ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                    ๒๘๕. ๘. นิสภตฺเถรคาถาวณฺณนา
      ปญฺจ กามคุเณ หิตฺวาติ อายสฺมโต นิสภตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
      อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต
วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต เอกทิวสํ สตฺถารํ
ปิณฺฑาย จรนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนจิตฺโต กปิฏฺฐผลมทาสิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน สุคตีสุเยว
สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท โกลิยชนปเท กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา นิสโภติ
ลทฺธนาโม วยปฺปตฺโต สากิยโกลิยานํ สงฺคาเม พุทฺธานุภาวํ ทิสฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ
ปพฺพชิตฺวา ตทเหว อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒- :-
@เชิงอรรถ:  สี. วีรสฺส, ฉ.ม. ตาทิโน    ขุ.อป. ๓๓/๑๐๒/๑๕๓ กปิฏฺฐผลทายกตฺเถราปทาน (สฺยา)
          "สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธํ          อาหุตีนํ ปฏิคฺคหํ
           รถิยํ ปฏิปชฺชนฺตํ            กปิฏฺฐํ อททึ ผลํ.
           เอกนวุเต อิโต ๑- กปฺเป    ยํ ผลํ อททึ ตทา
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ          ผลทานสฺสิทํ ผลํ.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ   กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      โส อรหตฺตํ ปน ปตฺวา อตฺตโน สหายภิกฺขู ปมาทวิหาเรน กาลํ
วีตินาเมนฺเต ทิสฺวา เต โอวทนฺโต:-
    [๑๙๕] "ปญฺจ กามคุเณ หิตฺวา        ปิยรูเป มโนรเม
           สทฺธาย ฆรา นิกฺขมฺม        ทุกฺขสฺสนฺตกโร ภเว"ติ
ปฐมํ คาถํ อภาสิ.
      ตสฺสตฺโถ:- พาลปุถุชฺชนสฺส ปิยายิตพฺพสภาวตาย ปิยรูเป มนุญฺญสภาวตาย
มโนรเม รูปาทิเก ปญฺจ กามคุเณ กามโกฏฺฐาเส หิตฺวา ปหาย ปริจฺจชิตฺวา
กมฺมผลสทฺธาย รตนตฺตยสทฺธาย จ วเสน ๒- ฆรา ฆรพนฺธนโต นิกฺขมฺม นิกฺขมิตฺวา
ปพฺพชฺชํ อุปคโต วิญฺญุชาติโก ปพฺพชิตกาลโต ปฏฺฐาย ฆเฏนฺโต วายมนฺโต วฏฺฏ-
ทุกฺขสฺส อนฺตกโร ภเว ภเวยฺยาติ. เอวํ เต ภิกฺขู โอวทิตฺวา "อยํ ปเรเอว
สญฺญาเปนฺโต วิหรติ, สยํ ปน อการโก'ติ มา จินฺตยิตฺถา"ติ เตสํ อตฺตโน
ปฏิปนฺนภาวํ ปกาเสนฺโต:-
    [๑๙๖] "นาภินนฺทามิ มรณํ           นาภินนฺทามิ ชีวิตํ
           กาลญฺจ ๓- ปฏิกงฺขามิ       สมฺปชาโน ปติสฺสโต"ติ
ทุติยคาถาย อญฺญํ พฺยากาสิ. ตตฺถ นาภินนฺทามิ มรณนฺติ มรณํ น อภิกงฺขามิ. ๔-
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. เอกนวุติโต    อิ. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ    อิ. กาลํว
@ สี.,อิ. น อภิกงฺขามิ น ปตฺเถมิ
นาภินนฺทามิ ชีวิตนฺติ อิทํ ปน ตสฺส การณวจนํ, ยสฺมา นาภินนฺทามิ ชีวิตํ,
ตสฺมา นาภินนฺทามิ มรณนฺติ. โย หิ อายตึ ชาติชรามรณาย ๑- กิเลสาภิสงฺขาเร
อาจิโนติ อุปจิโนติ, โส ปุนพฺภวาภินิพฺพตฺตึ อภินนฺทนฺโต นานฺตริยกตาย ๒- อตฺตโน
มรณมฺปิ อภินนฺทติ นาม การณสฺส อปฺปหีนตฺตา, ขีณาสโว ปน สพฺพโส
อาจยคามิธมฺเม ปหาย อปจยคามิธมฺเม ปติฏฺฐิโต ปริญฺญาตวตฺถุโก สพฺพโส ชีวิตํ
อนภินนฺทนฺโต มรณมฺปิ อนภินนฺทติ นาม การณสฺสเอว สุปฺปหีนตฺตา. เตนาห
"นาภินนฺทามิ มรณํ, นาภินนฺทามิ ชีวิตนฺ"ติ. ยทิ เอวํ ขีณาสวสฺส ปรินิพฺพานาภิ-
กงฺขา, ยาว ปรินิพฺพานา อวฏฺฐานญฺจ กถนฺติ? อาห "กาลญฺจ ปฏิกงฺขามิ,
สมฺปชาโน ปติสฺสโต"ติ, กิเลสปรินิพฺพาเน สิทฺเธ สติปญฺญาเวปุลฺลปฺปตฺติยา สโต
สมฺปชาโน เกวลํ ขนฺธปรินิพฺพานกาลํ ปฏิกงฺขามิ, ตํ อุทิกฺขมาโน อาคมยมาโน
วิหรามิ, น ปน เม มรเณ ชีวิเต วา อภินนฺทนา อตฺถิ อรหตฺตมคฺเคเนว
ตสฺส สมุคฺฆาฏิตตฺตาติ.
                     นิสภตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          ------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๔๘๙-๔๙๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=10957&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=10957&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=295              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5948              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6083              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6083              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]