณิ สมโณ โคตโม เอวํ ปุฏฺโฐ เอวํ พฺยากโรติ
เอวํ คามณิ ตถาคโต อเนกปริยาเยน กุลานํ อนุทยํ วณฺเณติ
อนุรกฺขํ วณฺเณติ อนุกมฺปํ วณฺเณตีติ ฯ ตเมนํ ตฺวํ เอวํ
วเทยฺยาสิ อถ กิญฺจรหิ ภนฺเต ภควา นาฬนฺเท ทุพฺภิกฺเข
ทฺวีหิติเก เสตฏฺฐิเก สลากาวุตฺเต มหตา ภิกฺขุสงฺเฆน สทฺธึ
จาริกญฺจรติ อุจฺเฉทาย ภควา กุลานํ ปฏิปนฺโน อนยาย ภควา
กุลานํ ปฏิปนฺโน อุปฆาตาย ภควา กุลานํ ปฏิปนฺโนติ ฯ อิมํ
โข เต คามณิ สมโณ โคตโม อุภโตโกฏิกํ ปญฺหํ ปุฏฺโฐ
เนว สกฺขติ อุคฺคิลิตุํ เนว สกฺขติ โอคิลิตุนฺติ ฯ
[๖๒๑] เอวํ ภนฺเตติ โข อสิพนฺธกปุตฺโต คามณี นิคณฺฐสฺส
นาฏปุตฺตสฺส ปฏิสฺสุตฺวา อุฏฺฐายาสนา นิคณฺฐํ นาฏปุตฺตํ
อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ
นิสินฺโน โข อสิพนฺธกปุตฺโต คามณี ภควนฺตํ เอตทโวจ นนุ
ภนฺเต ภควา อเนกปริยาเยน กุลานํ อนุทยํ วณฺเณติ อนุรกฺขํ
วณฺเณติ อนุกมฺปํ วณฺเณตีติ ฯ เอวํ คามณิ ตถาคโต อเนกปริยาเยน
กุลานํ อนุทยํ วณฺเณติ อนุรกฺขํ วณฺเณติ อนุกมฺปํ วณฺเณตีติ ฯ
อถ กิญฺจรหิ ภนฺเต ภควา นาฬนฺเท ทุพฺภิกฺเข ทฺวีหิติเก
เสตฏฺฐิเก สลากาวุตฺเต มหตา ภิกฺขุสงฺเฆน สทฺธึ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. โข ฯ
จาริกํ จรติ อุจฺเฉทาย ภควา กุลานํ ปฏิปนฺโน อนยาย ภควา
กุลานํ ปฏิปนฺโน อุปฆาตาย ภควา กุลานํ ปฏิปนฺโนติ ฯ
[๖๒๒] อิโต โส คามณิ เอกนวุโต กปฺโป ยมหํ อนุสฺสรามิ
นาภิชานามิ กิญฺจิ กุลํ ปกฺกภิกฺขาทาเนน อุปหตปุพฺพํ ฯ อถ
โข ยานิ ตานิ กุลานิ อทฺธานิ มหทฺธนานิ มหาโภคานิ
ปหูตชาตรูปรชตานิ ปหูตวิตฺตูปกรณานิ ปหูตธนธญฺญานิ
สพฺพานิ ตานิ ทานสมฺภูตานิ เจว สจฺจสมฺภูตานิ จ สญฺญมสมฺภูตานิ จ ๑- ฯ
อฏฺฐ คามณิ เหตู อฏฺฐ ปจฺจยา กุลานํ อุปฆาตาย ราชโต วา กุลานิ
อุปฆาตํ คจฺฉนฺติ โจรโต วา กุลานิ อุปฆาตํ คจฺฉนฺติ อคฺคิโต
วา กุลานิ อุปฆาตํ คจฺฉนฺติ อุทกโต วา กุลานิ อุปฆาตํ คจฺฉนฺติ
นิหิตํ วา ฐานา ๒- วิคจฺฉติ ๓- ทุปฺปยุตฺตา วา กมฺมนฺตา
วิปชฺชนฺติ ๔- กุเล วา กุลงฺคาโรติ อุปปชฺชติ โย เต โภเค
วิกิรติ วิธมติ วิทฺธํเสติ อนิจฺจตาเยว อฏฺฐมีติ ฯ
{๖๒๒.๑} อิเม โข คามณิ อฏฺฐ เหตู อฏฺฐ ปจฺจยา กุลานํ
อุปฆาตาย ฯ อิเมสุ โข คามณิ อฏฺฐสุ เหตูสุ อฏฺฐสุ ปจฺจเยสุ
สํวิชฺชมาเนสุ โย มํ เอวํ วเทยฺย อุจฺเฉทาย ภควา กุลานํ
ปฏิปนฺโน อนยาย ภควา กุลานํ ปฏิปนฺโน อุปฆาตาย ภควา
กุลานํ ปฏิปนฺโนติ ฯ ตํ คามณิ วาจํ อปฺปหาย ตํ จิตฺตํ อปฺปหาย
ตํ ทิฏฺฐึ อปฺปฏินิสฺสชฺชิตฺวา ยถาภตํ นิกฺขิตฺโต เอวํ นิรเยติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สามญฺญสํภูตานิ จ ฯ ๒ สี. ยุ. อยํ ปาโฐ นตฺถิ ฯ ๓ สี. ยุ. นาธิคจฺฉนฺติ ฯ
@๔ ยุ. กมฺมนฺตํ ชหนฺติ ฯ
เอวํ วุตฺเต อสิพนฺธกปุตฺโต คามณี ภควนฺตํ เอตทโวจ อภิกฺกนฺตํ
ภนฺเต อภิกฺกนฺตํ ภนฺเต ฯเปฯ อุปาสกํ มํ ภควา ธาเรตุ
อชฺชตคฺเค ปาณุเปตํ สรณงฺคตนฺติ ฯ นวมํ ฯ
[๖๒๓] เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ
เตน โข ปน สมเยน ราชนฺเตปุเร ราชปริสาย
สนฺนิสินฺนานํ สนฺนิปติตานํ อยมนฺตรากถา อุทปาทิ กปฺปติ สมณานํ
สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ
ปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตนฺติ ฯ
[๖๒๔] เตน โข ปน สมเยน มณิจูฬโก คามณี ตสฺสํ
ปริสายํ นิสินฺโน โหติ ฯ อถ โข มณิจูฬโก คามณี ตํ ปริสํ
เอตทโวจ มา อยฺยา เอวํ อวจุตฺถ น กปฺปติ สมณานํ
สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ น สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา
ชาตรูปรชตํ น ปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ
นิกฺขิตฺตมณิสุวณฺณา สมณา สกฺยปุตฺติยา อเปตชาตรูปรชตาติ ฯ
อสกฺขิ โข มณิจูฬโก คามณี ตํ ปริสํ สญฺญาเปตุํ ฯ
[๖๒๕] อถ โข มณิจูฬโก คามณี เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ
นิสินฺโน โข มณิจูฬโก คามณี ภควนฺตํ เอตทโวจ อิธ ภนฺเต
ราชนฺเตปุเร ราชปริสาย สนฺนิสินฺนานํ สนฺนิปติตานํ อยมนฺตรากถา
อุทปาทิ กปฺปติ สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ สาทิยนฺติ
สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ ปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา
สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตนฺติ ฯ เอวํ วุตฺเต อหํ ภนฺเต ตํ
ปริสํ เอตทโวจํ มา อยฺยา เอวํ อวจุตฺถ น กปฺปติ สมณานํ
สกฺยปุตฺติยานํ ชาตรูปรชตํ น สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา
ชาตรูปรชตํ น ปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ
นิกฺขิตฺตมณิสุวณฺณา สมณา สกฺยปุตฺติยา อเปตชาตรูปรชตาติ ฯ
อสกฺขึ โขหํ ภนฺเต ตํ ปริสํ สญฺญาเปตุํ ฯ กจฺจาหํ ภนฺเต
เอวํ พฺยากรมาโน วุตฺตวาที เจว ภควโต โหมิ น จ ภควนฺตํ
อภูเตน อพฺภาจิกฺขามิ ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ พฺยากโรมิ น จ โกจิ
สหธมฺมิโก วาทานุปาโต ๑- คารยฺหํ ฐานํ อาคจฺฉตีติ ฯ
[๖๒๖] ตคฺฆ ตฺวํ คามณิ เอวํ พฺยากรมาโน วุตฺตวาที เจว
เม อโหสิ น จ มํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขสิ ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ
พฺยากโรสิ น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุปาโต ๑- คารยฺหํ
ฐานํ อาคจฺฉติ ฯ น หิ คามณิ กปฺปติ สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ
ชาตรูปรชตํ น สาทิยนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ
น ปฏิคฺคณฺหนฺติ สมณา สกฺยปุตฺติยา ชาตรูปรชตํ
นิกฺขิตฺตมณิสุวณฺณา สมณา สกฺยปุตฺติยา อเปตชาตรูปรชตา ฯ
ยสฺส โข คามณิ ชาตรูปรชตํ กปฺปติ ปญฺจปิ ตสฺส กามคุณา กปฺปนฺติ
ยสฺส ปญฺจ กามคุณา กปฺปนฺติ ตสฺสปิ ชาตรูปรชตํ กปฺปติ ๒-
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วาทานุวาโท ฯ เอวมุปริปิ ฯ ๒ สี. ม. อิทํ ปาฐตฺตยํ น ทิสฺสติ ฯ
เอกํเสเนตํ คามณิ ธาเรยฺยาสิ อสฺสมณธมฺโม อสกฺยปุตฺติยธมฺโมติ ฯ
อปิ จาหํ คามณิ เอวํ วทามิ ติณํ ติณตฺถิเกน ปริเยสิตพฺพํ ทารุํ
ทารุตฺถิเกน ปริเยสิตพฺพํ สกฏํ สกฏตฺถิเกน ปริเยสิตพฺพํ ปุริโส
ปุริสตฺถิเกน ปริเยสิตพฺโพ ฯ น เตฺววาหํ คามณิ เกนจิ ปริยาเยน
ชาตรูปรชตํ สาทิตพฺพํ ปริเยสิตพฺพนฺติ วทามีติ ฯ ทสมํ ฯ
[๖๒๗] เอกํ สมยํ ภควา มลฺเลสุ วิหรติ อุรุเวลกปฺปํ
นาม มลฺลานํ นิคโม ฯ อถ โข คนฺธภโก คามณี ๑- เยน ภควา
เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ
นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข คนฺธภโก คามณี ภควนฺตํ
เอตทโวจ สาธุ เม ภนฺเต ภควา ทุกฺขสฺส สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ
เทเสตูติ ฯ อหญฺเจ เต คามณิ อตีตมทฺธานํ อารพฺภ ทุกฺขสฺส
สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ เทเสยฺยํ เอวํ อโหสิ อตีตมทฺธานนฺติ ฯ
ตตฺร เต สิยา กงฺขา สิยา วิมติ ฯ อหญฺเจ เต คามณิ
อนาคตมทฺธานํ อารพฺภ ทุกฺขสฺส สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ
เทเสยฺยํ เอวํ ภวิสฺสติ อนาคตมทฺธานนฺติ ฯ ตตฺราปิ เต สิยา
กงฺขา สิยา วิมติ ฯ อปิ จาหํ คามณิ อิเธว นิสินฺโน เอตฺเถว เต
นิสินฺนสฺส ทุกฺขสฺส สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ เทเสสฺสามิ ตํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ภทฺรโก คามณิ ฯ ยุ. ภทฺรคโก คามณิ ฯ
สุโณหิ สาธุกํ มนสิกโรหิ ภาสิสฺสามีติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข
คนฺธภโก คามณี ภควโต ปจฺจสฺโสสิ ฯ ภควา เอตทโวจ
ตํ กึ มญฺญสิ คามณิ อตฺถิ เต อุรุเวลกปฺเป มนุสฺสา เยสํ เต
วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา อุปฺปชฺเชยฺยุํ
โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาติ ฯ อตฺถิ เม ภนฺเต
อุรุเวลกปฺเป มนุสฺสา เยสํ เม วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา วา
ครหาย วา อุปฺปชฺเชยฺยุํ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาติ ฯ
อตฺถิ ปน เต คามณิ อุรุเวลกปฺเป มนุสฺสา เยสํ เต วเธน วา
พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา นุปฺปชฺเชยฺยุํ โสกปริเทวทุกฺข-
โทมนสฺสุปายาสาติ ฯ อตฺถิ เม ภนฺเต อุรุเวลกปฺเป มนุสฺสา
เยสํ เม วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา นุปฺปชฺเชยฺยุํ
โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาติ ฯ โก นุ โข คามณิ เหตุ
โก ปจฺจโย เยน เต เอกจฺจานํ อุรุเวลกปฺปิยานํ มนุสฺสานํ
วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา อุปฺปชฺเชยฺยุํ
โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา ฯ โก วา ปน คามณิ เหตุ
โก ปจฺจโย เยน เต เอกจฺจานํ อุรุเวลกปฺปิยานํ มนุสฺสานํ วเธน
วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา นุปฺปชฺเชยฺยุํ โสกปริเทว-
ทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาติ ฯ เยสํ เม ภนฺเต อุรุเวลกปฺปิยานํ
มนุสฺสานํ วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา อตฺถิ เม เตสุ
ฉนฺทราโค ฯ เยสมฺปน เม ภนฺเต อุรุเวลกปฺปิยานํ มนุสฺสานํ
วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา นุปฺปชฺเชยฺยุํ
โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา นตฺถิ เม เตสุ ฉนฺทราโคติ ฯ
อิมินา ตฺวํ คามณิ ธมฺเมน ทิฏฺเฐน วิทิเตน อกาลิเกน ปตฺเตน
ปริโยคาเฬฺหน อตีตานาคเต นยํ เนหิ ยํ โข กิญฺจิ อตีตมทฺธานํ
ทุกฺขํ อุปฺปชฺชมานํ อุปฺปชฺชิ สพฺพนฺตํ ฉนฺทมูลกํ ฉนฺทนิทานํ
ฉนฺโท หิ มูลํ ทุกฺขสฺส ฯ ยมฺปิ หิ กิญฺจิ อนาคตมทฺธานํ ทุกฺขํ
อุปฺปชฺชมานํ อุปฺปชฺชิสฺสติ สพฺพนฺตํ ฉนฺทมูลกํ ฉนฺทนิทานํ
ฉนฺโท หิ มูลํ ทุกฺขสฺสาติ ฯ อจฺฉริยํ ภนฺเต อพฺภุตํ ภนฺเต
ยาว สุภาสิตญฺจิทํ เตน ภควตา ยงฺกิญฺจิ อตีตมทฺธานํ ทุกฺขํ
อุปฺปชฺชมานํ อุปฺปชฺชิ สพฺพนฺตํ ฉนฺทมูลกํ ฉนฺทนิทานํ ฉนฺโท
หิ มูลํ ทุกฺขสฺสาติ ฯ ยงฺกิญฺจิ อนาคตมทฺธานํ ทุกฺขํ อุปฺปชฺชมานํ
อุปฺปชฺชิสฺสติ สพฺพนฺตํ ฉนฺทมูลกํ ฉนฺทนิทานํ ฉนฺโท หิ มูลํ
ทุกฺขสฺสาติ ฯ อตฺถิ เม ภนฺเต จิรวาสี นาม กุมาโร พหิ
อาวสเถ ปฏิวสติ โส ขฺวาหํ ภนฺเต กาลสฺเสว วุฏฺฐาย ปุริสํ
อุยฺโยเชมิ คจฺฉ ภเณ จิรวาสึ กุมารํ ชานาหีติ ฯ ยาวกีวญฺจ
ภนฺเต โส ปุริโส นาคจฺฉติ ตสฺส เม โหเตว อญฺญถตฺตํ มา
เหวํ ๑- จิรวาสิสฺส กุมารสฺส กิญฺจิ อาพาธเยถาติ ๒- ฯ
[๖๒๘] ตํ กึ มญฺญสิ คามณิ จิรวาสิสฺส [๓]- กุมารสฺส
วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เหว ฯ ๒ ม. อาพาธยิสฺสถาติ ฯ ยุ. อาพาธเยสฺสติ ฯ ๓ ยุ. เต ฯ
จิรวาสิสฺส เม ภนฺเต กุมารสฺส วเธน วา พนฺเธน วา ชานิยา
วา ครหาย วา ชีวิตสฺสปิ สิยา อญฺญถตฺตํ กึ ปน เม
นุปฺปชฺชิสฺสนฺติ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาติ ฯ
อิมินา โข เอตํ คามณิ ปริยาเยน เวทิตพฺพํ ยงฺกิญฺจิ ทุกฺขํ
อุปฺปชฺชมานํ อุปฺปชฺชติ สพฺพนฺตํ ฉนฺทมูลกํ ฉนฺทนิทานํ
ฉนฺโท หิ มูลํ ทุกฺขสฺสาติ ฯ ตํ กึ มญฺญสิ คามณิ ยทา เต
จิรวาสิมาตา อทิฏฺฐา อโหสิ อสฺสุตา อโหสิ เต จิรวาสิมาตุยา
ฉนฺโท วา ราโค วา เปมํ วาติ ฯ โน เหตํ ภนฺเต ฯ ทสฺสนํ วา
เต คามณิ อาคมฺม สวนํ วา [๑]- เอวํ เต อโหสิ จิรวาสิมาตุยา
ฉนฺโท วา ราโค วา เปมํ วาติ ฯ เอวํ ภนฺเต ฯ
{๖๒๘.๑} ตํ กึ มญฺญสิ คามณิ จิรวาสิมาตุยา เต วเธน วา
พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา อุปฺปชฺเชยฺยุํ โสกปริเทว-
ทุกฺขโทมนสฺสุปายาสาติ ฯ จิรวาสิมาตุยา เม ภนฺเต วเธน
วา พนฺเธน วา ชานิยา วา ครหาย วา ชีวิตสฺสปิ สิยา
อญฺญถตฺตํ กึ ปน เม นุปฺปชฺชิสฺสนฺติ โสกปริเทวทุกฺข-
โทมนสฺสุปายาสาติ ฯ อิมินา โข เอตํ คามณิ ปริยาเยน
เวทิตพฺพํ ยงฺกิญฺจิ ทุกฺขํ อุปฺปชฺชมานํ อุปฺปชฺชติ สพฺพนฺตํ
ฉนฺทมูลกํ ฉนฺทนิทานํ ฉนฺโท หิ มูลํ ทุกฺขสฺสาติ ฯ เอกาทสมํ ฯ
[๖๒๙] อถ โข ราสิโย คามณี เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ
นิสินฺโน โข ราสิโย คามณี ภควนฺตํ เอตทโวจ สุตมฺเมตํ ภนฺเต
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. เต คามณิ อาคมฺม ฯ
สมโณ โคตโม สพฺพํ ตปํ ครหติ สพฺพํ ตปสฺสึ ลูขชีวึ เอกํเสน
อุปวทติ อุปกฺโกสตีติ ฯ เย เต ภนฺเต เอวมาหํสุ สมโณ โคตโม
สพฺพํ ตปํ ครหติ สพฺพํ ตปสฺสึ ลูขชีวึ เอกํเสน อุปวทติ
อุปกฺโกสตีติ ฯ กจฺจิ เต ภนฺเต ภควโต วุตฺตวาทิโน น จ
ภควนฺตํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขนฺติ ธมฺมสฺส จานุธมฺมํ พฺยากโรนฺติ
น จ โกจิ สหธมฺมิโก วาทานุปาโต คารยฺหํ ฐานํ อาคจฺฉตีติ ฯ เย
เต คามณิ เอวมาหํสุ สมโณ โคตโม สพฺพํ ตปํ ครหติ สพฺพํ
ตปสฺสึ ลูขชีวึ เอกํเสน อุปวทติ อุปกฺโกสตีติ ฯ น เม เต
วุตฺตวาทิโน อพฺภาจิกฺขนฺติ จ ปน มนฺเต อสตา อภูเตน ๑- ฯ
[๖๓๐] เทฺวเม คามณิ อนฺตา ปพฺพชิเตน น เสวิตพฺพา โย
จายํ กาเมสุ กามสุขลฺลิกานุโยโค หีโน คมฺโม โปถุชฺชนิโก
อนริโย อนตฺถสญฺหิโต โย จายํ อตฺตกิลมถานุโยโค ทุกฺโข
อนริโย อนตฺถสญฺหิโต ฯ เอเต เต คามณิ อุโภ อนฺเต อนุปคมฺม
มชฺฌิมา ปฏิปทา ตถาคเตน อภิสมฺพุทฺธา จกฺขุกรณี ญาณกรณี
อุปสมาย อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สํวตฺตติ ฯ กตมา
จ สา คามณิ มชฺฌิมา ปฏิปทา ตถาคเตน อภิสมฺพุทฺธา จกฺขุกรณี
ญาณกรณี อุปสมาย อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย
สํวตฺตติ ฯ อยเมว อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค ฯ เสยฺยถีทํ ฯ
สมฺมาทิฏฺฐิ ฯเปฯ สมฺมาสมาธิ ฯ อยํ โข สา คามณิ มชฺฌิมา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อสตา ตุจฺฉา อภูเตน ฯ
ปฏิปทา ตถาคเตน อภิสมฺพุทฺธา จกฺขุกรณี ญาณกรณี
อุปสมาย อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สํวตฺตติ ฯ
[๖๓๑] ตโยเม ๑- คามณิ กามโภคิโน สนฺโต สํวิชฺชมานา
โลกสฺมึ ฯ กตเม ตโย ฯ อิธ คามณิ เอกจฺโจ กามโภคี
อธมฺเมน โภเค ปริเยสติ สาหเสน อธมฺเมน โภเค ปริเยสิตฺวา
สาหเสน น อตฺตานํ สุเขติ น ๒- ปีเณติ น สํวิภชติ น ปุญฺญานิ
กโรติ ฯ อิธ ปน คามณิ เอกจฺโจ กามโภคี อธมฺเมน โภเค
ปริเยสติ สาหเสน อธมฺเมน โภเค ปริเยสิตฺวา สาหเสน อตฺตานํ
สุเขติ ปีเณติ น สํวิภชติ น ปุญฺญานิ กโรติ ฯ อิธ ปน คามณิ
เอกจฺโจ กามโภคี อธมฺเมน โภเค ปริเยสติ สาหเสน อธมฺเมน
โภเค ปริเยสิตฺวา สาหเสน อตฺตานํ สุเขติ ปีเณติ สํวิภชติ
ปุญฺญานิ กโรติ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๘ หน้าที่ ๓๙๘-๔๐๘.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=18&item=620&items=12
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=18&item=620&items=12&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=18&item=620&items=12
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=18&item=620&items=12
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=620
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๘
https://84000.org/tipitaka/read/?index_18
https://84000.org/tipitaka/english/?index_18
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
