อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๒)

     {๒๔๗} สตฺตมสิกฺขาปเท ฯ คิรคฺคสมชฺโชติ คิริมฺหิ อคฺคสมชฺโช
คิรสฺส วา อคฺคปฺปเทเส สมชฺโช ฯ โส กิร สตฺตเม ทิวเส
ภวิสฺสตีติ นคเร โฆสนา กริยติ ฯ นครสฺส พหิทฺธา สเม
ภูมิภาเค ปพฺพตจฺฉายายํ มหาชนกาโย สนฺนิปติ ฯ อเนกปฺปการานิ
นฏนาฏกานิ ปวตฺตนฺติ ฯ เตสํ ทสฺสนตฺถํ มญฺจาติมญฺเจ พนฺธนฺติ ฯ
สตฺตรสวคฺคิยา อปฺปญฺญตฺเต สิกฺขาปเท ทหราว อุปสมฺปนฺนา ฯ
เต นาฏกานิ อาวุโส ปสฺสิสฺสามาติ ตตฺถ อคมํสุ ฯ อถ เนสํ
ญาตกา อมฺหากํ อยฺยา อาคตาติ ตุฏฺฐจิตฺตา นหาเปตฺวา
วิลิมฺปิตฺวา โภเชตฺวา อญฺญํปิ ปูวขาทนียาทึ หตฺเถ อทํสุ ฯ เต
สนฺธาย วุตฺตํ มนุสฺสา สตฺตรสวคฺคิเย ภิกฺขู ปสฺสิตฺวาติ อาทิ ฯ
     {๒๔๘-๒๔๙} วิกาเลติ วิคเต กาเล ฯ กาโลติ ภิกฺขูนํ โภชนกาโล อธิปฺเปโต ฯ
โส จ สพฺพนฺติเมน ปริจฺเฉเทน มชฺฌนฺติโก ตสฺมึ วีติวตฺเตติ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๑๔.
อธิปฺปาโย ฯ เตเนวสฺส ปทภาชเน วิกาโล นาม มชฺฌนฺติเก
วีติวตฺเต ยาว อรุณุคฺคมนาติ วุตฺตํ ฯ ฐิตมชฺฌนฺติโกปิ
กาลสงฺคหํ คจฺฉติ ฯ ตโต ปฏฺฐาย ขาทิตุํ วา ภุญฺชิตุํ วา น
สกฺกา สหสา ปิวิตุํ สกฺกา ภเวยฺย กุกฺกุจฺจเกน ปน น
กตฺตพฺพํ ฯ กาลปริจฺเฉทชานนตฺถํ จ กาลตฺถมฺโภ โยเชตพฺโพ ฯ
กาลนฺตเร วา ภตฺตกิจฺจํ กาตพฺพํ ฯ อวเสสํ ขาทนียํ นามาติ
เอตฺถ ยํ ตาว สกฺขลิโมทกาทิ ปุพฺพนฺนาปรนฺนมยํ ตตฺถ
วตฺตพฺพเมวมตฺถิ ฯ ยํปิ ปณฺณมูลาทิปฺปเภทํ อามิสคติกํ โหติ
เสยฺยถีทํ มูลขาทนียํ กณฺฑขาทนียํ มูฬาลขาทนียํ มตฺถกขาทนียํ
ขนฺธขาทนียํ ตจขาทนียํ ปตฺตขาทนียํ ปุปฺผขาทนียํ ผลขาทนียํ
อฏฺฐิขาทนียํ ปิฏฺฐขาทนียํ นิยฺยาสขาทนียนฺติ อิทํปิ ขาทนียสงฺคหเมว
คจฺฉติ ฯ ตตฺถ ปน อามิสคติกํ สลฺลกฺขณตฺถํ อิทํ ขาทนียํ
มุขมตฺตนิทสฺสนํ ฯ
     มูลขาทนีเย ตาว มูลกมูลํ วารกมูลํ ปุจฺจุมูลํ ตมฺพกมูลํ
ตณฺฑุเลยฺยกมูลํ วตฺถเลยฺยกมูลํ วชฺชกลิมูลํ ชชฺฌริมูลนฺติ เอวมาทีนิ
สูเปยฺยปณฺณมูลานิ อามิสคติกานิ ฯ เอตฺถ จ วชฺชกลิมูเล
ชรฑฺฒํ ฉินฺทิตฺวา ฉฑฺเฑนฺติ ตํ ยาวชีวิกํ โหติ ฯ อญฺญํปิ เอวรูปํ
เอเตเนว นเยน เวทิตพฺพํ ฯ มูลกวารกชชฺฌริมูลานิ ปน
ชรฑฺฒานิปิ อามิสคติกาเนวาติ วุตฺตํ ฯ ยานิ ปน ปาลิยํ อนุชานามิ
ภิกฺขเว มูลานิ เภสชฺชานิ หลิทฺทํ สิงฺคเวรํ วจํ วจตฺถํ อติวิสํ
กฏุกโรหิณึ อุสีรํ ภทฺทมุตฺตกํ ยานิ วา ปนญฺญานิปิ อตฺถิ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๑๕.
มูลานิ เภสชฺชานิ เนว ขาทนีเย ขาทนียตฺถํ ผรนฺติ น โภชนีเย
โภชนียตฺถํ ผรนฺตีติ ๑- วุตฺตานิ ตานิ ยาวชีวิกานิ ฯ เตสํ
จูฬปญฺจมูลํ มหาปญฺจมูลนฺติ อาทินา นเยน คณิยมานานํ คณนาย
อนฺโต นตฺถิ ฯ ขาทนียตฺถญฺจ โภชนียตฺถญฺจ อผรณภาโวเยว
ปเนเตสํ ลกฺขณํ ฯ ตสฺส ยงฺกิญฺจิ มูลํ เตสุ เตสุ ชนปเทสุ
ปกติอาหารวเสน มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ โภชนียตฺถํ จ ผรติ ตํ
ยาวกาลิกํ อิตรํ ยาวชีวิกนฺติ เวทิตพฺพํ ฯ สุพหุํ วตฺวาปิ หิ
อิมสฺมึเยว ลกฺขเณ ฐาตพฺพํ ฯ นามสญฺญาสุ ปน วุจฺจมานาสุ
ตํ ตํ นามํ อชานนฺตานํ สมฺโมโหเยว โหติ ฯ ตสฺมา นามสญฺญาย
อาทรํ อกตฺวา ลกฺขณเมว ทสฺสิตํ ฯ ยถา จ มูเล เอวํ
กณฺฑาทีสุปิ ยํ ลกฺขณํ ทสฺสิตํ ตสฺเสว วเสน วินิจฺฉโย
เวทิตพฺโพ ฯ ยญฺจ ตํ ปาลิยํ หลิทฺทาทิ อฏฺฐวิธํ วุตฺตํ ตสฺส
ขนฺธตจปุปฺผผลํปิ สพฺพํ ยาวชีวิกนฺติ วุตฺตํ ฯ กณฺฑขาทนีเย
ทุวิโธ กณฺโฑ ทีโฆ จ วฏฺโฏ จ ฯ ทีโฆ จ รสฺโส จ
ภิสกึสุกกณฺฑาทิ วฏฺโฏ อุปฺปลกเสรุกกณฺฑาทิ ยํ คณฺฐีติปิ
วทนฺติ ฯ ตตฺถ สพฺเพสํ กณฺฑานํ ชิณฺณชรฑฺฒฏฺฐานํ จ ฉลฺลิ
จ สุขุมมูลานิ จ ยาวชีวิกานิ ฯ ตรุโณ ปน สุขขาทนีโย
สาลกลฺยาณีโปตกกณฺโฑ กึสุกโปตกกณฺโฑ อมฺพาตกกณฺโฑ
เกตกกณฺโฑ มาลุวกณฺโฑ ภิสสงฺขาโต ปทุมปุณฺฑรีกกณฺโฑ
ปิณฺฑาลุมสาลุอาทโย จ วลฺลีกณฺฑา อาลุวกณฺโฑ สิคฺคุกณฺโฑ ตาลกณฺโฑ
นีลุปฺปลรตฺตุปฺปลกุมุทโสคนฺธิกานํ กณฺฑา กทฺทลีกณฺโฑ เวฬุกณฺโฑ
@เชิงอรรถ: ๑. วิ. มหาวคฺค. ๕/๔๑.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๑๖.
กเสรุกกณฺโฑติ เอวมาทโย เตสุ เตสุ ชนปเทสุ ปกติอาหารวเสน
มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ โภชนียตฺถํ จ ผรณกณฺฑา ยาวกาลิกา ฯ
     ขีรวลฺลีกณฺโฑ อโธโต ยาวชีวิโก โธโต ยาวกาลิโก ฯ
ขีรกาโกลิชีวิกอุสภกลสุณาทิกณฺฑา ปน ยาวชีวิกา ฯ เต
ปาลิยํ ยานิ วา ปนญฺญานิปิ อตฺถิ มูลานิ เภสชฺชานีติ ๑- เอวํ
มูลเภสชฺชสงฺคเหเนว สงฺคหิตา ฯ มูฬาลขาทนีเย ปทุมมูฬาลํ
ปุณฺฑริกมูฬาลสทิสเมว ฯ เอรกมูลํ กณฺฑลมูลนฺติ เอวมาทิ
เตสุ เตสุ ชนปเทสุ ปกติอาหารวเสน มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ
โภชนียตฺถญฺจ ผรณกมูฬาลํ ยาวกาลิกํ ฯ หลิทฺทสิงฺคเวร-
มกจิจตุรสฺสวลฺลีเกตกตาลหินฺตาลกุนฺตาลนาฬิเกรปูครุกฺขาทิมูฬาลํ ปน
ยาวชีวิกํ ฯ ตํ สพฺพํปิ ปาลิยํ ยานิ วา ปนญฺญานิปิ อตฺถิ มูลานิ
เภสชฺชานีติ ๒- เอวํ มูลเภสชฺชสงฺคเหเนว สงฺคหิตํ ฯ มตฺถกขาทนีเย
ตาลหินฺตาลกุนฺตาลเกตกนาฬิเกรปูครุกฺขขชฺชูรีเวตฺตเอรกกทฺทลีนํ
กลีรสงฺขาตา มตฺถกา เวฬุกลีโร นฬกลีโร อุจฺฉุกลีโร
มูลกกลีโร สาสปกลีโร สตาวริกลีโร สตฺตนฺนํ ธญฺญานํ กลีราติ
เอวมาทิ เตสุ เตสุ ชนปเทสุ ปกติอาหารวเสน มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ
โภชนียตฺถํ จ ผรณโก รุกฺขวลฺลีอาทีนํ มตฺถโก ยาวกาลิโก ฯ
หลิทฺทสิงฺคเวรวจมกจิลสุณานํกลีรานํตาลหินฺตาลกุนฺตาลนาฬิเกรกลีรานํ
จ ฉินฺทิตฺวา ปาติโต ชรฑฺฒพุนฺโธ ยาวชีวิโก ฯ ขนฺธขาทนีเย
อนฺโตปฐวีคโต สาลกลฺยาณิกฺขนฺโธ อุจฺฉุกฺขนฺโธ
นิลุปฺปลรตฺตุปฺปลกุมุทโสคนฺธิกานํ ขนฺธาติ เอวมาทิ เตสุ เตสุ ชนปเทสุ
@เชิงอรรถ: ๑.๒. วิ. มหาวคฺค. ๕/๔๑.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๑๗.
ปกติอาหารวเสน มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ โภชนียตฺถญฺจ ผรณโก ขนฺโธ
ยาวกาลิโก ฯ อุปฺปลชาตีนํ ปณฺณทณฺฑโก ปทุมชาตีนํ สพฺโพปิ
ทณฺฑโก อรวินฺทกทณฺฑาทโย จ อวเสสา สพฺเพ ขนฺธา ยาวชีวิกา ฯ
     ตจขาทนีเย อุจฺฉุตฺตโจว เอโก ยาวกาลิโก ฯ โสปิ สรโส ฯ
เสโส สพฺโพ ยาวชีวิโก ฯ เตสํ ปน มตฺถกกฺขนฺธตฺตจานํ ติณฺณํปิ
ปาลิยํ กสาวเภสชฺเชน สงฺคโห เวทิตพฺโพ ฯ วุตฺตํ เหตํ อนุชานามิ
ภิกฺขเว กสาวานิ เภสชฺชานิ นิมฺพกสาวํ กุทชกสาวํ ปคฺควกสาวํ
นตฺตมาลกสาวํ ยานิ วา ปนญฺญานิปิ อตฺถิ กสาวานิ เภสชฺชานิ
เนว ขาทนีเย ขาทนียตฺถํ ผรนฺติ น โภชนีเย โภชนียตฺถํ
ผรนฺตีติ ๑- ฯ เอตฺถ เอเตสํปิ สงฺคโห สิชฺฌติ ฯ วุตฺตกสาวานิ จ
สพฺพกปฺปิยานีติ เวทิตพฺพานิ ฯ ปตฺตขาทนีเย มูลโก วารโก
ปุจฺจุตมฺพโก ตณฺฑุเลยฺยโก ปุนฺนาโค วตฺถเลยฺยโก วชฺชกลิ ชชฺฌริ
เสลุ สิคฺคุ กาสมทฺทโก อุมฺมาจีนมุคฺโค มาโส ราชมาโส ฐเปตฺวา
มหานิปฺผาวํ อวเสสนิปฺผาโว อคฺคิมฏฺโฐ สุนิสณฺณโก เสตวรโณ
นาลิโก ภูมิยํ ชาตโลณีติ เอเตสํ ปตฺตานิ อญฺญานิ จ เอวรูปานิ
เตสุ เตสุ ชนปเทสุ ปกติอาหารวเสน มนุสฺสานํ ขาทนยตฺถํ
โภชนียตฺถํ จ ผรณกานิ ปตฺตานิ เอกํเสน ยาวกาลิกานิ ฯ ยา
ปนญฺญาปิ มหานขปิฏฺฐิมตฺตปณฺณาโลณิ รุกฺเข วา คจฺเฉ วา
อาโรหติ ตสฺสา ปตฺตํ ยาวชีวิกํ พฺรหฺมิปตฺตญฺจ ยาวชีวิกนฺติ
ทีปวาสิโน วทนฺติ ฯ อมฺพปลฺลวํ ยาวกาลิกํ ฯ อโสกปลฺลวํ ปน
ยาวชีวิกํ ฯ ยานิ วา ปนญฺญานิ ปาลิยํ อนุชานามิ ภิกฺขเว
@เชิงอรรถ: ๑. วิ. มหาวคฺค. ๕/๔๒. ปาลิยํ อนุชานามิ.. นิมฺพกสาวํ กุฏฺชกสาวํ ปโฏลกสาวนฺติ
@ทิสฺสติ.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๑๘.
ปณฺณานิ เภสชฺชานิ นิมฺพปณฺณํ กุทชปณฺณํ ๑- ปโฏลปณฺณํ
คุลสิปณฺณํ กปฺปาสิกปณฺณํ ยานิ วา ปนญฺญานิปิ อตฺถิ ปณฺณานิ
เภสชฺชานิ เนว ขาทนีเย ขาทนียตฺถํ น โภชนีเย โภชนียตฺถํ
ผรนฺตีติ ๒- วุตฺตานิ ตานิ ยาวชีวิกานิ ฯ น เกวลญฺจ ปณฺณานิ เตสํ
ปุปฺผผลาทีนิปิ ฯ ยาวชีวิกปณฺณานํ ปโฏลปณฺณํ ปคฺควปณฺณํ
อชฺชุกปณฺณํ ผณิชฺชกปณฺณํ ตมฺโพลปณฺณํ ปทุมินีปณฺณนฺติ เอวํ คณนาวเสน
อนฺโต นตฺถิ ฯ ปุปฺผขาทนีเย มูลกปุปฺผํ วารกปุปฺผํ ปุจฺจุปุปฺผํ
ตมฺพกปุปฺผํ วชฺชกลิปุปฺผํ ชชฺฌริปุปฺผํ จูฬนิปฺผาวปุปฺผํ มหานิปฺผาวปุปฺผํ
กเสรุกปุปฺผํ นาฬิเกรตาลเกตกานํ  ตรุณปุปฺผานิ เสตวรณปุปฺผํ
สิคฺคุปุปฺผํ อุปฺปลปทุมชาติกานํ ปุปฺผานิ กณฺณิการปุปฺผํ
อคนฺธิกปุปฺผํ กณฺณวิรปุปฺผํ ชีวปุปฺผนฺติ เอวมาทิ เตสุ เตสุ
ชนปเทสุ ปกติอาหารวเสน มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ โภชนียตฺถํ จ
ผรณกปุปฺผํ ยาวกาลิกํ ฯ อโสกพกุลกุเลยฺยกปุนฺนาคจมฺปกชาติ-
กณฺณวิรกณฺณิการกณฺฑวนมาลิกมลฺลิกาทีนํ ปน ปุปฺผํ ยาวชีวิกํ ฯ
ตสฺส คณนาย อนฺโต นตฺถิ ฯ ปาลิยํ ปนสฺส กสาวเภสชฺเชเนว
สงฺคโห เวทิตพฺโพ ฯ ผลขาทนีเย ปนสลพุชตาล-
นาฬิเกรอมฺพชมฺพูอมฺพาตกตินฺติณิกมาตุลุงฺคกปิฏฺฐลาวุกุมฺภณฺฑ-
ปุสฺสผลติมฺพรุสกติปุสวาติงฺคณโจจโมจมธุกาทีนํ ผลานิ ยานิ โลเก เตสุ
เตสุ ชนปเทสุ ปกติอาหารวเสน มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ โภชนียตฺถํ จ
ผรนฺติ สพฺพานิ ตานิ ยาวกาลิกานิ ฯ นามคณนาวเสน จ เนสํ
น สกฺกา ปริยนฺตํ ทสฺเสตุํ ฯ ยานิ จ ปน ปาลิยํ อนุชานามิ
@เชิงอรรถ: ๑. ปาลิยํ กุฏชปณฺณนฺติ ทิสฺสติ. ๒. วิ. มหาวคฺค. ๕/๔๒.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๑๙.
ภิกฺขเว ผลานิ เภสชฺชานิ วิลงฺคํ ปิปฺผลิ ๑- มริจํ หรีตกํ วิภีตกํ อามลกํ
โกฏฺฐผลํ ยานิ วา ปนญฺญานิปิ อตฺถิ ผลานิ เภสชฺชานิ เนว
ขาทนีเย ขาทนียตฺถํ ผรนฺติ น โภชนีเย โภชนียตฺถํ ผรนฺตีติ ๒-
     วุตฺตานิ ตานิ ยาวชีวิกานิ ฯ เตสํปิ อปริปกฺกานิ อจฺฉิว
พิมฺพวรณเกตกกสฺมิริอาทีนํ ผลานิ ชาติผลํ กฏุกผลํ เอลา ตกฺโกลนฺติ เอวํ
นามวเสน น สกฺกา ปริยนฺตํ ทสฺเสตุํ ฯ อฏฺฐิขาทนีเย ลพุชฏฺฐิ
ปนสฏฺฐิ อมฺพาตกฏฺฐิ สาลฏฺฐิ ขชฺชูรีเกตกติมฺพรุสกานํ ตรุณผลฏฺฐิ
ตินฺติณิกฏฺฐิ พิมฺพผลฏฺฐิ โกสมฺพฏฺฐิ อุปฺปลปทุมชาตีนํ โปกฺขรฏฺฐีติ
เอวมาทีนิ เตสุ เตสุ ชนปเทสุ มนุสฺสานํ ปกติอาหารวเสน ขาทนียตฺถํ
โภชนียตฺถํ จ ผรณกานิ อฏฺฐินิ ยาวกาลิกานิ ฯ มธุกฏฺฐิ ปุนฺนาคฏฺฐิ
หรีตกาทีนํ อฏฺฐีนิ สิทฺธฏฺฐกฏฺฐิ ราชิกฏฺฐีติ เอวมาทีนิ อฏฺฐีนิ
ยาวชีวิกานิ ฯ เตสํ ปาลิยํ ผลเภสชฺเชเนว สงฺคโห เวทิตพฺโพ ฯ
     ปิฏฺฐขาทนีเย สตฺตนฺนํ ธญฺญานํ ธญฺญานุโลมานํ อปรนฺนานญฺจ
ปิฏฺฐํ ปนสปิฏฺฐํ ลพุชปิฏฺฐํ อมฺพาตกปิฏฺฐํ สาลปิฏฺฐํ โธตกตาลปิฏฺฐํ
จ ขีรวลฺลีปิฏฺฐญฺจาติ เอวมาทีนิ เตสุ เตสุ ชนปเทสุ ปกติอาหารวเสน
มนุสฺสานํ ขาทนียตฺถํ โภชนียตฺถํ จ ผรณกานิ ปิฏฺฐานิ
ยาวกาลิกานิ ฯ อโธตกตาลปิฏฺฐํ ขีรวลฺลีปิฏฺฐํ อสฺสคนฺธาทิปิฏฺฐานิ
ยาวชีวิกานิ ฯ เตสํ ปาลิยํ กาสาเวหิ จ มูลผเลหิ จ สงฺคโห
เวทิตพฺโพ ฯ นิยฺยาสขาทนีเย เอโก อุจฺฉุนิยฺยาโส สตฺตาหกาลิโก ฯ
เสสา อนุชานามิ ภิกฺขเว ชตูนิ เภสชฺชานิ หึคุ หึคุชตุ หึคุสิปาฏิกา
ตกฺกํ ตกฺกปตฺติ ตกฺกปณฺณิ ๓- สชฺชุลสํ ยานิ วา ปนญฺญานิปิ
@เชิงอรรถ: ๑. ปาลิยํ ปิปฺผลินฺติ ทิสฺสติ. ๒. วิ. มหาวคฺค. ๕/๔๒-๓. ๓. ปาลิยํ หิงฺคุํ
@หิงฺคุชตุํ หิงฺคุสิปาติกํ ตกํ ตกปตฺตึ ตกปณฺณินฺติ ทิสฺสติ.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔๒๐.
อตฺถิ ชตูนิ เภสชฺชานีติ ๑- เอวํ ปาลิยํ วุตฺตนิยฺยาสา ยาวชีวิกา ฯ
ตตฺถ เยวาปนกวเสน สงฺคหิตานํ กณฺณิการนิยฺยาโส อมฺพนิยฺยาโสติ
เอวํ นามวเสน น สกฺกา ปริยนฺตํ ทสฺเสตุํ ฯ
     เอวํ อิเมสุ มูลขาทนียาทีสุ ยงฺกิญฺจิ ยาวกาลิกํ สพฺพํปิ
อิมสฺมึ อตฺเถ อวเสสํ ขาทนียํ นามาติ สงฺคหิตํ ฯ โภชนียํ นาม
ปญฺจ โภชนานีติอาทิมฺหิ ยํ วตฺตพฺพํ ตํ วุตฺตเมว ฯ ขาทิสฺสามิ
ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ โย ภิกฺขุ วิกาเล
เอตํ ขาทนียํ โภชนียํ จ ปฏิคฺคณฺหาติ ตสฺส ปฏิคฺคหเณ ตาว
อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส ฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมว ฯ
     เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ กายโต จ กายจิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ
กิริยา โนสญฺญาวิโมกฺขํ อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ กายกมฺมํ ติจิตฺตํ
ติเวทนนฺติ ฯ
                 วิกาลโภชนสิกฺขาปทํ สตฺตมํ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๔๑๓-๔๒๐.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=8712&modeTY=2&pagebreak=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=8712&modeTY=2&pagebreak=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=508
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=10873
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=6021
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=6021
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑
http://84000.org/tipitaka/read/?index_2