ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๗ ภาษาบาลีอักษรไทย ชา.อ.๓ ทุกนิปาตวณฺณนา

                       ๓ สูกรชาตกํ
     จตุปฺปโท อหํ สมฺมาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
อญฺญตรํ มหลฺลกตฺเถรํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     เอกสฺมึ ทิวเส รตฺตึ ธมฺมสฺสวเน วตฺตมาเน สตฺถริ
คนฺธกุฏิทฺวาเร มณิโสปาณผลเก ฐตฺวา ภิกฺขุสงฺฆสฺส สุคโตวาทํ ทตฺวา
คนฺธกุฏึ ปวิฏฺเฐ ธมฺมเสนาปติ สตฺถารํ วนฺทิตฺวา อตฺตโน ปริเวณํ
อคมาสิ ฯ มหาโมคฺคลฺลาโน ปริเวณเมว คนฺตฺวา มุหุตฺตํ
วิสฺสมิตฺวา เถรสฺส สนฺติกํ อาคนฺตฺวา ปญฺหํ ปุจฺฉิ ฯ ปุจฺฉิตปุจฺฉิตํ
ธมฺมเสนาปติ คคนตเล จนฺทํ อุฏฺฐาเปนฺโต วิย วิสชฺเชตฺวา
ปากฏํ อกาสิ ฯ จตสฺโสปิ ปริสา ธมฺมํ สุณมานา นิสีทึสุ ฯ
ตตฺเถโก มหลฺลกตฺเถโร จินฺเตสิ สจาหํ อิมิสฺสาปิ ปริสาย มชฺเฌ
สาริปุตฺตํ อาลุเฬนฺโต ปญฺหํ ปุจฺฉิสฺสามิ, อยเมว ปริสา พหุสฺสุโต
อยนฺติ ญตฺวา สกฺการสมฺมานํ กริสฺสตีติ ฯ ปริสนฺตรา อุฏฺฐาย
เถรํ อุปสงฺกมิตฺวา เอกมนฺเตว ฐตฺวา อาวุโส สาริปุตฺต มยมฺปิ
ตํ เอกํ ปญฺหํ ปุจฺฉิสฺสาม, อมฺหากมฺปิ โอกาสํ กโรหิ, เทหิ เม ว
วินิจฺฉยํ อาเวธิตาย วา ๑- นิพฺเพธิตาย วา ๒- นิคฺคเห วา ปฏิคฺคเห วา
วิเสเส วา ปฏิวิเสเส วาติ อาห ฯ เถโร ตํ โอโลเกตฺวา อยํ
มหลฺลโก อิจฺฉาจาเร ฐิโต ตุจฺโฉ น กิญฺจิ ชานาตีติ เตน สทฺธึ
อกเถตฺวา ว ลชฺชมาโน วีชนึ ฐเปตฺวา อาสนา โอตริตฺวา ปริเวณํ
ปาวิสิ ฯ โมคฺคลฺลานตฺเถโรปิ อตฺตโน ปริเวณเมว อคมาสิ ฯ
มนุสฺสา อุฏฺฐาย คณฺหเถตํ ทุฏฺฐมหลฺลกํ, มธุรธมฺมสฺสวนํ โน โสตุํ
นาทาสีติ อนุพนฺธึสุ ฯ โส ปลายนฺโต วิหารปจฺจนฺเต ภินฺนภินฺนปทราย
คูถปูราย วจฺจกุฏิยา ปติตฺวา คูถมกฺขิโต อุฏฺฐาสิ ฯ
มนุสฺสา ตํ ทิสฺวา วิปฺปฏิสาริโน หุตฺวา สตฺถุ สนฺติกํ อคมํสุ ฯ
สตฺถา เต ทิสฺวา กึ อุปาสกา อเวลาย อาคตตฺถาติ ปุจฺฉิ ฯ
มนุสฺสา ตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ สตฺถา น โข อุปาสกา อิทาเนว
เอโส มหลฺลโก อุพฺพิลฺลาวิโต ๓- หุตฺวา อตฺตโน พลํ อชานิตฺวา
@เชิงอรรถ:  อาเวธิกาย วาติปิ ฯ    นิพฺเพธิกาย วาติปิ ฯ
@ อุพฺพิลาปิโตติปิ ฯ
มหาพเลหิ สทฺธึ ปโยเชตฺวา คูถมกฺขิโต ชาโต, ปุพฺเพเปส
อุพฺพิลฺลาวิโต หุตฺวา อตฺตโน พลํ อชานิตฺวา มหาพเลหิ สทฺธึ ปโยเชตฺวา
คูถมกฺขิโต อโหสีติ วตฺวา เตหิ ยาจิโต อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
สีโห หุตฺวา หิมวนฺตปฺปเทเส ปพฺพตคุหายํ วาสํ กปฺเปสิ ฯ
ตสฺสาวิทูเร เอกํ สรํ นิสฺสาย พหู สูกรา นิวาสํ กปฺเปสุํ ฯ
ตเมว สรํ นิสฺสาย ตาปสาปิ ปณฺณสาลาสุ วาสํ กปฺเปสุํ ฯ
อเถกทิวสํ สีโห มหิสวารณาทีสุ อญฺญตรํ วธิตฺวา ยาวทตฺถํ
มํสํ ขาทิตฺวา ตํ สรํ โอตริตฺวา ปานียํ ปิวิตฺวา อุตฺตริ ฯ ตสฺมึ
ขเณ เอโก ถูลฺลสูกโร ตํ สรํ นิสฺสาย โคจรํ คณฺหาติ ฯ
สีโห ตํ ทิสฺวา อญฺญํ เอกทิวสํ อิมํ ขาทิสฺสามิ, มํ โข ปน
ทิสฺวา ปุน นาคจฺเฉยฺยาติ ตสฺส อนาคมนภเยน สรโต อุตฺตริตฺวา
เอเกน ปสฺเสน คนฺตุํ อารภิ ฯ สูกโร โอโลเกตฺวา เอส มํ ทิสฺวา
มม ภเยน อุปคนฺตุํ อสกฺโกนฺโต ภเยน ปลายติ, อชฺช มยา
อิมินา สีเหน สทฺธึ ปโยเชตุํ วฏฺฏตีติ สีสํ อุกฺขิปิตฺวา ตํ ยุทฺธตฺถาย
อวฺหยนฺโต ปฐมํ คาถมาห
         จตุปฺปโท อหํ สมฺม,      ตฺวมฺปิ สมฺม จตุปฺปโท,
         เอหิ สมฺม นิวตฺตสฺสุ,     กินฺนุ ภีโต ปลายสีติ ฯ
     สีโห ตสฺส วจนํ สุตฺวา สมฺม สูกร อชฺช อมฺหากํ ตยา
สทฺธึ สงฺคาโม นตฺถิ, อิโต ปน สตฺตเม ทิวเส อิมสฺมึ เยว
ฐาเน สงฺคาโม โหตูติ วตฺวา ปกฺกามิ ฯ สูกโร สีเหน สทฺธึ
สงฺคาเมสฺสามีติ ตุฏฺฐปหฏฺโฐ ตํ ปวุตฺตึ ญาตกานํ อาโรเจสิ ฯ
เต ตสฺส กถํ สุตฺวา ภีตภีตา อิทานิ ตฺวํ สพฺเพปิ อมฺเห
นาเสสฺสสิ, อตฺตโน พลํ อชานิตฺวา สีเหน สทฺธึ สงฺคามิตุกาโมสิ,
สีโห อาคนฺตฺวา สพฺเพปิ อมฺเห ชีวิตกฺขยํ ปาเปสฺสติ, สาหสิกํ
กมฺมํ มา กรีติ อาหํสุ ฯ โส ภีตตสิโต อิทานิ กึ กโรมีติ
ปุจฺฉิ ฯ สูกรา สมฺม ตฺวํ เอเตสํ ตาปสานํ อุจฺจารภูมิยํ คนฺตฺวา
ปูติคูเถ สตฺตทิวสานิ สรีรํ วตฺเตตฺวา สรีรํ สุกฺขาเปตฺวา สตฺตเม
ทิวเส สรีรํ อุสฺสาวพินฺทูหิ เตเมตฺวา สีหสฺส อาคมนโต ปุริมตรํ
อาคนฺตฺวา วาตโยคํ ญตฺวา อุปริวาเต ติฏฺฐ, สุจิชาติโก สีโห
ตว สรีรคนฺธํ ฆายิตฺวา ตุยฺหํ ชยํ ทตฺวา คมิสฺสตีติ อาหํสุ ฯ
โส ตถา กตฺวา สตฺตเม ทิวเส ตตฺถ อฏฺฐาสิ ฯ สีโห ตสฺส
สรีรคนฺธํ ฆายิตฺวา คูถมกฺขิตภาวํ ญตฺวา สมฺม สูกร สุนฺทโร
เต เลโส จินฺติโต, สเจ ตฺวํ คูถมกฺขิโต นาภวิสฺส, อิเธว ตํ
ชีวิตกฺขยํ ปาเปสฺสํ, อิทานิ ปน เต สรีรํ เนว มุเขน ฑํสิตุํ น
ปาเทน ปหริตุํ สกฺโกมิ, ชยํ เต ทมฺมีติ วตฺวา ทุติยํ คาถมาห
         อสุจิ ปูติโลโมสิ,      ทุคฺคนฺโธ วายสิ สูกร,
         สเจ ยุชฺฌิตกาโมสิ,    ชยํ สมฺม ททามิ เตติ ฯ
     ตตฺถ ปูติโลโมสีติ มฬฺหมกฺขิตตฺตา ทุคฺคนฺธโลโม ฯ ทุคฺคนฺโธ
วายสีติ อติเชคุจฺฉปติกฺกูลคนฺโธ หุตฺวา วายสิ ฯ ชยํ สมฺม
ททามิ เตติ ตุยฺหํ ชยํ เทมิ ฯ
     อหํ ปราชิโต, คจฺฉ ตฺวนฺติ วตฺวา สีโห ตโต ว นิวตฺติตฺวา
โคจรํ คเหตฺวา สเร ปานียํ ปิวิตฺวา ปพฺพตคุหายเมว คโต ฯ
สูกโรปิ สีโห เม ชิโตติ ญาตกานํ อาโรเจสิ ฯ เต ภีตตสิตา
ปุน เอกทิวสํ อาคจฺฉนฺโต สีโห สพฺเพ ว อมฺเห ชีวิตกฺขยํ
ปาเปสฺสตีติ ปลายิตฺวา อญฺญตฺถ อคมํสุ ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ
ตทา สูกโร มหลฺลโก อโหสิ, สีโห ปน อหเมวาติ ฯ
                     สูกรชาตกํ ตติยํ ฯ
                      -----------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๑๑-๑๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=218&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=218&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=155              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1033              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1020              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1020              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]