บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๘ วฏฺฏกชาตกํ นาจินฺตยนฺโต ปุริโสติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต อุตฺตรเสฏฺิปุตฺตํ อารพฺภ กเถสิ ฯ สาวตฺถิยํ กิร อุตฺตรเสฏฺี นาม อโหสิ มหาวิภโว ฯ ตสฺส ภริยาย กุจฺฉิยํ เอโก ปุญฺวา สตฺโต พฺรหฺมโลกา จวิตฺวา ปฏิสนฺธึ คเหตฺวา วยปฺปตฺโต อภิรูโป ปาสาทิโก อโหสิ พฺรหฺมวณฺณี ฯ อเถกทิวสํ สาวตฺถิยํ กตฺติกจฺฉณนกฺขตฺเต สงฺฆุฏฺเ สพฺโพ โลโก นกฺขตฺตนิสฺสิโต อโหสิ ฯ ตสฺส สหายกา อญฺเ เสฏฺิปุตฺตา สปชาปติกา อเหสุํ ฯ อุตฺตรเสฏฺิปุตฺตสฺส ปน ทีฆรตฺตํ พฺรหฺมโลเก วสิตตฺตา กิเลเสสุ จิตฺตํ น อลฺลียติ ฯ อถสฺส สหายกา อุตฺตรเสฏฺิปุตฺตสฺสาปิ เอกํ อิตฺถึ อาเนตฺวา นกฺขตฺตํ กีฬิสฺสามาติ มนฺตยิตฺวา ตํ อุปสงฺกมิตฺวา สมฺม อิมสฺมึ นคเร กตฺติกจฺฉโณ สงฺฆุฏฺโ ตุยหํปิ เอกํ อิตฺถึ อาเนตฺวา นกฺขตฺตํ กีฬิสฺสามาติ อาหํสุ ฯ น มมตฺโถ อิตฺถิยาติ จ วุตฺเตปิ นํ ปุนปฺปุนํ นิพฺพนฺธิตฺวา สมฺปฏิจฺฉาเปตฺวา เอกํ วณฺณทาสึ สพฺพาลงฺการปฺปฏิมณฺฑิตํ กตฺวา ตสฺส ฆรํ เนตฺวา ตฺวํ เสฏฺิปุตฺตสฺส สนฺติกํ คจฺฉาหีติ สยนฆรํ เปเสตฺวา นิกฺขมึสุ ฯ สยนฆรํ ปวิฏฺมฺปิ ตํ เสฏฺิปุตฺโต น โอโลเกติ นาลปติ ฯ สา จินฺเตสิ อยํ เอวรูปํ โสภคฺคปฺปตฺตํ อุตฺตมวิสาลสมฺปนฺนํ มํ เนว โอโลเกติ นาลปติ อิทานิ นํ อตฺตโน อิตฺถีกุฏฺฏอิตฺถีลีฬฺหาย โอโลกาเปสฺสามีติ อิตฺถีลีฬฺหํ ทสฺเสนฺตี ปหฏฺากาเรน อคฺคทนฺเต วิวริตฺวา หสิตํ อกาสิ ฯ เสฏฺิปุตฺโต โอโลเกตฺวา ทนฺตฏฺิเก นิมิตฺตํ คณฺหิ ฯ อฏฺิกสญฺา อุปฺปชฺชิ ฯ สกลํปิ ตํ สรีรํ อฏฺิกสงฺขลิกา วิย ปญฺายิ ฯ โส ตสฺสา ปริพฺพยํ ทตฺวา คจฺฉาหีติ อุยฺโยเชสิ ฯ ตํ ตสฺสา ฆรา โอติณฺณํ เอโก อิสฺสโร อนฺตรวีถิยํ ทิสฺวา ปริพฺพยํ ทตฺวา อตฺตโน ฆรํ เนสิ ฯ สตฺตาเห วีติวตฺเต นกฺขตฺตํ โฆสิตํ ฯ วณฺณทาสิยา มาตา ธีตุ อาคมนํ อทิสฺวา เสฏฺิปุตฺตานํ สนฺติกํ คนฺตฺวา กหํ สาติ ปุจฺฉิ ฯ เต อุตฺตรเสฏฺิปุตฺตสฺส ฆรํ คนฺตฺวา กหํ สาติ ปุจฺฉึสุ ฯ ตํ ขณญฺเว ตสฺสา ปริพฺพยํ ทตฺวา อุยฺโยเชสินฺติ ฯ อถสฺสา มาตา โรทนฺตี กหํ ธีตรํ เม น ปสฺสามิ ธีตรํ เม สมาเนถาติ อุตฺตรเสฏฺิปุตฺตํ อาทาย รญฺโ สนฺติกํ อคมาสิ ฯ ราชา อฏฺฏํ วินิจฺฉินนฺโต อิเม เต เสฏฺิปุตฺตา วณฺณทาสึ อาเนตฺวา ตุยฺหํ อทํสูติ ปุจฺฉิ ฯ อาม เทวาติ ฯ อิทานิ สา กหนฺติ ฯ น ชานามิ ตํ ขณญฺเว นํ อุยฺโยเชสินฺติ ฯ อิทานิ ตฺวํ สมาเนตุํ สกฺโกสีติ ฯ น สกฺโกมิ เทวาติ ฯ ราชา สเจ สมาเนตุํ น สกฺโกติ ราชาณมสฺส กโรถาติ อาห ฯ อถ นํ ปจฺฉาพาหุํ พนฺธิตฺวา ราชาณํ กริสฺสามาติ คเหตฺวา ปกฺกมึสุ ฯ เสฏฺิปุตฺตํ กิร วณฺณทาสึ สมาเนตุํ อสกฺโกนฺตํ ราชาณํ กาเรตีติ สกลนครํ เอกโกลาหลมโหสิ ฯ มหาชโน อุเร หตฺเถ เปตฺวา กึ นาเมตํ สามิ อตฺตโน โว อนนุจฺฉวิกํ ลทฺธนฺติ ปริเทวติ ฯ เสฏฺิปุตฺตสฺส ปจฺฉโต ปจฺฉโต ปริเทวนฺโต คจฺฉติ ฯ เสฏฺิปุตฺโต จินฺเตสิ อิทํ มยฺหํ เอวรูปํ ทุกฺขํ อคาเร วสนภาเวน สมฺปนฺนํ สเจ อิโต มุจฺจิสฺสามิ มหาโคตมสมฺมาสมฺพุทฺธสฺส สนฺติเก ปพฺพชิสฺสามีติ ฯ สาปิ โข วณฺณทาสี ตํ โกลาหลสทฺทํ สุตฺวา กึสทฺโท นาเมโสติ ปุจฺฉิตฺวา ตํ ปวุตฺตึ สุตฺวา เวเคน โอตริตฺวา อุสฺสรถ สามิ มํ ราชปุริสานํ ทฏฺุํ เทถาติ อตฺตานํ ทสฺเสติ ฯ ราชปุริสา ตํ ทิสฺวา มาตรํ สมฺปฏิจฺฉาเปตฺวา เสฏฺิปุตฺตํ มุญฺจิตฺวา ปกฺกมึสุ ฯ โส สหายปริวุโตว นทึ คนฺตฺวา สีสํ นฺหายิตฺวา เคหํ คนฺตฺวา ภุตฺตปาตราโส มาตาปิตโร ปพฺพชฺชํ อนุชานาเปตฺวา จีวรสาฏเก อาทาย มหนฺเตน ปริวาเรน สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา วนฺทิตฺวา ปพฺพชฺชํ ยาจิตฺวา ปพฺพชฺชญฺจ อุปสมฺปทญฺจ ลภิตฺวา อวิสฺสฏฺกมฺมฏฺาโน วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา นจิรสฺเสว อรหตฺเต ปติฏฺาสิ ฯ อเถกทิวสํ ธมฺมสภายํ สนฺนิปติตา ภิกฺขู อาวุโส อุตฺตรเสฏฺิปุตฺโต อตฺตโน ภเย อุปฺปนฺเน สาสนสฺส คุณํ ชานิตฺวา อิมมฺหา ทุกฺขา มุจฺจมาโน ปพฺพชิสฺสามีติ จินฺเตตฺวา เตน สุจินฺติเตน มรณมุตฺโต เจว ปพฺพชิโต จ อคฺคผเล ปติฏฺิโตติ ตสฺส คุณกถํ กเถสุํ ฯ สตฺถา อาคนฺตฺวา กาย นุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ ปุจฺฉิตฺวา อิมาย นามาติ วุตฺเต น ภิกฺขเว อุตฺตรเสฏฺิปุตฺโตว ภเย อุปฺปนฺเน อิมินา อุปาเยน อิมมฺหา ทุกฺขา มุจฺจิสฺสามีติ จินฺเตตฺวา มรณภยา มุตฺโต อตีเต ปณฺฑิตาปิ อตฺตโน ภเย อุปฺปนฺเน อิมมฺหา ทุกฺขา มุจฺจิสฺสามีติ จินฺเตตฺวา มรณภยทุกฺขโต มุจฺจึสุเยวาติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต โพธิสตฺโต จุติปฏิสนฺธิวเสน ปริวตฺเตนฺโต วฏฺฏกโยนิยํ นิพฺพตฺติ ฯ ตทา เอโก วฏฺฏกลุทฺทโก อรญฺา พหู วฏฺฏเก อาหริตฺวา เคเห เปตฺวา โคจรํ ทตฺวา มนุสฺสานํ มูลํ คเหตฺวา อาคตานํ หตฺเถ วฏฺฏเก วิกฺกิณนฺโต ชีวิกํ กปฺเปติ ฯ โส เอกทิวสํ พหูหิ วฏฺฏเกหิ สทฺธึ โพธิสตฺตมฺปิ คเหตฺวา อาเนสิ ฯ โพธิสตฺโต จินฺเตสิ สจาหํ อิมินา ทินฺนํ โคจรํ ปานียญฺจ ปริภุญฺชิสฺสามิ อยํ มํ คเหตฺวา อาคตานํ มนุสฺสานํ ทสฺสติ สเจ ปนาหํ น ปริภุญฺชิสฺสามิ อหํ มิลายิสฺสามิ อถ มํ มิลาตํ ทิสฺวา มนุสฺสา น คณฺหิสฺสนฺติ เอวํ เม โสตฺถิ ภวิสฺสติ อิมํ อุปายํ กริสฺสามีติ ฯ โส ตถา กโรนฺโต มิลายิตฺวา อฏฺิจมฺมมตฺโต อโหสิ ฯ มนุสฺสา ตํ ทิสฺวา น คณฺหึสุ ฯ ลุทฺทโก โพธิสตฺตํ เปตฺวา เสเสสุ วฏฺฏเกสุ ปริกฺขีเณสุ ปจฺฉิโต นีหริตฺวา ทฺวาเร เปตฺวา โพธิสตฺตํ หตฺถตเล กตฺวา กึ นุ โข อยํ วฏฺฏโกติ นํ โอโลเกตุํ อารทฺโธ ฯ อถสฺส ปมตฺตภาวํ ตฺวา โพธิสตฺโต ปกฺเข ปสาเรตฺวา อุปฺปติตฺวา อรญฺเมว คโต ฯ อญฺเ วฏฺฏกา ตํ ทิสฺวา กึ นุ โข น ปญฺายสิ กหํ คโตสีติ ปุจฺฉิตฺวา ลุทฺทเกน คหิโตมฺหีติ วุตฺเต กินฺติ กตฺวา มุตฺโตสีติ ปุจฺฉึสุ ฯ โพธิสตฺโต อหํ เตน ทินฺนโคจรํ อคเหตฺวา ปานียํ อปิวิตฺวา อุปายจินฺตาวเสน มุตฺโตติ วตฺวา อิมํ คาถมาห นาจินฺตยนฺโต ปุริโส วิเสสมธิคจฺฉติ จินฺติตสฺส ผลํ ปสฺส มุตฺโตสฺมิ วธพนฺธนาติ ฯ ตตฺรายํ ปิณฺฑตฺโถ ปุริโส ทุกฺขํ ปตฺวา อิมินา นาม อุปาเยน อิมมฺหา ทุกฺขา มุจฺจิสฺสามีติ อจินฺตยนฺโต อตฺตโน ทุกฺขโมกฺขสงฺขาตํ วิเสสํ นาธิคจฺฉติ อิทานิ ปน มยา จินฺติตกมฺมสฺส ผลํ ปสฺส เตเนว อุปาเยน มุตฺโตสฺมิ วธพนฺธนา มรณโต จ พนฺธนโต จ มุตฺโต อหนฺติ ฯ เอวํ โพธิสตฺโต อตฺตนา กตการณํ อาจิกฺขิ ฯ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ตทา มุตฺตวฏฺฏโก ปน อหเมวาติ ฯ วฏฺฏกชาตกํ อฏฺมํ ฯ -------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๖ หน้า ๒๙๗-๓๐๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=36&A=5936&modeTY=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=36&A=5936&modeTY=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=118 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=777 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=774 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=774 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]