|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
|
| ฉบับภาษาไทย บาลีอักษรไทย บาลีอักษรโรมัน |
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๑ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๓ สุตฺต. ที. ปาฏิกวคฺโค
|
|
[๑๖๖] ยํปิ ภิกฺขเว ตถาคโต ปุริมํ ชาตึ ปุริมํ ภวํ ปุริมํ นิเกตํ ปุพฺเพ มนุสฺสภูโต สมาโน ผรุสํ วาจํ ปหาย ผรุสาย วาจาย ปฏิวิรโต อโหสิ ยา สา วาจา เนลา กณฺณสุขา เปมนียา หทยงฺคมา โปรี พหุชนกนฺตา พหุชนมนาปา ตถารูปึ วาจํ ภาสิตา อโหสิ ฯ โส ตสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา อุปจิตตฺตา ฯเปฯ โส ตโต จุโต อิตฺถตฺตํ อาคโต สมาโน อิมานิ เทฺว มหาปุริสลกฺขณานิ ปฏิลภติ ปหูตชิโวฺห จ โหติ พฺรหฺมสฺสโร จ กรวิกภาณี ฯ {๑๖๖.๑} โส เตหิ ลกฺขเณหิ สมนฺนาคโต สเจ อคารํ อชฺฌาวสติ ราชา โหติ จกฺกวตฺติ ฯเปฯ ราชา สมาโน กึ ลภติ อาเทยฺยวาโจ โหติ อาทิยนฺตสฺส ๑- วจนํ พฺราหฺมณคหปติกา เนคมชานปทา คณกมหามตฺตา อนีกฏฺฐา โทวาริกา อมจฺจา ปาริสชฺชา ราชาโน โภคิกา กุมารา ราชา สมาโน อิทํ ลภติ ฯ ฯเปฯ พุทฺโธ สมาโน กึ ลภติ อาเทยฺยวาโจ โหติ อาทิยนฺตสฺส ๑- วจนํ ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย อุปาสกา อุปาสิกาโย เทวา มนุสฺสา อสุรา นาคา คนฺธพฺพา พุทฺโธ สมาโน อิทํ ลภติ ฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจ ฯ ตตฺเถตํ วุจฺจติ [๑๖๗] อกฺโกสภณฺฑนวิเหสการึ อุพฺพาธกรํ ๒- พหุชนปฺปมทฺทนํ อพาฬฺหคิรํ โส นภณิ ผรุสํ มธุรํ ภณิ สุสหิตํ สขิลํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อาทิยนฺติสฺส ฯ ๒ ม. อุพฺพาธิกํ ฯ ยุ. อุพฺพายิกํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๘๙.
มนโส ปิยา หทยคามินิโย วาจา โส เอรยติ กณฺณสุขา วาจา สุจิณฺณผลมนุภวิ สคฺเคสุ เวทยิถ ๑- ปุญฺญผลํ วิทิตฺวา โส สุจริตสฺส ผลํ พฺรหฺมสฺสรตฺตมิธชฺฌคมา ชิวฺหาสฺส โหติ วิปุลา ปุถุลา ๒- อาเทยฺยวากฺยวจโน ภวติ คิหิโนปิ อิชฺฌติ ยถา ภณโต อถ เจ ๓- ปพฺพชติ โส มนุโช อาทิยนฺตสฺส วจนํ ชนกา ๔- พหุโน พหุํ สุภณิตํ ภณโตติ ฯ [๑๖๘] ยํปิ ภิกฺขเว ตถาคโต ปุริมํ ชาตึ ปุริมํ ภวํ ปุริมํ นิเกตํ ปุพฺเพ มนุสฺสภูโต สมาโน สมฺผปฺปลาปํ ปหาย สมฺผปฺปลาปา ปฏิวิรโต อโหสิ กาลวาที ภูตวาที ธมฺมวาที อตฺถวาที [๕]- วินยวาที นิธานวตึ วาจํ ภาสิตา [๖]- กาเลน สาปเทสํ ปริยนฺตวตึ อตฺถสญฺหิตํ ฯ โส ตสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา อุปจิตตฺตา ฯเปฯ โส ตโต จุโต อิตฺถตฺตํ อาคโต สมาโน อิมํ มหาปุริสลกฺขณํ ปฏิลภติ สีหหนุ โหติ ฯ {๑๖๘.๑} โส เตน ลกฺขเณน สมนฺนาคโต สเจ อคารํ อชฺฌาวสติ ราชา โหติ จกฺกวตฺติ ฯเปฯ ราชา สมาโน @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เวทยถ ฯ ๒ ยุ. ถูลา ฯ ๓ ยุ. เจปิ ฯ ๔ ม. ยุ. ชนตา ฯ ๕ ม. ยุ. @ธมฺมวาที ฯ ๖ ม. ยุ. อโหสิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๐.
กึ ลภติ อปฺปธํสิโก โหติ เกนจิ มนุสฺสภูเตน ปจฺจตฺถิเกน ปจฺจามิตฺเตน ราชา สมาโน อิทํ ลภติ ฯเปฯ พุทฺโธ สมาโน กึ ลภติ อปฺปธํสิโก โหติ อพฺภนฺตเรหิ วา พาหิเรหิ วา ปจฺจตฺถิเกหิ ปจฺจามิตฺเตหิ ราเคน วา โทเสน วา โมเหน วา สมเณน วา พฺราหฺมเณน วา เทเวน วา มาเรน วา พฺรหฺมุนา วา เกนจิ วา โลกสฺมึ พุทฺโธ สมาโน อิทํ ลภติ ฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจ ฯ ตตฺเถตํ วุจฺจติ [๑๖๙] น สมฺผปฺปลาปํ น วุจฺจทฺธตนฺติ ๑- อวิกิณฺณวจนพฺยปโถ จ ๒- อโหสิ อหิตมปิ ๓- จ อปนุทิ หิตมปิ จ พหุชนสุขญฺจ อภณิ ฯ ตํ กตฺวาน อิโต จุโต ทิวมุปปชฺชิ สุกตผลวิปากมโนโภสิ ๔- จวิย ปุนริธาคโต สมาโน ทฺวิทุคฺคมวรตรหนุตฺตมลตฺถ ฯ ราชา โหติ สุทฺทุปฺปธํสิโย มนุชินฺโท มนุชาธิปติ มหานุภาโว ติทิวปุรวรสโม ภวติ สุรวรตโรริว อินฺโท ฯ คนฺธพฺพาสุรสกฺกรกฺขเสภิ ๕- สุเรภิ ๖- @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. น มุทฺธตํ ฯ ๒ ม. จสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ ยุ. ว ฯ ๓ ยุ. อหิตมฺปิ ... @หิตมฺปิ ฯ ๔ ม. ยุ. ...นุโภสิ ฯ ๕ ม. ...ยกฺขรกฺขเสภิ ฯ ๖ ยุ. ...รกฺขเสหิ @สุเรหิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๑.
น หิ ภวติ สุปฺปธํสิโย ตถตฺโต ยทิ ภวติ [๑]- ตถาวิโธ อิธ ทิสา จ ปติ ทิสา จ วิทิสา จาติ ฯ [๑๗๐] ยํปิ ภิกฺขเว ตถาคโต ปุริมํ ชาตึ ปุริมํ ภวํ ปุริมํ นิเกตํ ปุพฺเพ มนุสฺสภูโต สมาโน มิจฺฉาอาชีวํ ๒- ปหาย สมฺมาอาชีเวน ชีวิกํ กปฺเปสิ ตุลากูฏกํสกูฏมานกูฏอุกฺโกฏนวญฺจนนิกติสาวิโยคา ๓- เฉทนวธพนฺธนวิปราโมสอาโลปสาหสาการา ๔- ปฏิวิรโต อโหสิ ฯ โส ตสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา อุปจิตตฺตา อุสฺสนฺนตฺตา วิปุลตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคตึ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชติ ฯ โส ตสฺส อญฺเญ เทเว ทสหิ ฐาเนหิ อธิคณฺหาติ ทิพฺเพน อายุนา ทิพฺเพน วณฺเณน ทิพฺเพน ยเสน ทิพฺเพน สุเขน ๕- ทิพฺเพน อธิปเตยฺเยน ทิพฺเพหิ รูเปหิ ทิพฺเพหิ สทฺเทหิ ทิพฺเพหิ คนฺเธหิ ทิพฺเพหิ รเสหิ ทิพฺเพหิ โผฏฺฐพฺเพหิ ฯ โส ตโต จุโต อิตฺถตฺตํ อาคโต สมาโน อิมานิ เทฺว มหาปุริสลกฺขณานิ ปฏิลภติ สมทนฺโต จ โหติ สุสุกฺกทาโฐ จ ฯ {๑๗๐.๑} โส เตหิ ลกฺขเณหิ สมนฺนาคโต สเจ อคารํ อชฺฌาวสติ ราชา โหติ จกฺกวตฺติ ธมฺมิโก ธมฺมราชา จาตุรนฺโต วิชิตาวี ชนปทฏฺฐาวริยปฺปตฺโต สตฺตรตนสมนฺนาคโต ฯ ตสฺสิมานิ สตฺต รตนานิ ภวนฺติ เสยฺยถีทํ จกฺกรตนํ หตฺถิรตนํ อสฺสรตนํ มณิรตนํ อิตฺถีรตนํ คหปติรตนํ ปริณายกรตนเมว สตฺตมํ ฯ ปโรสหสฺสํ โข ปนสฺส ปุตฺตา ภวนฺติ สูรา วีรงฺครูปา ปรเสนปฺปมทฺทนา ฯ โส อิมํ ปฐวึ สาครปริยนฺตํ อขีลํ อนิมิตฺตํ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. คิหี ฯ ๒ ม. ยุ. มิจฺฉาชีวํ ฯ ๓ ยุ. สาจิโยคา ฯ ๔ ม. ...สหสาการา ฯ @๕ ม. ทิพฺเพน สุเขน ทิพฺเพน ยเสน ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๒.
อกณฺฏกํ อิทฺธํ ผีตํ เขมํ สิวํ นิรพฺพุทํ อทณฺเฑน อสตฺเถน ธมฺเมน สเมน ๑- อภิวิชิย อชฺฌาวสติ ราชา สมาโน กึ ลภติ สุจิปริวาโร โหติ สุจิสฺส โหนฺติ ปริวารา พฺราหฺมณคหปติกา เนคมชานปทา คณกมหามตฺตา อนีกฏฺฐา โทวาริกา อมจฺจา ปาริสชฺชา ราชาโน โภคิกา กุมารา ราชา สมาโน อิทํ ลภติ ฯ สเจ โข ปน อคารสฺมา อนาคาริยํ ปพฺพชติ อรหํ โหติ สมฺมาสมฺพุทฺโธ โลเก วิวฏจฺฉโท พุทฺโธ สมาโน กึ ลภติ สุจิปริวาโร โหติ สุจิสฺส โหนฺติ ปริวารา ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย อุปาสกา อุปาสิกาโย เทวา มนุสฺสา อสุรา นาคา คนฺธพฺพา พุทฺโธ สมาโน อิทํ ลภติ ฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจ ฯ ตตฺเถตํ วุจฺจติ [๑๗๑] มิจฺฉาชีวญฺจ อวสฺสชิ สเมน วุตฺตึ สุจินา โส ชนยิตฺถ ธมฺมิเกน อหิตมปิ จ อปนุทิ หิตมปิ จ พหุชนสุขญฺจ อจริ ๒- ฯ สคฺเค เวทยติ นโร สุผลานิ ๓- กริตฺวา นิปุเณภิ วิทูภิ สพฺภิ ๔- วณฺณิตานิ ติทิวปุรวรสโม อภิรมติ รติขิฑฺฑาสมงฺคี ฯ อลทฺธา น ๕- มนุสฺสกํ ภวํ ตโต จวิย ๖- ปุน ๗- สุกตผลวิปากเสสเกน ปฏิลภติ ลปนชํ สมมปิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อยํ น ทิสฺสติ ฯ ๒ ยุ. อาจริ ฯ ๓ ม. ยุ. สุขปฺผลานิ ฯ ๔ ยุ. สมพฺภิ ฯ @๕ ม. ลทฺธาน ฯ ยุ. ลทฺธา ฯ ๖ ม. จวิตฺวาน ฯ ๗ ม. ปุนสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๓.
สุจิ จ สุวิสุทฺธสุสุกฺกํ ๑- ฯ ตํ เวยฺยญฺชนิกา สมาคตา พหโว พฺยากํสุ นิปุณา สมฺมตา มนุชา ๒- สุจิชนปริวารคโณ ภวติ ทิชสมสุกฺกสุจิโสภนทนฺโต ๓- ฯ รญฺโญ โหติ พหุชโน สุจิปริวาโร มหติมํ มหิมนุสาสโต จ ปสยฺห น จ ชนปทตุทนํ หิตมปิ จ พหุชนสุขํ ๔- จรนฺติ อถ เจ ปพฺพชติ ภวติ วิปาโป สมโณ สมิตรโช วิวฏจฺฉโท วิคตทรถกิลมโถ อิมํปิ จ ปรํปิ ปรมํปิ จ ปสฺสติ โลกํ ฯ ตสฺโสวาทกรา พหุคิหี จ ปพฺพชิตา จ อสุจิ วิครหิตปนุทิปาปสฺส ๕- หิ สุจีภิ ๖- ปริวุโต ภวติ มลขิลกลิกิเลเสปนุเทภีติ ๗- ฯ อิทมโวจ ภควา ฯ อตฺตมนา เต ภิกฺขู ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทุนฺติ ๘- ฯ ลกฺขณสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ สตฺตมํ ฯ ------------ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สุจิสุสุกฺกํ ฯ ยุ. สุวิสุทฺธํ สุวิสุกฺกํ ฯ ๒ ยุ. มนุชินฺทา ฯ ๓ ยุ. @ทิชา ... ฯ ๔ ม. ...สุขญฺจ ฯ ๕ ม. ครหิตํ ธุนนฺติ ปาปํ ฯ ยุ. วิครหิตํ ธุนนฺติ @ปาปํ ฯ ๖ ม. ส หิ สุจีภิ ฯ ยุ. ส หิ สุจิ ฯ ๗ ม. ยุ. ...ปนุเทตีติ ฯ ๘ อิทมโวจ @ภควา ฯเปฯ อภินนฺทุนฺตีติ อิเม ปาฐา น ทิสฺสนฺติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๔.
สิงฺคาลกสุตฺตํ [๑๗๒] เอวมฺเม สุตํ ฯ เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ เตน โข ปน สมเยน สิงฺคาลโก ๑- คหปติปุตฺโต กาลสฺเสว วุฏฺฐาย ราชคหา นิกฺขมิตฺวา อลฺลวตฺโถ อลฺลเกโส ปญฺชลิโก ปุถุทฺทิสา นมสฺสติ ปุรตฺถิมํ ทิสํ ทกฺขิณํ ทิสํ ปจฺฉิมํ ทิสํ อุตฺตรํ ทิสํ เหฏฺฐิมํ ทิสํ อุปริมํ ทิสํ ฯ [๑๗๓] อถโข ภควา ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย ราชคหํ ปิณฺฑาย ปาวิสิ ฯ อทฺทสา โข ภควา สิงฺคาลกํ คหปติปุตฺตํ กาลสฺเสว วุฏฺฐาย ราชคหา นิกฺขมิตฺวา อลฺลวตฺถํ อลฺลเกสํ ปญฺชลิกํ ปุถุทฺทิสา นมสฺสนฺตํ ปุรตฺถิมํ ทิสํ ทกฺขิณํ ทิสํ ปจฺฉิมํ ทิสํ อุตฺตรํ ทิสํ เหฏฺฐิมํ ทิสํ อุปริมํ ทิสํ ทิสฺวาน ๒- สิงฺคาลกํ คหปติปุตฺตํ เอตทโวจ กินฺนุ ๓- ตฺวํ คหปติปุตฺต กาลสฺเสว วุฏฺฐาย ราชคหา นิกฺขมิตฺวา อลฺลวตฺโถ อลฺลเกโส ปญฺชลิโก ปุถุทฺทิสา นมสฺสสิ ปุรตฺถิมํ ทิสํ ฯเปฯ อุปริมํ ทิสนฺติ ฯ ปิตา มม ๔- ภนฺเต กาลํ กโรนฺโต เอวํ ๕- อวจ ทิสา ตาต นมสฺเสยฺยาสีติ โส โข อหํ ภนฺเต ปิตุ วจนํ สกฺกโรนฺโต ครุกโรนฺโต ๖- มาเนนฺโต ปูเชนฺโต กาลสฺเสว วุฏฺฐาย ราชคหา นิกฺขมิตฺวา อลฺลวตฺโถ อลฺลเกโส ปญฺชลิโก ปุถุทฺทิสา นมสฺสามิ ปุรตฺถิมํ ทิสํ ฯเปฯ @เชิงอรรถ: ๑ สิคาลโกติปิ ปาโฐ ฯ ๒ ม. ยุ. ทิสฺวา ฯ ๓ ม. กึ นุ โข ฯ ๔ ม. ยุ. มํ ฯ @๕ ยุ. อยํ น ทิสฺสติ ฯ ๖ ม. ครุํ กโรนฺโต ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๕.
อุปริมํ ทิสนฺติ ฯ น โข คหปติปุตฺต อริยสฺส วินเย เอวํ ฉ ทิสา นมสฺสิตพฺพาติ ฯ ยถากถํ ปน ภนฺเต อริยสฺส วินเย ฉ ทิสา นมสฺสิตพฺพา สาธุ เม ภนฺเต ภควา ตถา ธมฺมํ เทเสตุ ยถา อริยสฺส วินเย ฉ ทิสา นมสฺสิตพฺพาติ ฯ [๑๗๔] เตนหิ คหปติปุตฺต สุณาหิ สาธุกํ มนสิกโรหิ ภาสิสฺสามีติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข สิงฺคาลโก คหปติปุตฺโต ภควโต ปจฺจสฺโสสิ ฯ ภควา เอตทโวจ ยโต โข คหปติปุตฺต อริยสาวกสฺส จตฺตาโร กมฺมกฺกิเลสา ปหีนา โหนฺติ จตูหิ ๑- ฐาเนหิ ปาปกมฺมํ น กโรติ ฉ จ โภคานํ อปายมุขานิ น เสวติ โส เอวํ จุทฺทสปาปกาปคโต ฉทิสาปฏิจฺฉาที โหติ ๒- อุโภโลกวิชยาย ปฏิปนฺโน โหติ ตสฺส อยญฺเจว โลโก อารทฺโธ โหติ ปโร จ โลโก ฯ โส ๓- กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคตึ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชติ ฯ {๑๗๔.๑} กตมสฺส จตฺตาโร กมฺมกฺกิเลสา ปหีนา โหนฺติ ฯ ปาณาติปาโต โข คหปติปุตฺต กมฺมกฺกิเลโส อทินฺนาทานํ กมฺมกฺกิเลโส กาเมสุ มิจฺฉาจาโร กมฺมกฺกิเลโส มุสาวาโท กมฺมกฺกิเลโส อิมสฺส จตฺตาโร กมฺมกฺกิเลสา ปหีนา โหนฺตีติ ฯ อิทมโวจ ภควา อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา [๑๗๕] ปาณาติปาโต อทินฺนาทานํ มุสาวาโท ปวุจฺจติ ๔- ปรทารคมนญฺเจว น ปสํสนฺติ ๕- ปณฺฑิตาติ ฯ [๑๗๖] กตเมหิ จตูหิ ฐาเนหิ ปาปกมฺมํ น กโรติ ฉนฺทาคตึ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. จตุหิ จ ฯ ๒ ม. ยุ. อยํ น ทิสฺสติ ฯ ๓ ยุ. อยํ น ทิสฺสติ ฯ @๔ ม. ยุ. มุสาวาโท จ วุจฺจติ ฯ ๕ ม. ยุ. นปฺปสํสนฺติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๖.
คจฺฉนฺโต ปาปกมฺมํ กโรติ โทสาคตึ คจฺฉนฺโต ปาปกมฺมํ กโรติ โมหาคตึ คจฺฉนฺโต ปาปกมฺมํ กโรติ ภยาคตึ คจฺฉนฺโต ปาปกมฺมํ กโรติ ฯ ยโต โข คหปติปุตฺต อริยสาวโก เนว ฉนฺทาคตึ คจฺฉติ น โทสาคตึ คจฺฉติ น โมหาคตึ คจฺฉติ น ภยาคตึ คจฺฉติ ฯ อิเมหิ จตูหิ ฐาเนหิ ปาปกมฺมํ น กโรตีติ ฯ อิทมโวจ ภควา อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา [๑๗๗] ฉนฺทา โทสา ภยา โมหา โย ธมฺมํ อติวตฺตติ นิหียติ ตสฺส ยโส ๑- กาฬปกฺเขว จนฺทิมา ฉนฺทา โทสา ภยา โมหา โย ธมฺมํ นาติวตฺตติ อาปูรติ ตสฺส ยโส ๑- สุกฺกปกฺเขว จนฺทิมาติ ฯ [๑๗๘] กตมานิ ฉ โภคานํ อปายมุขานิ น เสวติ ฯ สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานานุโยโค โข คหปติปุตฺต โภคานํ อปายมุขํ วิกาลวิสิขาจริยานุโยโค โภคานํ อปายมุขํ สมชฺชาภิจรณํ โภคานํ อปายมุขํ ชูตปฺปมาทฏฺฐานานุโยโค โภคานํ อปายมุขํ ปาปมิตฺตานุโยโค โภคานํ อปายมุขํ อาลสฺสานุโยโค โภคานํ อปายมุขํ ฯ [๑๗๙] ฉ โขเม คหปติปุตฺต อาทีนวา สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺ- ฐานานุโยเค สนฺทิฏฺฐิกา ธนชานิ ๒- กลหปฺปวฑฺฒนี โรคานํ อายตนํ อกิตฺติสญฺชนนี หิริโกปินนิทฺทํสนี ปญฺญาย ทุพฺพลีกรณีเตฺวว ฉฏฺฐํ ปทํ ภวติ ฯ อิเม โข คหปติปุตฺต ฉ อาทีนวา สุราเมรยมชฺช- ปมาทฏฺฐานานุโยเค ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยโส ตสฺส ฯ ๒ ยุ. ธนญฺชานิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๗.
[๑๘๐] ฉ โขเม คหปติปุตฺต อาทีนวา วิกาลวิสิขาจริยานุโยเค อตฺตาปิสฺส อคุตฺโต อรกฺขิโต โหติ ปุตฺตทาโรปิสฺส อคุตฺโต อรกฺขิโต โหติ สาปเตยฺยํปิสฺส อคุตฺตํ อรกฺขิตํ โหติ สงฺกิโย จ โหติ เตสุ เตสุ ๑- ฐาเนสุ อภูตวจนญฺจ ตสฺมึ รูหติ พหูนญฺจ ทุกฺขธมฺมานํ ปุรกฺขิโต ๒- โหติ ฯ อิเม โข คหปติปุตฺต ฉ อาทีนวา วิกาลวิสิขาจริยานุโยเค ฯ [๑๘๑] ฉ โขเม คหปติปุตฺต อาทีนวา สมชฺชาภิจรเณ กฺว ๓- นจฺจํ กฺว คีตํ กฺว วาทิตํ กฺว อกฺขานํ กฺว ปาณิสฺสรํ กฺว กุมฺภถูนนฺติ ฯ อิเม โข คหปติปุตฺต ฉ อาทีนวา สมชฺชาภิจรเณ ฯ [๑๘๒] ฉ โขเม คหปติปุตฺต อาทีนวา ชูตปฺปมาทฏฺฐานานุโยเค ชยํ เวรํ ปสวติ ชิโน วิตฺตมนุโสจติ ๔- สนฺทิฏฺฐิกา ธนชานิ สภาคตสฺส วจนํ น รูหติ มิตฺตามจฺจานํ ปริภูโต โหติ อาวาหวิวาหกานํ อปฺปตฺถิโต โหติ อกฺขธุตฺโต [๕]- ปุริสปุคฺคโล นาลํ ทารภรณายาติ ๖- ฯ อิเม โข คหปติปุตฺต ฉ อาทีนวา ชูตปฺปมาทฏฺฐานานุโยเค ฯ [๑๘๓] ฉ โขเม คหปติปุตฺต อาทีนวา ปาปมิตฺตานุโยเค เย ธุตฺตา เย โสณฺฑา เย ปิปาสา เย เนกติกา เย วญฺจนิกา เย สาหสิกา ตฺยาสฺส มิตฺตา โหนฺติ เต สหายา ฯ อิเม โข คหปติปุตฺต ฉ อาทีนวา ปาปมิตฺตานุโยเค ฯ [๑๘๔] ฉ โขเม คหปติปุตฺต อาทีนวา อาลสฺสานุโยเค อติสีตนฺติ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ปาปเกสุ ฯ ๒ ยุ. ปุรกฺขโต ฯ ๓ สี. ยุ. สพฺพวาเรสุ กุวํ ฯ ๔ ยุ. @จิตฺตมนุโสจติ ฯ ๕ ม. อยํ ฯ ๖ ยุ. ทาราภรณายาติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๘.
กมฺมํ น กโรติ อติอุณฺหนฺติ กมฺมํ น กโรติ อติสายนฺติ กมฺมํ น กโรติ อติปาโตติ กมฺมํ น กโรติ อติจฺฉาโตสฺมีติ กมฺมํ น กโรติ อติปิปาสิโตสฺมีติ ๑- กมฺมํ น กโรติ ตสฺส เอวํ กิจฺจาปเทสพหุลสฺส วิหรโต อนุปฺปนฺนา เจว โภคา นุปฺปชฺชนฺติ อุปฺปนฺนา จ โภคา ปริกฺขยํ คจฺฉนฺติ ฯ อิเม โข คหปติปุตฺต ฉ อาทีนวา อาลสฺสานุโยเคติ ฯ อิทมโวจ ภควา อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา [๑๘๕] โหติ ปานสขา นาม โหติ สมฺมิยสมฺมิโย โย จ อตฺเถสุ ชาเตสุ สหาโย โหติ โส สขา ฯ อุสฺสูรเสยฺยา ปรทารเสวนา เวรปฺปสงฺโค ๒- จ อนตฺถตา จ ปาปา จ มิตฺตา สุกทริยตา จ เอเต ฉ ฐานา ปุริสํ ธํสยนฺติ ฯ ปาปมิตฺโต ปาปสโข ปาปอาจารโคจโร ๓- อสฺมา โลกา ปรมฺหา จ อุภยา ธํสเต นโร ฯ อกฺขิตฺถิโย วารุณี นจฺจคีตํ ทิวาโสปฺปํ ปาริจริยา อกาเล ๔- ปาปา จ มิตฺตา สุกทริยตา จ เอเต ฉ ฐานา ปุริสํ ธํสยนฺติ ฯ อกฺเขหิ ทิพฺพนฺติ สุรํ ปิวนฺติ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อติธาโตสฺมีติ ฯ ๒ ม. เวรปฺปสโว ฯ ๓ ยุ. ปาปจารโคจโร ฯ ๔ ยุ. อกาลํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๙.
ยนฺติตฺถิโย ปาณสมา ปเรสํ นิหีนเสวี น จ วุฑฺฒิเสวี ๑- นิหียติ ๒- กาฬปกฺเขว จนฺทิมา ๓- โย วารุณิ อธโน อภิจฺฉโน ๔- ปิปาโสสิ อตฺถปาคโต ๕- อุทกมิว อิณํ วิคาหติ อากุลํ ๖- กาหติ ๗- ขิปฺปมตฺตโน ฯ น ทิวาสุปฺปสีเลน รตฺตินุฏฺฐานเทสฺสินา ๘- นิจฺจํ มตฺเตน โสณฺเฑน สกฺกา อาวสิตุํ ฆรํ ฯ อติสีตํ อติอุณฺหํ อติสายมิทํ อหุ อิติ วิสฺสฏฺฐกมฺมนฺเต ๙- อตฺถา อจฺเจนฺติ มาณเว ฯ โย จ สีตญฺจ อุณฺหญฺจ ติณา ภิยฺโย น มญฺญติ กรํ ปุริสกิจฺจานิ โส สุขา ๑๐- น วิหายตีติ ฯ [๑๘๖] จตฺตาโรเม คหปติปุตฺต อมิตฺตา มิตฺตปฺปฏิรูปกา เวทิตพฺพา อญฺญทตฺถุหโร อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ วจีปรโม อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ อนุปฺปิยภาณี อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ อปายสหาโย อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ ฯ [๑๘๗] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ อญฺญทตฺถุหโร อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ อญฺญทตฺถุหโร โหติ อปฺเปน พหุมิจฺฉติ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วุทฺธเสวี ฯ ๒ ม. นิหียเต ฯ ๓ ม. จนฺโท ฯ ๔ ม. ยุ. โย วารุณี อทฺธโน @อกิญฺจโน ๕ ม. ปิปาโส ปิวํ ปปาคโต ฯ ยุ. ปิปาโส ปิพมฺปปาคโต ฯ ๖ ยุ. อกุลํ ฯ @๗ ม. อกุลํ กาหิติ ฯ ๘ ยุ. ...ทสฺสินา ฯ ๙ ยุ. วิสฺสฏฺฐกมฺมนฺโต ฯ ๑๐ ม. สุขํ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๐.
ภยสฺส กิจฺจํ น ๑- กโรติ เสวติ อตฺถการณา ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ อญฺญทตฺถุหโร อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ ฯ [๑๘๘] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ วจีปรโม อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ อตีเตน ปฏิสนฺถรติ อนาคเตน ปฏิสนฺถรติ นิรตฺถเกน สงฺคณฺหาติ ปจฺจุปฺปนฺเนสุ กิจฺเจสุ พฺยสนํ ทสฺเสติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ วจีปรโม อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ ฯ [๑๘๙] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ อนุปฺปิยภาณี อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ ปาปกมฺมํปิสฺส ๒- อนุชานาติ กลฺยาณํปิสฺส อนุชานาติ ๓- สมฺมุขสฺส ๔- วณฺณํ ภาสติ ปรมฺมุขสฺส ๔- อวณฺณํ ภาสติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ อนุปฺปิยภาณี อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ ฯ [๑๙๐] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ อปายสหาโย อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานานุโยเค สหาโย โหติ วิกาลวิสิขาจริยานุโยเค สหาโย โหติ สมชฺชาภิจรเณ สหาโย โหติ ชูตปฺปมาทฏฺฐานานุโยเค สหาโย โหติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ อปายสหาโย อมิตฺโต มิตฺตปฺปฏิรูปโก เวทิตพฺโพ ๕- ฯ อิทมโวจ ภควา อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. นสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ ๒ ม. ยุ. ปาปกํปิสฺส ฯ ๓ ยุ. นานุชานาติ ฯ @๔ ยุ. ...มุขาสฺส ฯ ๕ ม. ยุ. เวทิตพฺโพติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๑.
[๑๙๑] อญฺญทตฺถุหโร มิตฺโต โย จ มิตฺโต วจีปรโม ๑- อนุปฺปิยญฺจ โย อาหุ ๒- อปาเยสุ จ โย สขา เอเต อมิตฺเต จตฺตาโร อิติ วิญฺญาย ปณฺฑิโต อารกา ปริวชฺเชยฺย มคฺคํ ปฏิภยํ ยถาติ ฯ [๑๙๒] จตฺตาโรเม คหปติปุตฺต มิตฺตา สุหทา เวทิตพฺพา อุปการโก มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ สมานสุขทุกฺโข มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ อตฺถกฺขายี มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ อนุกมฺปโก มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ ฯ [๑๙๓] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ อุปการโก มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ ปมตฺตํ รกฺขติ ปมตฺตสฺส สาปเตยฺยํ รกฺขติ ภีตสฺส ปฏิสรณํ โหติ อุปฺปนฺเนสุ กิจฺเจสุ กรณีเยสุ ตทฺทิคุณํ โภคํ อนุปฺปเทติ ๓- ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ อุปการโก มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ ฯ [๑๙๔] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ สมานสุขทุกฺโข มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ คุยฺหมสฺส อาจิกฺขติ คุยฺหมสฺส ปริคุยฺหติ ๔- อาปทาสุ น วิชหติ ชีวิตํปิสฺส อตฺถาย ปริจฺจตฺตํ โหติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ สมานสุขทุกฺโข มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ ฯ [๑๙๕] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ อตฺถกฺขายี มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ ปาปา นิวาเรติ กลฺยาเณ นิเวเสติ อสฺสุตํ สาเวติ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วจีปโร ฯ ๒ ม. ยุ. อาห ฯ ๓ ยุ. อนุปฺปาเทติ ฯ ๔ ม. ยุ. ปริคูหติ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๒.
สคฺคสฺส มคฺคํ อาจิกฺขติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ อตฺถกฺขายี มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ ฯ [๑๙๖] จตูหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ อนุกมฺปโก มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพ อภเวนสฺส น นนฺทติ ภเวนสฺส นนฺทติ อวณฺณํ ภณมานํ นิวาเรติ วณฺณํ ภณมานํ ปสํสติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต จตูหิ ฐาเนหิ อนุกมฺปโก มิตฺโต สุหโท เวทิตพฺโพติ ฯ อิทมโวจ ภควา อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา [๑๙๗] อุปกาโร จ โย มิตฺโต สุขทุกฺโข จ โย สขา ๑- อตฺถกฺขายี จ โย มิตฺโต โย จ มิตฺตานุกมฺปโก ฯ เอเตปิ มิตฺเต จตฺตาโร อิติ วิญฺญาย ปณฺฑิโต สกฺกจฺจํ ปยิรุปาเสยฺย มาตา ปุตฺตํว โอรสํ ฯ ปณฺฑิโต สีลสมฺปนฺโน ชลํ อคฺคีว ภาสติ โภเค สํหรมานสฺส ภมรสฺเสว อิรียโต ฯ โภคา สนฺนิจยํ ยนฺติ วมฺมิโกวูปจียติ เอวํ โภเค สมาหริตฺวา ๒- อลมตฺโต กุเล คิหี ๓- ฯ จตุธา วิภเช โภเค สเว มิตฺตานิ คนฺถติ เอเกน โภเค ภุญฺเชยฺย ทฺวีหิ กมฺมํ ปโยชเย จตุตฺถญฺจ นิธาเปยฺย อาปทาสุ ภวิสฺสตีติ ฯ [๑๙๘] กถญฺจ คหปติปุตฺต อริยสาวโก ฉทิสาปฏิจฺฉาที โหติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. สุเข ทุกฺเข จ โย สขา ฯ ยุ. โย จ มิตฺโต สุเข ทุกฺเข ฯ ๒ ม. สมาหตฺวา ฯ @ยุ. สมาหนฺตฺวา ฯ ๓ อลมตฺโถ กุเล คิหิ ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๓.
ฉ อิมา ๑- คหปติปุตฺต ทิสา เวทิตพฺพา ปุรตฺถิมา ทิสา มาตาปิตโร เวทิตพฺพา ทกฺขิณา ทิสา อาจริยา เวทิตพฺพา ปจฺฉิมา ทิสา ปุตฺตทารา เวทิตพฺพา อุตฺตรา ทิสา มิตฺตามจฺจา เวทิตพฺพา เหฏฺฐิมา ทิสา ทาสกมฺมกรา เวทิตพฺพา อุปริมา ทิสา สมณพฺราหฺมณา เวทิตพฺพา ฯ [๑๙๙] ปญฺจหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ ปุตฺเตน ปุรตฺถิมา ทิสา มาตาปิตโร ปจฺจุปฏฺฐาตพฺพา ภโต เนสํ ภริสฺสามิ กิจฺจํ เนสํ กริสฺสามิ กุลวํสํ ฐเปสฺสามิ ทายชฺชํ ปฏิปชฺชามิ อถวา ปน ๒- เปตานํ กาลกตานํ ทกฺขิณํ อนุปฺปทสฺสามีติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต ปญฺจหิ ฐาเนหิ ปุตฺเตน ปุรตฺถิมา ทิสา มาตาปิตโร ปจฺจุปฏฺฐิตา ปญฺจหิ โข ๓- ฐาเนหิ ปุตฺตํ อนุกมฺปนฺติ ปาปา นิวาเรนฺติ กลฺยาเณ นิเวเสนฺติ สิปฺปํ สิกฺขาเปนฺติ ปฏิรูเปน ทาเรน สญฺโญเชนฺติ สมเย ทายชฺชํ นิยฺยาเทนฺติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต ปญฺจหิ ฐาเนหิ ปุตฺเตน ปุรตฺถิมา ทิสา มาตาปิตโร ปจฺจุปฏฺฐิตา อิเมหิ ปญฺจหิ ฐาเนหิ ปุตฺตํ อนุกมฺปนฺติ เอวมสฺส เอสา ปุรตฺถิมา ทิสา ปฏิจฺฉนฺนา โหติ เขมา อปฺปฏิภยา ฯ [๒๐๐] ปญฺจหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ อนฺเตวาสินา ทกฺขิณา ทิสา อาจริยา ปจฺจุปฏฺฐาตพฺพา อุฏฺฐาเนน อุปฏฺฐาเนน สุสฺสุสาย ๔- ปาริจริยาย สกฺกจฺจํ สิปฺปํ ปฏิคฺคหเณน ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต ปญฺจหิ ฐาเนหิ อนฺเตวาสินา ทกฺขิณา ทิสา อาจริยา ปจฺจุปฏฺฐิตา @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ฉยิมา ฯ ๒ ยุ. อถ จ ปน ฯ ๓ ม. ยุ. โขสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ @๔ ยุ. สุสฺสูสาย ฯ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๐๔.
ปญฺจหิ ฐาเนหิ อนฺเตวาสึ อนุกมฺปนฺติ สุวินีตํ วิเนนฺติ สุคหิตํ คาหาเปนฺติ สพฺพสิปฺเปสุ ตํ ๑- สมกฺขายิโน ภวนฺติ มิตฺตามจฺเจสุ ปฏิเวเทนฺติ ๒- ทิสาสุ ปริตฺตาณํ กโรนฺติ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต ปญฺจหิ ฐาเนหิ อนฺเตวาสินา ทกฺขิณา ทิสา อาจริยา ปจฺจุปฏฺฐิตา อิเมหิ ปญฺจหิ ฐาเนหิ อนฺเตวาสึ อนุกมฺปนฺติ เอวมสฺส เอสา ทกฺขิณา ทิสา ปฏิจฺฉนฺนา โหติ เขมา อปฺปฏิภยา ฯ [๒๐๑] ปญฺจหิ โข คหปติปุตฺต ฐาเนหิ สามิเกน ปจฺฉิมา ทิสา ภริยา ปจฺจุปฏฺฐาตพฺพา สมฺมานนาย อวิมานนาย ๓- อนติจริยาย อิสฺสริยโวสฺสคฺเคน อลงฺการานุปฺปทาเนน ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต ปญฺจหิ ฐาเนหิ สามิเกน ปจฺฉิมา ทิสา ภริยา ปจฺจุปฏฺฐิตา ปญฺจหิ ฐาเนหิ สามิกํ อนุกมฺปนฺติ ๔- สุสํวิหิตกมฺมนฺตา จ โหติ สุสงฺคหิตปริชนา ๕- จ อนติจารินี จ สมฺภตญฺจ อนุรกฺขติ ทกฺขา จ โหติ อนลสา สพฺพกิจฺเจสุ ฯ อิเมหิ โข คหปติปุตฺต ปญฺจหิ ฐาเนหิ สามิเกน ปจฺฉิมา ทิสา ภริยา ปจฺจุปฏฺฐิตา อิเมหิ ปญฺจหิ ฐาเนหิ สามิกํ อนุกมฺปนฺติ ๔- เอวมสฺส เอสา ปจฺฉิมา ทิสา ปฏิจฺฉนฺนา โหติ เขมา อปฺปฏิภยา ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้าที่ ๑๘๘-๒๐๔. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=11&item=166&items=36&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=11&item=166&items=36&pagebreak=1&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=11&item=166&items=36&pagebreak=1&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=11&item=166&items=36&pagebreak=1&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=166 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๑ https://84000.org/tipitaka/read/?index_11 https://84000.org/tipitaka/english/?index_11
      |
|
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]