บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๒

{๕๙๖-๕๙๘} ขมฺภกโต นาม กฏิยํ หตฺถํ ฐเปตฺวา กตขมฺโภ ฯ โอคุณฺฐิโตติ สสีสํ ปารุโต ฯ {๖๐๐} อุกฺกุฏิกายาติ เอตฺถ อุกฺกุฏิกา วุจฺจติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๙๗.

ปณฺหิโย อุกฺขิปิตฺวา อคฺคปาเทเหว อคฺคปาเท วา อุกฺขิปิตฺวา ปณฺหีหิเยว ภูมิยํ ผุสนฺตสฺส คมนํ ฯ กรณวจนํ ปเนตฺถ วุตฺตลกฺขณเมว ฯ {๖๐๑} ทุสฺสปลฺลตฺถิกายาติ เอตฺถ อาโยคปลฺลตฺถิกาปิ ทุสฺสปลฺลตฺถิกาเอว ฯ {๖๐๓} อากีรนฺเตปีติ ปิณฺฑปาตํ เทนฺเตปิ ฯ {๖๐๒} สกฺกจฺจนฺติ สตึ อุปฏฺฐเปตฺวา ฯ ปตฺตสญฺญีติ ปตฺเต สญฺญํ กตฺวา ฯ {๖๐๔} สมสูปโก นาม ยตฺถ ภตฺตสฺส จตุตฺถภาคปฺปมาโณ สูโป โหติ ฯ มุคฺคสูโป มาสสูโปติ เอตฺถ จ กุลตฺถาทีหิ กตสูปาปิ สงฺคหํ คจฺฉนฺติเยวาติ มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ รสรเสติ เอตฺถ ฐเปตฺวา เทฺว สูเป อวเสสานิ โอโลณีสากสูเปยฺยมจฺฉรสมํสรสาทีนิ รสรสาติ เวทิตพฺพานิ ฯ ตํ รสรสํ พหุมฺปิ คณฺหนฺตสฺส อนาปตฺติ ฯ สมติตฺติกนฺติ {๖๐๕} สมปุณฺณํ สมภริตํ ฯ ถูปีกตํ ปิณฺฑปาตํ ปฏิคฺคณฺหาติ อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ เอตฺถ ถูปีกโต นาม ปตฺตสฺส อนฺโตมุขวฏฺฏิเลขํ อติกฺกมิตฺวา กโต ปตฺเต ปกฺขิตฺโต รจิโต ปูริโตติ อตฺโถ ฯ เอวํ กตํ อคฺคเหตฺวา อนฺโตมุขวฏฺฏิเลขสมปฺปมาโณ คเหตพฺโพ ฯ ตตฺถ ถูปีกตํ นาม ปญฺจหิ โภชเนหิ กตนฺติ อภยตฺเถโร อาห ฯ ติปิฏกจูฬนาคตฺเถโร ปน ปิณฺฑปาโต นาม ยาคุปิ ภตฺตํปิ ขาทนียํปิ จุณฺณปิณฺโฑปิ ทนฺตกฏฺฐํปิ ทสิกสุตฺตํปีติ อิทํ สุตฺตํ วตฺวา ทสิกสุตฺตํปิ ถูปีกตํ น วฏฺฏตีติ อาห ฯ เตสํ วาทํ สุตฺวา ภิกฺขู โรหณํ คนฺตฺวา จูฬสุมนตฺเถรํ ปุจฺฉึสุ ^๑- ภนฺเต ถูปีกตปิณฺฑปาโต @เชิงอรรถ: ^๑. ปุจฺฉิตฺวาติ ปเทน ภวิตพฺพํ. ปุจฺฉิตฺวาติ ปทํ อาโรเจสุนฺติ ปเท @ปุพฺพกาลกิริยา.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๙๘.

เกน ปริจฺฉินฺโนติ เตสญฺจ เถรานํ วาทํ อาโรเจสุํ ฯ เถโร สุตฺวา อาห อโห จูฬนาโค สาสนโต ภฏฺโฐ อโห เตน พหูนํ ทฺวารํ ทินฺนํ อหํ เอตสฺส สตฺตกฺขตฺตุํ วินยํ วาเจนฺโต น กทาจิ เอวํ อวจํ อยํ กุโต ลภิตฺวา เอวํ วทตีติ ฯ ภิกฺขู เถรํ ยาจึสุ กเถถ ทานิ ภนฺเต เกน ปริจฺฉินฺโนติ ฯ ยาวกาลิเกน อาวุโสติ เถโร อาห ฯ ตสฺมา ยงฺกิญฺจิ ยาคุ วา ภตฺตํ วา ผลาผลํ วา อามิสชาติกํ สมติตฺติกเมว คเหตพฺพํ ฯ ตญฺจ โข อธิฏฺฐานูปเคน ปตฺเตน อิตเรน ปน ถูปีกตมฺปิ วฏฺฏติ ฯ ยามกาลิกสตฺตาหกาลิกยาวชีวิกานิ ปน อธิฏฺฐานูปคปตฺเตนปิ ถูปีกตานิ วฏฺฏนฺติ ฯ ทฺวีสุ ปตฺเตสุ ภตฺตํ คเหตฺวา เอกสฺมึ ปูเรตฺวา วิหารํ เปเสตุํ วฏฺฏติ ฯ มหาปจฺจริยํ ปน วุตฺตํ ยํ ปตฺเต ปกฺขปิยมานํ ปูวอุจฺฉุขณฺฑผลาผลาทิ เหฏฺฐา โอโรหติ ตํ ถูปีกตํ นาม น โหติ ฯ ปูววฏํสกํ ฐเปตฺวา ปิณฺฑปาตํ เทนฺติ ถูปีกตเมว โหติ ฯ ปุปฺผวฏํสกตกฺโกลกกฏุกผลาทิวฏํสกํ ปน ฐเปตฺวา ทินฺนํ ถูปีกตํ น โหติ ฯ ภตฺตสฺส อุปริ ถาลกํ วา ปณฺณํ วา ฐเปตฺวา ปูเรตฺวา คณฺหาติ ถูปีกตํ นาม น โหติ ^๑- ฯ กุรุนฺทิยํปิ วุตฺตํ ถาลเก วา ปณฺเณ วา ปกฺขิปิตฺวา ตํ ปตฺตมตฺถเก ฐเปตฺวา เทนฺติ ปาเฏกฺกภาชนํ วฏฺฏตีติ ฯ อิธ อนาปตฺติยํ คิลาโน นาคโต ฯ ตสฺมา คิลานสฺสาปิ ถูปีกตํ น วฏฺฏติ ฯ สพฺพตฺถ ปฏิคฺคเหตุเมว น วฏฺฏติ ฯ ปฏิคฺคหิตํ ปน สุปฏิคฺคหิตเมว ปริภุญฺชิตุํ วฏฺฏตีติ ฯ ตติโย วคฺโค ฯ @เชิงอรรถ: ^๑. อิโต ปรํ อิติสทฺโท อิจฺฉิตพฺโพ.

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๔๙๖-๔๙๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=10458&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=10458&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=820 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=15453 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=9778 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=9778 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_2