ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ ภาษาบาลีอักษรไทย อุ.อ. (ปรมตฺถที.)

                        ๘. สํฆเภทสุตฺตวณฺณนา
    [๔๘] อฏฺฐเม อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ เอตทโวจาติ อภิมาเร ปโยเชตฺวา นาฬาคิรึ
วิสฺสชฺชาเปตฺวา สิลํ ปริวฏฺเฏตฺวา ภควโต อนตฺถํ กาตุํ อสกฺโกนฺโต "สํฆํ
ภินฺทิตฺวา จกฺกเภทํ ๒- กริสฺสามี"ติ อธิปฺปาเยน เอตํ "อชฺชตคฺเค"ติอาทิวจนํ
อโวจ. อญฺญเตฺรว ภควตาติ วินา เอว ภควนฺตํ, สตฺถารํ อกตฺวาติ อตฺโถ.
อญฺญตฺร ภิกฺขุสํฆาติ วินา เอว ภิกฺขุสํฆํ. อุโปสถํ กริสฺสามิ สํฆกมฺมานิ จาติ
ภควโต โอวาทการกํ ภิกฺขุสํฆํ วิสุํ กตฺวา มํ อนุวตฺตนฺเตหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ
อาเวณิกํ อุโปสถํ สํฆกมฺมานิ จ กริสฺสามีติ อตฺโถ. เทวทตฺโต สํฆํ ภินฺทิสฺสตีติ
@เชิงอรรถ:  องฺ. เอกก. ๒๐/๒๐๔/๒๔   สี. วคฺคเภทํ
เภทกรานํ สพฺเพสํ เทวทตฺเตน สชฺชิตตฺตา เอกํเสเนว เทวทตฺโต อชฺช สํฆํ
ภินฺทิสฺสติ ทฺวิธา กริสฺสติ. "อธมฺมํ ธมฺโม"ติอาทีสุ หิ อฏฺฐารสสุ เภทกรวตฺถูสุ
ยงฺกิญฺจิ เอกมฺปิ วตฺถุํ  ทีเปตฺวา เตน เตน การเณน "อิมํ คณฺหถ, อิมํ
โรเจถา"ติ สญฺญาเปตฺวา สลากํ คาหาเปตฺวา วิสุํ สํฆกมฺเม กเต สํโฆ ภินฺโน
โหติ. วุตฺตเญฺหตํ:-
           "ปญฺจหิ อุปาลิ อากาเรหิ สํโฆ ภิชฺชติ กมฺเมน
        อุทฺเทเสน โวหรนฺโต อนุสฺสาวเนน สลากคฺคาเหนา"ติ. ๑-
    ตตฺถ กมฺเมนาติ อปโลกนกมฺมาทีสุ จตูสุ กมฺเมสุ อญฺญตเรน กมฺเมน.
อุทฺเทเสนาติ ปญฺจสุ ปาติโมกฺขุทฺเทเสสุ อญฺญตเรน อุทฺเทเสน. โวหรนฺโตติ
ตาหิ ตาหิ อุปฺปตฺตีหิ "อธมฺมํ ธมฺโม"ติอาทีนิ ๒- อฏฺฐารสเภทกรวตฺถูนิ ทีเปนฺโต
อนุสฺสาวเนนาติ "นนุ ตุเมฺห ชานาถ มยฺหํ อุจฺจากุลา ปพฺพชิตภาวํ พหุสฺสุตภาวํ
จ, มาทิโส นาม อุทธมฺมํ อุพฺพินยํ คาเหยฺยาติ กึ ตุมฺหากํ จิตฺตมฺปิ อุปฺปาเทตุํ
ยุตฺตํ, กิมหํ อปายโต น ภายามี"ติอาทินา นเยน กณฺณมูเล วจีเภทํ กตฺวา
อนุสฺสาวเนน. สลากคฺคาเหนาติ เอวํ อนุสฺสาเวตฺวา เตสํ จิตฺตํ อุปตฺถมฺเภตฺวา
อนาวตฺติธมฺเม กตฺวา "คณฺหถ อิมํ สลากนฺ"ติ สลากคฺคาเหน.
    เอตฺถ จ กมฺมเมว อุทฺเทโส วา ปมาณํ โวหารานุสฺสาวนสลากคฺคาหา
ปน ปุพฺพภาคา. อฏฺฐารสวตฺถุทีปนวเสน หิ โวหรนฺเตน ตตฺถ รุจิชนนตฺถํ
อนุสฺสาเวตฺวา สลากาย คาหิตายปิ อภินฺโนว โหติ สํโฆ. ยทา ปเนวํ
จตฺตาโร วา อติเรกา วา สลากํ คาหาเปตฺวา อาเวณิกํ อุทฺเทสํ วา กมฺมํ
วา กโรนฺติ, ตทา สํโฆ ภินฺโน นาม โหติ.
    เทวทตฺโต จ สพฺพํ สํฆเภทสฺส ปุพฺพภาคํ นิปฺผาเทตฺวา "เอกํเสเนว
อชฺช อาเวณิกํ อุโปสถํ สํฆกมฺมญฺจ กริสฺสามี"ติ จินฺเตตฺวา
@เชิงอรรถ:  วิ.ป. ๘/๔๕๘/๔๐๙   วิ.จูฬ. ๗/๓๕๒/๑๔๘, องฺ. ทสก. ๒๔/๓๗/๕๘
"อชฺชตคฺเค"ติอาทิวจนํ อโวจ. เตนาห "อชฺช ภนฺเต เทวทตฺโต สํฆํ ภินฺทิสฺสตี"ติ.
ยโต อโวจุมฺหา "เภทกรานํ สพฺเพสํ เทวทตฺเตน สชฺชิตตฺตา"ติ.
    เอตมตฺถํ วิทิตฺวาติ เอตํ อวีจิมหานิรยุปฺปตฺติสํวตฺตนิยํ กปฺปฏฺฐิยํ
อเตกิจฺฉํ เทวทตฺเตน นิพฺพตฺติยมานํ สํฆเภทกมฺมํ สพฺพาการโต วิทิตฺวา.
อิมํ อุทานนฺติ กุสลากุสเลสุ ยถากฺกมํ สปฺปุริสาสปฺปุริสสภาควิสภาคปฏิปตฺติวเสน
ปน สุกุสลาติ อิทมตฺถวิภาวนํ อิมํ อุทานํ อุทาเนสิ.
    ตตฺถ สุกรํ สาธุนา สาธูติ อตฺตโน ปเรสญฺจ หิตํ สาเธตีติ สาธุ,
สมฺมาปฏิปนฺโน. เตน สาธุนา สาริปุตฺตาทินา สาวเกน ปจฺเจกพุทฺเธน
สมฺมาสมฺพุทฺเธน อญฺเญน วา โลกิยสาธุนา สาธุ สุนฺทรํ ภทฺทกํ อตฺตโน
ปเรสญฺจ หิตสุขาวหํ สุกรํ สุเขน กาตุํ สกฺกา. สาธุ ปาเปน ทุกฺกรนฺติ
ตเมว ปน วุตฺตลกฺขณํ สาธุ ปาเปน เทวทตฺตาทินา ปาปปุคฺคเลน ทุกฺกรํ
กาตุํ น สกฺกา, น โส ตํ กาตุํ สกฺโกตีติ อตฺโถ. ปาปํ ปาเปน สุกรนฺติ
ปาปํ อสุนฺทรํ อตฺตโน ปเรสญฺจ อนตฺถาวหํ ปาเปน ยถาวุตฺตปาปปุคฺคเลน
สุกรํ สุเขน กาตุํ สกฺกุเณยฺย. ปาปมริเยหิ ทุกฺกรนฺติ อริเยหิ ปน พุทฺธาทีหิ
ตํ ตํ ปาปํ ทุกฺกรํ ทุรภิสมฺภวํ. เสตุฆาโตเยว หิ เตสนฺติ สตฺถา ทีเปติ.
                       อฏฺฐมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          ------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้า ๓๓๘-๓๔๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=26&A=7583&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=7583&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=124              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=3260              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=3422              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=3422              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]