พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๔ สุตฺต. ม. มูลปณฺณาสกํ

                     สุตฺตนฺตปิฏเก มชฺฌิมนิกายสฺส
                                 ปโม ภาโค
                                     -------
                                มูลปณฺณาสกํ
           นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ
                               มูลปริยายวคฺโค
                                     -------
                                มูลปริยายสุตฺตํ
     [๑]   เอวมฺเม   สุตํ   เอกํ   สมยํ  ภควา  อุกฺกฏฺายํ  วิหรติ
สุภควเน   สาลราชมูเล   ฯ   ตตฺร   โข   ภควา   ภิกฺขู  อามนฺเตสิ
ภิกฺขโวติ   ฯ   ภทนฺเตติ   เต   ภิกฺขู  ภควโต  ปจฺจสฺโสสุํ  ฯ  ภควา
เอตทโวจ   สพฺพธมฺมมูลปริยายํ   โว   ภิกฺขเว   เทสิสฺสามิ   ๑-   ตํ
สุณาถ   สาธุกํ   มนสิกโรถ   ภาสิสฺสามีติ   ฯ  เอวมฺภนฺเตติ  โข  เต
ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํ ฯ
     [๒]   ภควา   เอตทโวจ   อิธ   ภิกฺขเว   อสฺสุตวา  ปุถุชฺชโน
อริยานํ    อทสฺสาวี    อริยธมฺมสฺส    อโกวิโท   อริยธมฺเม   อวินีโต
สปฺปุริสานํ     อทสฺสาวี    สปฺปุริสธมฺมสฺส    อโกวิโท    สปฺปุริสธมฺเม
อวินีโต    ปวึ    ปวิโต    สญฺชานาติ   ปวึ   ปวิโต   สญฺตฺวา
ปวึ    มญฺติ    ปวิยา    มญฺติ    ปวิโต    มญฺติ   ปวิมฺเมติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เทเสสฺสามิ ฯ
มญฺติ   ปวึ   อภินนฺทติ   ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  อปริญฺาตํ  ตสฺสาติ
วทามิ ฯ
     {๒.๑}   อาปํ   อาปโต   สญฺชานาติ   อาปํ  อาปโต  สญฺตฺวา
อาปํ    มญฺติ    อาปสฺมึ    มญฺติ    อาปโต    มญฺติ   อาปมฺเมติ
มญฺติ   อาปํ   อภินนฺทติ   ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  อปริญฺาตํ  ตสฺสาติ
วทามิ ฯ
     {๒.๒}   เตชํ  เตชโต  สญฺชานาติ  เตชํ  เตชโต  สญฺตฺวา เตชํ
มญฺติ    เตชสฺมึ    มญฺติ    เตชโต    มญฺติ   เตชมฺเมติ   มญฺติ
เตชํ อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๓}   วายํ  วายโต  สญฺชานาติ  วายํ  วายโต  สญฺตฺวา วายํ
มญฺติ    วายสฺมึ    มญฺติ    วายโต    มญฺติ   วายมฺเมติ   มญฺติ
วายํ อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๔}   ภูเต  ภูตโต  สญฺชานาติ  ภูเต  ภูตโต  สญฺตฺวา  ภูเต
มญฺติ   ภูเตสุ   มญฺติ   ภูตโต   มญฺติ   ภูเต   เมติ  มญฺติ  ภูเต
อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๕}   เทเว  เทวโต  สญฺชานาติ เทเว เทวโต สญฺตฺวา เทเว
มญฺติ   เทเวสุ   มญฺติ  เทวโต  มญฺติ  เทเว  เมติ  มญฺติ  เทเว
อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๖}   ปชาปตึ   ปชาปติโต   สญฺชานาติ   ปชาปตึ  ปชาปติโต
สญฺตฺวา     ปชาปตึ     มญฺติ    ปชาปติสฺมึ    มญฺติ    ปชาปติโต
มญฺติ    ปชาปติมฺเมติ   มญฺติ   ปชาปตึ   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ   กิสฺส
เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๗}   พฺรหฺมํ พฺรหฺมโต สญฺชานาติ พฺรหฺมํ พฺรหฺมโต สญฺตฺวา พฺรหฺมํ
มญฺติ     พฺรหฺมนิ    มญฺติ    พฺรหฺมโต    มญฺติ    พฺรหฺมํ    เมติ
มญฺติ   พฺรหฺมํ   อภินนฺทติ  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  อปริญฺาตํ  ตสฺสาติ
วทามิ ฯ
     {๒.๘}   อาภสฺสเร  อาภสฺสรโต  สญฺชานาติ อาภสฺสเร อาภสฺสรโต
สญฺตฺวา    อาภสฺสเร    มญฺติ    อาภสฺสเรสุ   มญฺติ   อาภสฺสรโต
มญฺติ    อาภสฺสเร   เมติ   มญฺติ   อาภสฺสเร   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ
กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๙}   สุภกิเณฺห   ๑-   สุภกิณฺหโต   สญฺชานาติ    สุภกิเณฺห
สุภกิณฺหโต     สญฺตฺวา    สุภกิเณฺห    มญฺติ    สุภกิเณฺหสุ    มญฺติ
สุภกิณฺหโต     มญฺติ     สุภกิเณฺห     เมติ     มญฺติ     สุภกิเณฺห
อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๐}   เวหปฺผเล    เวหปฺผลโต    สญฺชานาติ   เวหปฺผเล
เวหปฺผลโต    สญฺตฺวา    เวหปฺผเล    มญฺติ   เวหปฺผเลสุ   มญฺติ
เวหปฺผลโต     มญฺติ     เวหปฺผเล    เมติ    มญฺติ    เวหปฺผเล
อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๑}   อภิภุํ   อภิภูโต   สญฺชานาติ  อภิภุํ  อภิภูโต  สญฺตฺวา
อภิภุํ    มญฺติ    อภิภุสฺมึ    มญฺติ    อภิภูโต    มญฺติ   อภิภุมฺเมติ
มญฺติ   อภิภุํ   อภินนฺทติ   ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  อปริญฺาตํ  ตสฺสาติ
วทามิ ฯ
     {๒.๑๒}   อากาสานญฺจายตนํ   อากาสานญฺจายตนโต   สญฺชานาติ
อากาสานญฺจายตนํ           อากาสานญฺจายตนโต          สญฺตฺวา
อากาสานญฺจายตนํ       มญฺติ      อากาสานญฺจายตนสฺมึ      มญฺติ
อากาสานญฺจายตนโต          มญฺติ         อากาสานญฺจายตนมฺเมติ
มญฺติ           อากาสานญฺจายตนํ          อภินนฺทติ          ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. สุภกิณฺเณ ฯ สพฺพตฺถา อีทิสเมว ฯ
ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๓}   วิญฺาณญฺจายตนํ          วิญฺาณญฺจายตนโต
สญฺชานาติ วิญฺาณญฺจายตนํ วิญฺาณญฺจายตนโต
สญฺตฺวา       วิญฺาณญฺจายตนํ       มญฺติ       วิญฺาณญฺจายตนสฺมึ
มญฺติ       วิญฺาณญฺจายตนโต      มญฺติ      วิญฺาณญฺจายตนมฺเมติ
มญฺติ    วิญฺาณญฺจายตนํ    อภินนฺทติ    ฯ    ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ
อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๔}   อากิญฺจญฺายตนํ          อากิญฺจญฺายตนโต
สญฺชานาติ อากิญฺจญฺายตนํ อากิญฺจญฺายตนโต
สญฺตฺวา       อากิญฺจญฺายตนํ       มญฺติ       อากิญฺจญฺายตนสฺมึ
มญฺติ       อากิญฺจญฺายตนโต      มญฺติ      อากิญฺจญฺายตนมฺเมติ
มญฺติ    อากิญฺจญฺายตนํ    อภินนฺทติ    ฯ    ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ
อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๕}   เนวสญฺานาสญฺายตนํ     เนวสญฺานาสญฺายตนโต
สญฺชานาติ       เนวสญฺานาสญฺายตนํ       เนวสญฺานาสญฺายตนโต
สญฺตฺวา    เนวสญฺานาสญฺายตนํ    มญฺติ   เนวสญฺานาสญฺายตนสฺมึ
มญฺติ   เนวสญฺานาสญฺายตนโต   มญฺติ   เนวสญฺานาสญฺายตนมฺเมติ
มญฺติ   เนวสญฺานาสญฺายตนํ   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ   กิสฺส   เหตุ  ฯ
อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๖}   ทิฏฺ    ทิฏฺโต    สญฺชานาติ    ทิฏฺ    ทิฏฺโต
สญฺตฺวา    ทิฏฺ    มญฺติ    ทิฏฺสฺมึ    มญฺติ    ทิฏฺโต    มญฺติ
ทิฏฺมฺเมติ   มญฺติ  ทิฏฺ  อภินนฺทติ  ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  อปริญฺาตํ
ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๗}   สุตํ   สุตโต   สญฺชานาติ   สุตํ   สุตโต   สญฺตฺวา
สุตํ     มญฺติ     สุตสฺมึ     มญฺติ    สุตโต    มญฺติ    สุตมฺเมติ
มญฺติ   สุตํ   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  อปริญฺาตํ  ตสฺสาติ
วทามิ ฯ
     {๒.๑๘}   มุตํ   มุตโต   สญฺชานาติ  มุตํ  มุตโต  สญฺตฺวา  มุตํ
มญฺติ     มุตสฺมึ    มญฺติ    มุตโต    มญฺติ    มุตมฺเมติ    มญฺติ
มุตํ อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๑๙}   วิญฺาตํ   วิญฺาตโต   สญฺชานาติ  วิญฺาตํ  วิญฺาตโต
สญฺตฺวา     วิญฺาตํ     มญฺติ    วิญฺาตสฺมึ    มญฺติ    วิญฺาตโต
มญฺติ    วิญฺาตมฺเมติ   มญฺติ   วิญฺาตํ   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ   กิสฺส
เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๒๐}   เอกตฺตํ   เอกตฺตโต   สญฺชานาติ  เอกตฺตํ  เอกตฺตโต
สญฺตฺวา   เอกตฺตํ   มญฺติ   เอกตฺตสฺมึ   มญฺติ   เอกตฺตโต   มญฺติ
เอกตฺตมฺเมติ   มญฺติ   เอกตฺตํ   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ   กิสฺส  เหตุ  ฯ
อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๒๑}   นานตฺตํ   นานตฺตโต   สญฺชานาติ  นานตฺตํ  นานตฺตโต
สญฺตฺวา     นานตฺตํ     มญฺติ    นานตฺตสฺมึ    มญฺติ    นานตฺตโต
มญฺติ    นานตฺตมฺเมติ   มญฺติ   นานตฺตํ   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ   กิสฺส
เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๒๒}   สพฺพํ    สพฺพโต    สญฺชานาติ    สพฺพํ    สพฺพโต
สญฺตฺวา    สพฺพํ    มญฺติ    สพฺพสฺมึ    มญฺติ    สพฺพโต    มญฺติ
สพฺพมฺเมติ    มญฺติ    สพฺพํ   อภินนฺทติ   ฯ   ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ
อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     {๒.๒๓}   นิพฺพานํ     นิพฺพานโต     สญฺชานาติ     นิพฺพานํ
นิพฺพานโต       สญฺตฺวา       นิพฺพานํ      มญฺติ      นิพฺพานสฺมึ
มญฺติ     นิพฺพานโต     มญฺติ    นิพฺพานมฺเมติ    มญฺติ    นิพฺพานํ
อภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     ปุถุชฺชนวเสน ปมนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     [๓]   โยปิ  โส  ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  เสโข  อปฺปตฺตมานโส  อนุตฺตรํ
โยคกฺเขมํ   ปตฺถยมาโน   วิหรติ   ฯ  โสปิ  ปวึ  ปวิโต  อภิชานาติ
ปวึ    ปวิโต    อภิญฺาย    ปวึ    มามญฺิ    ปวิยา   มามญฺิ
ปวิโต   มามญฺิ   ปวิมฺเมติ   มามญฺิ   ปวึ  มาภินนฺทิ  ๑-  ฯ  ตํ
กิสฺส   เหตุ  ฯ  ปริญฺเยฺยํ  ตสฺสาติ  วทามิ  ฯเปฯ  อาปํ  เตชํ  วายํ
ภูเต    เทเว   ปชาปตึ   พฺรหฺมํ   อาภสฺสเร   สุภกิเณฺห   เวหปฺผเล
อภิภุํ      อากาสานญฺจายตนํ      วิญฺาณญฺจายตนํ     อากิญฺจญฺายตนํ
เนวสญฺานาสญฺายตนํ   ทิฏฺ   สุตํ   มุตํ   วิญฺาตํ   เอกตฺตํ  นานตฺตํ
สพฺพํ     นิพฺพานํ    นิพฺพานโต    อภิชานาติ    นิพฺพานํ    นิพฺพานโต
อภิญฺาย    นิพฺพานํ    มามญฺิ    นิพฺพานสฺมึ    มามญฺิ    นิพฺพานโต
มามญฺิ    นิพฺพานมฺเมติ    มามญฺิ    นิพฺพานํ    มาภินนฺทิ    ฯ   ตํ
กิสฺส เหตุ ฯ ปริญฺเยฺยํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     เสขวเสน ทุติยนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     [๔]   โยปิ   โส   ภิกฺขเว   ภิกฺขุ   อรหํ  ขีณาสโว  วุสิตวา
กตกรณีโย      โอหิตภาโร     อนุปฺปตฺตสทตฺโถ     ปริกฺขีณภวสํโยชโน
สมฺมทญฺา    วิมุตฺโต    โสปิ    ปวึ    ปวิโต   อภิชานาติ   ปวึ
@เชิงอรรถ: ๑ กตฺถจิ มาภินนฺทติ ฯ
ปวิโต    อภิญฺาย    ปวึ    น    มญฺติ    ปวิยา   น   มญฺติ
ปวิโต   น   มญฺติ   ปวิมฺเมติ   น   มญฺติ   ปวึ  นาภินนฺทติ  ฯ
ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ   ปริญฺาตํ  ตสฺสาติ  วทามิ  ฯเปฯ  อาปํ  เตชํ
วายํ   ภูเต   เทเว  ปชาปตึ  พฺรหฺมํ  อาภสฺสเร  สุภกิเณฺห  เวหปฺผเล
อภิภุํ      อากาสานญฺจายตนํ      วิญฺาณญฺจายตนํ     อากิญฺจญฺายตนํ
เนวสญฺานาสญฺายตนํ   ทิฏฺ   สุตํ   มุตํ   วิญฺาตํ   เอกตฺตํ  นานตฺตํ
สพฺพํ     นิพฺพานํ    นิพฺพานโต    อภิชานาติ    นิพฺพานํ    นิพฺพานโต
อภิญฺาย   นิพฺพานํ   น   มญฺติ   นิพฺพานสฺมึ   น   มญฺติ  นิพฺพานโต
น    มญฺติ    นิพฺพานมฺเมติ   น   มญฺติ   นิพฺพานํ   นาภินนฺทติ   ฯ
ตํ กิสฺส เหตุ ฯ ปริญฺาตํ ตสฺสาติ วทามิ ฯ
     ขีณาสววเสน ตติยนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     [๕]   โยปิ   โส   ภิกฺขเว   ภิกฺขุ   อรหํ  ขีณาสโว  วุสิตวา
กตกรณีโย      โอหิตภาโร     อนุปฺปตฺตสทตฺโถ     ปริกฺขีณภวสํโยชโน
สมฺมทญฺา    วิมุตฺโต    โสปิ    ปวึ    ปวิโต   อภิชานาติ   ปวึ
ปวิโต    อภิญฺาย    ปวึ    น    มญฺติ    ปวิยา   น   มญฺติ
ปวิโต   น   มญฺติ   ปวิมฺเมติ   น   มญฺติ   ปวึ  นาภินนฺทติ  ฯ
ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ  ขยา  ราคสฺส  วีตราคตฺตา  ฯเปฯ  อาปํ  เตชํ
วายํ   ภูเต   เทเว  ปชาปตึ  พฺรหฺมํ  อาภสฺสเร  สุภกิเณฺห  เวหปฺผเล
อภิภุํ      อากาสานญฺจายตนํ      วิญฺาณญฺจายตนํ     อากิญฺจญฺายตนํ
เนวสญฺานาสญฺายตนํ   ทิฏฺ   สุตํ   มุตํ   วิญฺาตํ   เอกตฺตํ  นานตฺตํ
สพฺพํ     นิพฺพานํ    นิพฺพานโต    อภิชานาติ    นิพฺพานํ    นิพฺพานโต
อภิญฺาย   นิพฺพานํ   น   มญฺติ   นิพฺพานสฺมึ   น   มญฺติ  นิพฺพานโต
น    มญฺติ    นิพฺพานมฺเมติ   น   มญฺติ   นิพฺพานํ   นาภินนฺทติ   ฯ
ตํ กิสฺส เหตุ ฯ ขยา ราคสฺส วีตราคตฺตา ฯ
     ขีณาสววเสน จตุตฺถนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     [๖]   โยปิ   โส   ภิกฺขเว   ภิกฺขุ   อรหํ  ขีณาสโว  วุสิตวา
กตกรณีโย      โอหิตภาโร     อนุปฺปตฺตสทตฺโถ     ปริกฺขีณภวสํโยชโน
สมฺมทญฺา    วิมุตฺโต    โสปิ    ปวึ    ปวิโต   อภิชานาติ   ปวึ
ปวิโต    อภิญฺาย    ปวึ    น    มญฺติ    ปวิยา   น   มญฺติ
ปวิโต   น   มญฺติ   ปวิมฺเมติ   น   มญฺติ   ปวึ  นาภินนฺทติ  ฯ
ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ  ขยา  โทสสฺส  วีตโทสตฺตา  ฯเปฯ  อาปํ  เตชํ
วายํ   ภูเต   เทเว  ปชาปตึ  พฺรหฺมํ  อาภสฺสเร  สุภกิเณฺห  เวหปฺผเล
อภิภุํ      อากาสานญฺจายตนํ      วิญฺาณญฺจายตนํ     อากิญฺจญฺายตนํ
เนวสญฺานาสญฺายตนํ   ทิฏฺ   สุตํ   มุตํ   วิญฺาตํ   เอกตฺตํ  นานตฺตํ
สพฺพํ     นิพฺพานํ    นิพฺพานโต    อภิชานาติ    นิพฺพานํ    นิพฺพานโต
อภิญฺาย     นิพฺพานํ     น     มญฺติ    นิพฺพานสฺมึ    น    มญฺติ
นิพฺพานโต    น    มญฺติ    นิพฺพานมฺเมติ    น    มญฺติ    นิพฺพานํ
นาภินนฺทติ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ ขยา โทสสฺส วีตโทสตฺตา ฯ
     ขีณาสววเสน ปญฺจมนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     [๗]   โยปิ   โส   ภิกฺขเว   ภิกฺขุ   อรหํ  ขีณาสโว  วุสิตวา
กตกรณีโย      โอหิตภาโร     อนุปฺปตฺตสทตฺโถ     ปริกฺขีณภวสํโยชโน
สมฺมทญฺา    วิมุตฺโต    โสปิ    ปวึ    ปวิโต   อภิชานาติ   ปวิ
ปวิโต    อภิญฺาย    ปวึ    น    มญฺติ    ปวิยา   น   มญฺติ
ปวิโต   น   มญฺติ   ปวิมฺเมติ   น   มญฺติ   ปวึ  นาภินนฺทติ  ฯ
ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ  ขยา  โมหสฺส  วีตโมหตฺตา  ฯเปฯ  อาปํ  เตชํ
วายํ   ภูเต  เทเว  ปชาปตึ  พฺรหฺมํ  อาภสฺสเร  สุภกิเณฺห   เวหปฺผเล
อภิภุํ      อากาสานญฺจายตนํ      วิญฺาณญฺจายตนํ     อากิญฺจญฺายตนํ
เนวสญฺานาสญฺายตนํ   ทิฏฺ   สุตํ   มุตํ   วิญฺาตํ   เอกตฺตํ  นานตฺตํ
สพฺพํ   นิพฺพานํ   นิพฺพานโต   อภิชานาติ  นิพฺพานํ  นิพฺพานโต  อภิญฺาย
นิพฺพานํ    น    มญฺติ    นิพฺพานสฺมึ    น   มญฺติ   นิพฺพานโต   น
มญฺติ    นิพฺพานมฺเมติ    น   มญฺติ   นิพฺพานํ   นาภินนฺทติ   ฯ   ตํ
กิสฺส เหตุ ฯ ขยา โมหสฺส วีตโมหตฺตา ฯ
     ขีณาสววเสน ฉฏฺนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     [๘]   ตถาคโตปิ  ภิกฺขเว  อรหํ  สมฺมาสมฺพุทฺโธ  ปวึ  ปวิโต
อภิชานาติ   ปวึ   ปวิโต   อภิญฺาย   ปวึ   น   มญฺติ   ปวิยา
น    มญฺติ    ปวิโต    น    มญฺติ    ปวิมฺเมติ    น    มญฺติ
ปวึ   นาภินนฺทติ   ฯ   ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  ปริญฺาตนฺตํ  ตถาคตสฺสาติ
วทามิ   ฯเปฯ   อาปํ   เตชํ   วายํ   ภูเต   เทเว  ปชาปตึ  พฺรหฺมํ
อาภสฺสเร     สุภกิเณฺห     เวหปฺผเล     อภิภุํ    อากาสานญฺจายตนํ
วิญฺาณญฺจายตนํ         อากิญฺจญฺายตนํ        เนวสญฺานาสญฺายตนํ
ทิฏฺ    สุตํ    มุตํ    วิญฺาตํ    เอกตฺตํ   นานตฺตํ   สพฺพํ   นิพฺพานํ
นิพฺพานโต    อภิชานาติ    นิพฺพานํ    นิพฺพานโต   อภิญฺาย   นิพฺพานํ
น    มญฺติ    นิพฺพานสฺมึ    น    มญฺติ    นิพฺพานโต   น   มญฺติ
นิพฺพานมฺเมติ    น    มญฺติ    นิพฺพานํ   นาภินนฺทติ   ฯ   ตํ   กิสฺส
เหตุ ฯ ปริญฺาตนฺตํ ตถาคตสฺสาติ วทามิ ฯ
     สตฺถุวเสน ๑- สตฺตมนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     [๙]   ตถาคโตปิ  ภิกฺขเว  อรหํ  สมฺมาสมฺพุทฺโธ  ปวึ  ปวิโต
อภิชานาติ   ปวึ   ปวิโต   อภิญฺาย   ปวึ   น   มญฺติ   ปวิยา
น    มญฺติ    ปวิโต    น    มญฺติ    ปวิมฺเมติ    น    มญฺติ
ปวึ   นาภินนฺทติ   ฯ  ตํ  กิสฺส  เหตุ  ฯ  นนฺทิ  ๒-  ทุกฺขสฺส  มูลนฺติ
อิติ  วิทิตฺวา  ภวา  ชาติ  ภูตสฺส  ชรา  มรณนฺติ  ฯ  ตสฺมาติห  ภิกฺขเว
ตถาคโต  สพฺพโส  ตณฺหานํ  ขยา  วิราคา  นิโรธา  จาคา  ปฏินิสฺสคฺคา
อนุตฺตรํ   สมฺมาสมฺโพธึ   อภิสมฺพุทฺโธติ   วทามิ   ฯเปฯ   อาปํ   เตชํ
วายํ   ภูเต   เทเว  ปชาปตึ  พฺรหฺมํ  อาภสฺสเร  สุภกิเณฺห  เวหปฺผเล
อภิภุํ      อากาสานญฺจายตนํ      วิญฺาณญฺจายตนํ     อากิญฺจญฺายตนํ
เนวสญฺานาสญฺายตนํ   ทิฏฺ   สุตํ   มุตํ   วิญฺาตํ   เอกตฺตํ  นานตฺตํ
สพฺพํ     นิพฺพานํ    นิพฺพานโต    อภิชานาติ    นิพฺพานํ    นิพฺพานโต
อภิญฺาย   นิพฺพานํ   น   มญฺติ   นิพฺพานสฺมึ   น   มญฺติ  นิพฺพานโต
น    มญฺติ    นิพฺพานมฺเมติ   น   มญฺติ   นิพฺพานํ   นาภินนฺทติ   ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ สี. สตฺถารวเสน ฯ ม. ตถาคตวเสน ฯ   ๒ ม. ยุ. นนฺที ฯ
ตํ   กิสฺส   เหตุ   ฯ   นนฺทิ   ทุกฺขสฺส   มูลนฺติ   อิติ  วิทิตฺวา  ภวา
ชาติ   ภูตสฺส  ชรา  มรณนฺติ  ฯ  ตสฺมาติห  ภิกฺขเว  ตถาคโต  สพฺพโส
ตณฺหานํ    ขยา    วิราคา   นิโรธา   จาคา   ปฏินิสฺสคฺคา   อนุตฺตรํ
สมฺมาสมฺโพธึ อภิสมฺพุทฺโธติ วทามีติ ฯ
     สตฺถุวเสน อฏฺมนยภูมิปริจฺเฉโท ฯ
     อิทมโวจ   ภควา  น  อตฺตมนา  ๑-  เต  ภิกฺขู  ภควโต  ภาสิตํ
อภินนฺทุนฺติ ฯ
                       มูลปริยายสุตฺตํ นิฏฺิตํ ปมํ ฯ
                                --------------
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ
                              สพฺพาสวสํวรสุตฺตํ
     [๑๐]   เอวมฺเม   สุตํ   เอกํ  สมยํ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ
เชตวเน   อนาถปิณฺฑิกสฺส   อาราเม   ฯ   ตตฺร   โข   ภควา  ภิกฺขู
อามนฺเตสิ   ภิกฺขโวติ  ฯ  ภทนฺเตติ  เต  ภิกฺขู  ภควโต  ปจฺจสฺโสสุํ  ฯ
ภควา   เอตทโวจ   สพฺพาสวสํวรปริยายํ  โว  ภิกฺขเว  เทสิสฺสามิ  ๑-
ตํ   สุณาถ  สาธุกํ  มนสิกโรถ  ภาสิสฺสามีติ  ฯ  เอวมฺภนฺเตติ  โข  เต
ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํ ฯ
     [๑๑]   ภควา   เอตทโวจ   ชานโต   อหํ   ภิกฺขเว  ปสฺสโต
อาสวานํ  ขยํ  วทามิ  โน  อชานโต  โน  อปสฺสโต  ฯ  กิญฺจ  ภิกฺขเว
ชานโต  กึ  ๒-  ปสฺสโต  อาสวานํ ขโย ๓- โหติ ฯ โยนิโส จ มนสิการํ
อโยนิโส   จ  มนสิการํ  ฯ  อโยนิโส  ภิกฺขเว  มนสิกโรโต  อนุปฺปนฺนา
เจว  อาสวา  อุปฺปชฺชนฺติ  อุปฺปนฺนา  จ  อาสวา  ปวฑฺฒนฺติ  ฯ  โยนิโส
จ  ๔-  ภิกฺขเว  มนสิกโรโต  อนุปฺปนฺนา  เจว  อาสวา  น  อุปฺปชฺชนฺติ
อุปฺปนฺนา   จ   อาสวา  ปหิยฺยนฺติ  ฯ  อตฺถิ  ภิกฺขเว  อาสวา  ทสฺสนา
ปหาตพฺพา    อตฺถิ    อาสวา    สํวรา   ปหาตพฺพา   อตฺถิ   อาสวา
ปฏิเสวนา   ปหาตพฺพา   อตฺถิ   อาสวา   อธิวาสนา  ปหาตพฺพา  อตฺถิ
อาสวา   ปริวชฺชนา   ปหาตพฺพา   อตฺถิ  อาสวา  วิโนทนา  ปหาตพฺพา
อตฺถิ อาสวา ภาวนา ปหาตพฺพา ฯ
     [๑๒]   กตเม  จ  ภิกฺขเว  อาสวา  ทสฺสนา  ปหาตพฺพา  ฯ  อิธ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เทเสสฺสามิ ฯ  ๒ ม. กิญฺจ ฯ  ๓ ม. ขยํ วทามิ ฯ  ๔ กตฺถจิ จ โขติ อตฺถิ ฯ
ภิกฺขเว   อสฺสุตวา  ปุถุชฺชโน  อริยานํ  อทสฺสาวี  อริยธมฺมสฺส  อโกวิโท
อริยธมฺเม   อวินีโต   สปฺปุริสานํ   อทสฺสาวี   สปฺปุริสธมฺมสฺส  อโกวิโท
สปฺปุริสธมฺเม   อวินีโต   มนสิกรณีเย  ธมฺเม  นปฺปชานาติ  อมนสิกรณีเย
ธมฺเม    นปฺปชานาติ   ฯ   โส   มนสิกรณีเย   ธมฺเม   อปฺปชานนฺโต
อมนสิกรณีเย   ธมฺเม   อปฺปชานนฺโต   เย   ธมฺมา   น   มนสิกรณียา
เต   ธมฺเม   มนสิกโรติ   เย   ธมฺมา   มนสิกรณียา  เต  ธมฺเม  น
มนสิกโรติ ฯ
     {๑๒.๑}   กตเม  จ  ภิกฺขเว  ธมฺมา  น  มนสิกรณียา  เย ธมฺเม
มนสิกโรติ   ฯ   ยสฺส   ภิกฺขเว   ธมฺเม  มนสิกโรโต  อนุปฺปนฺโน  วา
กามาสโว   อุปฺปชฺชติ   อุปฺปนฺโน   วา  กามาสโว  ปวฑฺฒติ  อนุปฺปนฺโน
วา   ภวาสโว  อุปฺปชฺชติ  อุปฺปนฺโน  วา  ภวาสโว  ปวฑฺฒติ  อนุปฺปนฺโน
วา   อวิชฺชาสโว   อุปฺปชฺชติ   อุปฺปนฺโน   วา   อวิชฺชาสโว   ปวฑฺฒติ
อิเม ธมฺมา น มนสิกรณียา เย ธมฺเม มนสิกโรติ ฯ
     {๑๒.๒}   กตเม  จ  ภิกฺขเว  ธมฺมา  มนสิกรณียา  เย  ธมฺเม น
มนสิกโรติ   ฯ   ยสฺส   ภิกฺขเว   ธมฺเม  มนสิกโรโต  อนุปฺปนฺโน  วา
กามาสโว    น    อุปฺปชฺชติ    อุปฺปนฺโน   วา   กามาสโว   ปหิยฺยติ
อนุปฺปนฺโน   วา   ภวาสโว   น   อุปฺปชฺชติ   อุปฺปนฺโน  วา  ภวาสโว
ปหิยฺยติ    อนุปฺปนฺโน    วา   อวิชฺชาสโว   น   อุปฺปชฺชติ   อุปฺปนฺโน
วา   อวิชฺชาสโว   ปหิยฺยติ   อิเม   ธมฺมา   มนสิกรณียา  เย  ธมฺเม
น มนสิกโรติ ฯ
     {๑๒.๓}   ตสฺส  อมนสิกรณียานํ  ธมฺมานํ  มนสิการา  มนสิกรณียานํ
ธมฺมานํ  อมนสิการา  อนุปฺปนฺนา  เจว  อาสวา  อุปฺปชฺชนฺติ  อุปฺปนฺนา จ
อาสวา ปวฑฺฒนฺติ ฯ
     {๑๒.๔}   โส  เอวํ  อโยนิโส  มนสิกโรติ  อโหสึ  นุ  โข  อหํ
อตีตมทฺธานํ   น   นุ   โข   อโหสึ   อตีตมทฺธานํ  กึ  นุ  โข  อโหสึ
อตีตมทฺธานํ   กถํ   นุ  โข  อโหสึ  อตีตมทฺธานํ  กึ  หุตฺวา  กึ  อโหสึ
นุ   โข   อหํ   อตีตมทฺธานํ   ภวิสฺสามิ   นุ  โข  อหํ  อนาคตมทฺธานํ
น    นุ   โข   ภวิสฺสามิ   อนาคตมทฺธานํ   กึ   นุ   โข   ภวิสฺสามิ
อนาคตมทฺธานํ    กถํ    นุ    โข    ภวิสฺสามิ    อนาคตมทฺธานํ   กึ
หุตฺวา    กึ   ภวิสฺสามิ   นุ   โข   อหํ   อนาคตมทฺธานนฺติ   เอตรหิ
วา    ปจฺจุปฺปนฺนมทฺธานํ    อารพฺภ    ๑-    อชฺฌตฺตํ   กถํกถี   โหติ
อหํ  นุ  โขสฺมิ  โน  นุ  โขสฺมิ  กึ  นุ  โขสฺมิ  กถํ  นุ  โขสฺมิ  อยํ นุ
โข สตฺโต กุโต อาคโต โส กุหึ คามี ภวิสฺสตีติ ฯ
     {๑๒.๕}   ตสฺส   เอวํ   อโยนิโส   มนสิกโรโต   ฉนฺนํ  ทิฏฺีนํ
อญฺตรา   ทิฏฺิ   อุปฺปชฺชติ   ฯ   อตฺถิ  เม  อตฺตาติ  วาสฺส  สจฺจโต
เถตโต  ทิฏฺิ  อุปฺปชฺชติ  ฯ  นตฺถิ  เม  อตฺตาติ  วาสฺส สจฺจโต เถตโต
ทิฏฺิ   อุปฺปชฺชติ   ฯ   อตฺตนาว  อตฺตานํ  สญฺชานามีติ  วาสฺส  สจฺจโต
เถตโต   ทิฏฺิ   อุปฺปชฺชติ  ฯ  อตฺตนาว  อนตฺตานํ  สญฺชานามีติ  วาสฺส
สจฺจโต   เถตโต  ทิฏฺิ  อุปฺปชฺชติ  ฯ  อนตฺตนาว  อตฺตานํ  สญฺชานามีติ
วาสฺส  สจฺจโต  เถตโต  ทิฏฺิ  อุปฺปชฺชติ  ฯ  อถ  วา ปนสฺส เอวํ ทิฏฺิ
โหติ   โย  เม  อยํ  อตฺตาว  เวเทยฺโย  ตตฺร  ตตฺร  กลฺยาณปาปกานํ
กมฺมานํ  วิปากํ  ปฏิสํเวเทติ  โส  โข  ปน  เม  อยํ อตฺตา นิจฺโจ ธุโว
สสฺสโต   อวิปริณามธมฺโม   สสฺสติสมํ   ตเถว  สฺสตีติ  ฯ  อิทํ  วุจฺจติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อยํ ปาโ นตฺถิ ฯ
ภิกฺขเว  ทิฏฺิคตํ  ทิฏฺิคหณํ  ทิฏฺิกนฺตาโร ๑- ทิฏฺิวิสูกํ ทิฏฺิวิปฺผนฺทิตํ
ทิฏฺิสํโยชนํ   ฯ   ทิฏฺิสํโยชนสํยุตฺโต   ภิกฺขเว  อสฺสุตวา  ปุถุชฺชโน  น
ปริมุจฺจติ  ชาติยา  ชราย  มรเณน  โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาเสหิ ๒-
น ปริมุจฺจติ ทุกฺขสฺมาติ วทามิ ฯ
     {๑๒.๖}   สุตวา  จ  โข  ภิกฺขเว  อริยสาวโก  อริยานํ  ทสฺสาวี
อริยธมฺมสฺส    โกวิโท    อริยธมฺเม    สุวินีโต   สปฺปุริสานํ   ทสฺสาวี
สปฺปุริสธมฺมสฺส     โกวิโท     สปฺปุริสธมฺเม    สุวินีโต    มนสิกรณีเย
ธมฺเม   ปชานาติ  อมนสิกรณีเย  ธมฺเม  ปชานาติ  ฯ  โส  มนสิกรณีเย
ธมฺเม   ปชานนฺโต   อมนสิกรณีเย   ธมฺเม   ปชานนฺโต   เย   ธมฺมา
น  มนสิกรณียา  เต  ธมฺเม  น  มนสิกโรติ  ฯ  เย  ธมฺมา มนสิกรณียา
เต ธมฺเม มนสิกโรติ ฯ
     {๑๒.๗}   กตเม  จ  ภิกฺขเว  ธมฺมา  น  มนสิกรณียา  เย ธมฺเม
น   มนสิกโรติ  ฯ  ยสฺส  ภิกฺขเว  ธมฺเม  มนสิกโรโต  อนุปฺปนฺโน  วา
กามาสโว   อุปฺปชฺชติ   อุปฺปนฺโน   วา  กามาสโว  ปวฑฺฒติ  อนุปฺปนฺโน
วา   ภวาสโว  อุปฺปชฺชติ  อุปฺปนฺโน  วา  ภวาสโว  ปวฑฺฒติ  อนุปฺปนฺโน
วา   อวิชฺชาสโว   อุปฺปชฺชติ   อุปฺปนฺโน   วา   อวิชฺชาสโว   ปวฑฺฒติ
อิเม ธมฺมา น มนสิกรณียา เย ธมฺเม น มนสิกโรติ ฯ
     {๑๒.๘}   กตเม จ ภิกฺขเว ธมฺมา มนสิกรณียา เย ธมฺเม มนสิกโรติ ฯ
ยสฺส  ภิกฺขเว  ธมฺเม  มนสิกโรโต  อนุปฺปนฺโน วา กามาสโว น อุปฺปชฺชติ
อุปฺปนฺโน   วา   กามาสโว   ปหิยฺยติ   อนุปฺปนฺโน   วา  ภวาสโว  น
@เชิงอรรถ: ๑ เยภุยฺเยน ทิฏฺิกนฺตารํ ฯ   ๒ ม. ยุ. โสเกหิ ฯเปฯ อุปายาเสหิ ฯ
อุปฺปชฺชติ    อุปฺปนฺโน    วา    ภวาสโว   ปหิยฺยติ   อนุปฺปนฺโน   วา
อวิชฺชาสโว    น   อุปฺปชฺชติ   อุปฺปนฺโน   วา   อวิชฺชาสโว   ปหิยฺยติ
อิเม ธมฺมา มนสิกรณียา เย ธมฺเม มนสิกโรติ ฯ
     {๑๒.๙}   ตสฺส     อมนสิกรณียานํ    ธมฺมานํ    อมนสิการา
มนสิกรณียานํ    ธมฺมานํ    มนสิการา    อนุปฺปนฺนา    เจว   อาสวา
น อุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ อาสวา ปหิยฺยนฺติ ฯ
     {๑๒.๑๐}   โส    อิทํ   ทุกฺขนฺติ   โยนิโส   มนสิกโรติ   อยํ
ทุกฺขสมุทโยติ    โยนิโส    มนสิกโรติ    อยํ   ทุกฺขนิโรโธติ   โยนิโส
มนสิกโรติ   อยํ   ทุกฺขนิโรธคามินี   ปฏิปทาติ   โยนิโส  มนสิกโรติ  ฯ
ตสฺส    เอวํ    โยนิโส    มนสิกโรโต   ตีณิ   สํโยชนานิ   ปหิยฺยนฺติ
สกฺกายทิฏฺิ    วิจิกิจฺฉา    สีลพฺพตปรามาโส    ฯ    อิเม    วุจฺจนฺติ
ภิกฺขเว อาสวา ทสฺสนา ปหาตพฺพา ฯ
     [๑๓]   กตเม  จ  ภิกฺขเว อาสวา สํวรา ปหาตพฺพา ฯ อิธ ภิกฺขเว
ภิกฺขุ   ปฏิสงฺขา   โยนิโส   จกฺขุนฺทฺริยสํวรสํวุโต   วิหรติ   ฯ  ยญฺหิสฺส
ภิกฺขเว    จกฺขุนฺทฺริยสํวรํ   อสํวุตสฺส   วิหรโต   อุปฺปชฺเชยฺยุํ   อาสวา
วิฆาตปริฬาหา   จกฺขุนฺทฺริยสํวรํ   สํวุตสฺส  วิหรโต  เอวํส  เต  อาสวา
วิฆาตปริฬาหา   น   โหนฺติ  ฯ  ปฏิสงฺขา  โยนิโส  โสตินฺทฺริยสํวรสํวุโต
วิหรติ    ฯเปฯ    ปฏิสงฺขา    โยนิโส   ฆานินฺทฺริยสํวรสํวุโต   วิหรติ
ฯเปฯ     ปฏิสงฺขา    โยนิโส   ชิวฺหินฺทฺริยสํวรสํวุโต   วิหรติ   ฯเปฯ
ปฏิสงฺขา       โยนิโส     กายินฺทฺริยสํวรสํวุโต     วิหรติ     ฯเปฯ
ปฏิสงฺขา     โยนิโส    มนินฺทฺริยสํวรสํวุโต    วิหรติ    ฯ    ยญฺหิสฺส
ภิกฺขเว    มนินฺทฺริยสํวรํ    อสํวุตสฺส   วิหรโต   อุปฺปชฺเชยฺยุํ   อาสวา
วิฆาตปริฬาหา   มนินฺทฺริยสํวรํ   สํวุตสฺส   วิหรโต  เอวํส  เต  อาสวา
วิฆาตปริฬาหา   น   โหนฺติ   ฯ   ยญฺหิสฺส   ภิกฺขเว   สํวรํ  อสํวุตสฺส
วิหรโต    อุปฺปชฺเชยฺยุํ    อาสวา    วิฆาตปริฬาหา    สํวรํ   สํวุตสฺส
วิหรโต   เอวํส   เต   อาสวา   วิฆาตปริฬาหา  น  โหนฺติ  ฯ  อิเม
วุจฺจนฺติ ภิกฺขเว อาสวา สํวรา ปหาตพฺพา ฯ
     [๑๔]   กตเม จ ภิกฺขเว อาสวา ปฏิเสวนา ปหาตพฺพา ฯ อิธ ภิกฺขเว
ภิกฺขุ   ปฏิสงฺขา  โยนิโส  จีวรํ  ปฏิเสวติ  ยาวเทว  สีตสฺส  ปฏิฆาตาย
อุณฺหสฺส       ปฏิฆาตาย      ฑํสมกสวาตาตปสิรึสปสมฺผสฺสานํ      ๑-
ปฏิฆาตาย ยาวเทว หิริโกปินปฏิจฺฉาทนตฺถํ ฯ
     {๑๔.๑}   ปฏิสงฺขา  โยนิโส  ปิณฺฑปาตํ  ปฏิเสวติ  เนว  ทวาย น
มทาย   น   มณฺฑนาย  น  วิภูสนาย  ยาวเทว  อิมสฺส  กายสฺส  ิติยา
ยาปนาย   วิหึสุปรติยา   พฺรหฺมจริยานุคฺคหาย   อิติ   ปุราณญฺจ   เวทนํ
ปฏิหงฺขามิ  นวญฺจ  เวทนํ  น  อุปฺปาเทสฺสามิ  ยาตฺรา  จ  เม  ภวิสฺสติ
อนวชฺชตา จ ผาสุวิหาโร จาติ ๒- ฯ
     {๑๔.๒}   ปฏิสงฺขา  โยนิโส  เสนาสนํ  ปฏิเสวติ  ยาวเทว สีตสฺส
ปฏิฆาตาย   อุณฺหสฺส   ปฏิฆาตาย   ฑํสมกสวาตาตปสิรึสปสมฺผสฺสานํ   ๑-
ปฏิฆาตาย ยาวเทว อุตุปริสฺสยวิโนทนํ ปฏิสลฺลานารามตฺถํ ฯ
     {๑๔.๓}   ปฏิสงฺขา  โยนิโส  คิลานปจฺจยเภสชฺชปริกฺขารํ  ปฏิเสวติ
ยาวเทว     อุปฺปนฺนานํ     เวยฺยาพาธิกานํ    เวทนานํ    ปฏิฆาตาย
อพฺยาปชฺฌปรมตาย ฯ
     {๑๔.๔}   ยญฺหิสฺส    ภิกฺขเว    อปฺปฏิเสวโต    อุปฺปชฺเชยฺยุํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ..สิรีสป.. ฯ  ๒ ม. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ
อาสวา     วิฆาตปริฬาหา     ปฏิเสวโต    เอวํส    เต    อาสวา
วิฆาตปริฬาหา   น   โหนฺติ   ฯ   อิเม   วุจฺจนฺติ   ภิกฺขเว   อาสวา
ปฏิเสวนา ปหาตพฺพา ฯ
     [๑๕]   กตเม   จ  ภิกฺขเว  อาสวา  อธิวาสนา  ปหาตพฺพา  ฯ
อิธ   ภิกฺขเว   ภิกฺขุ   ปฏิสงฺขา  โยนิโส  ขโม  โหติ  สีตสฺส  อุณฺหสฺส
ชิฆจฺฉาย     ปิปาสาย     ฑํสมกสวาตาตปสิรึสปสมฺผสฺสานํ     ทุรุตฺตานํ
ทุราคตานํ    วจนปถานํ   อุปฺปนฺนานํ   สารีริกานํ   เวทนานํ   ทุกฺขานํ
ติปฺปานํ     ขรานํ    กฏุกานํ    อสาตานํ    อมนาปานํ    ปาณหรานํ
อธิวาสกชาติโก   โหติ  ฯ  ยญฺหิสฺส  ภิกฺขเว  อนธิวาสยโต  อุปฺปชฺเชยฺยุํ
อาสวา     วิฆาตปริฬาหา    อธิวาสยโต    เอวํส    เต    อาสวา
วิฆาตปริฬาหา   น   โหนฺติ   ฯ   อิเม   วุจฺจนฺติ   ภิกฺขเว   อาสวา
อธิวาสนา ปหาตพฺพา ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๑-๑๘.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=12&item=1&items=15
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=12&item=1&items=15&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=12&item=1&items=15
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=12&item=1&items=15
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=1
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๒
https://84000.org/tipitaka/read/?index_12
https://84000.org/tipitaka/english/?index_12