อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ ภาษาบาลีอักษรไทย
 สํ.อ. (สารตฺถ.๒)

                            ๓. ภารวคฺค
                         ๑. ภารสุตฺตวณฺณนา
    [๒๒] ภารวคฺคสฺส ปเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธาติสฺส วจนียนฺติ ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา
อิติ อสฺส วจนียํ, เอวํ วตฺตพฺพํ ภเวยฺยาติ อตฺโถ. อยํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ภาโรติ เย
อิเม ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา, อยํ ภาโรติ วุจฺจติ. เกนฏฺเนาติ? ปริหารภาริยฏฺเน.
เอเตสญฺหิ าปนคมนนิสีทาปนนิสชฺชาปนมณฺฑนขาทาปนภุญฺชาปนาทิปริหาโร ภาริโยติ
ปริหารภาริยฏฺเน ภาโรติ วุจฺจติ. เอวํนาโมติ ติสฺโส ทตฺโตติอาทินาโม.
เอวํโคตฺโตติ กณฺหายโน วจฺฉายโนติอาทิโคตฺโต. อิติ โวหารมตฺตสิทฺธํ ปุคฺคลํ
"ภารหาโร"ติ กตฺวา ทสฺเสติ. ปุคฺคโล
หิ ปฏิสนฺธิกฺขเณเยว ขนฺธภารํ อุกฺขิปิตฺวา ทสปิ วสฺสานิ วีสติปิ วสฺสสตมฺปีติ
ยาวชีวํ อิมํ ขนฺธภารํ นฺหาเปนฺโต โภเชนฺโต มุทุสมฺผสฺสมญฺจปีเสุ นิสีทาเปนฺโต
นิปชฺชาเปนฺโต ปริหริตฺวา จุติกฺขเณ ฉฑฺเฑตฺวา ปุน ปฏิสนฺธิกฺขเณ อปรํ
ขณฺฑภารํ อาทิยติ, ตสฺมา ภารหาโรติ ชาโต.
    โปโนพฺภวิกาติ ปุนพฺภวนิพฺพตฺติกา. นนฺทีราคสหคตาติ นนฺทิราเคน สห
เอกตฺตเมว คตา. ตพฺภาวสหคตนฺติ อิธ อธิปฺเปตํ. ตตฺร ตตฺราภินนฺทินีติ
อุปปตฺติฏฺาเน วา รูปาทีสุ วา อารมฺมเณสุ ตตฺถ ตตฺถ อภินนฺทนสีลาว.
กามตณฺหาทีสุ ปญฺจกามคุณิโก ราโค กามตณฺหา นาม, รูปารูปภวราโค
ฌานนิกนฺติสสฺสตทิฏฺิสหคโต ราโคติ อยํ ภวตณฺหา นาม, อุจฺเฉททิฏฺิสหคโต
ราโค วิภวตณฺหา นาม. ภาราทานนฺติ ภารคหณํ. ตณฺหาย หิ เอส ภารํ
อาทิยติ, อเสสวิราคนิโรโธติอาทิ สพฺพํ นิพฺพานสฺเสว เววจนํ. ตญฺหิ อาคมฺม
ตณฺหา อเสสโต วิรชฺชติ นิรุชฺฌติ จชิยติ ปฏินิสฺสชฺชิยติ วิมุจฺจติ, นตฺถิ
เจตฺถ กามาลโย วา ทิฏฺาลโย วาติ นิพฺพานํ เอตานิ นามานิ ลภติ. สมูลํ
ตณฺหนฺติ ตณฺหาย อวิชฺชา มูลํ นาม. อพฺพุยฺหาติ อรหตฺตมคฺเคน ตํ สมูลกํ
อุทฺธริตฺวา. นิจฺฉาโต ปรินิพฺพุโตติ นิตฺตโณฺห ปรินิพฺพุโต นาม วตฺตุํ
วฏฺฏตีติ. ปมํ.

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้า ๒๘๙-๒๙๐.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=6379&modeTY=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=6379&modeTY=1
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=49
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=17&A=571
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=17&A=633
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=17&A=633
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_17