อรรถกถาเล่มที่ ๓๗ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๓ ทุกนิปาตวณฺณนา

                       ๕ นกุลชาตกํ
     สนฺธึ กตฺวา อมิตฺเตนาติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
เสณิภณฺฑนํ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     วตฺถุ เหฏฺฐา อุรคชาตเก กถิตสทิสเมว ฯ
     อิธาปิ สตฺถา น ภิกฺขเว อิเม เทฺว มหามตฺตา อิทาเนว
มยา สมคฺคา กตา, ปุพฺเพปาหํ อิเม สมคฺเค อกาสึ เยวาติ
วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต
เอกสฺมึ คาเม พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต ตกฺกสิลายํ
สพฺพสิปฺปานิ อุคฺคเหตฺวา ฆราวาสํ ปหาย อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา
อภิญฺญา จ สมาปตฺติโย จ นิพฺพตฺเตตฺวา อุญฺฉาจริยาย
วนมูลผลาผลาหาโร หิมวนฺตปฺปเทเส วาสํ กปฺเปสิ ฯ ตสฺส จงฺกมนโกฏิยํ
เอกสฺมึ วมฺมิเก นกุโล ติฏฺฐติ ฯ ตสฺเสว สนฺติเก เอกสฺมึ
รุกฺขมูเล สปฺโป วาสํ กปฺเปสิ ฯ เต อุโภปิ อหินกุลา นิจฺจกาลํ
กลหํ กโรนฺติ ฯ โพธิสตฺโต เตสํ กลเห อาทีนวญฺจ เมตฺตาภาวนาย
จ อานิสํสํ กเถตฺวา กลหํ นาม อกตฺวา สมคฺคสํวาสํ
วสิตุํ วฏฺฏตีติ โอวทิตฺวา อุโภปิ เต สมคฺเค อกาสิ ฯ อถ
สปฺปสฺส พหิ นิกฺขนฺตกาเล นกุโล จงฺกมนโกฏิยํ วมฺมิกสฺส
พิลทฺวาเร สีสํ กตฺวา มุขํ วิวริตฺวา นิปนฺโน อสฺสสนฺโต ปสฺสสนฺโต
นิทฺทํ อุปคญฺฉิ ฯ โพธิสตฺโต ตํ ตถา นิปชฺชิตฺวา นิทฺทายมานํ
ทิสฺวา กินฺนุ โข เต นิสฺสาย ภยํ อุปฺปนฺนนฺติ ปุจฺฉนฺโต ปฐมํ
คาถมาห
        สนฺธึ กตฺวา อมิตฺเตน   อณฺฑเชน ชลาพุช
        วิวริย ทาฐํ สยสิ,     กุโต เต ภยมาคตนฺติ ฯ
     ตตฺถ สนฺธึ กตฺวาติ มิตฺตภาวํ กริตฺวา ฯ อณฺฑเชนาติ
อณฺฑโกเส นิพฺพตฺเตน นาเคน ฯ ชลาพุชาติ  นกุลํ อาลปติ ฯ
โส หิ ชลาพุมฺหิ ชาตตฺตา ชลาพุโชติ วุจฺจติ ฯ วิวริยาติ
วิวริตฺวา ฯ
     เอวํ โพธิสตฺเตน วุตฺโต นกุโล อยฺย ปจฺจามิตฺโต นาม น
อวชานิตพฺโพ อาสงฺกิตพฺโพ เยวาติ วตฺวา ทุติยํ คาถมาห
        สงฺเกเถว อมิตฺตสฺมึ,   มิตฺตสฺมิมฺปิ น วิสฺสเส,
        อภยา ภยมุปฺปนฺนํ      อปิ มูลานิ กตนฺตีติ ฯ
     ตตฺถ อภยา ภยมุปฺปนฺนนฺติ น อิโต เต ภยํ อุปฺปนฺนนฺติ
อภโย ฯ โก โส มิตฺโต ยมฺหิ มิตฺตสฺมิมฺปิ วิสฺสเสติ ตโต ภยํ
อุปฺปชฺชติ, ตํ มูลมฺปิ นิกนฺตตีติ มิตฺตสฺส สพฺพรนฺธานํ วิทิตตฺตา
มูลฆจฺจาย สํวตฺตตีติ อตฺโถ ฯ
     อถ นํ โพธิสตฺโต มา ภายิ, ยถา สปฺโป ตยิ น ทุพฺภติ
เอวาหํ อกาสึ, ตฺวํ อิโต ปฏฺฐาย ตสฺมึ อาสงฺกํ มา กรีติ
โอวทิตฺวา จตฺตาโร พฺรหฺมวิหาเร ภาเวตฺวา พฺรหฺมโลกปรายโน
อโหสิ ฯ เตปิ ยถากมฺมํ คตา ฯ
     สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ
ตทา สปฺโป จ นกุโล จ อิเม เทฺว มหามตฺตา อเหสุํ,
ตาปโส ปน อหเมวาติ ฯ
                    นกุลชาตกํ ปญฺจมํ ฯ
                      -----------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๗ หน้า ๖๘-๗๐.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=37&A=1349&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=37&A=1349&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=179
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=1163
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=1150
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=1150
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27