|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๑. โกธเปยฺยาล [๑๘๑] อิโต ปเรสุ กุชฺฌนลกฺขโณ โกโธ. อุปนนฺธนลกฺขโณ ๑- อุปนาโห. สุกตกรนมกฺขนลกฺขโณ มกฺโข. ยุคคฺคาหลกฺขโณ ปลาโส. อุสูยนลกฺขณา อิสฺสา. มจฺเฉรภาโว ๒- มจฺฉริยํ. ตํ สพฺพํปิ มจฺฉรายนลกฺขณํ. กตปฏิจฺฉาทนลกฺขณา มายา. เกราฏิกลกฺขณํ สาเยฺยํ. อลชฺชนากาโร อหิริกํ. อุปวาทโต อภายนากาโร ๓- อโนตฺตปฺปํ อกฺโกธาทโย เตสํ ปฏิปกฺขวเสน เวทิตพฺพา. [๑๘๕] เสขสฺส ภิกฺขุโนติ สตฺตวิธสฺสาปิ เสกฺขสฺส อุปริ อุปริ คุเณหิ ๔- ปริหานาย สํวตฺตนฺติ, ปุถุชฺชนสฺส ปน สทฺธมฺมครุกสฺเสว ๕- ปริหานาย สํวตฺตนฺตีติ เวทิตพฺพํ. ๖- อปริหานายาติ อุปริ อุปริ คุเณหิ อปริหานตฺถาย. [๑๘๗] ยถาภตํ นิกฺขิตฺโตติ ยถา อาหริตฺวา ๗- อาเนตฺวา นิกฺขิตฺโต, เอวํ นิรเย ปติฏฺิโตวาติ เวทิตพฺโพ. [๑๙๐] เอกจฺโจติ ยสฺเสเต โกธาทโย อตฺถิ, โส เอกจฺโจ นาม. โกธเปยฺยาลํ นิฏฺิตํ. ------------- ๒. อกุสลเปยฺยาล [๑๙๑-๒๐๐] สาวชฺชาติ สโทสา. อนวชฺชาติ นิทฺโทสา. ทุกฺขุทฺรยาติ ทุกฺขวฑฺฒิกา. สุขุทฺรยาติ สุขวฑฺฒิกา. สพฺยาปชฺฌาติ สทุกฺขา. อพฺยาปชฺฌาติ นิทฺทุกฺขา. เอตฺตาวตา วฏฺฏวิวฏฺฏเมว กถิตํ. ๘- อกุสลเปยฺยาลํ นิฏฺิตํ. @เชิงอรรถ: ๑ ม. อุปนาหลกฺขโณ ๒ ม. ปญฺจมจฺเฉรสฺส ภาโว, ฉ. ปญฺจมจฺเฉรภาโว @๓ อิ. อภายนาการํ ๔ ฉ.ม. อุปริอุปริคุเณหิ ๕ ฉ.ม.,อิ. ปมตรํเยว @๖ ฉ.ม. เวทิตพฺพา. ๗ ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ ๘ ม. อีริตํ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๔.
๓. วินยเปยฺยาล [๒๐๑] เทฺวเม ภิกฺขเว อตฺถวเส ปฏิจฺจาติ ภิกฺขเว เทฺว อตฺเถ นิสฺสาย เทฺว การณานิ สนฺธาย. สิกฺขาปทํ ปญฺตฺตนฺติ สิกฺขาโกฏฺาโส ปิโต. สํฆสุฏฺุตายาติ สํฆสฺส สุฏฺุภาวาย, "สุฏฺุ ภนฺเต"ติ วตฺวา สมฺปฏิจฺฉนตฺถายาติ อตฺโถ. สํฆผาสุตายาติ สํฆสฺส ผาสุวิหารตฺถาย. ทุมฺมงฺกูนนฺติ ทุสฺสีลานํ. เปสลานนฺติ ปิยสีลานํ. ทิฏฺธมฺมิกานํ อาสวานนฺติ ทิฏฺธมฺเม อิมสฺมึเยว อตฺตภาเว วีติกฺกมปจฺจยา ปฏิลทฺธพฺพานํ วธพนฺธนครหาทีนํ ทุกฺขธมฺมสงฺขาตานํ ๑- อาสวานํ. สํวรายาติ ปิทหนตฺถาย. สมฺปรายิกานนฺติ ตถารูปานํเยว อาปายิกทุกฺขสงฺขาตานํ ๒- สมฺปราเย อุปฺปชฺชนกอาสวานํ. ปฏิฆาตายาติ ปฏิเสธนตฺถาย. เวรานนฺติ อกุสลเวรานํปิ ปุคฺคลเวรานํปิ. วชฺชานนฺติ โทสานํ. เตเอว วา ทุกฺขธมฺมา วชฺชนียตฺตา อิธ วชฺชาติ ๓- อธิปฺเปตา. ภยานนฺติ จิตฺตุตฺราสภยานํปิ ภยเหตูนํ เตสํเยว ทุกฺขธมฺมานํปิ. อกุสลานนฺติ อกฺเขมฏฺเน ๔- อกุสลสงฺขาตานํ ทุกฺขธมฺมานํ. คิหีนํ อนุกมฺปายาติ คิหีสุ อุชฺฌายนฺเตสุ ปญฺตฺตสิกฺขาปทํ คิหีนํ อนุกมฺปาย ปญฺตฺตํ นาม. ปาปิจฺฉานํ ปกฺขุปจฺเฉทายาติ ปาปิจฺฉา ปกฺขํ นิสฺสาย สํฆํ ภินฺเทยฺยุนฺติ เตสํ ปกฺขุปจฺเฉทนตฺถาย. อปฺปสนฺนานํ ปสาทายาติ ปุพฺเพ อปฺปสนฺนานํปิ ปณฺฑิตมนุสฺสานํ สิกฺขาปทปญฺตฺติสมฺปทํ ทิสฺวา ปสาทุปฺปตฺติอตฺถาย. ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวายาติ ปสนฺนานํ อุปรูปริ ปสาทภาวาย. ๕- สทฺธมฺมฏฺิติยาติ สทฺธมฺมสฺส จิรฏฺิตตฺถาย. วินยานุคฺคหายาติ ปญฺจวิธสฺสาปิ วินยสฺส อนุคฺคณฺหนตฺถาย. [๒๐๒-๒๓๐] ปาติโมกฺขํ ปญฺตฺตนฺติ ภิกฺขุปาติโมกฺขํ ภิกฺขุนีปาติโมกฺขนฺติ ทุวิธํปิ ปาติโมกฺขํ ปญฺตฺตํ. ปาติโมกฺขุทฺเทสาติ ๖- ภิกฺขูนํ ปญฺจ, ภิกฺขุนีนํ จตฺตาโรติ นว ปาติโมกฺขุทฺเทสา ปญฺตฺตา. ปาติโมกฺขฏฺปนนฺติ อุโปสถฏฺปนํ. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. วธนฺธนาทิทุกฺขธมฺมสงฺขาตานํ ๒ ฉ.ม. อปายทุกฺขสงฺขาตานํ @๓ สี.,อิ. วชฺชนฺติ ๔ ฉ.ม. อกฺขมฏฺเน ๕ สี.,อิ. อุปรูปริภาวาย @๖ ฉ.ม. ปาฏิโมกฺขุทฺเทโสติ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๕.
ปวารณา ปญฺตฺตาติ จาตุทฺทสิกา ปณฺณรสิกาติ เทฺว ปวารณา ปญฺตฺตา. ปวารณาฏฺปนํ ๑- ปญฺตฺตนฺติ สาปตฺติกสฺส ภิกฺขุโน ปวารณา ตฺติยา วตฺตมานาย ปวารณาฏฺปนํ ปญฺตฺตํ. ตชฺชนียกมฺมาทีสุ ภิกฺขูนํ ๒- วาจาสตฺตีหิ วิตุทนฺตานํ ปณฺฑุกโลหิตกานํ ภิกฺขูนํ ตชฺชนียกมฺมํ ๓- ปญฺตฺตํ. พาลสฺส อพฺยตฺตสฺส เสยฺยกสฺส ภิกฺขุโน นิยสกมฺมํ ๔- ปญฺตฺตํ. กุลทูสเก อสฺสชิปุนพฺพสุเก ภิกฺขู อารพฺภ ปพฺพาชนียกมฺมํ ๕- ปญฺตฺตํ. คิหีนํ อกฺโกสกสฺส สุธมฺมตฺเถรสฺส ปฏิสารณียกมฺมํ ๖- ปญฺตฺตํ. อาปตฺติยา อทสฺสนาทีสุ อุกฺเขปนียกมฺมํ ปญฺตฺตํ. ครุกาปตฺตึ อาปนฺนสฺส ปฏิจฺฉนฺนาย อาปตฺติยา ปริวาสทานํ ปญฺตฺตํ. ปริวาเส อนฺตราปตฺตึ อาปนฺนสฺส มูลายปฏิกสฺสนํ ปญฺตฺตํ. ปฏิจฺฉนฺนายปิ อปฺปฏิจฺฉนฺนายปิ อาปตฺติยา มานตฺตทานํ ปญฺตฺตํ. จิณฺณมานตฺตสฺส อพฺภานํ ปญฺยตฺตํ. สมฺมาวตฺตนฺตสฺส โอสารณียํ ปญฺตฺตํ. อสมฺมาวตฺตนาทีสุ นิสฺสารณียํ ปญฺตฺตํ. เอหิภิกฺขุอุปสมฺปทา สรณคมนอุปสมฺปทา โอวาทอุปสมฺปทา ปญฺหาพฺยากรณ- อุปสมฺปทา ตฺติจตุตฺถกมฺมอุปสมฺปทา ครุธมฺมอุปสมฺปทา อุภโตสํเฆ อุปสมฺปทา ทูเตน อุปสมฺปทาติ อฏฺวิธา อุปสมฺปทา ปญฺตฺตา. ตฺติกมฺมํ นว านานิ คจฺฉตีติ เอวํ นวฏฺานิกํ ตฺติกมฺมํ ปญฺตฺตา. ตฺติทุติยกมฺมํ สตฺต านานิ คจฺฉตีติ เอวํ สตฺตฏฺานิกํ ตฺติทุติยกมฺมํ ปญฺตฺตํ. ตฺติจตุตฺถกมฺมํ สตฺต านานิ คจฺฉตีติ เอวํ สตฺตฏฺานิกเมว ตฺติจตุตฺถกมฺมํ ปญฺตฺตํ. ตฺติจตุตฺถ- กมฺมํ สตฺต านานิ คจฺฉตีติ เอวํ สตฺตฏฺานิกเมว ตฺติจตุตฺถกมฺมํ ปญฺตฺตํ. ปมปาราชิกาทีนํ ปมปญฺตฺติ อปฺปญฺตฺเต ปญฺตฺตํ นาม. เตสํเยว อนุปฺปญฺตฺติ นาม ปญฺตฺเต อนุปฺปญฺตฺตํ. ธมฺมสมฺมุขตา วินยสมฺมุขตา สํฆสมฺมุขตา ปุคฺคลสมฺมุขตาติ อิมสฺส จตุพฺพิธสฺส สมฺมุขีภาวสฺส วเสน สมฺมุขาวินโย @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม.,อิ. ปวารณฏฺปนํ ๒ ฉ.ม.,อิ. ภิกฺขู @๓ วิ.จุ. ๖/๑/๑ กมฺมกฺขนฺธก ๔ วิ.จุ. ๖/๑๑/๑๔ กมฺมกฺขนฺธก @๕ วิ.จุ. ๖/๓๓/๔๓ กมฺมกฺขนฺธก ๖ ฉ.ม. สตฺตฏฺานิกเมว--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๖.
ปญฺตฺโต. สติเวปุลฺลปฺปตฺตสฺส ขีณาสวสฺส อโจทนตฺถาย สติวินโย ปญฺตฺโต. อุมฺมตฺตกสฺส ภิกฺขุโน อมูฬฺหวินโย ปญฺตฺโต. อปฺปฏิญฺาย จุทิตกสฺส อาปตฺติยา อกรณตฺถํ ๑- ปฏิญฺาตกรณํ ปญฺตฺตํ. พหุตรานํ ธมฺมวาทีนํ ลทฺธึ คเหตฺวา อธิกรณ- วูปสมตฺถํ เยภุยฺยสิกา ปญฺตฺตา. ปาปุสฺสนฺนสฺส ปุคฺคลสฺส นิคฺคณฺหนตฺถํ ตสฺสปาปิยสิกา ปญฺยตฺตา. ภณฺฑนาทิวเสน พหุํ อสฺสามณกํ กตฺวา อาปตฺตึ อาปนฺนานํ ภิกฺขูนํ เปตฺวา ถุลฺลวชฺชญฺจ ๒- คิหิปฏิสํยุตฺตญฺจ อวเสสาปตฺตีนํ วูปสมตฺถาย ติณวตฺถารโก ปญฺตฺโต. วินยเปยฺยาลํ นิฏฺิตํ. ----------------- ๔. ราคเปยฺยาล [๒๓๑] ราคสฺส ภิกฺขเว อภิญฺายาติ ปญฺจกามคุณิกสฺส ราคสฺเสว ๓- อภิชานนตฺถํ ปจฺจกฺขกรณตฺถํ. ปริญฺายาติ ปริชานนตฺถํ. ปริกฺขยายาติ ปริกฺขยคมนตฺถํ. ปหานายาติ ปชหนตฺถํ. ขยาย วยายาติ ขยวยคมนตฺถํ. วิราคายาติ วิรชฺชนตฺถํ. นิโรธายาติ นิรุชฺฌนตฺถํ. จาคายาติ จชนตฺถํ. ปฏินิสฺสคฺคายาติ ปฏินิสฺสชฺชนตฺถํ. [๒๓๒-๒๔๖] ถมฺภสฺสาติ โกธมานวเสน ถทฺธภาวสฺส. สารมฺภสฺสาติ การณุตฺตริยลกฺขณสฺส สารมฺภสฺส. มานสฺสาติ นววิธมานสฺส. อติมานสฺสาติ อติกฺกมิตฺวา มญฺมานสฺส. มทสฺสาติ มชฺชนาการมทสฺส. ปมาทสฺสาติ สติวิปฺปวาสสฺส, ปญฺจสุ วา ๔- กามคุเณสุ จิตฺตโวสฺสคฺคสฺส. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ. ราคเปยฺยาลํ นิฏฺิตํ. มโนรถปูรณิยา องฺคุตฺตรนิกายฏฺกถาย ทุกนิปาตวณฺณนา นิฏฺิตา. @เชิงอรรถ: ๑ สี.,อิ. กรณตฺถํ ๒ ฉ.ม. ถุลฺลวชฺชํ เปตฺวา @๓ ฉ.ม.,อิ. ปญฺจกามคุณิกราคสฺส ๔ ฉ.ม.,อิ. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้า ๗๓-๗๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=1602&modeTY=1&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=1602&modeTY=1&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=425 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=2508 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=2465 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=2465 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_20
![อ่านหน้า[ต่าง] แรก](go1.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้ว](go2.gif)   ![อ่านหน้า[ต่าง] ถัดไป](go3.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย](go4.gif)   |
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]