ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๗ ภาษาบาลีอักษรไทย อิติ.อ. (ปรมตฺถที.)

                        ๑๐. ปริหานสุตฺตวณฺณนา
      [๗๙] ทสเม ปริหานาย สํวตฺตนฺตี อวุฑฺฒิยา ภวนฺติ, มคฺคาธิคมสฺส
ปริปนฺถาย โหนฺติ. อธิคตสฺส ปน มคฺคสฺส ปริหานิ นาม นตฺถิ. "ตโย
ธมฺมา"ติ ธมฺมาธิฏฺฐานวเสน อุทฺทิฏฺฐธมฺเม ปุคฺคลาธิฏฺฐานาย เทสนาย
วิภชนฺโต "อิธ ภิกฺขเว เสโข ภิกฺขู"ติอาทิมาห.
      ตตฺถ กมฺมํ อารมิตพฺพโต อาราโม เอตสฺสาติ กมฺมาราโม. กมฺเม รโตติ
กมฺมรโต. กมฺมารามตํ กมฺมาภิรตึ อนุยุตฺโต ปยุตฺโตติ กมฺมารามตมนุยุตฺโต.
ตตฺถ กมฺมํ นาม อิติกตฺตพฺพํ กมฺมํ, เสยฺยถิทํ? จีวรวิจารณํ จีวรกรณํ
อุปตฺถมฺภนํ ปตฺตตฺถวิกํ อํสพนฺธนํ กายพนฺธนํ ธมกรณํ อาธารกํ ปาทกถลิกํ
สมฺมชฺชนีติ เอวมาทีนํ อุปกรณานํ กรณํ, ยญฺจ วิหาเร ขณฺฑผุลฺลาทิปฏิสงฺขรณํ.
เอกจฺโจ หิ เอตานิ กโรนฺโต สกลทิวสํ เอตาเนว กโรติ. ตํ
สนฺธาเยตํ วุตฺตํ. โย ปน เอเตสํ กรณเวลายเมว เอตานิ กโรติ, อุทฺเทสเวลายํ
อุทฺเทสํ คณฺหาติ, สชฺฌายเวลายํ สชฺฌายติ, เจติยงฺคณวตฺตาทิกรณเวลายํ
เจติยงฺคณวตฺตาทีนิ กโรติ, มนสิการเวลายํ มนสิการํ กโรติ
สพฺพตฺถกกมฺมฏฺฐาเน วา ปาริหาริยกมฺมฏฺฐาเน วา, น โส กมฺมาราโม นาม. ตสฺส ตํ:-
             "ยานิ โข ปน ตานิ สพฺรหฺมจารีนํ อุจฺจาวจานิ กึกรณียานิ,
         ตตฺถ ทกฺโข โหติ อนลโส ตตฺรุปายาย วีมํสาย สมนฺนาคโต, อลํ
         กาตุํ อลํ สํวิธาตุนฺ"ติอาทินา ๑- สตฺถารา อนุญฺญาตกรณเมว โหติ.
      ภสฺสาราโมติ โย ภควตา ปฏิกฺขิตฺตราชกถาทิวเสน รตฺตินฺทิวํ วีตินาเมติ,
อยํ ภสฺเส ปริยนฺตการี น โหตีติ ภสฺสาราโม นาม. โย ปน รตฺติมฺปิ ทิวาปิ
ธมฺมํ กเถติ, ปญฺหํ วิสฺสชฺเชติ, อยํ อปฺปภสฺโส ภสฺเส ปริยนฺตการีเยว.
@เชิงอรรถ:  ที.ปา. ๑๑/๓๔๕/๒๓๖, องฺ.ทสก. ๒๓/๑๗/๒๐
กสฺมา? "สนฺนิปติตานํ โว ภิกฺขเว ทฺวยํ กรณียํ ธมฺมี วา กถา, อริโย วา
ตุณฺหีภาโว"ติ ๑- วุตฺตวิธึเยว ปฏิปนฺโนติ.
      นิทฺทาราโมติ โย ยาวทตฺถํ อุทราวเทหกํ ภุญฺชิตฺวา เสยฺยสุขํ ปสฺสสุขํ
มิทฺธสุขํ อนุยุญฺชติ, โย จ คจฺฉนฺโตปิ นิสินฺโนปิ ฐิโตปิ ถินมิทฺธาภิภูโต
นิทฺทายติ, อยํ นิทฺทาราโม นาม. ยสฺส ปน กรชกายเคลญฺเญน จิตฺตํ ภวงฺคํ
โอตรติ. นายํ นิทฺทาราโม. เตเนวาห:-
             "อภิชานามิ โข ปนาหํ อคฺคิเวสฺสน คิมฺหานํ ปจฺฉิเม มาเส
         ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฺปฏิกฺกนฺโต จตุคฺคุณํ สงฺฆาฏึ ปญฺญาเปตฺวา
         ทกฺขิเณน ปสฺเสน สโต สมฺปชาโน นิทฺทํ โอกฺกมิตา"ติ. ๒-
      เอตฺถ จ ปุถุชฺชนกลฺยาณโกปิ เสโขเตฺวว เวทิตพฺโพ, ตสฺมา ตสฺส
สพฺพสฺสปิ วิเสสาธิคมสฺส อิตเรสํ อุปริ วิเสสาธิคมสฺส ปริหานาย วตฺตนฺตีติ
เวทิตพฺพํ. สุกฺกปกฺขสฺส วุตฺตวิปริยาเยน อตฺถวิภาวนา เวทิตพฺพา.
      คาถาสุ อุทฺธโตติ จิตฺตวิกฺเขปกเรน อุทฺธจฺเจน อุทฺธโต อวูปสนฺโต.
อปฺปกิจฺจสฺสาติ อนุญฺญาตสฺสปิ วุตฺตปฺปการสฺส กิจฺจสฺส ยุตฺตปฺปยุตฺตกาเลเยว
กรณโต อปฺปกิจฺโจ อสฺส ภเวยฺย. อปฺปมิทฺโธติ "ทิวสํ จงฺกเมน นิสชฺชายา"ติอาทินา
วุตฺตชาคริยานุโยเคน นิทฺทารหิโต อสฺส. อนุทฺธโตติ ภสฺสารามตาย
อุปฺปชฺชนกจิตฺตวิกฺเขปสฺส อภสฺสาราโม หุตฺวา ปริวชฺชเนน น อุทฺธโต
วูปสนฺตจิตฺโต, สมาหิโตติ อตฺโถ, เสสํ ปุพฺเพ วุตฺตนยตฺตา สุวิญฺเญยฺยเมว.
อิติ อิมสฺมึ วคฺเค ปฐมทุติยปญฺจมฉฏฺฐสตฺตมอฏฺฐมนวเมสุ สุตฺเตสุ วฏฺฏํ กถิตํ,
อิตเรสุ วฏฺฏวิวฏฺฏํ.
                       ทสมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                       ตติยวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                         -------------
@เชิงอรรถ:  ม.มู. ๑๒/๒๗๓/๒๓๕       ม.มู. ๑๒/๓๘๗/๓๔๕


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้า ๒๘๑-๒๘๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=27&A=6188&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=27&A=6188&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=257              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=5973              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=5896              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=5896              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]