อรรถกถาเล่มที่ ๓๘ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๔ ติก-ปญฺจกนิปาต

                        โลลชาตกํ
     กายํ พลากา สิขินีติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เอกํ
โลลภิกฺขุํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     ตํ หิ ธมฺมสภายํ อานีตํ สตฺถา น ตฺวํ ภิกฺขุ อิทาเนว
โลโล ปุพฺเพปิ โลโลเยว โลลภาเวน จ ชีวิตกฺขยํ ปตฺโต ตํ
นิสฺสาย โปราณกปณฺฑิตาปิ อตฺตโน วสนฏฺานา ปริหีนา อเหสุนฺติ
วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต พาราณสีเสฏฺิโน
มหานเส ภตฺตการโก ปุญฺตฺถาย นิณฺฑปจฺฉึ ๑- เปสิ ฯ
ตทา โพธิสตฺโต ปาราวตโยนิยํ นิพฺพตฺติตฺวา ตตฺถ วาสํ กปฺเปสิ ฯ
อเถโก โลลกาโก มหานสมตฺถเกน คจฺฉนฺโต นานปฺปการํ
มจฺฉมํสวิกตึ ทิสฺวา ปิปาสาภิภูโต กินฺนุโข นิสฺสาย สกฺกา ภเวยฺย
โอกาสํ ลทฺธุนฺติ จินฺเตนฺโต โพธิสตฺตํ ทิสฺวา อิมํ นิสฺสาย สกฺกา
โอกาสํ ลทฺธุนฺติ สนฺนิฏฺานํ กตฺวา ตสฺส โคจราย อรญฺคมนกาเล
ปิฏฺิโต ปิฏฺิโต อนุพนฺธิ ฯ อถ นํ โพธิสตฺโต มยํ โข
กาก อญฺโคจรา ตฺวมฺปิ อญฺโคจโร กินฺนุโข มํ อนุพนฺธสีติ
อาห ฯ ภนฺเต ตุมฺหากํ กิริยา มยฺหํ รุจฺจติ อหมฺปิ ตุมฺเหหิ
สมานโคจโร หุตฺวา ตุมฺเห อุปฏฺาตุํ อิจฺฉามีติ ฯ โพธิสตฺโต
สมฺปฏิจฺฉิ ฯ โส เตน สทฺธึ โคจรภูมิยํ เอกโคจรํ จรนฺโต วิย
@เชิงอรรถ: ๑ นีฬปจฺฉึ ฯ นิลีนิปจฺฉึ ฯ
โอสกฺเกตฺวา โคมยราสึ วิทฺธํสิตฺวา ปาณเก ขาทิตฺวา กุจฺฉิปูรํ กตฺวา
โพธิสตฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา ตุมฺเห เอตฺตกํ กาลํ จรถ นนุ โภชเน
ปมาณํ าตุํ วฏฺฏติ เอถ นาติสายเมว คจฺฉามาติ ฯ โพธิสตฺโต
ตํ อาทาย วสนฏานํ อคมาสิ ฯ ภตฺตการโก อมฺหากํ ปาราวโต
สหายํ คเหตฺวา อาคโตติ กากสฺสาปิ เอกสฺมึ ถุสปจฺฉึ เปสิ ฯ
กาโกปิ จตุปญฺจาหํ เตเนว นีหาเรน วสิ ฯ อเถกทิวสํ เสฏฺิโน
พหู มจฺฉมํเส อาหรยิตฺถ ฯ กาโก ตํ ทิสฺวา โลภาภิภูโต
ปจฺจูสกาลโต ปฏฺาย นิตฺถุนนฺโต นิปชฺชิ ฯ อถ นํ ปุนทิวเส โพธิสตฺโต
เอหิ สมฺม โคจราย ปกฺกมิสฺสามาติ อาห ฯ ตุมฺเห คจฺฉถ มยฺหํ
อชีรโก โรโค อตฺถีติ ฯ สมฺม กากานํ อชีรโก นาม นตฺถิ
ทีปวฏฺฏิมตฺตเมว หิ ตุมฺหากํ กุจฺฉิยํ โถกํ ติฏฺติ เสสํ อชฺโฌหฏมตฺตเมว
ชีรติ มม วจนํ กโรหิ มา เอตํ มจฺฉมํสํ ทิสฺวา เอวมกาสีติ ฯ
สามิ กินฺนาเมตํ กเถถ อชิณฺณสงฺกาว มยฺหนฺติ ฯ เตนหิ
อปฺปมตฺโต โหหีติ ตํ โอวทิตฺวา โพธิสตฺโต ปกฺกามิ ฯ
ภตฺตการโกปิ นานามจฺฉมํสวิกติโย สมฺปาเทตฺวา สรีรโต เสทํ
อปเนนฺโต มหานสทฺวาเร อฏฺาสิ ฯ กาโก อยนฺทานิ กาโล มํสํ
ขาทิตุนฺติ คนฺตฺวา ปกโรติมตฺถเก นิสีทิ ฯ ภตฺตการโก กิรีติ
สทฺทํ สุตฺวา นิวตฺติตฺวา โอโลเกนฺโต กากํ ทิสฺวา ปวิสิตฺวา ตํ
คเหตฺวา สกลสรีรโลมํ ลุญฺจิตฺวา มตฺถเก จูฬํ เปตฺวา สิงฺคิเวรมรีจาทีนิ
ปึสิตฺวา ตกฺเกน อาโลเลตฺวา ตฺวํ อมฺหากํ เสฏฺิโน
มจฺฉมํสํ อุจฺฉิฏฺ กโรสีติ สกลสรีรมสฺส มกฺเขตฺวา ขิปิตฺวา
นิณฺฑปจฺฉิยํ ปาเตสิ ฯ พลวเวทนา อุปฺปชฺชิ ฯ โพธิสตฺโต โครจภูมิโต
อาคนฺตฺวา ตํ นิตฺถุนนฺตํ ทิสฺวา ทวํ กโรนฺโต ปมํ คาถมาห
       กายํ พลากา สิขินี      โจรี ลงฺฆีปิตามหา
       โอรํ พลาเก อาคจฺฉ    จณฺโฑ เม วายโส สขาติ ฯ
     ตตฺถ กายํ พลากา สิขินีติ ตํ กากํ ตสฺส พหลตกฺเกน
มกฺขิตสรีรเสตวณฺณตฺตา มตฺถเก จ สิขาย ปิตตฺตา กา เอสา พลากา
สิขินีติ ปุจฺฉนฺโต อาลปติ ฯ โจรีติ กุลสฺส อนนุญฺาย กุลฆรํ
กากสฺส วา อรุจิยา กากปจฺฉึ ปวิฏฺตฺตา โจรีติ วทติ ฯ
ลงฺฆีปิตามหาติ ลงฺฆี วุจฺจติ อากาเส ลงฺฆนโต เมโฆ พลากา จ
นาม เมฆสทฺเทน คพฺภํ คณฺหนฺตีติ เมฆสทฺโท พลากานํ ปิตา
เมโฆ ปิตามโห โหติ ฯ เตนาห ลงฺฆีปิตามหาติ ฯ โอรํ พลาเก
อาคจฺฉาติ อมฺโภ พลาเก อิโต เอหิ ฯ จณฺโฑ เม วายโส สขาติ
มยฺหํ สขา ปจฺฉิสามิโก วายโส จณฺโฑ ผรุโส โส อาคโต
ตํ ทิสฺวา กณยคฺคสทิเสน ตุณฺเฑน โกฏฺเฏตฺวา ชีวิตกฺขยํ ปาเปยฺย
ตสฺมา ยาว โส นาคจฺฉติ ตาว ปจฺฉิโต โอตริตฺวา อิโต เอหิ
อิโต สีฆํ ปลายสฺสูติ วทติ ฯ
     ตํ สุตฺวา กาโก ทุติยํ คาถมาห
       นาหํ พลากา สิขินี     อหํ โลลสฺมิ วายโส
       อกตฺวา วจนํ ตุยฺหํ     ปสฺส ลูโนสฺมิ อาคโตติ ฯ
     ตตฺถ อาคโตติ ตฺวํ อิทานิ โคจรภูมิโต อาคโต มํ ลูนํ
ปสฺสถาติ อตฺโถ ฯ
     ตํ สุตฺวา โพธิสตฺโต ตติยํ คาถมาห
       ปุนปาปชฺชสี สมฺม      สีลํ หิ ตว ตาทิสํ
       น หิ มานุสิกา โภคา   สุภุญฺชา โหนฺติ ปกฺขินาติ ฯ
     ตตฺถ ปุนปาปชฺชสี สมฺมาติ สมฺม วายส ปุนปิ ตฺวํ เอวรูปํ
ทุกฺขํ ปฏิลภิสฺสเสว นตฺถิ เอตฺตเกน โมกฺโข กึการณา สีลํ
หิ ตว ตาทิสํ ปาปกํ ยสฺมา ตว อาจารสีลํ ตาทิสํ ทุกฺขาธิคมนสฺเสว
อนุรูปํ ฯ น หิ มานุสิกาติ มนุสฺสา นาม มหาปุญฺา
ติรจฺฉานคตานํ ตถารูปํ ปุญฺ นตฺถิ ตสฺมา มานุสิกา โภคา
ติรจฺฉานคเตน ปกฺขินา น ภุญฺชิตพฺพาติ ฯ
     เอวญฺจ ปน วตฺวา โพธิสตฺโต อิโต ปฏฺาย มยา อิธ
วสิตุํ น สกฺกาติ อุปฺปติตฺวา อญฺตฺถ อคมาสิ ฯ กาโกปิ นิตฺถุนนฺโต
ตตฺเถว กาลมกาสิ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา สจฺจานิ ปกาเสตฺวา
ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ สจฺจปริโยสาเน โส ภิกฺขุ อนาคามิผเล
ปติฏฺหิ ฯ ตทา โลลกาโก โลลภิกฺขุ อโหสิ ฯ ปาราวโต ปน
อหเมวาติ ฯ
                     โลลชาตกํ จตุตฺถํ
                       --------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๘ หน้า ๑๑๐-๑๑๓.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=2285&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=2285&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=421
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2275
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2239
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2239
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27