อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๓)

                     จุลฺลวคฺควณฺณนา
                     -----------
                       จุลฺลวคฺเค
                    กมฺมกฺขนฺธกวณฺณนา
                    ------------
     {๑} จุลฺลวคฺคสฺส ปฐเม กมฺมกฺขนฺธเก ตาว ฯ ปณฺฑุกโลหิตกาติ
ปณฺฑุโก เจว โลหิตโก จาติ ฉพฺพคฺคิเยสุ เทฺว ชนา ฯ เตสํ
นิสฺสิตกาปิ ปณฺฑุกโลหิตกาเตฺวว ปญฺญายนฺติ ฯ พลวา พลวํ
ปฏิมนฺเตถาติ สุฏฺฐุ พลวํ ปฏิวทถ ฯ อลมตฺถตรา จาติ
สมตฺถตรา ฯ {๔} อสมฺมุขา กตนฺติอาทีสุ สงฺฆธมฺมวินยปุคฺคลสมฺมุขานํ
วินา กตํ จุทิตกํ อปฺปฏิปุจฺฉิตฺวา กตํ ตสฺเสว อปฺปฏิญฺญาย
กตํ ฯ อเทสนาคามินิยาติ ปาราชิกาปตฺติยา วา สงฺฆาทิเสสาปตฺติยา
วา ฯ เอตฺถ ปุริเมสุ ตีสุ ติเกสุ นวปทา อธมฺเมน กตํ วคฺเคน
กตนฺติ อิเมหิ สทฺธึ เอเกกํ กตฺวา นวติกา วุตฺตา ฯ เอวํ
สพฺเพปิ ทฺวาทสติกา โหนติ ฯ ปฏิปกฺขวเสน สุกฺกปกฺเขสุปิ เอเตเยว
ทฺวาทสติกา วุตฺตา ฯ {๖} อนนุโลมิเกหิ คิหิสํสคฺเคหีติ ปพฺพชิตานํ
อนนุจฺฉวิเกหิ สหโสกิตาทีหิ คิหิสํสคฺเคหิ ฯ น อุปสมฺปาเทตพฺพนฺติ
อุปชฺฌาเยน หุตฺวา น อุปสมฺปาเทตพฺพํ อาคนฺตุกานํ นิสฺสโย
น ทาตพฺโพ อญฺโญ สามเณโร น คเหตพฺโพ ฯ อญฺญา วา
ตาทิสิกาติ อาปตฺติ สภาคา ฯ ปาปิฏฺฐตราติ ครุกตรา ฯ กมฺมนฺติ
ตชฺชนียกมฺมํ ฯ กมฺมิกาติ เยหิ ภิกฺขูหิ กมฺมํ กตํ ฯ น
สวจนียํ กาตพฺพนฺติ อหํ อายสฺมนฺตํ อิมสฺมึ วตฺถุสฺมึ สวจนียํ
กโรมิ อิมมฺหา อาวาสา เอกปทํปิ มา ปฏิกฺกมิ ยาว น จ ตํ
อธิกรณํ วูปสนฺตํ โหตีติ เอวํ เยน โจทิโต โส สวจนีโย น
กาตพฺโพ ฯ น อนุวาโทติ วิหารเชฏฺฐกฏฺฐานํ น กาตพฺพํ ฯ น
โอกาโสติ กโรตุ เม อายสฺมา โอกาสํ อหนฺตํ วตฺตุกาโมมฺหีติ
เอวํ โอกาโส น กาเรตพฺโพ ฯ น โจเทตพฺโพติ วตฺถุนา วา
อาปตฺติยา วา น โจเทตพฺโพ อยนฺเต โทโสติ น สาเรตพฺโพ ฯ
น สมฺปโยเชตพฺพนฺติ อญฺญมญฺญํ โยเชตฺวา กลโห น กาตพฺโพ ฯ
ติณฺณํ ภิกฺขเว ภิกฺขูนนฺติอาทิ เอเกเนเกนาปิ องฺเคน ตชฺชนียกมฺมํ
กาตุํ วฏฺฏตีติ ทสฺสนตฺถํ วุตฺตํ ฯ ตชฺชนียสฺส หิ วิเสเสน
ภณฺฑนการกตฺตํ องฺคํ นิยสสฺส อภิณฺหาปตฺติกตฺตํ ปพฺพาชนียสฺส
กุลทูสกตฺตํ วุตฺตํ ฯ อิเมสุ ปน ตีสุ องฺเคสุ เยนเกนจิ
สพฺพานิปิ กาตุํ วฏฺฏติ ฯ ยทิ เอวํ ยํ จมฺเปยฺยกฺขนฺธเก วุตฺตํ
ตชฺชนียกมฺมารหสฺส นิยสกมฺมํ กโรติ ฯเปฯ อุปสมฺปทารหํ
อพฺเภติ ฯ เอวํ โข อุปาลิ อธมฺมกมฺมํ โหติ อวินยกมฺมญฺจ ฯ
เอวญฺจ ปน สงฺโฆ สาติสาโร โหตีติ อิทํ วิรุชฺฌตีติ เจ ฯ
อิทญฺจ น วิรุชฺฌติ ฯ กสฺมา ฯ วจนตฺถนานตฺตโต ฯ ตชฺชนีย-
กมฺมารหสฺสาติ อิมสฺส หิ วจนสฺส กมฺมสนฺนิฏฺฐานํ อตฺโถ ฯ
ติณฺณํ ภิกฺขเว ภิกฺขูนนฺติอาทิวจนสฺส องฺคสภาโว ฯ ตสฺมา
ยทา สงฺเฆน สนฺนิปติตฺวา อิทํ นาม อิมสฺส ภิกฺขุโน กมฺมํ
กโรมาติ สนฺนิฏฺฐานํ กตํ โหติ ตทา โส กมฺมารโห นาม
โหติ ตสฺมา อิมินา ลกฺขเณน ตชฺชนียาทิกมฺมารหสฺส
นิยสกมฺมาทิกรณํ อธมฺมกมฺมญฺเจว อวินยกมฺมญฺจาติ เวทิตพฺพํ ฯ
ยสฺส ปน ภณฺฑนการกาทีสุ องฺเคสุ อญฺญตรํ องฺคํ นตฺถิ
ตสฺส กาตุํ อากงฺขมาโน สงฺโฆ ยถานุญฺญาเตสุ องฺเคสุ จ กมฺเมสุ
จ เยนเกนจิ องฺเคน ยงฺกิญฺจิ กมฺมํ ววตฺถเปตฺวา ตํ ภิกฺขุํ
กมฺมารหํ กตฺวา กมฺมํ กเรยฺย ฯ อยเมตฺถ วินิจฺฉโย ฯ เอวํ
ปุพฺเพนาปรํ สเมติ ฯ ตตฺถ กิญฺจาปิ ตชฺชนียกมฺเม
ภณฺฑนการกวเสน กมฺมวาจา วุตฺตา อถโข พาลสฺส อพฺยตฺตสฺส
อาปตฺติพหุลสฺส ตชฺชนียกมฺมํ กโรนฺเตน พาลอพฺยตฺตวเสน
กมฺมวาจา กาตพฺพา ฯ เอวํ หิ ภูเตน วตฺถุนา กตํ กมฺมํ โหติ
น จ อญฺญสฺส กมฺมสฺส วตฺถุนา ฯ กสฺมา ฯ ยสฺมา อิทํปิ
อนุญฺญาตนฺติ ฯ เอเสว นโย สพฺพตฺถ ฯ อฏฺฐารส สมฺมาวตฺตน-
วตฺถูนิ ปาริวาสิกกฺขนฺธเก วณฺณยิสฺสาม ฯ {๘} โลมํ ปาเตนฺตีติ
ปนฺนโลมา โหนฺติ ภิกฺขู อนุวตฺตนฺตีติ อตฺโถ ฯ เนตฺถารํ
วตฺตนฺตีติ นิตฺถรนฺตานํ เอตนฺติ เนตฺถารํ ฯ เยน สกฺกา นิสฺสารณา
นิตฺถริตุํ ตํ อฏฺฐารสวิธํ สมฺมา วตฺตนฺตีติ อตฺโถ ฯ กิตฺตกํ
กาลํ วตฺตํ ปูเรตพฺพนฺติ ฯ ทส วา วีสํ วา ทิวสานิ ฯ อิมสฺมึ
หิ กมฺมกฺขนฺธเก เอตฺตเกน วตฺตํ ปูเรตพฺพเมว โหติ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้า ๒๗๕-๒๗๗.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=5650&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=5650&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=6&i=1
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=6&A=1
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=6&A=1
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=6&A=1
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔
http://84000.org/tipitaka/read/?index_6