อรรถกถาเล่มที่ ๓๕ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ชา.อ.๑ เอกนิปาต(๑)

                      ๗ อภิณฺหชาตกํ
     นาลํ กพลํ ปทาตเวติ อิทํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต เอกํ
อุปาสกญฺจ มหลฺลกตฺเถรญฺจ อารพฺภ กเถสิ ฯ
     สาวตฺถิยํ กิร เทฺว สหายา ฯ เตสุ เอโก ปพฺพชิตฺวา เทวสิกํ
อิตรสฺส ฆรํ คจฺฉติ ฯ โส ตสฺส ภิกฺขํ ทตฺวา สยํปิ ภุญฺชิตฺวา เตเนว
สทฺธึ วิหารํ คนฺตฺวา ยาว สุริยสฺสฏฺฐงฺคมา อลฺลาปสลฺลาเปน
นิสีทิตฺวา นครํ ปวิสติ ฯ อิตโรปิ นํ ยาว นครทฺวารา อนุคนฺตฺวา
นิวตฺตติ ฯ โส เตสํ วิสฺสาโส ภิกฺขูนํ อนฺตเร ปากโฏ ชาโต ฯ
อเถกทิวสํ ภิกฺขู เตสํ วิสฺสาสกถํ กเถนฺตา ธมฺมสภายํ นิสีทึสุ ฯ
สตฺถา อาคนฺตฺวา กาย นุตฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ กถาย สนฺนิสินฺนาติ
ปุจฺฉิ ฯ เต อิมาย นาม ภนฺเตติ กถยึสุ ฯ สตฺถา น ภิกฺขเว อิเม
อิทาเนว วิสฺสาสิกา ปุพฺเพปิ วิสฺสาสิกาว อเหสุนฺติ วตฺวา อตีตํ อาหริ ฯ
     อตีเต พาราณสิยํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต ตทา โพธิสตฺโต
ตสฺส อมจฺโจ อโหสิ ฯ ตทา เอโก กุกฺกุโร มงฺคลหตฺถิสาลํ
คนฺตฺวา มงฺคลหตฺถิสฺส ภุญฺชนฏฺฐาเน ปติตานิ ภตฺตสิตฺถานิ ขาทติ ฯ
โส เตเนว โภชเนน สํวฑฺฒมาโน มงฺคลหตฺถิสฺส วิสฺสาสิโก ชาโต
หตฺถิสฺเสว สนฺติเก ภุญฺชติ ฯ อุโภปิ วินา วตฺติตุํ น สกฺโกนฺติ ฯ
โส หตฺถี นํ โสณฺฑาย คเหตฺวา อปราปรํ กโรนฺโต กีฬติ อุกฺขิปิตฺวา
กุมฺเภปิ ฐเปสิ ฯ อเถกทิวสํ เอโก คามิกมนุสฺโส หตฺถิโคปกสฺส
มูลํ ทตฺวา ตํ กุกฺกุรํ อาทาย อตฺตโน คามํ อคมาสิ ฯ ตโต
ปฏฺฐาย โส หตฺถี กุกฺกุรํ อปสฺสนฺโต เนว ขาทติ น ปิวติ น
นฺหายติ ฯ ตมตฺถํ รญฺโญ อาโรจยึสุ ฯ ราชา โพธิสตฺตํ ปหิณิ
คจฺฉ ปณฺฑิต ชานาหิ กึการณา หตฺถี เอวํ กโรตีติ ฯ โพธิสตฺโต
หตฺถิสาลํ คนฺตฺวา หตฺถิสฺส ทุมฺมนภาวํ ญตฺวา อิมสฺส สรีเร
โรโค น ปญฺญายติ เกนจิ ปนสฺส สทฺธึ มิตฺตสนฺถเวน ภวิตพฺพํ
ตํ อปสฺสนฺโต เอส มญฺเญ โสกาภิภูโตติ หตฺถิโคปเก ปุจฺฉิ อตฺถิ
นุ โข อิมสฺส เกนจิ สทฺธึ วิสฺสาโสติ ฯ อาม สามิ เอเกน
สุนเขน สทฺธึ พลววิสฺสาสเมตีติ ฯ กหํ โส เอตรหีติ ฯ เอเกน
มนุสฺเสน นีโตติ ฯ ชานาถ ปนสฺส นิวาสนฏฺฐานนฺติ ฯ น ชานามิ
สามีติ ฯ โพธิสตฺโต รญฺโญ สนฺติกํ คนฺตฺวา นตฺถิ เทว หตฺถิสฺส
โกจิ อาพาโธ เอเกน ปนสฺส สุนเขน สทฺธึ พลววิสฺสาโส ตํ
อปสฺสนฺโต น ภุญฺชติ มญฺเญติ วตฺวา อิมํ คาถมาห
                 นาลํ กพลํ ปทาตเว
                 น ปิณฺฑํ น กุเส น ฆํสิตุํ
                 มญฺญามิ อภิณฺหทสฺสนา
                 นาโค สิเนหมกาสิ กุกฺกุเรติ ฯ
     ตตฺถ นาลนฺติ น สมตฺโถ ฯ กพลนฺติ โภชนกาเล ปฐมเมว
ทินฺนํ กพลํ ฯ ปทาตเวติ ปาทาตเว ฯ สนฺธิวเสน อาการโลโป
เวทิตพฺโพ ฯ คเหตุนฺติ อตฺโถ ฯ น ปิณฺฑนฺติ วฑฺเฒตฺวา ทียมานํ
ภตฺตปิณฺฑํปิ นาลํ คเหตุํ ฯ น กุเสติ ขาทนตฺถาย ทินฺนานิ
ติณานิปิ นาลํ คเหตุํ ฯ น ฆํสิตุนฺติ นฺหาปิยมาโน สรีรํปิ ฆํสิตุํ
นาลํ ฯ เอวํ ยํ ยํ โส หตฺถี กาตุํ น สมตฺโถ ตํ ตํ สพฺพํ
รญฺโญ อาโรเจตฺวา ตสฺส อสมตฺถภาเว อตฺตนา สลฺลกฺขิตํ การณํ
อาโรเจนฺโต มญฺญามีติ อาทิมาห ฯ
     ราชา ตสฺส โพธิสตฺตสฺส วจนํ สุตฺวา อิทานิ กึ กตฺตพฺพํ
ปณฺฑิตาติ ปุจฺฉิ ฯ อมฺหากํ กิร มงฺคลหตฺถิสฺส สหายํ สุนขํ
เอโก มนุสฺโส คเหตฺวา คโต ยสฺส ฆเร ตํ สุนขํ ปสฺสนฺติ
ตสฺส อยํ นาม ทณฺโฑติ เภรึ จาราเปถ เทวาติ ฯ ราชา ตถา
กาเรสิ ฯ ตํ ปวุตฺตึ สุตฺวา โส ปุริโส สุนขํ วิสฺสชฺเชสิ ฯ โส
สุนโข เวเคน คนฺตฺวา หตฺถิสฺส สนฺติกเมว อคมาสิ ฯ หตฺถี ตํ
โสณฺฑาย คเหตฺวา กุมฺเภ ฐเปตฺวา โรทิตฺวา ปริเทวิตฺวา กุมฺภา
โอตาเรตฺวา เตน ภุตฺเต ปจฺฉา อตฺตนา ภุญฺชิ ฯ ติรจฺฉานคตสฺส
อาสยํ ชานาตีติ ราชา โพธิสตฺตสฺส มหนฺตํ ยสํ อทาสิ ฯ
     สตฺถา น ภิกฺขเว อิเม อิทาเนว วิสฺสาสิกา ปุพฺเพปิ วิสฺสาสิกาติ
อิมํ ธมฺมเทสนํ อาหริตฺวา จตุสฺสจฺจกถาย วินิวฏฺเฏตฺวา อนุสนฺธึ
ฆเฏตฺวา ชาตกํ สโมธาเนสิ ฯ อิทํ จตุสฺสจฺจกถาย วินิวฏฺฏนํ นาม
สพฺพชาตเกสุปิ อตฺถิเยว มยํ ปน นํ ยตฺถสฺส อานิสํโส ปญฺญายติ
ตตฺเถว ทสฺสยิสฺสามาติ ฯ ตทา สุนโข อุปาสโก อโหสิ หตฺถี
มหลฺลกตฺเถโร ราชา อานนฺโท อมจฺจปณฺฑิโต ปน อหเมว อโหสีติ ฯ
                    อภิณฺหชาตกํ สตฺตมํ ฯ
                    ---------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๕ หน้า ๒๘๔-๒๘๖.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=35&A=5858&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=35&A=5858&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=27
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=178
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=177
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=177
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27