ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๒)

                      ๕-๖. อานนฺทสุตฺตาทิวณฺณนา
    [๓๗-๓๘] ปญฺจเม ฐิตสฺส อญฺญถตฺตํ ปญฺญายตีติ ธรมานสฺส ชีวมานสฺส
ชรา ปญฺญายติ. ฐิตีติ หิ ชีวิตินฺทฺริยสงฺขาตาย อนุปาลนาย นามํ. อญฺญถตฺตนฺติ
ชราย. เตนาหุ โปราณา:-
@เชิงอรรถ:  ก. ขทิรสาลปิยาลาทิ
               "อุปฺปโท ชาติ อกฺขาโต    ภงฺโค วุตฺโต วโยติ จ
                อญฺญถตฺตํ ชรา วุตฺตา     ฐิตี จ อนุปาลนา"ติ.
    เอวํ เอเกกสฺส ขนฺธสฺส อุปฺปาทชราภงฺคสงฺขาตานิ ตีณิ ลกฺขณานิ
โหนฺติ. ยานิ สนฺธาย วุตฺตํ "ตีณิมานิ ภิกฺขเว สงฺขตสฺส สงฺขตลกฺขณานี"ติ. ๑-
    ตตฺถ สงฺขตํ นาม ปจฺจยนิพฺพตฺโต โย โกจิ สงฺขาโร. สงฺขาโร จ น
ลกฺขณํ, ลกฺขณํ น สงฺขาโร, น จ สงฺขาเรน วินา ลกฺขณํ ปญฺญาเปตุํ
สกฺกา, นาปิ ลกฺขณํ วินา สงฺขาโร, ลกฺขเณน ปน สงฺขาโร ปากโฏ โหตีติ.
ยถา หิ น จ ภาวีเยว ลกฺขณํ, ลกฺขณเมว คาวี, นาปิ คาวํ มุญฺจิตฺวา
ลกฺขณํ ปญฺญาเปตุํ สกฺกา, นาปิ ลกฺขณํ มุญฺจิตฺวา คาวึ, ลกฺขเณน ปน คาวี
ปากโฏ โหติ, เอวํ สมฺปทมิทํ เวทิตพฺพํ.
    ตตฺถ สงฺขารานํ อุปฺปาทกฺขเณ สงฺขาโรปิ อุปฺปาทลกฺขณมฺปิ กาลสงฺขาโต
ตสฺส ขโณปิ ปญฺญายติ. "อุปฺปาโทปี"ติ วุตฺเต สงฺขาโรปิ ชราลกฺขณมฺปิ
กาลสงฺขาโต ตสฺส ขโณปิ ปญฺญายติ. ภงฺคลกฺขเณ สงฺขาโรปิ ตํลกฺขณมฺปิ
กาลสงฺขาโต ตสฺส ขโณปิ ปญฺญายติ. อปเร ปน วทนฺติ "อรูปธมฺมานํ
ชราชิณฺโณ นาม น สกฺกา ปญฺญาเปตุํ, สมฺมาสมฺพุทฺโธ จ `เวทนาย อุปฺปาโท
ปญฺญายติ, วโย ปญฺญายติ, ฐิตาย อญฺญถตฺตํ ปญฺญายตี'ติ วทนฺโต
อรูปธมฺมานมฺปิ ตีณิลกฺขณานิ ปญฺญาเปติ, ตานิ อตฺถิ ขณํ อุปาทาย ลพฺภนฺตี"ติ
วตฺวา:-
               "อตฺถิตา สพฺพธมฺมานํ   ฐิติ นาม ปวุจฺจติ
                ตสฺเสว เภโท มรณํ   สพฺพทา สพฺพปาณินนฺ"ติ
อิมาย อาจริยคาถาย ตมตฺถํ สาเธนฺติ. อถวา สนฺตติวเสน ฐานํ ฐิตีติ
เวทิตพฺพนฺติ จ วทนฺติ. ยสฺมา ปน สุตฺเต อยํ วิเสโส นตฺถิ, ตสฺมา อาจริยมติยา
@เชิงอรรถ:  องฺ.ติก. ๒๐/๔๗/๑๔๖
สุตฺตํ อปฺปฏิพาเหตฺวา สุตฺตเมว ปมาณํ กตฺตพฺพํ. ฉฏฺฐํ อุตฺตานตฺถเมว.
ปญฺจมฉฏฺฐานิ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้า ๒๙๒-๒๙๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=6442&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=6442&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=79              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=836              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=17&A=909              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=17&A=909              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_17

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]