ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                  ๒๔๙. ๒. วจฺฉโคตฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา
      เตวิชฺโชหํ มหาฌายีติ อายสฺมโต วจฺฉโคตฺตตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
@เชิงอรรถ:  ปาลิ. อิตรีตเรเนว            ม. สพฺพกาลํ       สี. อนิจฺจตฺตา ตโต
@ สํ.ขนฺธ. ๑๗/๑๕/๑๙ ยทนิจฺจสุตฺต   วินย.มหา. ๔/๑๙/๑๗ ปญฺจวคฺคิกถา,
@  ที.มหา. ๑๐/๓๗๑/๒๔๗ สกฺกปญฺหสุตฺต, สํ.มหา. ๑๙/๑๐๘๑/๓๖๙ ธมฺมจกฺกปฺปวตฺตนสุตฺต
@ ที.มหา. ๑๐/๒๑๘/๑๓๕ มหาปรินิพฺพานสุตฺต   ม. ปฏิกฺเขปวเสน
      อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลพีชํ
โรเปนฺโต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล พนฺธุมตีนคเร กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ
ปตฺโต เอกทิวสํ รญฺญา นาคเรหิ จ สทฺธึ พุทฺธปูชํ กตฺวา ตโต ปรํ เทวมนุสฺเสสุ
สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท ราชคเห วิภวสมฺปนฺนสฺส พฺราหฺมณสฺส ปุตฺโต
หุตฺวา นิพฺพตฺติ, ตสฺส วจฺฉโคตฺตตาย ๑- วจฺฉโคตฺโตเตฺวว สมญฺญา อโหสิ. โส
วิญฺญุตํ ปตฺวา พฺราหฺมณวิชฺชาสุ นิปฺผตฺตึ คโต วิมุตฺตึ คเวสนฺโต ตตฺถ สารํ
อทิสฺวา ปริพฺพาชกปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา วิจรนฺโต สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺหํ
ปุจฺฉิตฺวา ตสฺมึ วิสฺสชฺชิเต ปสนฺนมานโส สตฺถุ สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนาย
กมฺมํ กโรนฺโต น จิรสฺเสว ฉฬภิญฺโญ อโหสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒- :-
          "อุเทนฺตํ สตรํสึว            ปิตรํสึว ภาณุมํ
           ปณฺณรเส ยถา จนฺทํ         นิยฺยนฺตํ โลกนายกํ.
           อฏฺฐสฏฺฐิสหสฺสานิ           สพฺเพ ขีณาสวา อหุํ
           ปริวารึสุ สมฺพุทฺธํ           ทิปทินฺทํ นราสภํ.
           สมฺมชฺชิตฺวาน ตํ วีถึ         นิยฺยนฺเต โลกนายเก
           อุสฺสาเปสึ ธชํ ตตฺถ         วิปฺปสนฺเนน เจตสา.
           เอกนวุเต อิโต ๓- กปฺเป    ยํ ธชํ อภิโรปยึ
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ          ธชทานสฺสิทํ ผลํ.
           อิโต จตุตฺถเก กปฺเป        ราชาโหสึ มหพฺพโล
           สพฺพากาเรน สมฺปนฺโน       สุธโช อิติ วิสฺสุโต.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ   กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      ฉฬภิญฺโญ ปน หุตฺวา อตฺตโน ปฏิปตฺตึ ปจฺจเวกฺขิตฺวา โสมนสฺสชาโต
อุทานวเสน:-
@เชิงอรรถ:  สี. ตสฺส ปิตุ วจฺฉโคตฺตตาย   ขุ.อป. ๓๒/๑๕/๒๔๑ วีถิสมฺมชฺชกตฺเถราปทาน
@ ฉ.ม. เอกนวุติโต
    [๑๑๒] "เตวิชฺโชหํ มหาฌายี         เจโตสมถโกวิโท
           สทตฺโถ เม อนุปฺปตฺโต       กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ
คาถํ อภาสิ.
      ตตฺถ เตวิชฺโชหนฺติ ยทิปิ มํ ปุพฺเพ ติณฺณํ เวทานํ ปารํ คตตฺตา
"พฺราหฺมโณ เตวิชฺโช"ติ สญฺชานนฺติ, ตํ ปน สมญฺญามตฺตํ เวเทสุ วิชฺชากิจฺจสฺส
อภาวโต. อิทานิ ปน ปุพฺเพนิวาสญาณาทีนํ ติสฺสนฺนํ วิชฺชานํ อธิคตตฺตา
ปรมตฺถโต เตวิชฺโช อหํ, มหนฺตสฺส อนวเสสสฺส สมุทยปกฺขิยสฺส กิเลสคณสฺส
ฌาปนโต, มหนฺเตน มคฺคผลฌาเนน มหนฺตสฺส อุฬารสฺส ปณีตสฺส นิพฺพานสฺส
ฌายนโต จ มหาฌายี. เจโตสมถโกวิโทติ จิตฺตสงฺโขภกรานํ สงฺกิเลสธมฺมานํ
วูปสมเนน เจตโส สมาทหเน กุสโล. เอเตน เตวิชฺชภาวสฺส ๑- การณมาห. สมาธิ
โกสลฺลสหิเตน หิ อาสวกฺขเยน เตวิชฺชตา, น เกวเลน. สทตฺโถติ สกตฺโถ,
กการสฺสายํ ทกาโร กโต "อนุปฺปตฺตสทตฺโถ"ติอาทีสุ ๒- วิย. "สทตฺโถ"ติ จ อรหตฺตํ
เวทิตพฺพํ. ตํ หิ อตฺตปฏิพนฺธฏฺเฐน ๓- อตฺตานํ อวิชหนฏฺเฐน อตฺตโน ปรมตฺถฏฺเฐน
อตฺตโน อตฺถตฺตา "สกตฺโถ"ติ วุจฺจติ. สฺวายํ สทตฺโถ เม มยา อนุปฺปตฺโต
อธิคโต. เอเตน ยถาวุตฺตํ มหาฌายิภาวํ สิขาปตฺตํ กตฺวา ทสฺเสติ. เสสํ วุตฺต-
นยเมว.
                   วจฺฉโคตฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                         --------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๓๔๓-๓๔๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=7645&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=7645&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=249              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5622              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5800              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5800              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]