ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๑)

                           ๒. นนฺทนวคฺค
                         ๑. นนฺทนสุตฺตวณฺณนา
       [๑๑] นนฺทนวคฺคสฺส ปฐเม ตตฺราติ ตสฺมึ อาราเม. โขติ
พฺยญฺชนสิลิฏฺฐตาวเสน นิปาตมตฺตํ. ภิกฺขู อามนฺเตสีติ ปริสเชฏฺฐเก ภิกฺขู
ชานาเปสิ. ภิกฺขโวติ เตสํ อามนฺตนาการทีปนํ. ภทนฺเตติ ปฏิวจนทานํ. เต ภิกฺขูติ เย
ตตฺถ สมฺมุขีภูตา ธมฺมปฏิคฺคาหกา ภิกฺขู. ภควโต ปจฺจสฺโสสุนฺติ ตํ ๑- ภควโต
วจนํ ปฏิอสฺโสสุํ, อภิมุขา หุตฺวา สุณึสุ สมฺปฏิจฺฉึสูติ อตฺโถ. เอตทโวจาติ เอตํ
อิทานิ วตฺตพฺพํ "ภูตปุพฺพนฺ"ติอาทิวจนํ อโวจ. ตตฺถ ตาวตึสกายิกาติ
ตาวตึสกาเย นิพฺพตฺตา. ตาวตึสกาโย นาม ทุติยเทวโลโก วุจฺจติ. มเฆน ๒-
มาณเวน สทฺธิมจลคาเม กาลํ กตฺวา ตตฺถ อุปฺปนฺเน เตตฺตึส เทวปุตฺเต อุปาทาย
กิรสฺส ๓- เทวโลกสฺส อยํ ปณฺณตฺติ ชาตาติ วทนฺติ. ยสฺมา ปน เสสจกฺกวาเฬสุปิ
ฉ กามาวจรเทวโลกา อตฺถิ. วุตฺตมปิ เจตํ "สหสฺสํ จาตุมฺมหาราชิกานํ สหสฺสํ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ      ม. มาเฆน    ฉ.ม. กิร ตสฺส

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙.

ตาวตึสานนฺ"ติ ๑- ตสฺมา นาม ปณฺณตฺติเยเวสา ตสฺส เทวโลกสฺสาติ เวทิตพฺพา. เอวํ หิ นิทฺโทสปทํ โหติ. นนฺทนวเนติ เอตฺถ ตํ วนํ ปวิฏฺเฐ ปวิฏฺเฐ นนฺทยติ โตเสตีติ นนฺทนํ. ปญฺจสุ หิ มรณนิมิตฺเตสุ อุปฺปนฺเนสุ "สมฺปตฺตึ ปหาย จวิสฺสามา"ติ ๒- ปริเทวมานา เทวตา สกฺโก เทวานมินฺโท "มา ปริเทวิตฺถ, อภิชฺชนธมฺมา นาม สงฺขารา นตฺถี"ติ โอวทิตฺวา ตตฺถ ปเวสาเปติ. ตาสํ อญฺญาหิ เทวตาหิ พาหาสุ คเหตฺวา ปเวสิตานํปิ ตสฺส สมฺปตฺตึ ทิสฺวาว มรณโสโก วูปสมติ, ปีติปาโมชฺชเมว อุปฺปชฺชติ. อถ ๓- ตสฺมึ กีฬมานาเอว อุณฺหสนฺตตฺโต หิมปิณฺโฑ วิย วิลียนฺติ, วาตาปหตทีปสิขา วิย ปวิชฺฌายนฺตีติ. เอวํ ยงฺกิญฺจิ อนฺโต ปวิฏฺฐํ นนฺทยติ โตเสติเยวาติ นนฺทนํ, ตสฺมึ นนฺทเน. อจฺฉราสงฺฆปริวุตาติ อจฺฉราติ เทวธีตานํ นามมํ, ตาสํ สมูเหน ปริวุตา. ทิพฺเพหีติ เทวโลเก นิพฺพตฺเตหิ. ปญฺจหิ กามคุเณหีติ มนาปปิยรูปสทฺทคนฺธ- รสโผฏฺฐพฺพสงฺขาเตหิ ปญฺจหิ กามพนฺธเนหิ กามโกฏฺฐาเสหิ วา. สมปฺปิตาติ อุเปตา. อิตรํ ตสฺเสว เววจนํ. ปริจาริยมานาติ รมยมานา, ๔- เตสุ เตสุ วา รูปาทีสุ อินฺทฺริยานิ สญฺจารยมานา. ตายํ เวลายนฺติ ตสฺมึ ปริจารณกาเล. โส ปนสฺส เทวปุตฺตสฺส อธุนาภินิพฺพตฺตกาโล เวทิตพฺโพ. ตสฺส หิ ปฏิสนฺธิกฺขเณเยว รตฺตสุวณฺณกฺขนฺโธ วิย วิโรจยมาโน ติคาวุตปฺมาโณ อตฺตภาโว นิพฺพตฺติ. โส ทิพฺพวตฺถนิวตฺโถ ทิพฺพาลงฺการปฏิมณฺฑิโต ทิพฺพมาลาวิเลปนธโร ทิพฺเพหิ จนฺทนจุณฺเณหิ สมวิกิริยมาโน ๕- ทิพฺเพหิ ปญฺจหิ กามคุเณหิ โอผุโต นิผุโต ๖- ปริโยนทฺโธ โลภาภิภูโต หุตฺวา โลภนิสฺสรณํ นิพฺพานํ อปสฺสนฺโต อาสภึ วาจํ ภาสนฺโต วิย มหาสทฺเทน "น เต สุขํ ปชานนฺตี"ติ อิมํ คาถํ ภาสมาโน ๗- นนฺทนวเน วิจริ. เตน วุตฺตํ "ตายํ เวลายํ อิมํ คาถํ อภาสี"ติ. @เชิงอรรถ: องฺ. ทสก. ๒๔/๒๙/๔๗ ปฐมโกสลสุตฺต สี., อิ. จวิสฺสาม จวิสฺสามาติ ม. ตทา @ ฉ.ม., อิ. ปริจารยมานาติ รมมานา สี., อิ. สมฺมาวิกิริยมาโน, ฉ.ม. สมํ @วิกิริยมาโน อิ., ฉ.ม. โอวุโต นิวุโต ฉ.ม. คายมาโน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๐.

เย น ปสฺสนฺติ นนฺทนนฺติ เย ตตฺร ปญฺจกามคุณานุภวนวเสน นนฺทนวนํ น ปสฺสนฺติ. นรเทวานนฺติ เทวนรานํ, เทวปุริสานนฺติ อตฺโถ. ติทสานนฺติ ติกฺขตฺตุํ ทสนฺนํ. ยสสฺสินนฺติ ปริวารสงฺขาเตน ยเสน สมฺปนฺนานํ. อญฺญตรา เทวตาติ เอกา อริยสาวิกา เทวตา. ปจฺจภาสีติ "อยํ พาลเทวตา อิมํ สมฺปตฺตึ นิจฺจํ อจลํ มญฺญติ, นาสฺสา เฉทนเภทนวิทฺธํสนธมฺมตํ ชานาตี"ติ อธิปฺปายํ วิวฏฺเฏตฺวา ทสฺเสนฺตี "น ตฺวํ พาเล"ติ อิมาย คาถาย ปฏิอภาสิ. ยถา อรหตํ วโจติ ยถา อรหนฺตานํ วจนํ, ตถา ตฺวํ น ชานาสีติ. เอวํ ตสฺสาธิปฺปายํ ปฏิกฺขิปิตฺวา อิทานิ อรหนฺตานํ วจนํ ทสฺเสนฺตี อนิจฺจาติอาทิมาห. ตตฺถ อนิจฺจา วต สงฺขาราติ สพฺเพ เตภูมิกสงฺขารา หุตฺวา อภาวฏฺเฐน อนิจฺจา. อุปฺปาทวยธมฺมิโนติ อุปฺปาทวยสภาวา. อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺตีติ อิทํ ปุริมสฺส เววจนํ. ยสฺมา วา อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺติ, ตสฺมา อุปฺปาทวยธมฺมิโนติ. อุปฺปาทวยคฺคหเณน เจตฺถ ตทนฺตรา เวมชฺฌฏฺฐานํ ๑- คหิตเมว โหติ. เตสํ วูปสโม สุโขติ เตสํ สงฺขารานํ วูปสมสงฺขาตํ นิพฺพานเมว สุขํ. อิทํ อรหตํ วโจติ. นนฺทนสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๒๘-๓๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=733&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=733&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=23              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=141              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=124              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=124              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]