ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลีอักษรไทย วินย.อ. (สมนฺต.๓)

     ภิกฺขู คเณตฺวาติ เอตฺตกา นาม ภิกฺขูติ วิหาเร ภิกฺขูนํ
ปริจฺเฉทํ ญตฺวา ฯ {๓๑๘} เสยฺยาติ มญฺจฏฺฐานานิ วุจฺจนฺติ ฯ เสยฺยคฺเคนาติ
เสยฺยปริจฺเฉเทน ฯ วสฺสูปนายิกทิวเส กาลํ โฆเสตฺวา เอกํ
มญฺจฏฺฐานํ เอกสฺส ภิกฺขุโน คาเหตุํ อนุชานามีติ อตฺโถ ฯ
เสยฺยคฺเคน คาเหนฺตาติ เสยฺยปริจฺเฉเทน คาหิยมานา ฯ เสยฺยา
อุสฺสาทิยึสูติ เอวํ มญฺจฏฺฐานานิ อติเรกานิ อเหสุํ ฯ วิหารคฺคาทีสูปิ
เอเสว นโย ฯ โสปจารคพฺโภ อธิปฺเปโต ฯ อนุภาคนฺติ ปุน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๓.

อปรํปิ ภาคํ ทาตุํ อติมนฺเทสุ หิ ภิกฺขูสุ เอเกกสฺส ภิกฺขุโน เทฺว ตีณิ ปริเวณานิ ทาตพฺพานิ ฯ น อกามา ทาตพฺโพติ น อนิจฺฉาย ทาตพฺโพ ฯ วสฺสูปนายิกทิวเส คหิเต อนุภาเค ปจฺฉา อาคตานํ น อตฺตโน อรุจิยา โส อนุภาโค ทาตพฺโพ ฯ สเจ ปน น เยน คหิโต โส อตฺตโน รุจิยา ตํ อนุภาคํ วา ปฐมภาคํ วา เทติ วฏฺฏติ ฯ นิสฺสีเม ฐิตสฺสาติ อุปจารสีมโต พหิฏฺฐิตสฺส ฯ อนฺโต อุปจารสีมาย ปน ทูเร ฐิตสฺสาปิ ลพฺภติเยว ฯ เสนาสนํ คเหตฺวาติ วสฺสูปนายิกทิวเส คเหตฺวา ฯ สพฺพกาลํ ปฏิพาหนฺตีติ จตุมาสจฺจเยน อุตุกาเลปิ ปฏิพาหนฺติ ฯ ตีสุ เสนาสนคาเหสุ ปุริมโก จ ปจฺฉิมโก จาติ อิเม เทฺว ถาวรา ฯ อนฺตรามุตฺตเก อยํ วินิจฺฉโย ฯ เอกสฺมึ วิหาเร มหาลาภเสนาสนํ โหติ ฯ เสนาสนสามิกา วสฺสูปคตํ ภิกฺขุํ สพฺพปจฺจเยหิ สกฺกจฺจํ อุปฏฺฐหิตฺวา ปวาเรตฺวา คมนกาเล พหุํ สมณปริกฺขารํ เทนฺติ ฯ มหาเถรา ทูรโตปิ อาคนฺตฺวา วสฺสูปนายิก- ทิวเส ตํ คเหตฺวา ผาสุํ วสิตฺวา วุตฺถวสฺสา ลาภํ คณฺหิตฺวา ปกฺกมนฺติ ฯ อาวาสิกา มยํ เอตฺถุปฺปนฺนํ ลาภํ น ลภาม นิจฺจํ อาคนฺตุกมหาเถราว ลภนฺติ เตเยว นํ อาคนฺตฺวา ปฏิชคฺคิสฺสนฺตีติ ปลุชฺชนฺตมฺปิ น โอโลเกนฺติ ฯ ภควา ตสฺส ปฏิชคฺคนตฺถํ อปรชฺชุคตาย มหาปวารณาย อายตึ วสฺสาวาสตฺถาย อนฺตรามุตฺตโก คาเหตพฺโพติ อาห ฯ ตํ คาเหนฺเตน สงฺฆตฺเถโร วตฺตพฺโพ ภนฺเต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๔.

อนฺตรามุตฺตกํ เสนาสนํ คณฺหถาติ ฯ สเจ คณฺหาติ ทาตพฺพํ โน เจ เอเตเนว อุปาเยน อนุเถรํ อาทึ กตฺวา โย คณฺหาติ ตสฺส อนฺตมโส สามเณรสฺสาปิ ทาตพฺพํ ฯ เตนปิ ตํ เสนาสนํ อฏฺฐมาเส ปฏิชคฺคิตพฺพํ ฯ ฉทนภิตฺติภูมีสุ ยงฺกิญฺจิ ขณฺฑํ วา ผุลฺลํ วา โหติ ฯ สพฺพํ ปฏิสงฺขริตพฺพํ ฯ อุทฺเทสปริปุจฺฉาทีหิ ทิวสํ เขเปตฺวา รตฺตึ ตตฺถ วสิตุํปิ วฏฺฏติ ฯ รตฺตึ ปริเวเณ วสิตฺวา ตตฺถ ทิวสํ เขเปตุํ วฏฺฏติ ฯ รตฺตินฺทิวํ ตตฺเถว วสิตุํปิ วฏฺฏติ ฯ อุตุกาเล อาคตานํ วุฑฺฒานํ น ปฏิพาหิตพฺพํ ฯ วสฺสูปนายิกทิวเส ปน สมฺปตฺเต สงฺฆตฺเถโร มยฺหํ อิทํ เสนาสนํ เทถาติ วทติ ฯ น ลพฺภติ ฯ ภนฺเต อิทํ อนฺตรามุตฺตกํ คเหตฺวา อฏฺฐมาเส เอเกน ภิกฺขุนา ปฏิชคฺคิตนฺติ วตฺวา น ทาตพฺพํ ฯ อฏฺฐมาเส ปฏิชคฺคิตภิกฺขุสฺเสว คหิตํ โหติ ฯ ยสฺมึ ปน เสนาสเน เอกสํวจฺฉเร ทฺวิกฺขตฺตุํ ปจฺจเย เทนฺติ ตํ ฉมาสจฺจเยน ฉมาสจฺจเยน อนฺตรามุตฺตกํ น คาเหตพฺพํ ฯ ยสฺมึ วา ติกฺขตฺตุํ เทนฺติ ตํ จตุมาสจฺจเยน จตุมาสจฺจเยน ฯ ยสฺมึ วา จตุกฺขตฺตุํ เทนฺติ ตํ เตมาสจฺจเยน เตมาสจฺจเยน อนฺตรามุตฺตกํ น คาเหตพฺพํ ฯ ปจฺจเยเนว หิ ตํ ปฏิชคฺคนํ ลภิสฺสติ ฯ ยสฺมึ ปน เอกสํวจฺฉเร สกึเทว พหู ปจฺจเย เทนฺติ เอตํ อนฺตรามุตฺตกํ คาเหตพฺพนฺติ ฯ อยนฺตาว อนฺโตวสฺเส วสฺสูปนายิกทิวเสน ปาลิยํ อาคตเสนาสน- คาหกกถา ฯ อยํ ปน เสนาสนคาโห นาม ทุวิโธ โหติ อุตุกาเล จ วสฺสาวาเส จ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๕.

ตตฺถ อุตุกาเล ตาว เกจิ อาคนฺตุกา ภิกฺขู ปุเรภตฺตํ อาคจฺฉนฺติ เกจิ ปจฺฉาภตฺตํ ปฐมยามํ มชฺฌิมยามํ ปจฺฉิมยามํ วา เย ยทา อาคจฺฉนฺติ เตสํ ตทาว ภิกฺขู อุฏฺฐาเปตฺวา เสนาสนํ ทาตพฺพํ ฯ อกาโล นาม นตฺถิ ฯ เสนาสนปญฺญาปเกน ปน ปณฺฑิเตน ภวิตพฺพํ ฯ เอกํ วา เทฺว วา มญฺจฏฺฐานานิ ฐเปตพฺพานิ ฯ สเจ วิกาเล เอโก วา เทฺว วา มหาเถรา อาคจฺฉนฺติ เต วตฺตพฺพา ภนฺเต อาทิโต ปฏฺฐาย อุฏฺฐาปิยมานา สพฺเพปิ ภิกฺขู อุพฺภณฺฑิกา ภวิสฺสนฺติ ตุมฺเห อมฺหากํ วสนฏฺฐาเน- เยว วสถาติ ฯ พหูสุ ปน อาคเตสุ วุฏฺฐาเปตฺวา ปฏิปาฏิยา ทาตพฺพํ ฯ สเจ เอเกกํ ปริเวณํ ปโหติ เอเกกํ ปริเวณํ ทาตพฺพํ ตตฺถ อคฺคิสาลาทีฆสาลามณฺฑลมาฬาทโย สพฺเพปิ ตสฺเสว ปาปุณนฺติ ฯ เอวํ อปฺปโหนฺเตสุ ปาสาทคฺเคน ทาตพฺพํ ฯ ปาสาเทสุ อปฺปโหนฺเตสุ โอวรกคฺเคน ทาตพฺพํ ฯ โอวรกคฺเคสุ อปฺปโหนฺเตสุ เสยฺยคฺเคน ทาตพฺพํ ฯ มญฺจฏฺฐาเน อปฺปโหนฺเต เอกปีฐกฏฺฐานวเสน ทาตพฺพํ ฯ ภิกฺขุโน ปน ฐิโตกาสมตฺตํ น คาเหตพฺพํ ฯ เอตํ หิ เสนาสนํ นาม น โหติ ฯ ปีฐกฏฺฐาเน ปน อปฺปโหนฺเต เอกํ มญฺจฏฺฐานํ วา ปีฐกฏฺฐานํ วา วาเรน วาเรน ภนฺเต วิสฺสมถาติ ติณฺณํ ชนานํ ทาตพฺพํ ฯ น หิ สกฺกา สีตสมเย สพฺพรตฺตึ อชฺโฌกาเส วสิตุํ ฯ มหาเถเรน ปฐมยามํ วิสฺสมิตฺวา นิกฺขมิตฺวา ทุติยตฺเถรสฺส วตฺตพฺพํ อาวุโส อิธ ปวิสาหีติ ฯ สเจ มหาเถโร นิทฺทาครุโก โหติ กาลํ น

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๖.

ชานาติ อุกฺกาสิตฺวา ทฺวารํ อาโกเฏตฺวา ภนฺเต กาโล ชาโต สีตํ อนุทหตีติ วตฺตพฺพํ ฯ เตน นิกฺขมิตฺวา โอกาโส ทาตพฺโพ ฯ อทาตุํ น ลภติ ฯ ทุติยตฺเถรานาปิ มชฺฌิมยามํ วิสฺสมิตฺวา ปุริมนเยเนว อิตรสฺส ทาตพฺพํ ฯ นิทฺทาครุโก วุตฺตนเยเนว วุฏฺฐาเปตพฺโพ ฯ เอวํ เอกรตฺตึ เอกมญฺจฏฺฐานํ ติณฺณํ ทาตพฺพํ ฯ ชมฺพูทีเป ปน เอกจฺเจ ภิกฺขู เสนาสนํ นาม มญฺจฏฺฐานํ วา ปีฐฏฺฐานํ วา กิญฺจิเทว กสฺสจิ สปฺปายํ โหติ กสฺสจิ อสปฺปายนฺติ อาคนฺตุกา วา โหนฺตุ มา วา เทวสิกํ เสนาสนํ คาเหนฺติ ฯ อยํ อุตุกาเล เสนาสนคาโห นาม ฯ วสฺสาวาเส ปน อตฺถิ อาคนฺตุกวตฺตํ อตฺถิ อาวาสิกวตฺตํ ฯ ตตฺถ อาคนฺตุเกน ตาว สกฏฺฐานํ มุญฺจิตฺวา อญฺญตฺถ คนฺตฺวา วสิตุกาเมน วสฺสูปนายิกทิวสเมว ตตฺถ น คนฺตพฺพํ ฯ วสนฏฺฐานํ วา หิ ตตฺถ สมฺพาธํ ภเวยฺย ภิกฺขาจาโร วา น สมฺปชฺเชยฺย ฯ เตน น ผาสุกํ วิหเรยฺย ตสฺมา อิทานิ มาสมตฺเตน วสฺสูปนายิโก ภวิสฺสตีติ ตํ วิหารํ ปวิสิตพฺพํ ฯ ตตฺถ มาสมตฺตํ วสนฺโต สเจ อุทฺเทสตฺถิโก อุทฺเทสสมฺปตฺตึ สลฺลกฺเขตฺวา สเจ กมฺมฏฺฐานิโก กมฺมฏฺฐานสปฺปายํ สลฺลกฺเขตฺวา สเจ ปจฺจยตฺถิโก ปจฺจยลาภํ สลฺลกฺเขตฺวา อนฺโตวสฺเส สุขํ วสิสฺสติ ฯ สกฏฺฐานโต จ ตตฺถ คจฺฉนฺเตน น โคจรคาโม ฆเฏตพฺโพ น ตตฺถ มนุสฺสา วตฺตพฺพา ตุมฺเห นิสฺสาย สลากภตฺตาทีนิ วา ยาคุขชฺชกาทีนิ วา วสฺสาวาสิกํ วา นตฺถิ อยํ เจติยสฺส ปริกฺขาโร อยํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๗.

อุโปสถาคารสฺส อิทํ ตาลญฺเจว สูจิ จ สมฺปฏิจฺฉถ ตุมฺหากํ วิหารนฺติ ฯ เสนาสนมฺปน ปฏิชคฺคิตฺวา ทารุภณฺฑมตฺติกาภณฺฑานิ ปฏิสาเมตฺวา คมิยวตฺตํ ปูเรตฺวา คนฺตพฺพํ ฯ เอวํ คจฺฉนฺเตนาปิ ทหเรหิ ปตฺตจีวรภณฺฑกาทโย อุกฺขิปาเปตฺวา เตลนาฬิกตฺตรทณฺฑาทีนิ คาหาเปตฺวา ฉตฺตํ ปคฺคยฺห อตฺตานํ ทสฺเสนฺเตน คามทฺวาเรเนว น คนฺตพฺพํ ฯ ปฏิจฺฉนฺเนน อฏวิมคฺเคน คนฺตพฺพํ ฯ อฏวิมคฺเค อสติ คุมฺพาทีนิ มทฺทนฺเตน น คนฺตพฺพํ ฯ คมิยวตฺตํ ปน ปูเรตฺวา วิตกฺกํ ฉินฺทิตฺวา สุทฺธจิตฺเตน คมนวตฺเตเนว คนฺตพฺพํ ฯ สเจ ปน คามทฺวาเรน มคฺโค โหติ ฯ คจฺฉนฺตํ ปน สปริวารํ ทิสฺวา มนุสฺสา อมฺหากํ เถโร วิยาติ อุปธาวิตฺวา กุหึ ภนฺเต สพฺเพ ปริกฺขาเร คเหตฺวา คจฺฉถาติ วทนฺติ ฯ เตสุ เจ เอโก เอวํ วทติ วสฺสูปนายิกกาโล นามายํ ยตฺถ อนฺโตวสฺเส นิพทฺธภิกฺขาจาโร ภณฺฑปฏิจฺฉาทนญฺจ ลพฺภติ ตตฺถ ภิกฺขู คจฺฉนฺตีติ ฯ ตสฺส เจ สุตฺวา เต มนุสฺสา ภนฺเต อิมสฺมึปิ คาเม ชโน ภุญฺชติ เจว นิวาเสติ จ มา อญฺญตฺถ คจฺฉถาติ วตฺวา มิตฺตามจฺเจ ปกฺโกสาเปตฺวา สพฺเพ สมนฺตยิตฺวา วิหาเร นิพทฺธภตฺตญฺจ สลากภตฺตาทีนิ จ วสฺสาวาสิกญฺจ ฐเปตฺวา อิเธว ภนฺเต วสถาติ ยาจนฺติ ฯ สพฺพํ สาทิตุํ วฏฺฏติ ฯ สพฺพํเปตํ กปฺปิยญฺเจว อนวชฺชญฺจ ฯ กุรุนฺทิยํ ปน กุหึ คจฺฉถาติ วุตฺเต อสุกฏฺฐานนฺติ วตฺวา กสฺมา ตตฺถ คจฺฉถาติ วุตฺเตน การณํ อาจิกฺขิตพฺพนฺติ วุตฺตํ ฯ อุภยํ ปเนตํ สุทฺธจิตฺตตฺตาว อนวชฺชํ ฯ อิทํ อาคนฺตุกวตฺตํ นาม ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๘.

อิทํ ปน อาวาสิกวตฺตํ ฯ ปฏิกจฺเจว หิ อาวาสิเกหิ วิหาโร ปฏิชคฺคิตพฺโพ ฯ ขณฺฑผุลฺลปฏิสงฺขรณปริภณฺฑานิ กาตพฺพานิ ฯ รตฺติฏฺฐานทิวาฏฺฐานวจฺจกุฏิปสฺสาวฏฺฐานานิ ปธานฆรวิหารมคฺโคติ อิมานิ สพฺพานิ ปฏิชคฺคิตพฺพานิ เจติเย สุธากมฺมํ ขุทฺทเวทิกาย เตลมกฺขนมญฺจปีฐชคฺคนนฺติ อิทํปิ สพฺพํ กาตพฺพํ วสฺสํ วสิตุกามา อาคนฺตฺวา อุทฺเทสปริปุจฺฉากมฺมฏฺฐานานุโยคาทีนิ กโรนฺตา สุขํ วสิสฺสนฺตีติ ฯ กตปริกมฺเมหิ อาสาฬฺหชุณฺหปญฺจมิโต ปฏฺฐาย วสฺสาวาสิกํ ปุจฺฉิตพฺพํ ฯ กตฺถ ปุจฺฉิตพฺพํ ฯ ยโต ปกติยา ลพฺภติ ฯ เยหิ ปน น ทินฺนปุพฺพํ เต ปุจฺฉิตุํ น วฏฺฏติ ฯ กสฺมา ปุจฺฉิตพฺพํ ฯ กทาจิ หิ มนุสฺสา เทนฺติ กทาจิ ทุพฺภิกฺขาทีหิ อุปทฺทูตา น เทนฺติ ตตฺถ เย น ทสฺสนฺติ เต อปุจฺฉิตฺวา วสฺสาวาสิเก คาหิเต คหิตภิกฺขนํ ลาภนฺตราโย โหติ ตสฺมา ปุจฺฉิตฺวาว คาเหตพฺพํ ฯ ปุจฺฉนฺเตน ตุมฺหากํ วสฺสาวาสิกคหณ- กาโล อุปกฏฺโฐติ วตฺตพฺพํ ฯ สเจ วทนฺติ ภนฺเต อิมํ สํวจฺฉรํ ฉาตกาทีหิ อุปทฺทูตมฺหา น สกฺโกม ทาตุนฺติ วา ยํ ปุพฺเพ เทม ตโต อูนตรํ ทสฺสามาติ วา อิทานิ กปฺปาโส สุลโภ ยํ ปุพฺเพ เทม ตโต พหุตรํ ทสฺสามาติ วา ตํ สลฺลกฺเขตฺวา ตทนุรูเปน นเยน เตสํ เสนาสเน ภิกฺขูนํ วสฺสาวาสิกํ คาเหตพฺพํ ฯ สเจ มนุสฺสา วทนฺติ ยสฺส อมฺหากํ วสฺสาวาสิกํ ปาปุณาติ โส เตมาสํ ปานียํ อุปฏฺฐเปตุ วิหารมคฺคํ ชคฺคตุ เจติยงฺคณ- โพธิยงฺคณานิ ชคฺคตุ โพธิรุกฺเข อุทกํ อาสิญฺจตูติ ฯ ยสฺส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๖๙.

วสฺสาวาสิกํ ปาปุณาติ ตสฺสาจิกฺขิตพฺพํ ฯ โย ปน คาโม ปฏิกฺกมฺม โยชนทฺวิโยชนนฺตเร โหติ ฯ ตตฺร เจ กุลานิ อุปนิกฺเขปํ ฐเปตฺวา วิหาเร วสฺสาวาสิกํ เทนฺติเยว ฯ ตานิ กุลานิ อปุจฺฉิตฺวาปิ เตสํ เสนาสเน วตฺตํ กตฺวา วสนฺตสฺส ภิกฺขุโน วสฺสาวาสิกํ คาเหตพฺพํ สเจ ปน เตสํ เสนาสเน ปํสุกูลิโก วสติ ฯ อาคตญฺจ นํ ทิสฺวา ตุมฺหากํ วสฺสาวาสิกํ เทมาติ วทนฺติ ฯ เตน สงฺฆสฺส อาจิกฺขิตพฺพํ ฯ สเจ ตานิ กุลานิ สงฺฆสฺส ทาตุํ น อิจฺฉนฺติ ตุมฺหากํเยว เทมาติ วทนฺติ ฯ สภาโค ภิกฺขุ วตฺตํ กตฺวา คณฺหาหีติ วตฺตพฺโพ ฯ ปํสุกูลิกสฺส ปเนตํ น วฏฺฏติ ฯ อิติ สทฺธาเทยฺยทายกมนุสฺสา ปุจฺฉิตพฺพา ฯ ตตฺรุปฺปาเท ปน กปฺปิยการกา ปุจฺฉิตพฺพา ฯ กถํ ปุจฺฉิตพฺพา ฯ กึ อาวุโส สงฺฆสฺส ภณฺฑปฏิจฺฉาทนํ ภวิสฺสตีติ ฯ สเจ วทนฺติ ภวิสฺสติ ภนฺเต เอเกกสฺส นวหตฺถํ สาฏกํ ทสฺสาม วสฺสาวาสิกํ คาเหถาติ คาเหตพฺพํ ฯ สเจปิ วทนฺติ สาฏกา นตฺถิ วตฺถุํ ปน อตฺถิ คาเหถ ภนฺเตติ ฯ วตฺถุมฺหิ สนฺเตปิ คาเหตุํ วฏฺฏติเยว ฯ กปฺปิยการกานํ หิ หตฺเถ กปฺปิยภณฺฑํ ปริภุญฺชถาติ ทินฺนวตฺถุโต ยํ ยํ กปฺปิยํ ตํ ตํ สพฺพํ ปริภุญฺชิตุํ อนุญฺญาตํ ฯ ยํ ปเนตฺถ ปิณฺฑปาตตฺถาย คิลานปจฺจยตฺถาย วา ภิกฺขูนํ อุทฺทิสฺส ทินฺนํ ตํ จีวเร อุปนาเมนฺเตหิสงฺฆสุฏฺฐุตายอปโลเกตฺวา อุปนาเมตพฺพํ ฯ เสนาสนตฺถาย อุทฺทิสฺส ทินฺนํ ครุภณฺฑํ โหติ ฯ จีวรวเสเนว ปน จตุปฺปจฺจยวเสน วา ทินฺนํ จีวเร อุปนาเมนฺตานํ อปโลกนกมฺมกิจฺจํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๐.

นตฺถิ ฯ อปโลกนกมฺมํ กโรนฺเตหิ ปน ปุคฺคลวเสเนว กาตพฺพํ สงฺฆวเสน น กาตพฺพํ ฯ ชาตรูปรชตวเสนาปิ อามกธญฺญวเสน วา อปโลกนกมฺมํ น วฏฺฏติ ฯ กปฺปิยภณฺฑวเสเนว จีวรตณฺฑุลาทิวเสเนว จ วฏฺฏติ ฯ ตํ ปน เอวํ กตฺตพฺพํ อิทานิ สุภิกฺขํ สุลภปิณฺฑํ ภิกฺขู จีวเรน กิลมนฺติ เอตฺตกํ นาม ตณฺฑุลภาคํ ภิกฺขูนํ จีวรํ กาตุํ รุจฺจติ คิลานปจฺจโย สุลโภ คิลาโน วา นตฺถิ เอตฺตกํ นาม ตณฺฑุลภาคํ ภิกฺขูนํ จีวรํ กาตุํ รุจฺจตีติ ฯ เอวํ จีวรปฺปจฺจยํ สลฺลกฺเขตฺวา เสนาสนสฺส กาเล โฆสิเต สนฺนิปติเต สงฺเฆ เสนาสนคาหโก สมฺมนฺนิตพฺโพ ฯ สมฺมนฺนนฺเตหิ จ เอกํ สมฺมนฺนิตุํ น วฏฺฏติ เทฺว สมฺมนฺนิตพฺพาติ วุตฺตํ ฯ เอวํ หิ นวโก วุฑฺฒสฺส วุฑฺโฒ จ นวกสฺส คาเหสฺสตีติ ฯ มหนฺเต ปน มหาวิหารสทิเส วิหาเร ตโย จตฺตาโร ชนา สมฺมนฺนิตพฺพา ฯ กุรุนฺทิยํ ปน อฏฺฐปิ โสฬสปิ ชเน สมฺมนฺนิตุํ วฏฺฏตีติ วุตฺตํ ฯ เตสํ สมฺมติ กมฺมวาจายปิ อปโลกนกมฺเมนปิ วฏฺฏติเยว เตหิ สมฺมเตหิ ภิกฺขูหิ เสนาสนํ สลฺลกฺเขตพฺพํ ฯ เจติยฆรํ โพธิฆรํ อาสนฆรํ สมฺมุชฺชนิอฏฺโฏ ทารุอฏฺโฏ วจฺจกุฏี อิฏฺฐกสาลา วฑฺฒกีสาลา ทฺวารโกฏฺฐโก ปานียมาโฬ มคฺโค โปกฺขรณีติ เอตานิ หิ อเสนาสนานิ ฯ วิหาโร อฑฺฒโยโค ปาสาโท หมฺมิยํ คุหา มณฺฑโป รุกฺขมูลํ เวฬุคุมฺโพติ อิมานิ เสนาสนานีติ ตานิ คาเหตพฺพานิ ฯ คาเหนฺเตน จ ปฐมํ ภิกฺขู คเณตุํ ภิกฺขู คเณตฺวา เสยฺยา คเณตุนฺติ เอตฺถ วุตฺตนเยน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๑.

คาเหตพฺพานิ ฯ สเจ สงฺฆิโก จ สทฺธาเทยฺยา จาติ เทฺว จีวรปฺปจฺจยา โหนฺติ ฯ เตสุ ยํ ภิกฺขู ปฐมํ คณฺหิตุํ อิจฺฉนฺติ ตํ คเหตฺวา ตสฺสปิ ฐิติกโต ปฏฺฐาย อิตโร คาเหตพฺโพ ฯ สเจ ภิกฺขูนํ อปฺปตาย ปริเวณคฺเคน เสนาสเน คาหิยมาเน เอกํ ปริเวณํ มหาลาภํ โหติ ฯ ทส วา ทฺวาทส วา ติจีวรานิ ลพฺภนฺติ ฯ ตํ วิชเฏตฺวา อญฺเญสุ อลาเภสุ อาวาเสสุ ปกฺขิปิตฺวา อญฺเญสํปิ ภิกฺขูนํ คาเหตพฺพนฺติ มหาสุมตฺเถโร อาห ฯ มหาปทุมตฺเถโร ปนาห น เอวํ กาตพฺพํ มนุสฺสา หิ อตฺตโน อาวาสชคฺคนตฺถาย ปจฺจยํ เทนฺติ ตสฺมา อญฺเญหิ ภิกฺขูหิ ตตฺถ ปวิสิตพฺพนฺติ ฯ สเจ ปเนตฺถ มหาเถโร ปฏิกฺโกสติ มา อาวุโส เอวํ คาเหถ ภควโต อนุสิฏฺฐํ กโรถ วุตฺตํ เหตํ ภควตา อนุชานามิ ภิกฺขเว ปริเวณคฺเคน คาเหตุนฺติ ฯ ตสฺส ปฏิกฺโกสนาย อฐตฺวา ภนฺเต ภิกฺขู พหู ปจฺจโย มนฺโท สงฺคหํ กาตุํ วฏฺฏตีติ ตํ สญฺญาเปตฺวา คาเหตพฺพเมว ฯ คาเหนฺเตน จ สมฺมเตน ภิกฺขุนา มหาเถรสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา เอวํ วตฺตพฺพํ ภนฺเต ตุมฺหากํ เสนาสนํ ปาปุณาติ ปจฺจยํว คณฺหถาติ ฯ อสุกกุลสฺส จ ปจฺจโย อสุกเสนาสนญฺจ มยฺหํ ปาปุณาติ อาวุโสติ ฯ ปาปุณาติ ภนฺเต คณฺหถ นนฺติ ฯ คณฺหามิ อาวุโสติ ฯ คหิตํ โหติ ฯ สเจ ปน คหิตํ เต ภนฺเตติ วุตฺเต คหิตํ เมติ วา คณฺหิสฺสถ ภนฺเตติ วุตฺเต คณฺหิสฺสามีติ วา วทติ อคหิตํ โหตีติ มหาสุมตฺเถโร อาห ฯ มหาปทุมตฺเถโร ปนาห อตีตานาคตวจนํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๒.

วา โหตุ วตฺตมานวจนํ วา สตุปฺปาทมตฺตํ อาลยกรณมตฺตเมว เจตฺถ ปมาณํ ตสฺมา คหิตเมว โหตีติ ฯ โยปิ ปํสุกูลิโก ภิกฺขุ เสนาสนํ คเหตฺวา ปจฺจยํ วิสฺสชฺเชติ ฯ อยํปิ น อญฺญสฺมึ อาวาเส ปกฺขิปิตพฺโพ ฯ ตสฺมึเยว อาวาเส นิกฺขิปิตพฺโพ ฯ ตสฺมึเยว ปริเวเณ อคฺคิสาลาย วา ทีฆสาลาย วา รุกฺขมูเล วา อญฺญสฺส คาเหตุํ วฏฺฏติ ฯ ปํสุกูลิโก วสามีติ เสนาสนํ ชคฺคิสฺสติ ฯ อิตโร ปจฺจยํ คณฺหามีติ ฯ เอวํ ทฺวีหิ การเณหิ เสนาสนํ สุชคฺคิตตรํ ภวิสฺสติ ฯ มหาปจฺจริยํ ปน วุตฺตํ ปํสุกูลิเก วาสตฺถาย เสนาสนํ คณฺหนฺเต เสนาสนคาหาปเกน วตฺตพฺพํ อิธ ภนฺเต ปจฺจโย อตฺถิ โส กึ กาตพฺโพติ ฯ เตน เหฏฺฐา อญฺญํ คาหาเปหีติ วตฺตพฺโพ ฯ สเจ ปน กิญฺจิ อวตฺวาว วสติ ตตฺถ วุตฺถวสฺสสฺส จสฺส ปาทมูเล ฐเปตฺวา สาฏกํ เทนฺติ วฏฺฏติ ฯ อถ วสฺสาวาสิกํ เทมาติ วทนฺติ ตสฺมึ เสนาสเน วสฺสํ วุตฺถภิกฺขูนํ ปาปุณาตีติ ฯ เยสํ ปน เสนาสนํ นตฺถิ เกวลํ ปจฺจยเมว เทนฺติ ฯ เตสํ ปจฺจยํ อวสฺสาวาสิเก เสนาสเน คาเหตุํ วฏฺฏติ ฯ มนุสฺสา ถูปํ กตฺวา วสฺสาวาสิกํ คาหาเปนฺติ ฯ ถูโป นาม อเสนาสนํ ตสฺส สมีเป รุกฺเข วา มณฺฑเป วา อุปนิพนฺธิตฺวา คาหาเปตพฺพํ ฯ เตน ภิกฺขุนา เจติยํ ปฏิชคฺคิตพฺพํ ฯ โพธิรุกฺขโพธิฆรอาสนฆรสมฺมุชฺชนิอฏฺฏทารุอฏฺฏ- วจฺจกุฏิทฺวารโกฏฺฐกปานียกุฏิ ๑- ปานียมาฬกทนฺตกฏฺฐมาฬเกสุปิเอเสว @เชิงอรรถ: ๑. ปานียกุฏีติ อติเรกํ มญฺเญ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๓.

นโย ฯ โภชนสาลา ปน เสนาสนเมว ตสฺมา ตํ เอกสฺส วา พหุนฺนํ วา ปริจฺฉินฺทิตฺวา คาเหตุํ วฏฺฏติ ฯ สพฺพมิทํ วิตฺถาเรน มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ เสนาสนคาหาปเกน ปน ปาฏิปทอรุณโต ปฏฺฐาย ยาว ปุน อรุณํ น ภิชฺชติ ตาว คาเหตพฺพํ ฯ อิทํ หิ เสนาสนคาหสฺส เขตฺตํ ฯ สเจ ปาโตว คาหิเต เสนาสเน อญฺโญ วิตกฺกจาริโก ภิกฺขุ อาคนฺตฺวา เสนาสนํ ยาจติ ฯ คหิตํ ภนฺเต เสนาสนํ วสฺสูปคโต สงฺโฆ รมณีโย วิหาโร รุกฺขมูลาทีสุ ยตฺถ อิจฺฉถ ตตฺถ วสถาติ วตฺตพฺโพ ฯ วสฺสูปคเตหิ อนฺโตวสฺเส นิพทฺธวตฺตํ ฐเปตฺวา วสฺสูปคตา ภิกฺขู สมฺมุชฺชนิโย พนฺธถาติ วตฺตพฺพา ฯ สุลภา เจ ทณฺฑกา เจว สลากาโย จ โหนฺติ ฯ เอเกเกน ฉ ปญฺจ มุฏฺฐิสมฺมุชฺชนิโย เทฺว ติสฺโส ยฏฺฐิสมฺมุชฺชนิโย วา พนฺธิตพฺพา ฯ ทุลฺลภา เจ โหนฺติ เทฺว ติสฺโส มุฏฺฐิสมฺมุชฺชนิโย เอกา ยฏฺฐิสมฺมุชฺชนิ วา พนฺธิตพฺพา ฯ สามเณเรหิ ฉ ปญฺจ อุกฺกา โกฏฺเฏตพฺพา ฯ วสนฏฺฐาเนสุ กสาวปริภณฺฑํ กาตพฺพํ ฯ วตฺตํ กโรนฺเตหิ จ น อุทฺทิสิตพฺพํ น อุทฺทิสาเปตพฺพํ น สชฺฌาโย กาตพฺโพ น ปพฺพาเชตพฺพํ น อุปสมฺปาเทตพฺพํ น นิสฺสโย ทาตพฺโพ น ธมฺมสฺสวนํ กาตพฺพํ สพฺเพว หิ เอเต สปปญฺจา นิปฺปปญฺจา หุตฺวา สมณธมฺมเมว กริสฺสามาติ วา สพฺเพ เตรสธุตงฺคานิ สมาทิยนฺตุ เสยฺยํ อกปฺเปตฺวา ฐานจงฺกเมหิ วีตินาเมนฺตุ มูควตฺคํ คณฺหนฺตุ สตฺตาหกรณีเยน คตาปิ ภาชนียภณฺฑํ มา ลภนฺตูติ วา เอวรูปํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๔.

อธมฺมิกวตฺตํ น กาตพฺพํ ฯ เอวํ ปน กาตพฺพํ ฯ ปริยตฺติธมฺโม นาม ติวิธมฺปิ สทฺธมฺมํ ปติฏฺฐาเปติ ตสฺมา สกฺกจฺจํ อุทฺทิสถ อุทฺทิสาเปถ สชฺฌายํ กโรถ ปธานฆเร วสนฺตานํ สงฺฆฏนํ อกตฺวา อนฺโตวิหาเร นิสีทิตฺวา อุทฺทิสถ อุทฺทิสาเปถ สชฺฌายํ กโรถ ธมฺมสฺสวนํ สมิทฺธํ กโรถ ปพฺพาเชนฺตา โสเธตฺวา ปพฺพชฺชํ เทถ อุปสมฺปาเทนฺตา โสเธตฺวา อุปสมฺปทํ เทถ นิสฺสยํ ททนฺตา โสเธตฺวา นิสฺสยํ เทถ เอโกปิ หิ กุลปุตฺโต ปพฺพชฺชญฺจ อุปสมฺปทญฺจ ลภิตฺวา สกลํ สาสนํ ปติฏฺฐเปสฺสติ อตฺตโน ถาเมน ยตฺตกานิ สกฺโกถ ตตฺตกานิ ธุตงฺคานิ สมาทิยิตฺถ อนฺโตวสฺสํ นาเมตํ สกลทิวสํ รตฺติยา จ ปฐมมชฺฌิมปจฺฉิมยาเมสุ อปฺปมตฺเตหิ ภวิตพฺพํ วิริยํ อารภิตพฺพํ โปราณกา มหาเถราปิ สพฺพปลิโพเธ ฉินฺทิตฺวา อนฺโตวสฺเส เอกจาริยํ วตฺตํ ปูรยึสุ ภสฺเส มตฺตํ ชานิตฺวา ทสวตฺถุกถาทสอสุภทสานุสฺสติโย อฏฺฐตฺตึสารมฺมณกถญฺจ กาตุํ วฏฺฏติ อาคนฺตุกานํ วตฺตํ กาตุํ สตฺตาหกรณีเยน คตานํ อปโลเกตฺวา ทาตุํ วฏฺฏตีติ เอวรูปํ วตฺตํ กาตพฺพํ ฯ อปิจ ภิกฺขู โอวทิตพฺพา วิคฺคาหิกปิสุณ- ผรุสวจนานิ มา วเทถ ทิวเส ทิวเส สีลานิ อาวชฺเชนฺตา จตุรารกฺขํ อหาเปนฺตา มนสิการพหุลา วิหรถาติ ฯ ทนฺตกฏฺฐ- ขาทนวตฺตํ อาจิกฺขิตพฺพํ ฯ อาจารวตฺตํ อาจิกฺขิตพฺพํ ฯ เจติยํ วา โพธึ วา วนฺทนฺเตน คนฺธมาลํ วา ปูเชนฺเตน ปตฺตํ วา ถวิกาย ปกฺขิปนฺเตน น กเถตพฺพํ ฯ ภิกฺขาจารวตฺตํ อาจิกฺขิตพฺพํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๕.

อนฺโตคาเม มนุสฺเสหิ สทฺธึ ปจฺจยสญฺญุตฺตกถา วา วิสภาคกถา วา น กเถตพฺพา ฯ รกฺขิตินฺทฺริเยหิ ภวิตพฺพํ ขนฺธกวตฺตญฺจ เสขิยวตฺตญฺจ ปูเรตพฺพนฺติ เอวรูปาปิ พหุกาปิ นิยฺยานิกกถา อาจิกฺขิตพฺพาติ ฯ ปจฺฉิมวสฺสูปนายิกทิวเส ปน สเจ กาลํ โฆเสตฺวา สนฺนิปติเต สงฺเฆ โกจิ ทสหตฺถํ วตฺถํ อาหริตฺวา วสฺสาวาสิกํ เทติ ฯ อาคนฺตุโก เจ ภิกฺขุ สงฺฆตฺเถโร โหติ ตสฺส ทาตพฺพํ นวโก เจ โหติ สมฺมเตน ภิกฺขุนา สงฺฆตฺเถโร วตฺตพฺโพ สเจ ภนฺเต อิจฺฉถ ปฐมภาคํ มุญฺจิตฺวา อิทํ วตฺถํ คณฺหถาติ ฯ อมุญฺจนฺตสฺส น ทาตพฺพํ ฯ สเจ ปน ปุพฺเพ คาหิตํ มุญฺจิตฺวา คณฺหาติ เอเตเนว อุปาเยน ทุติยตฺเถรโต ปฏฺฐาย ปริวตฺเตตฺวา ปตฺตฏฺฐาเน อาคนฺตุกสฺส ทาตพฺพํ ฯ สเจ ปฐมวสสูปคตา เทฺว ตีณิ จตฺตาริ ปญฺจ วา วตฺถานิ อลตฺถุํ ลทฺธํ ลทฺธํ เอเตเนว อุปาเยน วิสฺสชฺชาเปตฺวา ยาว อาคนฺตุกสฺส สมกํ โหติ ตาว ทาตพฺพํ ฯ เตน ปน สมเก ลทฺเธ อวสิฏฺโฐ อนุภาโค เถราสเน ทาตพฺโพ ฯ ปจฺจุปฺปนฺเน ลาเภ สติฏฺฐิติกาย คาเหตุํ รุจฺจตีติ กติกํ กาตุํ วฏฺฏติ ฯ สเจ ทุพฺภิกฺขํ โหติ ทฺวีสุปิ วสฺสูปนายิเกสุ วสฺสูปคตา ภิกฺขู ภิกฺขาย กิลมนฺตา อาวุโส อิธ วสนฺตา หิ สพฺเพว กิลมาม สาธุ วต เทฺว ภาคา โหม เยสํ ญาติปวาริตฏฺฐานานิ อตฺถิ เต ตตฺถ วสิตฺวา ปวารณาย อาคนฺตฺวา อตฺตโน ปตฺตํ วสฺสาวาสิกํ คณฺหนฺตูติ วทนฺติ ฯ เตสุ เย ตตฺถ วสิตฺวา ปวารณาย อาคจฺฉนฺติ เตสํ อปโลกนกมฺมํ กตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๖.

วสฺสาวาสิกํ ทาตพฺพํ ฯ สาทิยนฺตาปิ หิ เต ภิกฺขู เนว วสฺสาวาสิกสฺส สามิโน ขียนฺตาปิ จ อาวาสิกา เนว อทาตุํ ลภนฺติ ฯ กุรุนฺทิยํ ปน วุตฺตํ กติกวตฺตํ กาตพฺพํ สเจ สพฺเพสํ โน อิธ ยาคุภตฺตํ นปฺปโหติ สภาคฏฺฐาเน วสิตฺวา อาคจฺฉถ ตุมฺหากํ ปตฺตํ วสฺสาวาสิกํ ลภิสฺสถาติ ฯ ตญฺเจ เอโก ปฏิพาหติ สุปฺปฏิพาหิตํ ฯ โน เจ ปฏิพาหติ กติกา สุกตา ปจฺฉา เตสํ ตตฺถ วสิตฺวา อาคตานํ อปโลเกตฺวา ทาตพฺพํ อปโลกนกาเล ปฏิพาหิตุํ น ลภตีติ ฯ ปุนปิ วุตฺตํ สเจ ปน วสฺสูปคเตสุ เอกจฺจานํ วสฺสาวาสิเก อปาปุณนฺเต ภิกฺขู กติกํ กโรนฺติ ฉินฺนวสฺสานํ วสฺสาวาสิกญฺจ อิทานิ อุปฺปชฺชนกํ วสฺสาวาสิกญฺจ อิเมสํ ทาตุํ รุจฺจตีติ ฯ เอวํ กติกาย กตาย คาหิตสทิสเมว โหติ ฯ อุปฺปนฺนุปฺปนฺนญฺจ เตสเมว ทาตพฺพนฺติ ฯ เตมาสํ ปานียํ อุปฏฺฐเปตฺวา วิหารมคฺคเจติยงฺคณโพธิยงฺคณาทีนิ ชคฺคิตฺวา โพธิรุกฺเข อุทกํ สิญฺจิตฺวา ปกฺกนฺโตปิ วิพฺภมนฺโตปิ วสฺสาวาสิกํ ลภติเยว ฯ ภตินิวิฏฺฐํ ๑- หิ เตน ตํ ๒- สงฺฆิกํ ปน อปโลกนกมฺมํ กตฺวา คาหิตํ อนฺโตวสฺเส วิพฺภมนฺโตปิ ลภเตว ปจฺจยวเสน คาหิตุํ ปน น ลภตีติ วทนฺติ ฯ สเจ วุตฺถวสฺโส ทิสํ คมิโก ภิกฺขุ อาวาสิกสฺส หตฺถโต กิญฺจิเทว กปฺปิยภณฺฑํ คเหตฺวา อสุกกุเล มยฺหํ วสฺสาวาสิกํ ปตฺตํ ตํ คณฺหถาติ วตฺวา คตฏฺฐาเน วิพฺภมติ วสฺสาวาสํ สงฺฆิกํ โหติ ฯ สเจ ปน มนุสฺเส สมฺมุขา @เชิงอรรถ: ๑. ภตฺตินิวิฏฺฐํ อิติปิ ฯ ๒. กตํ อิติปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๗.

สมฺปฏิจฺฉาเปตฺวา คจฺฉติ ลภติ ฯ อิทํ วสฺสาวาสิกํ อมฺหากํ เสนาสเน วุตฺถวสฺสสฺส ภิกฺขุโน เทมาติ วุตฺเต ยสฺส คาหิตํ ตสฺเสว โหติ ฯ สเจ ปน เสนาสนสามิกสฺส ปิยกมฺยตาย ปุตฺตธีตาทโย พหูนิ วตฺถานิ อาหริตฺวา อมฺหากํ เสนาสเน เทมาติ วทนฺติ ตตฺถ วสฺสูปคตสฺส เอกเมว วตฺถํ ทาตพฺพํ ฯ เสสานิ สงฺฆิกานิ โหนฺติ ฯ วสฺสาวาสิกฏฺฐิติกาย คาเหตพฺพานิ ฯ ฐิติกาย อสติ เถราสนโต ปฏฺฐาย คาเหตพฺพานิ ฯ เสนาสเนว วสฺสูปคตํ ภิกฺขุํ นิสฺสาย อุปฺปนฺเนน จิตฺตปฺปสาเทน พหูนิ วตฺถานิ อาหริตฺวา เสนาสนสฺส เทมาติ ทินฺเนสุปิ เอเสว นโย ฯ สเจ ปน ปาทมูเล ฐเปตฺวา เอตสฺส ภิกฺขุโน เทมาติ วทนฺติ ตสฺเสว โหนฺติ ฯ เอกสฺส เคเห เทฺว วสฺสาวาสิกานิ ฯ ปฐมภาโค สามเณรสฺส คาหิโต โหติ ทุติโย เถราสเน ฯ โส เอกํ ทสหตฺถํ เอกํ อฏฺฐหตฺถํ สาฏกํ เปเสสิ วสฺสาวาสิกํ ปตฺตํ ภิกฺขูนํ เทถาติ ฯ วิจินิตฺวา วรภาคํ สามเณรสฺส ทตฺวา อนุภาโค เถราสเน ทาตพฺโพ ฯ สเจ ปน อุโภปิ ฆรํ เนตฺวา โภเชตฺวา สยเมว ปาทมูเล ฐเปสิ ยํ ยสฺส ทินฺนํ ตเทว ตสฺส โหติ ฯ อิโต ปรํ มหาปจฺจริยํ อาคตนโย โหติ ฯ เอกสฺส ฆเร ทหรสามเณรสฺส วสฺสาวาสิกํ ปาปุณาติ ฯ โส เจ ปุจฺฉติ อมฺหากํ วสฺสาวาสิกํ กสฺส ปตฺตนฺติ สามเณรสฺสาติ อวตฺวา ทานกาเล ชานิสฺสตีติ วตฺวา ทานทิวเส เอกํ มหาเถรํ เปเสตฺวา นีหราเปตพฺพํ ฯ สเจ ยสฺส วสฺสาวาสิกํ ปตฺตํ โส วิพฺภมติ วา กาลํ วา กโรติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๗๘.

มนุสฺสา จ ปุจฺฉนฺติ กสฺส อมฺหากํ วสฺสาวาสิกํ ปตฺตนฺติ ฯ เตสํ ยถาภูตํ อาจิกฺขิตพฺพํ ฯ สเจ เต วทนฺติ ตุมฺหากํ เทมาติ ฯ ตสฺส ภิกฺขุโน ปาปุณาติ ฯ อถ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา เทนฺติ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปาปุณาติ ฯ สเจ วสฺสูปคตา สุทฺธปํสุกูลิกาเยว โหนฺติ ฯ อาเนตฺวา ทินฺนํ วสฺสาวาสิกํ เสนาสนปริกฺขารํ วา กตฺวา ฐเปตพฺพํ พิมฺโพหนาทีนิ วา กาตพฺพานีติ ฯ อิทํ เนวาสิกวตฺตํ ฯ เสนาสนคาหวินิจฺฉโย นิฏฺฐิโต ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้า ๓๖๒-๓๗๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=7430&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=7430&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=7&i=277              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=7&A=2414              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=7&A=2519              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=7&A=2519              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_7

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]