อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลีอักษรไทย
 องฺ.อ. (มโนรถ.๓)

                        ๕. เจโตขิลสุตฺตวณฺณนา
     [๒๐๕] ปญฺจเม เจโตขิลาติ จิตฺตสฺส ถทฺธภาวา กจวรภาวา ขาณุกภาวา. สตฺถริ
กงฺขตีติ สตฺถุ สรีเร วา คุเณ วา กงฺขติ. สรีเร กงฺขมาโน "ทฺวตฺตึสวรปุริสลกฺขณ-
ปฏิมณฺฑิตํ นาม สรีรํ อตฺถิ นุ โข นตฺถี"ติ กงฺขติ, คุเณ กงฺขมาโน
"อตีตานาคตปจฺจุปฺปนฺนชานนสมตฺถํ สพฺพญฺุตาณํ อตฺถิ นุ โข นตฺถี"ติ กงฺขติ.
วิจิกิจฺฉตีติ วิจินนฺโต กิจฺฉติ, ทุกฺขํ อาปชฺชติ, วินิจฺฉิตุํ ๔- น สกฺโกติ.
นาธิมุจฺจตีติ เอวเมตนฺติ อธิโมกฺขํ น ปฏิลภติ. น สมฺปสีทตีติ คุเณสุ โอตริตฺวา
นิพฺพิจิกิจฺฉภาเวน ปสีทิตุํ อนาวิโล ภวิตุํ น สกฺโกติ. อาตปฺปายาติ
กิเลสสนฺตาปกวิริยกรณตฺถาย. อนุโยคายาติ ปุนปฺปุนํ โยคาย. สาตจฺจายาติ
สตตกิริยาย. ปธานายาติ ปทหนตฺถาย. อยํ ปโม เจโตขิโลติ อยํ สตฺถริ
วิจิกิจฺฉาสงฺขาโต ปโม จิตฺตสฺส ถทฺธภาโว เอวเมว ตสฺส ๕- ภิกฺขุโน อปฺปหีโน
โหติ.
     ธมฺเมติ ปริยตฺติธมฺเม จ ปฏิเวธธมฺเม จ. ปริยตฺติธมฺเม กงฺขมาโน "เตปิฏกํ
พุทฺธวจนํ จตุราสีติธมฺมกฺขนฺธสหสฺสานีติ วทนฺติ, อตฺถิ นุ โข เอตํ นตฺถี"ติ
กงฺขติ. ปฏิเวธธมฺเม กงฺขมาโน "วิปสฺสนานิสฺสนฺโท มคฺโค นาม, มคฺคนิสฺสนฺโท ๖-
ผลนฺนาม, สพฺพสงฺขารปฏินิสฺสคฺโค นิพฺพานํ นามาติ วทนฺติ, ตํ อตฺถิ นุ โข
นตฺถี"ติ กงฺขติ. สํเฆ กงฺขตีติ "อุชุปฏิปนฺโน"ติอาทีนํ ปทานํ วเสน "เอวรูปํ
ปฏิปทํ ปฏิปนฺโน จตฺตาโร มคฺคฏฺา จตฺตาโร ผลฏฺาติ อฏฺนฺนํ ปุคฺคลานํ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ. สูรํ  ๒ สี. วหนภาโว  ๓ ฉ.ม. โสรจฺจํ
@๔ วินิจฺเฉตุํ  ๕ ฉ.ม. เอวเมตสฺส  ๖ ฉ.ม. มคฺคนิสฺสนฺทํ
สมูหภูโต สํโฆ นาม อตฺถิ นุ โข นตฺถี"ติ กงฺขติ. สิกฺขาย กงฺขมาโน
"อธิสีลสิกฺขา นาม อธิจิตฺตสิกฺขา อธิปญฺาสิกฺขา นามาติ วทนฺติ, สา อตฺถิ
นุ โข นตฺถี"ติ กงฺขติ. อยํ ปญฺจโมติ อยํ สพฺรหฺมจารีสุ โกปสงฺขาโต
ปญฺจโม จิตฺตสฺส ถทฺธภาโว กจวรภาโว ขาณุกภาโว.

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้า ๘๕-๘๖.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=1899&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=1899&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=22&i=205
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=22&A=5784
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=22&A=5842
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=22&A=5842
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๒
http://84000.org/tipitaka/read/?index_22