บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๕. คหปติวคฺค ๑. ปญฺจเวรภยสุตฺตวณฺณนา [๔๑] คหปติวคฺคสฺส ปเม ยโตติ ยทา. ภยานิ เวรานีติ ภยเวรเจตนาโย. โสตาปตฺติยงฺเคหีติ ทุวิธํ โสตาปตฺติยา จ องฺคํ, ยํ ปุพฺพภาเค โสตาปตฺติปฏิลาภาย สํวตฺตติ, "สปฺปุริสสํเสโว สทฺธมฺมสฺสวนํ โยนิโสมนสิกาโร @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม.,อิ. อาคติมฺหิ ธมฺมานุธมฺมปฏิปตฺตี"ติ ๑- เอวํ อาคตํ, ปฏิลทฺธคุณสฺส จ โสตาปตฺตึ ปตฺวา ิตสฺส องฺคํ, ยํ โสตาปนฺนสฺส องฺคนฺติปิ วุจฺจติ, พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาทาทีนํ เอตํ อธิวจนํ. อิทมิธ อธิปฺเปตํ. อริโยติ นิทฺโทโส นิรุปารมฺโภ. าโยติ ปฏิจฺจสมุปฺปาทํ ๒- ตฺวา ิตาณมฺปิ ปฏิจฺจสมุปฺปาโทปิ. ยถาห "าโย วุจฺจติ ปฏิจฺจสมุปฺปาโท, อริโยปิ อฏฺงฺคิโก มคฺโค าโย"ติ. ปญฺายาติ อปราปรํ อุปฺปนฺนาย วิปสฺสนาปญฺาย. สุทิฏฺโ โหตีติ อปราปรํ อุปฺปชฺชิตฺวา ทสฺสนวเสน สุฏฺุ ทิฏฺโ. ขีณนิรโยติอาทีสุ อายตึ ตตฺถ อนุปฺปชฺชนตาย ขีโณ นิรโย มยฺหนฺติ โส อหํ ขีณนิรโย. เอส นโย สพฺพตฺถ. โสตาปนฺโนติ มคฺคโสตํ อาปนฺโน. อวินิปาตธมฺโมติ น วินิปาตสภาโว. นิยโตติ ปมมคฺคสงฺขาเตน สมฺมตฺตนิยาเมน นิยโต. สมฺโพธิปรายโนติ อุตฺตริมคฺคตฺตยสงฺขาตา สมฺโพธิ ปรํ อยนํ มยฺหนฺติ โสหํ สมฺโพธิปรายโน, ตํ สมฺโพธึ อวสฺสํ อภิสมฺพุชฺฌนโกติ อตฺโถ. ปาณาติปาตปจฺจยาติ ปาณาติปาตกมฺมการณา. ภยํ เวรนฺติ อตฺถโต เอกํ. เวรญฺจ นาเมตํ ทุวิธํ โหติ พาหิรํ อชฺฌตฺติกนฺติ. เอเกน หิ เอกสฺส ปิตา มาริโต โหติ, โส จินฺเตสิ "เอเตน กิร เม ปิตา มาริโต, อหมฺปิ ตํเยว มาเรสฺสามี"ติ นิสฺสิตํ สตฺถํ อาทาย จรติ. ยา ตสฺส อพฺภนฺตเร อุปฺปนฺนา เวรเจตนา, อิทํ พาหิรเวรํ นาม. ยา ปน อิตรสฺส "อยํ กิร มํ มาเรสฺสามีติ จรติ, อหเมว น ปมตรํ มาเรสฺสามี"ติ เจตนา อุปฺปชฺชติ, อิทํ อชฺฌตฺติกเวรํ นาม. อิทํ ตาว อุภยมฺปิ ทิฏฺธมฺมิกเมว. ยา ปน ตํ นิรเย อุปฺปนฺนํ ทิสฺวา "เอตํ ปหริสฺสามี"ติ ชลิตํ อยมุคฺครํ คณฺหโต นิรยปาลสฺส เจตนา อุปฺปชฺชติ, อิทมสฺส สมฺปรายิกํ พาหิรเวรํ. ยา ตสฺส "อยํ นิทฺโทสํ มํ ปหริสฺสามีติ @เชิงอรรถ: ๑ ที.ปา. ๑๑/๓๑๑/๒๐๒ ๒ ฉ.ม.,อิ. ปฏิจฺจสมุปฺปนฺนํ อาคจฺฉติ, อหเมว นํ ปมตรํ ปหริสฺสามี"ติ เจตนา อุปฺปชฺชติ, อิทมสฺส สมฺปรายิกํ อชฺฌตฺตเวรํ. ยํ ปเนตํ พาหิรเวรํ, ตํ อฏฺกถาย "ปุคฺคลเวรนฺ"ติ วุตฺตํ. ทุกฺขํ โทมนสฺสนฺติ อตฺถโต เอกเมว. ยถา เจตฺถ, เอวํ เสสปเทสุปิ "อิมินา มม ภณฺฑํ หตํ, มยฺหํ ทาเรสุ จาริตฺตํ อาปนฺนํ, มุสา วตฺวา อตฺโถ ภคฺโค, สุรามทมตฺเตน อิทํ นาม กตนฺ"ติอาทินา นเยน เวรุปฺปตฺติ เวทิตพฺพา. อเวจฺจปฺปสาเทนาติ อธิคเตน ๑- อจลปฺปสาเทน. อริยกนฺเตหีติ ปญฺจหิ สีเลหิ. ตานิ หิ อริยานํ กนฺตานิ ปิยานิ, ภวนฺตรคตาปิ อริยา ตานิ น วิชหนฺติ, ตสฺมา "อริยกนฺตานี"ติ วุจฺจนฺติ. เสสเมตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ สิยา, ตํ สพฺพํอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้า ๘๒-๘๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=1841&modeTY=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=1841&modeTY=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=151 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=1812 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=1661 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=1661 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_16
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]