ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๑)

                       ๕. อุชฺฌานสญฺญิสุตฺตวณฺณนา
       [๓๕] ปญฺจเม อุชฺฌานสญฺญิกาติ อุชฺฌานสญฺญีเทวโลโก นาม ปาฏิเยกฺโก
นตฺถิ, อิมา ปน เทวตา ตถาคตสฺส จตุปจฺจยปริโภคํ นิสฺสาย อุชฺฌายมานา อาคตา.
ตาสํ กิร เอวํ อโหสิ:- "สมโณ โคตโม ภิกฺขูนํ ปํสุกูลจีวรปิณฺฑิยาโลปรุกฺขมูล-
เสนาสนปูติมุตฺตเภสชฺเชหิ สนฺโตสสฺเสว ปริยนฺตการิตํ วณฺเณติ, สยํ
จินปฏทุกุลโขมาทีนิ ๒- ปณีตจีวรานิ ธาเรติ, ราชารหํ อุตฺตมโภชนํ ภุญฺชติ,
เทววิมานกปฺปาย คนฺธกุฏิยา วรสยเน สยติ, สปฺปินวนีตาทีนิ เภสชฺชานิ ปฏิเสวติ,
ทิวสํ มหาชนสฺส ธมฺมํ เทเสติ, วจนมสฺส อญฺญโต ๓- คจฺฉติ, กิริยํ อญฺญโต"ติ
อุชฺฌายมานา อาคมึสุ. เตน ตาสํ ธมฺมสงฺคาหกตฺเถเรหิ "อุชฺฌานสญฺญิกา"ติ
นามํ คหิตํ.
       อญฺญถา สนฺตนฺติ อญฺเญนากาเรน ภูตํ. นิกจฺจาติ นิกติยา วญฺจนาย,
วญฺเจตฺวาติ ๔- อตฺโถ. กิตวสฺเสวาติ กิตโว วุจฺจติ สากุณิโก. โส หิ อคุมฺเพ
วสมาโน สาขาปณฺณาทิปฏิจฺฉาทเนน คุมฺพวณฺณํ ทสฺเสตฺวา อุปคเต โมรติตฺติราทโย
สกุเณ มาเรตฺวา ทารภรณํ กโรติ. อิติ ตสฺส กิตวสฺส อิมาย วญฺจนาย เอวํ
วญฺเจตฺวา สกุณมํสโภชนํ วิย กุหกสฺสาปิ ปํสุกูเลน อตฺตานํ ปฏิจฺฉาเทตฺวา
กถาเฉกตาย มหาชนํ วญฺเจตฺวา ขาทมานสฺส วิจรโต. ภุตฺตํ เถยฺเยน ตสฺส
ตนฺติ สพฺโพปิ ตสฺส จตุปจฺจยปริโภโค เถยฺเยน ปริภุตฺโต นาม โหตีติ เทวตา
ภควนฺตํ สนฺธาย วทติ. ปริชานนฺติ ปณฺฑิตาติ อยํ การโก วา อการโก วาติ
@เชิงอรรถ: ๑-๑ ฉ.ม. สงฺคาติคา   ฉ.ม., อิ. ปตฺตุณฺทุกูลโขมาทีนิ   ม. อมุโต
@ ฉ.ม. วญฺเจตฺวา วาติ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๔.

ปณฺฑิตา ชานนฺติ. อิติ ตา เทวตา "ตถาคตาปิ มยเมว ปณฺฑิตา"ติ มญฺญมานา เอวมาหํสุ. อถ ภควา น ยิทนฺติอาทิมาห. ตตฺถ ยายํ ปฏิปทา ทฬฺหาติ อยํ ธมฺมานุธมฺมปฏิปทา หิ ถิรา. ยาย ปฏิปทาย ธีรา ปณฺฑิตา อารมฺมณูปนิชฺฌาเนน ลกฺขณูปนิชฺฌาเนน จาติ ทฺวีหิ ฌาเนหิ ฌายิโน มารพนฺธนา ปมุจฺจนฺติ, ตํ ๑- ปฏิปทํ ภาสิตมตฺเตน วา สวนมตฺเตน วา โอกฺกมิตุํ ปฏิปชฺชิตุํ น สกฺกาติ อตฺโถ. น เว ธีรา ปกุพฺพนฺตีติ ธีรา ปณฺฑิตา วิทิตฺวา โลกปริยายํ สงฺขารโลกสฺส อุทยพฺพยํ ญตฺวา จตุสจฺจธมฺมํ จ อญฺญาย กิเลสนิพฺพาเนน นิพฺพุตา โลเก วิสตฺติกํ ติณฺณา เอวํ น กุพฺพนฺติ, มยํ เอวรูปานิ น กเถมาติ ๒- อตฺโถ. ปฐวิยํ ปติฏฺฐหิตฺวาติ "อยุตฺตํ อเมฺหหิ กตํ, อการกเมว มยํ การกวาเทน สมุทาจริมฺหา"ติ ลชฺชมานา มหาพฺรหฺมา ๓- วิย ภควติ คารวํ ปจฺจุปฏฺฐเปตฺวา อคฺคิกฺขนฺธํ วิย ภควนฺตํ ทุราสทํ กตฺวา นมสฺสมานา ๔- อากาสโต โอตริตฺวา ภูมิยํ ฐตฺวาติ อตฺโถ. อจฺจโยติ อปราโธ. โน ภนฺเต อจฺจคมาติ อเมฺห อติกฺกมฺม อภิภวิตฺวา ปวตฺโต. อปสาเทตพฺพนฺติ ๕- ฆฏยิตพฺพํ. ตา กิร เทวตา ภควนฺตํ กาเยน วาจายาติ ทฺวีหิปิ ฆฏยึสุ. ตถาคตํ อวนฺทิตฺวา อากาเส ปติฏฺฐมานา กาเยน ฆฏยึสุ, กิตโว จมฺมํ ๖- อาหริตฺวา นานปฺปการํ อสพฺภิวาทํ ๗- วทมานา วาจาย ฆฏยึสุ. ตสฺมา อปสาเทตพฺพํ ๘- อมญฺญิมฺหาติ อาหํสุ. ปฏิคฺคณฺหาตูติ ขมตุ. อายตึ สํวรายาติ อนาคเต สํวรณตฺถาย, ๙- ปุน เอวรูปสฺส อปราธสฺส โทสสฺส ขลิตสฺส ๑๐- อกรณตฺถาย. สิตํ ปาตฺวากาสีติ อคฺคทนฺเต ทสฺเสนฺโต ปหฏฺฐาการํ ทสฺเสสิ. กสฺมา? ตา กิร เทวตา น สภาเวน ขมาเปนฺติ, โลกิยมหาชนญฺจ สเทวเก โลเก อคฺคปุคฺคลํ ตถาคตญฺจ เอกสทิสํ กโรนฺติ. อถ ภควา "ปรโต กถาย อุปฺปนฺนาย พุทฺธพลํ ทีเปตฺวา ปจฺฉา คมิสฺสามี"ติ สิตํ ปาตฺวากาสิ. ภิยฺโยโส มตฺตายาติ @เชิงอรรถ: ม. ตญฺจ ก. น กเถนฺตีติ ฉ.ม., อิ. มหาพฺรหฺมานิ ฉ.ม. ปสฺสมานา @ ฉ.ม. อาสาเทตพฺพนฺติ ฉ.ม. กิตโวปมํ สี. อสพฺภวาจํ. ฉ.ม. อาสาเทตพฺพํ @ ม. สํวรตฺถาย ๑๐ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๖๕.

อติเรกปฺปมาเณน. อิมํ คาถํ อภาสีติ กุปฺปิโต เอส อมฺหากนฺติ มญฺญมานา อภาสิ. น ปฏิคฺคณฺหาตีติ น ขมติ นาธิวาเสติ. โกปนฺตโรติ อพฺภนฺตเร อุปฺปนฺนโกโธ. ๑- โทสครูติ โทสํ ครุํ กตฺวา อาทาย วิหรนฺโต. ส เวรํ ปฏิมุจฺจตีติ โส เอวรูโป คณฺฑิกํ ปฏิมุจฺจนฺโต วิย ตํ เวรํ อตฺตนิ ปฏิมุจฺจติ ฐเปติ, น ปฏินิสฺสชฺชตีติ อตฺโถ. อจฺจโย เจ น วิชฺเชถาติ สเจ อจฺจายิกกมฺมํ น ภเวยฺย. โน จีธ อปหตํ สิยาติ ยทิ อปราโธ นาม น ภเวยฺย. เกนีธ กุสโล สิยาติ ยทิ เวรานิ น สมฺเมยฺยุํ, เกน การเณน กุสโล ภเวยฺย. กสฺสจฺจยาติ คาถาย ๒- กสฺส อติกฺกโม นตฺถิ, กสฺส อปราโธ นตฺถิ, โก สมฺโมหํ นาปชฺชติ, โก นิจฺจเมว ปณฺฑิโต นามาติ อตฺโถ. อิมํ กิร คาถํ ภณาปนตฺถํ ภควโต สิตปาตุกมฺมํ. ตสฺมา อิทานิ เทวตานํ พุทฺธพลํ ทีเปตฺวา ขมิสฺสามีติ ตถาคตสฺส พุทฺธสฺสาติอาทิมาห. ตตฺถ ตถาคตสฺสาติ ตถา อาคโตติ ตถาคโตติเอวมาทีหิ การเณหิ ตถาคตสฺส. พุทฺธสฺสาติ จตุนฺนํ สจฺจานํ พุทฺธตฺตาทีหิ การเณหิ วิโมกฺขนฺติกปณฺณตฺติวเสน เอวํ ลทฺธนามสฺส. อจฺจยํ เทสยนฺตีนนฺติ ยํ วุตฺตํ ตุเมหหิ "อจฺจยํ เทสยนฺตีนํ ฯเปฯ ส เวรํ ปฏิมุจฺจตี"ติ, ตํ สาธุ วุตฺตํ, อหํ ปน ตํ เวรํ นาภินนฺทามิ น ปตฺถยามีติ อตฺโถ. ปฏิคฺคณฺหามิ โวจฺจยนฺติ ตุมฺหากํ อปราธํ ขมามีติ. ปญฺจมํ.

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๖๓-๖๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=1656&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=1656&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=106              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=687              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=603              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=603              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]