อรรถกถาเล่มที่ ๕๓ ภาษาบาลีอักษรไทย
 สงฺคณี.อ. (อฏฺฐสาลินี)

     [๑๒๘๗] กามาวจรนิทฺเทเส เหฏฺฐโตติ เหฏฺฐาภาเคน. อวีจินิรยนฺติ
อคฺคิชาลานํ วา สตฺตานํ วา ทุกฺขเวทนาย วา วีจิ อนฺตรํ ฉิทฺทํ เอตฺถ นตฺถีติ
อวีจิ, สุขสงฺขาโต อโย เอตฺถ นตฺถีติ นิรโย, นิรติอตฺเถนปิ นิรสฺสาทตฺเถนปิ
นิรโย. ปริยนฺตํ กริตฺวาติ ตํ อวีจิสงฺขาตํ นิรยํ อนฺตํ กตฺวา. อุปริโตติ
อุปริภาเคน. ปรนิมฺมิตวสวตฺติเทเวติ ปรนิมฺมิเตสุ กาเมสุ วสํ วตฺตนโต
เอวํลทฺธโวหาเร เทเว. อนฺโต กริตฺวาติ อนฺโต ปกฺขิปิตฺวา. ยํ เอตสฺมึ อนฺตเรติ
เย เอตสฺมึ โอกาเส. เอตฺถาวจราติ อิมินา ยสฺมา เอตสฺมึ อนฺตเร อญฺเญปิ
จรนฺติ กทาจิ กตฺถจิ สมฺภวโต, ตสฺมา เตสํ อสงฺคหณตฺถํ "อวจรา"ติ วุตฺตํ.
เตน เย เอตสฺมึ อนฺตเร โอคาฬฺหา หุตฺวา จรนฺติ สพฺพตฺถ สทา จ
สมฺภวโต, อโธภาเค จ จรนฺติ อวีจินิรยสฺส เหฏฺฐา ภูตุปาทาย ปวตฺติภาเวน,
เตสํ สงฺคโห กโต โหติ. เต หิ อวคาฬฺหาว จรนฺติ อโธภาเคว จรนฺตีติ
อวจรา. เอตฺถ ปริยาปนฺนาติ อิมินา ปน ยสฺมา เอเต เอตฺถาวจรา อญฺญตฺถาปิ
อวจรนฺติ, น ปน ตตฺถ ปริยาปนฺนา โหนฺติ. ตสฺมา เอเตสํ อญฺญตฺถาปิ
อวจรนฺตานํ ปริคฺคโห กโต โหติ. อิทานิ เต เอตฺถ ปริยาปนฺนธมฺเม
ราสิสุญฺญตปจฺจยภาวโต เจว สภาวโต จ ทสฺเสนฺโต "ขนฺธา"ติอาทิมาห.
     [๑๒๘๙] รูปาวจรนิทฺเทเส พฺรหฺมโลกนฺติ ปฐมชฺฌานภูมิสงฺขาตํ
พฺรหฺมฏฺฐานํ. เสสเมตฺถ กามาวจรนิทฺเทเส วุตฺตนเยเนว ญาตพฺพํ. ๑- สมาปนฺนสฺส
จาติอาทีสุ ปฐมปเทน กุสลชฺฌานํ วุตฺตํ, ทุติเยน วิปากชฺฌานํ วุตฺตํ, ตติเยน
กิริยชฺฌานํ วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ.
     [๑๒๙๑] อรูปาวจรนิทฺเทเส อากาสานญฺจายตนูปเคติ อากาสานญฺจายตน-
สงฺขาตํ ภวํ อุปคเต. ทุติยปเทปิ เอเสว นโย. เสสํ เหฏฺฐา วุตฺตนเยเนว
เวทิตพฺพํ.
     [๑๓๐๑] สรณทุกนิทฺเทเส ยฺวายํ ตีสุ อกุสลมูเลสุ โมโห, โส
โลภสมฺปยุตฺโตว โลเภน สรโณ, โทสสมฺปยุตฺโต จ โทเสน สรโณ.
วิจิกิจฺฉุทฺธจฺจสมฺปยุตฺโต ปน โมโห ทิฏฺฐิสมฺปยุตฺเตน เจว รูปราคอรูปราคสงฺขาเตน
จ ราครเณน ปหาเนกฏฺฐภาวโต สรโณ, สรโชติ เวทิตพฺโพ.

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๓ หน้า ๔๔๔-๔๔๕.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=53&A=11062&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=53&A=11062&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=34&i=810
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=34&A=7109
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=34&A=6396
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=34&A=6396
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๔
http://84000.org/tipitaka/read/?index_34