ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลีอักษรไทย วินย.อ. (สมนฺต.๒)

     {๕๙๓} เตน สมเยนาติ กยวิกฺกยสิกฺขาปทํ ฯ ตตฺถ กตีหิปิ
ตฺยายนฺติ กติ เต อยํ ฯ หิกาโร ปเนตฺถ ปทปูรโณ ปิกาโร
ครหายํ ฯ อยํ ทุพฺพลา สงฺฆาฏิ ตว กติทิวสานิ ภวิสฺสตีติ
อตฺโถ ฯ อถวา กติหํปิ ตฺยายนฺติปิ ปาโฐ ฯ ตตฺถ กติหนฺติ
กติอหานิ กติทิวสานีติ วุตฺตํ โหติ ฯ เสสํ วุตฺตนยเมว ฯ กตีหิปิ
มฺยายนฺติ อิทํ เอเตเนว นเยน เวทิตพฺพํ ฯ คิหีปิ นํ คิหิสฺสาติ
เอตฺถ นนฺติ นามตฺเถ นิปาโต คิหีปิ นาม คิหิสฺสาติ วุตฺตํ
โหติ ฯ {๕๙๔} นานปฺปการกนฺติ จีวราทีนํ กปฺปิยภณฺฑานํ วเสน
อเนกวิธํ ฯ เตเนวสฺส ปทภาชเน จีวรํ อาทึ กตฺวา
ทสิกสุตฺตปริโยสานํ กปฺปิยภณฺฑเมว ทสฺสิตํ ฯ อกปฺปิยภณฺฑปริวตฺตนํ หิ
กยวิกฺกยสงฺคหํ น คจฺฉติ ฯ กยวิกฺกยนฺติ กยญฺเจว วิกฺกยญฺจ ฯ
อิมินา อิมํ เทหีติ อาทินา นเยน ปรสฺส กปฺปิยภณฺฑํ คณฺหนฺโต
กยํ สมาปชฺชติ อตฺตโน กปฺปิยภณฺฑํ เทนฺโต วิกฺกยํ ฯ
     {๕๙๕} อชฺฌาจรตีติ อภิภวิตฺวา จรติ ฯ วีติกฺกมวาจํ ภาสตีติ อตฺโถ ฯ
ยโต กยิตญฺจ โหติ วิกฺกีตญฺจาติ ยทา กยิตญฺจ โหติ ปรภณฺฑํ
อตฺตโน หตฺถคตํ กโรนฺเตน วิกฺกยิตญฺจ อตฺตโน ภณฺฑํ ปรหตฺถคตํ
กโรนฺเตน ฯ อิมินา อิมนฺติอาทิวจนานุรูปโต ปน ปาโฐ ปฐมํ
อตฺตโน ภณฺฑํ ทสฺสิตํ ฯ นิสฺสชฺชิตพฺพนฺติ เอวํ ปรสฺส หตฺถโต
กยวิกฺกยวเสน คหิตํ กปฺปิยภณฺฑํ นิสฺสชฺชิตพฺพํ ฯ อยํ หิ
กยวิกฺกโย ฐเปตฺวา ปญฺจ สหธมฺมิเก อวเสเสหิ คิหิปพฺพชิเตหิ
อนฺตมโส มาตาปิตูหิปิ สทฺธึ น วฏฺฏติ ฯ
     ตตฺรายํ วินิจฺฉโย ฯ วตฺเถน วา วตฺถํ โหตุ ภตฺเตน วา
ภตฺตํ ยงฺกิญฺจิ กปฺปิยํ อิมินา อิมํ เทหีติ วทติ ทุกฺกฏํ ฯ เอวํ
วตฺวา มาตุยาปิ อตฺตโน ภณฺฑํ เทติ ทุกฺกฏา ฯ อิมินา อิมํ
เทหีติ วุตฺโต วา อิมํ เทหิ อิมํ เต ทสฺสามีติ วตฺวา วา
มาตุยาปิ ภณฺฑํ อตฺตโน คณฺหาติ ทุกฺกฏํ ฯ อตฺตโน ภณฺเฑ
ปรหตฺถํ ปรภณฺเฑ จ อตฺตโน หตฺถํ สมฺปตฺเต นิสฺสคฺคิยํ ฯ
มาตรํ ปน ปิตรํ วา อิมํ เทหีติ วทโต วิญฺญตฺติ น โหติ ฯ
อิมํ คณฺหาหีติ วทโต สทฺธาเทยฺยวินิปาตนํ น โหติ ฯ อญฺญาตกํ
อิมํ เทหีติ วทโต วิญฺญตฺติ โหติ ฯ อิมํ คณฺหาหีติ วทโต
สทฺธาเทยฺยวินิปาตนํ โหติ ฯ อิมินา อิมํ เทหีติ กยวิกฺกยํ อาปชฺชโต
นิสฺสคฺคิยํ ฯ ตสฺมา กปฺปิยภณฺฑํ ปริวตฺตนฺเตน มาตาปิตูหิ สทฺธึ
กยวิกฺกยํ อญฺญาตเกหิ สทฺธึ ติสฺโส อาปตฺติโย โมเจนฺเตน
ปริวตฺเตตพฺพํ ฯ ตตฺรายํ ปริวตฺตนวิธิ ฯ ภิกฺขุสฺส ปาเถยฺยตณฺฑุลา
โหนฺติ ฯ โส อนฺตรามคฺเค ภตฺตหตฺถปุริสํ ทิสฺวา อมฺหากํ
ตณฺฑุลา อตฺถิ น จ โน อิเมหิ อตฺโถ ภตฺเตน ปน
อตฺโถติ วทติ ฯ ปุริโส ตณฺฑุเล คเหตฺวา ภตฺตํ เทติ วฏฺฏติ ฯ
ติสฺโสปิ อาปตฺติโย น โหนฺติ ฯ อนฺตมโส นิมิตฺตกมฺมมตฺตํปิ น
โหติ ฯ กสฺมา ฯ มูลสฺส อตฺถิตาย ฯ ปรโต จ วุตฺตเมว อิทํ
อมฺหากํ อตฺถิ อมฺหากญฺจ อิมินา จ อิมินา จ อตฺโถติ ภณตีติ ฯ
โย ปน เอวํ อกตฺวา อิมินา อิมํ เทหีติ ปริวตฺเตติ
ยถาวตฺถุกเมว ฯ วิฆาสาทํ ทิสฺวา อิมํ โอทนํ ภุญฺชิตฺวา รชนํ วา
ทารูนิ วา อาหราติ เทติ รชนฉลฺลิคณนาย จ ทารุคณนาย จ
นิสฺสคฺคิยานิ  โหนฺติ ฯ อิมํ โอทนํ ภุญฺชิตฺวา อิทนฺนาม กโรถาติ
ทนฺตการาทีหิ สิปฺปิเกหิ ธมกรกาทีสุ ตํ ตํ ปริกฺขารํ กาเรติ
รชเกหิ วา วตฺถํ โธวาเปติ ยถาวตฺถุกเมว ฯ นหาปิเตน
เกเส ฉินฺทาเปติ กมฺมกาเรหิ นวกมฺมํ กาเรติ ยถาวตฺถุกเมว ฯ
สเจ ปน อิทํ ภตฺตํ ภุญฺชิตฺวา อิทํ กโรถาติ น วทติ อิทํ
ภตฺตํ ภุญฺช ภุตฺโตสิ ภุญฺชิสฺสส อิทํ นาม กโรหีติ วทติ
วฏฺฏติ ฯ เอตฺถ จ กิญฺจาปิ วตฺถโธวเน วา เกสจฺเฉทเน วา
ภูมิโสธนาทินวกมฺเม วา ปรภณฺฑํ อตฺตโน หตฺถคตํ นิสฺสชฺชิตพฺพํ
นาม นตฺถิ มหาอฏฺฐกถายํ ปน ทฬฺหํ กตฺวา วุตฺตตฺตา น
สกฺกา เอตํ ปฏิกฺขิปิตุํ ตสฺมา ยถา นิสฺสคฺคิยวตฺถุมฺหิ ปริภุตฺเต วา
นฏฺเฐ วา ปาจิตฺติยํ เทเสติ เอวํ อิธาปิ เทเสตพฺพํ ฯ
     {๕๙๖} กยวิกฺกเย กยวิกฺกยสญฺญีติ อาทิมฺหิ โย กยวิกฺกยํ สมาปชฺชติ
โส ตสฺมึ กยวิกฺกยสญฺญี วา ภวตุ เวมติโก วา นกยวิกฺกยสญฺญี
วา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยเมว ฯ จูฬตฺติเก ทฺวีสุ ปเทสุ
ทุกฺกฏเมวาติ เอวมตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ ฯ {๕๙๗} อคฺฆํ ปุจฺฉตีติ อยํ ตว
ปตฺโต กึ อคฺฆตีติ ปุจฺฉติ ฯ อิทํ นามาติ วุตฺเต ปน สเจ
ตสฺส กปฺปิยภณฺฑํ มหคฺฆํ โหติ เอวญฺจ นํ ปฏิวทติ อุปาสก มม
อิทํ วตฺถุ มหคฺฆํ ตว ปตฺตํ อญฺญสฺส เทหีติ ฯ ตํ สุตฺวา
อิตโร อญฺญํ ถาลกํปิ ทสฺสามีติ วทติ คณฺหิตุํ วฏฺฏติ ฯ อิทํ
อมฺหากํ อตฺถีติ วุตฺตลกฺขเณ ปติ ฯ สเจ โส ปตฺโต มหคฺโฆ
ภิกฺขุโน วตฺถุ อปฺปคฺฆํ ปตฺตสฺสามิโก จสฺส อปฺปคฺฆภาวํ น
ชานาติ ปตฺโต น คเหตพฺโพ ฯ มม วตฺถุ อปฺปคฺฆนฺติ
อาจิกฺขิตพฺพํ ฯ มหคฺฆภาวํ วตฺวา วญฺเจตฺวา คณฺหนฺโต หิ ภณฺฑํ
อคฺฆาเปตฺวา กาเรตพฺพตํ อาปชฺชติ ฯ สเจ ปตฺตสฺสามิโก โหตุ
ภนฺเต เสสํ มม ปุญฺญํ ภวิสฺสตีติ เทติ วฏฺฏติ ฯ กปฺปิยการกสฺส
อาจิกฺขตีติ ยสฺส หตฺถโต ภณฺฑํ คณฺหาติ ตํ ฐเปตฺวา
อญฺญํ อนฺตมโส ตสฺส ปุตฺตภาตุกํปิ กปฺปิยการกํ กตฺวา อิมินา
อิทนฺนาม คเหตฺวา เทหีติ อาจิกฺขติ ฯ โส เจ เฉโก โหติ ปุนปฺปุนํ
อปเนตฺวา วิวเทตฺวา คณฺหาติ ตุณฺหีภูเตน ฐาตพฺพํ ฯ โน เจ เฉโก
โหติ น ชานาติ คเหตุํ วาณิชโก ตํ วญฺเจติ มา คณฺหาติ
วตฺตพฺโพ ฯ อิทํ อมฺหากํ อตฺถีติ อาทิมฺหิ อิทํ ปฏิคฺคหิตํ เตลํ
วา สปฺปิ วา อมฺหากํ อตฺถิ อมฺหากญฺจ อญฺเญน อปฏิคฺคหิตเกน
อตฺโถติ ภณติ ฯ สเจ โส ตํ คเหตฺวา อญฺญํ เทติ ปฐมํ
อตฺตโน เตลํ น มินาเปตพฺพํ ฯ กสฺมา ฯ เตลนาฬิยมฺหิ อวสิฏฺฐํ
เตลํ โหติ ตํ ปจฺฉา มินนฺตสฺส อปฏิคฺคหิตกํ ทูเสยฺยาติ ฯ
เสสํ อุตฺตานตฺถเมว ฯ
     ฉสฺสมุฏฺฐานํ กิริยา โนสญฺญาวิโมกฺขํ อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ
กายกมฺมํ วจีกมฺมํ ติจิตฺตํ ติเวทนนฺติ ฯ
               กยวิกฺกยสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตา ฯ
                  นิฏฺฐิโต จ ทุติโย วคฺโค ฯ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๒๓๗-๒๔๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=4991&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=4991&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=113              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=2807              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=1712              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=1712              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_2

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]