ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๒)

                         ๕. วกฺกลิสุตฺตวณฺณนา
    [๘๗] ปญฺจเม กุมฺภการนิเวสเนติ กุมฺภการสาลายํ. เถโร กิร วุฏฺฐวสฺโส
ปวาเรตฺวา ภควนฺตํ ทสฺสนาย อาคจฺฉติ. ตสฺส นครมชฺเฌ มหาอาพาโธ อุปฺปชฺชิ,
ปาทา น วหนฺติ. อถ นํ มญฺจกสิวิกาย กุมฺภการสาลํ อาหรึสุ. ๑- สา จ สาลา
เตสํ กมฺมสาลา, น นิวสนสาลา. ตํ สนฺธาย วุตฺตํ "กุมฺภการนิเวสเน วิหรตี"ติ.
พาฬฺหคิลาโนติ อธิมตฺตคิลาโน. สมโธสีติ สมนฺตโต อโธสิ, จลนากาเรน อปจิตึ
ทสฺเสสิ. วตฺตํ ๒- กิเรตํ พาฬฺหคิลาเนนปิ วุฑฺฒตรํ ทิสฺวา อุฏฺฐานากาเรน อปจิติ
ทสฺเสตพฺพา. เตน ปน "มา จลิ มา จลี"ติ วตฺตพฺโพ. สนฺติมานิ อาสนานีติ
พุทฺธกาลสฺมิญฺหิ เอกสฺสปิ ภิกฺขุโน วสนฏฺฐาเน "สเจ สตฺถา อาคจฺฉิสฺสติ, อิธ
นิสีทิสฺสตี"ติ อาสนํ ปญฺญตฺตเมว โหติ อนฺตมโส ผลกมตฺตมฺปิ ปณฺณสนฺถารมตฺตมฺปิ.
ขมนียํ ยาปนียนฺติ กจฺจิ ทุกฺขํ ขมิตุํ อิริยาปถํ วา ยาเปตุํ สกฺกาติ ปุจฺฉติ.
ปฏิกฺกมนฺตีติ นิวตฺตนฺติ. อภิกฺกมนฺตีติ อธิคจฺฉนฺติ. ปฏิกฺกโมสานนฺติ ปฏิกฺกโม
เอตาสํ. สีลโต น อุปวทตีติ สีลํ อารพฺภ สีลภาเวน น อุปวทติ. จิรปฏิกาหนฺติ
จิรปฏิโก อหํ, จิรโต ปฏฺฐาย อหนฺติ อตฺโถ. ปูติกาเยนาติ อตฺตโน สุวณฺณวณฺณมฺปิ
กายํ ภควา ธุวปคฺฆรณฏฺเฐน เอวมาห. โย โข
@เชิงอรรถ:  ก. อติหรึสุ          สี. ยุตฺตํ, ม. วุตฺตํ
วกฺกลิ ธมฺมนฺติ อิธ ภควา "ธมฺมกาโย โข มหาราช ตถาคโต"ติ วุตฺตํ
ธมฺมกายตํ ทสฺเสติ. นววิโธ หิ โลกุตฺตรธมฺโม ตถาคตสฺส กาโย นาม.
    อิทานิ เถรสฺส ติปริวฏฺฏํ ธมฺมเทสนํ อารภนฺโต ตํ กึ มญฺญสีติอาทิมาห.
กาฬสิลาติ กาฬสิลาวิหาโร. วิโมกฺขายาติ มคฺควิโมกฺขตฺถาย. สุวิมุตฺโต
วิมุจฺจิสฺสตีติ อรหตฺตผลวิมุตฺติยา วิมุตฺโต หุตฺวา วิมุจฺจิสฺสติ. ตา กิร เทวตา
"เยน นีหาเรน อิมินา วิปสฺสนา อารทฺธา, อนนฺตราเยน อรหตฺตํ ปาปุณิสฺสตี"ติ
ญตฺวา เอวมาหํสุ. อปาปกนฺติ อลามกํ. สตฺถํ อาหเรสีติ เถโร กิร อธิมานิโก
อโหสิ. โส สมาธิวิปสฺสนาหิ วิกฺขมฺภิตานํ กิเลสานํ สมุทาจารํ อปสฺสนฺโต
"ขีณาสโวมฺหี"ติ สญฺญี หุตฺวา "กึ เม อิมินา ทุกฺเขน ชีวิเตน, สตฺถํ อาหริตฺวา
มริสฺสามี"ติ ติขิเณน สตฺเถน กณฺฐนาฬํ ฉินฺทิ. อถสฺส ทุกฺขา เวทนา อุปฺปชฺชิ.
โส ตสฺมึ ขเณ อตฺตโน ปุถุชฺชนภาวํ ญตฺวา อวิสฺสฏฺฐกมฺมฏฺฐานตฺตา สีฆํ
มูลกมฺมฏฺฐานํ อาทาย สมฺมสนฺโต อรหตฺตํ ปาปุณิตฺวาว กาลมกาสิ. ปจฺจเวกฺขณา
ปนสฺส จ กถํ อโหสีติ? ขีณาสวสฺส เอกูนวีสติ ปจฺจเวกฺขณา น สพฺพาว อวสฺสํ
ลทฺธพฺพา, ติขิเณนาปิ ปน อสินา สีเส ฉิชฺชนฺเต เอกํ เทฺว ญาณานิ อวสฺสํ
อุปฺปชฺชนฺติ.
    วิวตฺตกฺขนฺธนฺติ ปริวตฺตกฺขนฺธํ. เสมานนฺติ สยมานํ. เถโร กิร
อุตฺตานโก นิปนฺโน สตฺถํ อาหริ. ตสฺส สรีรํ ยถาฐิตเมว อโหสิ. สีสํ ปน
ทกฺขิณปสฺเสน ปริวตฺติตฺวา อฏฺฐาสิ. อริยสาวกา หิ เยภุยฺเยน ทิกฺขิณปสฺเสเนว
กาลํ กโรนฺติ. เตนสฺส สรีรํ ยถาฐิตํเยว อโหสิ. สีสํ ปน ทกฺขิณปสฺเสน
ปริวตฺติตฺวา ฐิตํ. ตํ สนฺธาย วิวตฺตกฺขนฺโธ นาม ชาโตติปิ วทนฺติ. ธูมายิตตฺตนฺติ
ธูมายนภาวํ. ติมิรายิตตฺตนฺติ ติมิรายนภาวํ, ธูมวลาหกํ วิย ติมิรวลาหกํ วิย
จาติ อตฺโถ. ปญฺจมํ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้า ๓๔๒-๓๔๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=7557&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=7557&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=215              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=2680              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=17&A=2962              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=17&A=2962              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_17

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]