ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๔ ภาษาบาลีอักษรไทย เถรี.อ. (ปรมตฺถที.)

                    ๔๕๒. ๒. วาสิฏฺฐีเถรีคาถาวณฺณนา
      ปุตฺตโสเกนหํ อฏฺฏาติอาทิกา วาสิฏฺฐิยา เถริยา คาถา.
      อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิการา ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลํ
อุปจินนฺตี อนุกฺกเมน สมฺภตวิโมกฺขสมฺภารา เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺตี อิมสฺมึ
พุทฺธุปฺปาเท เวสาลิยํ กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺตา มาตาปิตูหิ สมานชาติกสฺส
กุลปุตฺตสฺส ทินฺนา ปติกุลํ คนฺตฺวา เตน สทฺธึ สุขสํวาสํ วสนฺตี เอกํ ปุตฺตํ
ลภิตฺวา ตสฺมึ อาธาวิตฺวา ปริธาวิตฺวา วิจรณกาเล กาลํ กเต ปุตฺเต ๑- ปุตฺตโสเกน
อฏฺฏิตา อุมฺมตฺติกา อโหสิ. สา ญาตเกสุ สามิเก จ ติกิจฺฉํ กโรนฺเตสุ เตสํ
อชานนฺตานํเยว ปลายิตฺวา ยโต ตโต ปริพฺภมนฺตี มิถิลานครํ สมฺปตฺตา ตตฺถทฺทส
ภควนฺตํ อนฺตรวีถิยํ คจฺฉนฺตํ ทนฺตํ คุตฺตํ สํยตินฺทฺริยํ ๒- นาคํ. ทิสฺวาน สห
ทสฺสเนน พุทฺธานุภาวโต อปคตอุมฺมาทา ปกติจิตฺตํ ปฏิลภิ. อถสฺสา สตฺถา สงฺขิตฺเตน
ธมฺมํ เทเสสิ. สา ตํ ธมฺมํ สุตฺวา ปฏิลทฺธสํเวคา สตฺถารํ ปพฺพชฺชํ ยาจิตฺวา สตฺถุ
อาณาย ภิกฺขุนีสุ ปพฺพชิตฺวา กตปุพฺพกิจฺจา วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา ฆเฏนฺตี วายมนฺตี
ปริปกฺกญาณตาย นจิรสฺเสว สห ปฏิสมฺภิทาหิ อรหตฺตํ ปตฺวา อตฺตโน ปฏิปตฺตึ
ปจฺจเวกฺขิตฺวา อุทานวเสน:-
       [๑๓๓] "ปุตฺตโสเกนหํ อฏฺฏา        ขิตฺตจิตฺตา วิสญฺญินี
              นคฺคา ปกิณฺณเกสี จ        เตน เตน วิจาริหํ.
       [๑๓๔]  วีถิสงฺการกูเฏสุ           สุสาเน รถิยาสุ จ
              อจรึ ตีณิ วสฺสานิ          ขุปฺปิปาสา สมปฺปิตา.
       [๑๓๕]  อถทฺทสามิ ๓- สุคตํ        นครํ มิถิลํ คตํ ๔-
              อทนฺตานํ ทเมตารํ         สมฺพุทฺธํ อกุโตภยํ.
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ   สี. สนฺตินฺทฺริยํ   ฉ.ม. อถทฺทสาสึ   ฉ.ม. ปติ
       [๑๓๖]  สจิตฺตํ ปฏิลทฺธาน          วนฺทิตฺวาน อุปาวิสึ
              โส เม ธมฺมมเทเสสิ       อนุกมฺปาย โคตโม.
       [๑๓๗]  ตสฺส ธมฺมํ สุณิตฺวาน        ปพฺพชึ อนคาริยํ
              ยุญฺชนฺตี สตฺถุวจเน         สจฺฉากาสึ ปทํ สิวํ.
       [๑๓๘]  สพฺเพ โสกา สมุจฺฉินฺนา     ปหีนา เอตทนฺติกา
              ปริญฺญาตา หิ เม วตฺถู      ยโต โสกาน สมฺภโว"ติ
อิมา คาถา อภาสิ.
      ตตฺถ อฏฺฏาติ อฏฺฏิตา. อยเมว วา ปาโฐ, อฏฺฏิตา ปีฬิตาติ อตฺโถ.
ขิตฺตจิตฺตาติ โสกุมฺมาเทน ขิตฺตหทยา. ตโต เอว ปกติสญฺญาย วิคเมน วิสญฺญินี.
หิโรตฺตปฺปาภาวโต อปคตวตฺถตาย นคฺคา. วิธุตเกสตาย ปกิณฺณเกสี. เตน เตนาติ
คาเมน คามํ นคเรน นครํ วีถิยา วีถึ วิจรึ อหํ.
      อถาติ ปจฺฉา อุมฺมาทสํวตฺตนิยสฺส กมฺมสฺส ปริกฺขเย. สุคตนฺติ โสภนคมนตฺตา
สุนฺทรํ ฐานํ คตตฺตา สมฺมา คทตฺตา สมฺมา จ คตตฺตา สุคตํ ภควนฺตํ. มิถิลํ
คตนฺติ มิถิลาภิมุขํ, มิถิลานคราภิมุขํ คจฺฉนฺตนฺติ อตฺโถ.
      สจิตฺตํ ปฏิลทฺธานาติ พุทฺธานุภาเวน อุมฺมาทํ ปหาย อตฺตโน ปกติจิตฺตํ
ปฏิลภิตฺวา.
      ยุญฺชนฺตี สตฺถุวจเนติ สตฺถุ สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส สาสเน โยคํ กโรนฺตี ภาวนํ
อนุยุญฺชนฺตี. สจฺฉากาสึ ปทํ สิวนฺติ สิวํ เขมํ จตูหิ โยเคหิ อนุปทฺทุตํ นิพฺพานํ
ปทํ สจฺฉิอกาสึ.
      เอตทนฺติกาติ เอตํ อิทานิ มยา อธิคตํ อรหตฺตํ อนฺโต ปริโยสานํ เอเตสนฺติ
เอตทนฺติกา, โสกา. น ทานิ เตสํ สมฺภโว อตฺถีติ อตฺโถ. ยโต โสกาน สมฺภโวติ
ยโต อนฺโตนิชฺฌานลกฺขณานํ โสกานํ สมฺภโว, เตสํ โสกานํ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธ-
สงฺขาตา วตฺถู อธิฏฺฐานานิ ญาตตีรณปหานปริญฺญาหิ ปริญฺญาตา. ตสฺมา โสกา
เอตทนฺติกาติ โยชนา.
                    วาสิฏฺฐีเถรีคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                       ------------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๔ หน้า ๑๕๘-๑๖๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=34&A=3397&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=34&A=3397&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=452              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=9297              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=9348              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=9348              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]