อรรถกถาเล่มที่ ๙ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ม.อ. (ปปญฺจ.๓)

                     ๓. จูฬมาลุงฺกฺยสุตฺตวณฺณนา ๑-
      [๑๒๒] เอวมฺเม สุตนฺติ มาลุงฺกฺยสุตฺตํ. ตตฺถ มาลุงฺกฺยปุตฺตสฺสาติ
เอวํนามกสฺส เถรสฺส. ปิตานิ ปฏิกฺขิตฺตานีติ ทิฏฺิคตานิ นาม อพฺยากาตพฺพานีติ
เอวํ ปิตานิ เจว ปฏิกฺขิตฺตานิ จ. ตถาคโตติ สตฺโต. ตมฺเม น รุจฺจตีติ ตํ
อพฺยากรณํ มยฺหํ น รุจฺจติ. สิกฺขํ ปจฺจกฺขายาติ สิกฺขํ ปฏิกฺขิปิตฺวา.
      [๑๒๕] โก สนฺโต กํ ปจฺจาจิกฺขสีติ ยาจโก วา หิ ยาจิตกํ ปจฺจาจิกฺเขยฺย,
ยาจิตโก วา ยาจกํ. ตฺวํ เนว ยาจโก น ยาจิตโก, โสทานิ ตฺวํ โก สนฺโต กํ
ปจฺจาจิกฺขสีติ อตฺโถ.
      [๑๒๖] วิทฺโธ อสฺสาติ ปรเสนาย ิเตน วิทฺโธ ภเวยฺย. คาฬฺหเลปเนนาติ ๒-
พหลเลปเนน. ภิสกฺกนฺติ เวชฺชํ. สลฺลกตฺตนฺติ สลฺลกนฺตนํ สลฺลกนฺติย
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. จูฬมาลุกฺยสุตฺต....         ๒ ฉ.ม. คาฬฺหปเลปเนน
สุตฺตปากํ. ๑- อกฺกสฺสาติ อกฺกวาเก คเหตฺวา ชิยํ กโรนฺติ. เตน วุตฺตํ
"อกฺกสฺสา"ติ. สณฺสฺสาติ ๒- เวณุวิลีวสฺส. มรุวาขีรปณฺณีนํปิ วาเกหิเยว กโรนฺติ.
เตน วุตฺตํ ยทิ วา มรุวาย ยทิ วา ขีรปณฺณิโนติ. คจฺฉนฺติ ปพฺพตคจฺฉนทีคจฺฉาทีสุ
ชาตํ. โรปีมนฺติ โรเปตฺวา วฑฺฒิตํ สรวนโต สรํ คเหตฺวา กตํ. สิถิลหนุโนติ
เอวํนามกสฺส ปกฺขิโน. โรรุวสฺสาติ ๓- กาฬสีหสฺส. เสมฺหารสฺสาติ มกฺกฏสฺส.
เอวํ โนติ เอตาย ทิฏฺิยา สติ น โหตีติ อตฺโถ.
      [๑๒๗] อตฺเถว ชาตีติ เอตาย ทิฏฺิยา สติ พฺรหฺมจริยวาโสว นตฺถิ,
ชาติ ปน อตฺถิเยว. ตถา ชรามรณาทีนีติ ทสฺเสติ. เยสาหนฺติ เยสํ อหํ.
นิฆาตนฺติ อุปฆาตํ วินาสํ. มม สาวกา หิ เอเตสุ นิพฺพินฺนา ๔- อิเธว นิพฺพานํ
ปาปุณนฺตีติ อธิปฺปาโย.
      [๑๒๘] ตสฺมาติหาติ ยสฺมา อพฺยากตเมตํ, จตุสจฺจเมว มยา พฺยากตํ,
ตสฺมาติ อตฺโถ. นเหตํ มาลุงฺกฺยปุตฺต อตฺถสณฺหิตนฺติ เอตํ ทิฏฺิคตํ วา เอตํ
ทิฏฺิคตํ วา เอตํ พฺยากรณํ วา การณนิสฺสิตํ น โหติ. น อาทิพฺรหฺมจริยกนฺติ
พฺรหฺมจริยสฺส อาทิมตฺตํปิ ปุพฺพภาคสีลมตฺตํปิ น โหติ. น นิพฺพิทายาติอาทีสุ
วฏฺเฏ นิพฺพินฺทนตฺถาย ๕- วา วิรชนตฺถาย วา วฏฺฏนิโรธาย วา ราคาทิวูปสมตฺถาย
วา อภิญฺเยฺยธมฺเม อภิชานนตฺถาย วา จตุมคฺคสงฺขาตสมฺโพธตฺถาย วา
อสงฺขตนิพฺพานสจฺฉิกิริยฏฺาย วา น โหติ. เอตญฺหีติ เอตํ จตุสจฺจพฺยากรณํ.
อาทิพฺรหฺมจริยกนฺติ พฺรหฺมจริยสฺส อาทิภูตํ ปุพฺพฏฺานํ. ๖- เสสํ
วุตฺตปฏิปกฺขนเยน เวทิตพฺพํ. อิมํปิ เทสนํ ภควา เนยฺยปุคฺคลวเสน นิฏฺเปสีติ.
                    ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺกถาย
                      มาลุงฺกฺยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺิตา.
                              ตติยํ.
                        -----------------
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. สลฺลกนฺติยสุตฺตวาจกํ  ๒ ฉ.ม. สณฺหสฺสาติ  ๓ ฉ.ม. เภรุวสฺสาติ
@๔ สี. นิพฺพิณฺณา, ม. นิพฺพินฺทนฺโต  ๕ ม. นิพฺพิทตฺถาย  ๖ ฉ.ม. ปุพฺพปทฏฺานํ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้า ๑๐๕-๑๐๖.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=2659&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=2659&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=147
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=13&A=2682
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=2930
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=2930
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_13