ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๑ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๑)

                         ๓. ชฏาสุตฺตวณฺณนา
       [๒๓] ตติเย อนฺโตชฏาติ คาถาย ชฏาติ ตณฺหาย ชาลินิยา อธิวจนํ.
สา หิ รูปาทีสุ อารมฺมเณสุ เหฏฺฐุปฺปริยวเสน ปุนปฺปุนํ อุปฺปชฺชนโต
สํสิพฺพนฏฺเฐน เวฬุคุมฺพาทีนํ สาขาชาลสงฺขาตา ชฏา วิยาติ ชฏา. สา ปเนสา
สกปริกฺขารปรปริกฺขาเรสุ สกอตฺตภาวปรอตฺตภาเวสุ อชฺฌตฺติกายตนพาหิรายตเนสุ จ
อุปฺปชฺชนโต อนฺโตชฏา พหิชฏาติ วุจฺจติ. ตาย เอวํ อุปฺปชฺชมานาย ชฏาย
ชฏิตา ปชา. ยถา นาม เวฬุชฏาทีหิ เวฬุอาทโย, เอวํ ตาย ตณฺหาชฏาย
สพฺพาปิ อยํ สตฺตนิกายสงฺขาตา ปชา ชฏิตา วินทฺธา, สํสิพฺพิตาติ อตฺโถ. ยสฺมา
จ เอวํ ชฏิตา, ตํ ตํ โคตม ปุจฺฉามีติ ตสฺมา ตํ ปุจฺฉามีติ. โคตมาติ
ภควนฺตํ โคตฺเตน อาลปติ. โก อิมํ วิชฏเย ชฏนฺติ อิมํ เอวํ เตธาตุกํ
ชเฏตฺวา ฐิตชฏํ โก วิชเฏยฺย, วิชเฏตุํ โก สมตฺโถติ ปุจฺฉติ.
       อถสฺส ภควา ตมตฺถํ วิสฺสชฺเชนฺโต สีเล ปติฏฺฐายาติอาทิมาห. ตตฺถ
สีเล ปติฏฺฐายาติ จตุปาริสุทฺธิสีเล ฐตฺวา. เอตฺถ จ ภควา ชฏาวิชฏนํ ปุจฺฉิโต
สีลํ อารภนฺโต น "อญฺญํ ปุฏฺโฐ อญฺญํ กเถตี"ติ เวทิตพฺโพ. ชฏาวิชฏกสฺส
หิ ปติฏฺฐาทสฺสนตฺถเมตฺถ ๒- สีลํ กถิตํ.
       นโรติ สตฺโต. สปญฺโญติ กมฺมชติเหตุกปฏิสนฺธิปญฺญาย ปญฺญวา. จิตฺตํ
ปญฺญญฺจ ภาวยนฺติ สมาธิญฺเจว วิปสฺสนญฺจ ภาวยมาโน. จิตฺตสีเสน เหตฺถ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. กโรโต กริยติ, สี. การโก กยิรติ      สี. ปติฏฺฐฏฺเฐนเปตฺถ
อฏฺฐ สมปตฺติโย กถิตา, ปญฺญานาเมน วิปสฺสนา. อาตาปีติ วิริยวา. วิริยํ หิ
กิเลสานํ อาตาปนปริตาปนตฺเถน "อาตาโป"ติ วุจฺจติ, ตทสฺส อตฺถีติ อาตาปี.
นิปโกติ เนปกํ วุจฺจติ ปญฺญา, ตาย สมนฺนาคโตติ อตฺโถ. อิมินา ปเทน
ปาริหาริยปญฺญํ ทสฺเสติ. ปาริหาริยปญฺญา นาม "อยํ กาโล อุทฺเทสสฺส, อยํ
กาโล ปริปุจฺฉายา"ติอาทินา นเยน สพฺพตฺถ การาปิตา ๑- ปริหริตพฺพปญฺญา.
อิมสฺมึ หิ ปญฺหาพฺยากรเณ ติกฺขตฺตุํ ปญฺญา อาคตา. ตตฺถ ปฐมา สชาติปญฺญา,
ทุติยา วิปสฺสนาปญฺญา, ตติยา สพฺพกิจฺจปริณายิกา ปาริหาริยปญฺญา.
       โส อิมํ วิชฏเย ชฏนฺติ โส อิเมหิ สีลาทีหิ สมนฺนาคโต ภิกฺขุ. ยถา
นาม ปุริโส ปฐวิยํ ปติฏฺฐาย สุนิสิตํ สตฺถํ อุกฺขิปิตฺวา มหนฺตํ เวฬุคุมฺพํ
วิชเฏยฺย, เอวเมว สีเล ปติฏฺฐาย สมาธิสิลาย สุนิสิตํ วิปสฺสนาปญฺญาสตฺถํ
วิริยพลปคฺคหิเตน ปาริหาริยปญฺญาหตฺเถน อุกฺขิปิตฺวา สพฺพํปิ ตํ อตฺตโน
สนฺตานปติตํ ๒-  ตณฺหาชฏํ วิชเฏยฺย สญฺฉินฺเทยฺย สมฺปทาเลยฺยาติ.
       เอตฺตาวตา เสกฺขภูมึ กเถตฺวา อิทานิ ชฏํ วิชเฏตฺวา ฐิตํ มหาขีณาสวํ
ทสฺเสนฺโต เยสนฺติอาทิมาห. เอวํ ชฏํ วิชเฏตฺวา ฐิตํ ขีณาสวํ ทสฺเสตฺวา ปุน
ชฏาย วิชฏิโตกาสํ ๓- ทสฺเสนฺโต ยตฺถ นามญฺจาติอาทิมาห. ตตฺถ นามนฺติ
จตฺตาโร อรูปิโน ขนฺธา. ปฏิฆรูปสญฺญา จาติ เอตฺถ ปฏิฆสญฺญาวเสน กามภโว
คหิโต, รูปสญฺญาวเสน รูปภโว. เตสุ ทฺวีสุ คหิเตสุ อรูปภโว คหิโตว โหติ
ภวสงฺเขเปนาติ. เอตฺเถสา ฉิชฺชเต ชฏาติ เอตฺถ เตภูมิกวฏฺฏสฺส ปริยาทิยนฏฺฐาเน
เอสา ชฏา ฉิชฺชติ, นิพฺพานํ อาคมฺม ฉิชฺชติ นิรุชฺฌตีติ อยมตฺโถ ทสฺสิโต
โหตีติ. ตติยํ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๑ หน้า ๔๙-๕๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=1293&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=1293&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=60              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=392              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=341              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=341              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]