ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลีอักษรไทย วินย.อ. (สมนฺต.๒)

     {๕๑๕} เตน สมเยนาติ อญฺญาตกวิญฺญตฺติสิกฺขาปทํ ฯ ตตฺถ
อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโตติ อสีติสหสฺสมตฺตานํ สกฺยกุลา ปพฺพชิตานํ
ภิกฺขูนํ ปฏิกิฏฺโฐ โลลชาติโก ฯ ปฏฺโฐติ เฉโก สมตฺโถ
ปฏิพโล สรสมฺปนฺโน กณฺฐมาธุริเยน สมนฺนาคโต ฯ กิสฺมึ วิยาติ
กึสุ วิย กิเลโส วิย หิโรตฺตปฺปวเสน กมฺปนํ วิย สงฺกมฺปนํ วิย
โหตีติ อตฺโถ ฯ อทฺธานมคฺคนฺติ อทฺธานสงฺขาตํ ทีฆมคฺคํ น
นครวีถิมคฺคนฺติ อตฺโถ ฯ เต ภิกฺขู อจฺฉินฺทึสูติ มุสึสุ ปตฺตจีวรานิ
เนสํ หรึสูติ อตฺโถ ฯ อนุยุญฺชาหีติ ภิกฺขุภาวํ ชานนตฺถาย ปุจฺฉ ฯ
อนุยุญฺชิยมานาติ ปพฺพชฺชา อุปสมฺปทา ปตฺตจีวราธิฏฺฐานาทีนิ
ปุจฺฉิยมานา ฯ เอตมตฺถํ อาโรเจสุนฺติ ภิกฺขุภาวํ ชานาเปตฺวา
ยฺวายํ สาเกตา สาวตฺถึ อทฺธานมคฺคํ ปฏิปนฺนาติ อาทินา นเยน
วุตฺโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
     {๕๑๗} อญฺญาตกํ คหปตึ วาติ อาทีสุ ยํ ปรโต ติเณน วา
ปณฺเณน วา ปฏิจฺฉาเทตฺวาติ วุตฺตํ ตํ อาทึ กตฺวา เอวํ
อนุปุพฺพีกถา เวทิตพฺพา ฯ สเจ โจเร ปสฺสิตฺวา ทหรา ปตฺตจีวรานิ
คเหตฺวา ปลาตา โจรา เถรานํ นิวาสนปารุปนมตฺตํเยว
หริตฺวา คจฺฉนฺติ เถเรหิ เนว ตาว จีวรํ วิญฺญาเปตพฺพํ ฯ น
สาขาปลาสํ ภญฺชิตพฺพํ ฯ อถ ทหรา สพฺพํ ภณฺฑิกํ ฉฑฺเฑตฺวา
ปลาตา โจรา เถรานํ นิวาสนปารุปนํ ตญฺจ ภณฺฑิกํ หริตฺวา
คจฺฉนฺติ ทหเรหิ อาคนฺตฺวา อตฺตโน นิวาสนปารุปนานิ น ตาว เถรานํ
ทาตพฺพานิ ฯ น หิ อนจฺฉินฺนจีวรา อตฺตโน อตฺถาย สาขาปลาสํ
ภญฺชิตุํ ลภนฺติ ฯ อจฺฉินฺนจีวรานํ ปน อตฺถาย ลภนฺติ ฯ
อจฺฉินฺนจีวรา จ อตฺตโนปิ ปเรสํปิ อตฺถาย ลภนฺติ ฯ ตสฺมา
เถเรหิ สาขาปลาสํ ภญฺชิตฺวา วากาทีหิ คณฺฐิตฺวา ทหรานํ
ทาตพฺพํ ทหเรหิ วา เถรานํ อตฺถาย ภญฺชิตฺวา คณฺฐิตฺวา เตสํ
หตฺเถ ทตฺวา วา อทตฺวา วา อตฺตนา นิวาเสตฺวา อตฺตโน
นิวาสนปารุปนานิ เถรานํ ทาตพฺพานิ ฯ เนว ภูตคามปาตพฺยตาย
ปาจิตฺติยํ โหติ น เตสํ ธารเณ ทุกฺกฏํ ฯ สเจ อนฺตรามคฺเค
รชกตฺถรณํ วา โหติ อญฺเญ วา ตาทิเส มนุสฺเส ปสฺสนฺติ
จีวรํ วิญฺญาเปตพฺพํ ฯ ยานิ จ เนสํ เต วา มนุสฺสา อญฺเญ
วา สาขาปลาสนิวาสเน ภิกฺขู ทิสฺวา อุสฺสาหชาตา วตฺถานิ เทนฺติ
ตานิ สทสานิ วา โหนฺตุ อทสานิ วา นีลาทินานาวณฺณานิ
วา กปฺปิยานิปิ อกปฺปิยานิปิ สพฺพานิ อจฺฉินฺนจีวรฏฺฐาเน ฐิตตฺตา
เตสํ นิวาเสตุญฺจ ปารุปิตุญฺจ วฏฺฏนฺติ ฯ วุตฺตํปิ เหตํ ปริวาเร
             อกปฺปกตํ น ปิ รชนาย รตฺตํ
             เตน นิวตฺโถ เยน กามํ วเชยฺย
      น จสฺส โหติ อาปตฺติ โส จ ธมฺโม สุคเตน เทสิโต
             ปญฺหาเมสา กุสเลหิ จินฺติตาติ ๑- ฯ
     อยํ หิ ปญฺโห อจฺฉินฺนจีวรกํ ภิกฺขุํ สนฺธาย วุตฺโต ฯ
อถ ปน ติตฺถิเยหิ สมาคจฺฉนฺติ เต จ เนสํ
@เชิงอรรถ: ๑. วิ. ปริวาร. ๘/๕๓๕-๕๓๖.
กุสจีรวากจีรผลกจีรานิ เทนฺติ ตานิปิ ลทฺธึ อคฺคเหตฺวา นิวาเสตุํ
วฏฺฏนฺติ ฯ นิวาเสตฺวาปิ ลทฺธิ น คเหตพฺพา ฯ อิทานิ ยํ อาวาสํ ปฐมํ
อุปคจฺฉติ สเจ ตตฺถ โหติ สงฺฆสฺส วิหารจีวรํ วาติ อาทีสุ วิหารจีวรํ นาม
มนุสฺสา อาวาสํ กาเรตฺวา จตฺตาโร ปจฺจยา อมฺหากเมว สนฺตกา
ปริโภคํ คจฺฉนฺตูติ จีวรํ สชฺชิตฺวา อตฺตนา การาปิเต อาวาเส
ฐเปนฺติ เอตํ วิหารจีวรนฺนาม ฯ อุตฺตรตฺถรณนฺติ มญฺจกสฺส อุปริ
อตฺถรณํ วุจฺจติ ฯ ฯ ภุมฺมตฺถรณนฺติ ปริกมฺมกตาย ภูมิยา
รกฺขณตฺถาย วิลิมิกาหิ กตอตฺถรณํ ฯ ตสฺส อุปริ ตฏิกํ อตฺถริตฺวา
จงฺกมนฺติ ฯ ภิสิจฺฉวีติ มญฺจภิสิยา วา ปีฐกภิสิยา วา ฉวิ ฯ
สเจ ปูริตา โหติ วิธุเนตฺวาปิ คเหตุํ วฏฺฏติ ฯ เอวเมเตสุ
วิหารจีวราทีสุ ยํ ตตฺถ อาวาเส โหติ ตํ อนาปจฉาปิ
คเหตฺวา นิวาเสตุํ วา ปารุปิตุํ วา อจฺฉินฺนจีวรกานํ ภิกฺขูนํ
ลพฺภตีติ เวทิตพฺพํ ฯ ตญฺจ โข ลภิตฺวา โอทหิสฺสามิ ปุน
ฐเปสฺสามีติ อธิปฺปาเยน น มูลจฺเฉชฺชาย ฯ ลภิตฺวา จ ปน
ญาติโต วา อุปฏฺฐากโต วา อญฺญโต วา กุโตจิปิ ปากติกเมว
กาตพฺพํ ฯ วิเทสํ คเตน เอกสฺมึ สงฺฆิเก อาวาเส สงฺฆิกปริโภเคน
ปริภุญฺชนตฺถาย ฐเปตพฺพํ ฯ สจสฺส ปริโภเคเนว ตํ ชีรติ วา
นสฺสติ วา คีวา น โหติ ฯ สเจ ปน เอเตสํ วุตฺตปฺการานํ
คิหิวตฺถาทีนํ ภิสิจฺฉวิปริยนฺตานํ กิญฺจิ น ลพฺภติ เตน ติเณน
วา ปณฺเณน วา ปฏิจฺฉาเทตฺวา อาคนฺตพฺพนฺติ ฯ {๕๑๙} เกหิจิ วา
อจฺฉินฺนนฺติ เอตฺถ ยํปิ อจฺฉินฺนจีวรา อาจริยูปชฺฌายา อญฺเญ
อาหราวุโส จีวรนฺติ ยาจิตฺวา วา วิสฺสาเสน วา คณฺหนฺติ ตํปิ
สงฺคหํ คจฺฉตีติ วตฺตุํ ยุชฺชติ ฯ ปริโภคชิณฺณํ วาติ เอตฺถ จ
อจฺฉินฺนจีวรานํ อาจริยูปชฺฌายาทีนํ อตฺตนา ติณปณฺเณหิ
ปฏิจฺฉาเทตฺวา ทินฺนํ จีวรํปิ สงฺคหํ คจฺฉตีติ วตฺตุํ ยุชฺชติ ฯ เอวํ หิ
เต อจฺฉินฺนจีวรฏฺฐาเน นฏฺฐจีวรฏฺฐาเน จ ฐิตา ว ภวิสฺสนฺติ ฯ
เตน เนสํ วิญฺญตฺติยญฺจ อกปฺปิยจีวรปริโภเค จ อนาปตฺติ อนุรูปา
ภวิสฺสตีติ ฯ {๕๒๑} ญาตกานํ ปวาริตานนฺติ เอตฺถ เอเตสํ สนฺตกํ
เทถาติ วิญฺญาเปนฺตสฺส ยาจนฺตสฺส อนาปตฺตีติ เอวมตฺโถ
ทฏฺฐพฺโพ ฯ น หิ ญาตกานํ ปวาริตานํ อาปตฺติ วา อนาปตฺติ
วา โหติ ฯ อตฺตโน ธเนนาติ เอตฺถาปิ อตฺตโน กปฺปิยภณฺเฑน
กปฺปิยโวหาเรเนว วิญฺญาเปนฺตสฺส เจตาเปนฺตสฺส วา
ปริวตฺตาเปนฺตสฺส วา อนาปตฺตีติ เอวมตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ ฯ
ปวาริตานนฺติ เอตฺถ จ สงฺฆวเสน ปวาริเตสุ ปมาณเมว วฏฺฏติ ฯ
ปุคฺคลิกปวารณาย ยํ ยํ ปวาเรติ ตํ ตํเยว วิญฺญาเปตพฺพํ ฯ โย หิ
จตูหิ ปจฺจเยหิ ปวาเรตฺวา สยเมว สลฺลกฺเขตฺวา กาลานุกาลํ
จีวรานิ ทิวเส ทิวเส ยาคุภตฺตาทีนีติ เอวํ เยน เยน อตฺโถ ตํ ตํ
เทติ ตสฺส วิญฺญาปนกิจฺจํ นตฺถิ ฯ โย ปน ปวาเรตฺวา พาลตาย
วา สติสมฺโมเสน วา น เทติ โส วิญฺญาเปตพฺโพ ฯ โย มยฺหํ
เคหํ ปวาเรมีติ วทติ ตสฺส เคหํ คนฺตฺวา ยถาสุขํ นิสีทิตพฺพํ
นิปชฺชิตพฺพํ น กิญฺจิ คเหตพฺพํ ฯ โย ปน ยํ มยฺหํ เคเห อตฺถิ
ตํ ปวาเรมีติ วทติ ยํ ตตฺถ กปฺปิยํ ตํ วิญฺญาเปตพฺพํ ฯ
เคเห ปน นิสีทิตุํ วา นิปชฺชิตุํ วา น ลพฺภตีติ กุรุนฺทิยํ วุตฺตํ ฯ
อญฺญสฺสตฺถายาติ เอตฺถ อตฺตโน ญาตกปวาริเต น เกวลํ
อตฺตโน อตฺถาย อถโข อญฺญสฺสตฺถาย วิญฺญาเปนฺตสฺส อนาปตฺตีติ
อยเมโก อตฺโถ ฯ อยํ ปน ทุติโย อญฺญสฺสาติ เย อญฺญสฺส
ญาตกปวาริตา เต ตสฺเสว อญฺญสฺสาติ ลทฺธโวหารสฺส
พุทฺธรกฺขิตสฺส วา ธมฺมรกฺขิตสฺส วา อตฺถาย วิญฺญาเปนฺตสฺส
อนาปตฺตีติ ฯ เสสํ อุตฺตานตฺถเมว ฯ
     สมุฏฺฐานาทีสุ อิทํปิ ฉสฺสมุฏฺฐานํ กิริยา โนสญฺญาวิโมกฺขํ
อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ กายกมฺมํ วจีกมฺมํ ติจิตฺตํ ติเวทนนฺติ ฯ
       อญฺญาตกวิญฺญตฺติสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตา ฯ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๑๙๓-๑๙๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=4049&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=4049&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=53              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=911              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=587              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=587              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_2

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]