ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ ภาษาบาลีอักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๔)

                       ๓. ปุณฺโณวาทสุตฺตวณฺณนา
     [๓๙๕] เอวมฺเม สุตนฺติ ปุณฺโณวาทสุตฺตํ. ตตฺถ ปฏิสลฺลานาติ เอกีภาวา.
ตญฺเจติ ตํ จกฺขุญฺเจว รูปญฺจ. นนฺทีสมุทยา ทุกฺขสมุทโยติ นนฺทิยา ตณฺหาย
สโมธาเนน ปญฺจกฺขนฺธทุกฺขสฺส สโมธานํ โหติ. อิติ ฉสุ ทฺวาเรสุ ทุกฺขํ สมุทโยติ
ทฺวินฺนํ สจฺจานํ วเสน วฏฺฏํ มตฺถกํ ปาเปตฺวา ทสฺเสสิ. ทุติยนเย นิโรโธ
มคฺโคติ ทฺวินฺนํ สจฺจานํ วเสน วิวฏฺฏํ มตฺถกํ ปาเปตฺวา ทสฺเสสิ. อิมินา
จ ตฺวํ ปุณฺณาติ ปาฏิเยกฺโก อนุสนฺธิ. เอวํ ตาว วฏฺฏวิวฏฺฏวเสน เทสนํ
@เชิงอรรถ:  ก. ปาริมวฏุมภาโว

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๙.

อรหตฺเต ปกฺขิปิตฺวา อิทานิ ปุณฺณตฺเถรํ สตฺตสุ ฐาเนสุ สีหนาทํ นทาเปตุํ อิมินา จ ตฺวนฺติอาทิมาห. [๓๙๖] จณฺฑาติ ทุฏฺฐา กิพฺพิสา. ผรุสาติ กกฺขฬา. อกฺโกสิสฺสนฺตีติ ทสหิ อกฺโกสวตฺถูหิ อกฺโกสิสฺสนฺติ. ปริภาสิสฺสนฺตีติ กึ สมโณ นาม ตฺวํ, อิทญฺจ อิทญฺจ เต กริสฺสามาติ ตชฺเชสฺสนฺติ. เอวเมตฺถาติ เอวํ มยฺหํ เอตฺถ ภวิสฺสติ. ทณฺเฑนาติ จตุหตฺเถน ทณฺเฑน วา ฆฏิกมุคฺคเรน วา. สตฺเถนาติ เอกโตธาราทินา. สตฺถหารกํ ปริเยสนฺตีติ ชีวิตหารกํ สตฺถํ ปริเยสนฺติ. อิทํ เถโร ตติยปาราชิกวตฺถุสฺมึ อสุภกถํ สุตฺวา อตฺตภาเวน ชิคุจฺฉนฺตานํ ภิกฺขูนํ สตฺถหารกปริเยสนํ สนฺธายาห. ทมูปสเมนาติ เอตฺถ ทโมติ อินฺทฺริยสํวราทีนํ เอตํ นามํ. "สจฺเจน ทนฺโต ทมสา อุเปโต, เวทนฺตคู วุสิตพฺรหฺมจริโย"ติ ๑- เอตฺถ หิ อินฺทฺริยสํวโร ทโมติ วุตฺโต. "ยทิ สจฺจา ทมา จาคา, ขนฺตฺยา ภิยฺโยธ วิชฺชตี"ติ ๒- เอตฺถ ปญฺญา ทโมติ วุตฺตา. "ทาเนน ทเมน สํยเมน สจฺจวชฺเชนา"ติ ๓- เอตฺถ อุโปสถกมฺมํ ทโมติ วุตฺตํ. อิมสฺมึ ปน สุตฺเต ขนฺติ ทโมติ เวทิตพฺพา. อุปสโมติ ตสฺเสว เววจนํ. [๓๙๗] อถ โข อายสฺมา ปุณฺโณติ โก ปเนส ปุณฺโณ, กสฺมา ปเนตฺถ คนฺตุกาโม อโหสีติ. สุนาปรนฺตวาสิโก เอว เอโส, สาวตฺถิยํ ปน อสปฺปายวิหารํ สลฺลกฺเขตฺวา ตตฺถ คนฺตุกาโม อโหสิ. ตตฺรายํ อนุปุพฺพิกถา:- สุนาปรนฺตรฏฺเฐ กิร เอกสฺมึ วาณิชกคาเม เอเต เทฺว ภาตโร. เตสุ กทาจิ เชฏฺโฐ ปญฺจ สกฏสตานิ คเหตฺวา ชนปทํ คนฺตฺวา ภณฺฑํ อาหรติ, กทาจิ กนิฏฺโฐ. อิมสฺมึ ปน สมเย กนิฏฺฐํ ฆเร ฐเปตฺวา เชฏฺฐภาติโก ปญฺจ สกฏสตานิ คเหตฺวา ชนปทจาริกํ จรนฺโต อนุปุพฺเพน สาวตฺถึ ปตฺวา เชตวนสฺส นาติทูเร สกฏสตฺถํ นิวาเสตฺวา ภุตฺตปาตราโส ปริชนปริวุโต ผาสุกฏฺฐาเน นิสีทิ. @เชิงอรรถ: สํ.ส. ๑๕/๑๙๕/๒๐๑, ขุ.สุ. ๒๕/๔๖๘/๔๒๒ สํ.ส. ๑๕/๒๔๖/๒๕๙, ขุ.สุ. ๒๕/๑๙๑/๓๗๐ @ ที.สี. ๙/๐๖๕/๕๓, ม.ม. ๑๓/๒๒๖/๒๐๐

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๐.

เตน จ สมเยน สาวตฺถิวาสิโน ภุตฺตปาตราสา อุโปสถงฺคานิ อธิฏฺฐาย สุทฺธุตฺตราสงฺคา คนฺธปุปฺผาทิหตฺถา เยน พุทฺโธ เยน ธมฺโม เยน สํโฆ, ตนฺนินฺนา ตปฺโปณา ตปฺปพฺภารา หุตฺวา ทกฺขิณทฺวาเรน นิกฺขมิตฺวา เชตวนํ คจฺฉนฺติ. โส เต ทิสฺวา "กหํ อิเม คจฺฉนฺตี"ติ เอกํ มนุสฺสํ ปุจฺฉิ. กึ ตฺวํ อยฺย น ชานาสิ, โลเก พุทฺธธมฺมสํฆรตนานิ นาม อุปฺปนฺนานิ, อิจฺเจส มหาชโน สตฺถุ สนฺติเก ธมฺมกถํ โสตุํ คจฺฉตีติ. ตสฺส พุทฺโธติ วจนํ ฉวิจมฺมาทีนิ ฉินฺทิตฺวา อฏฺฐิมิญฺชํ อาหจฺจ อฏฺฐาสิ. อถ อตฺตโน ปริชนปริวุโต ตาย ปริสาย สทฺธึ วิหารํ คนฺตฺวา สตฺถุ มธุรสฺสเรน ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ปริสปริยนฺเต ฐิโต ธมฺมํ สุตฺวา ปพฺพชฺชาย จิตฺตํ อุปฺปาเทสิ. อถ ตถาคเตน กาลํ วิทิตฺวา ปริสาย อุยฺโยชิตาย สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา สฺวาตนาย นิมนฺเตตฺวา ทุติยทิวเส มณฺฑปํ กาเรตฺวา อาสนานิ ปญฺญเปตฺวา พุทฺธปฺปมุขสฺส สํฆสฺส มหาทานํ ทตฺวา ภุตฺตปาตราโส อุโปสถงฺคานิ อธิฏฺฐาย ภณฺฑาคาริกํ ปกฺโกสาเปตฺวา เอตฺตกํ ภณฺฑํ วิสฺสชฺชิตํ, เอตฺตกํ น วิสฺสชฺชิตํ สพฺพํ อาจิกฺขิตฺวา "อิมํ สาปเตยฺยํ มยฺหํ กนิฏฺฐสฺส เทหี"ติ สพฺพํ นิยฺยาเตตฺวา สตฺถุ สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา กมฺมฏฺฐานปรายโน อโหสิ. อถสฺส กมฺมฏฺฐานํ มนสิกโรนฺตสฺส กมฺมฏฺฐานํ น อุปฏฺฐาติ. ตโต จินฺเตสิ "อยํ ชนปโท มยฺหํ อสปฺปาโย, ยนฺนูนาหํ สตฺถุ สนฺติเก กมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา สกฏฺฐานเมว คจฺเฉยฺยนฺ"ติ. อถ ปุพฺพณฺหสมเย ปิณฺฑาย จริตฺวา สายนฺหสมเย ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐหิตฺวา ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา กมฺมฏฺฐานํ กถาเปตฺวา สตฺต สีหนาเท นทิตฺวา ปกฺกามิ. เตน วุตฺตํ "อถ โข อายสฺมา ปุณฺโณ ฯเปฯ วิหรตี"ติ. กตฺถ ปนายํ วิหาสีติ. จตูสุ ฐาเนสุ วิหาสิ, สุนาปรนฺตรฏฺฐํ ตาว ปวิสิตฺวา อมฺพหฏฺฐปพฺพเต ๑- นาม ปวิสิตฺวา วาณิชคามํ ปิณฺฑาย ปาวิสิ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. อชฺชุหตฺถปพฺพเต

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๑.

อถ นํ กนิฏฺฐภาตา สญฺชานิตฺวา ภิกฺขํ ทตฺวา "ภนฺเต อญฺญตฺถ อคนฺตฺวา อิเธว วสถา"ติ ปฏิญฺญํ กาเรตฺวา ตตฺเถว วสาเปสิ. ตโต สมุทฺทคิริวิหารํ นาม อคมาสิ. ตตฺถ อยกนฺตปาสาเณหิ ปริจฺฉินฺทิตฺวา กตจงฺกโม อตฺถิ, ตํ โกจิ จงฺกมิตุํ สมตฺโถ นาม นตฺถิ. ตตฺถ สมุทฺทวีจิโย อาคนฺตฺวา อยกนฺตปาสาเณสุ ปหริตฺวา มหาสทฺทํ กโรนฺติ. เถโร "กมฺมฏฺฐานํ มนสิกโรนฺตานํ ผาสุวิหาโร โหตู"ติ สมุทฺทํ นิสฺสทฺทํ กตฺวา อธิฏฺฐาสิ. ตโต มาตุลคิรึ นาม อคมาสิ. ตตฺถ สกุณสงฺโฆ อุสฺสนฺโน, รตฺติญฺจ ทิวา จ สทฺโท เอกพทฺโธว อโหสิ. เถโร อิทํ ฐานํ อผาสุกนฺติ ตโต มกุลการามวิหารํ นาม คโต. โส วาณิชคามสฺส นาติทูโร นาจฺจาสนฺโน คมนาคมนสมฺปนฺโน วิวิตฺโต อปฺปสทฺโท, เถโร อิทํ ฐานํ ผาสุกนฺติ ตตฺถ รตฺติฏฺฐานทิวาฏฺฐานจงฺกมนาทีนิ กาเรตฺวา วสฺสํ อุปคจฺฉิ. เอวํ จตูสุ ฐาเนสุ วิหาสิ. อเถกทิวสํ ตสฺมึเยว อนฺโตวสฺเส ปญฺจ วาณิชกสตานิ ปรสมุทฺทํ คจฺฉามาติ นาวาย ภณฺฑํ ปกฺขิปึสุ. นาวาโรหนทิวเส เถรสฺส กนิฏฺฐภาตา เถรํ โภเชตฺวา เถรสฺส สนฺติเก สิกฺขาปทานิ คเหตฺวา วนฺทิตฺวา คจฺฉนฺโต "ภนฺเต มหาสมุทฺโท นาม อปฺปเมยฺโย อเนกนฺตราโย อเมฺห อาวชฺเชยฺยาถา"ติ วตฺวา นาวํ อารุหิ. นาวา อุตฺตมชเวน คจฺฉมานา อญฺญตรํ ทีปกํ ปาปุณิ. มนุสฺสา ปาตราสํ กริสฺสามาติ ทีปเก โอติณฺณา. ตสฺมึ ทีปเก ๑- อญฺญํ กิญฺจิ นตฺถิ, จนฺทนวนเมว อโหสิ. อเถโก วาสิยา รุกฺขํ อาโกเฏตฺวา โลหิตจนฺทนภาวํ ญตฺวา อาห "โภ มยํ ลาภตฺถาย ปรสมุทฺทํ คจฺฉาม, อิโต จ อุตฺตริ ลาโภ นาม นตฺถิ, จตุรงฺคุลมตฺตา ฆฏิกา สตสหสฺสํ อคฺฆติ, หาเรตพฺพกยุตฺตํ ภณฺฑํ หาเรตฺวา จนฺทนสฺส ปูเรมา"ติ. เต ตถา กรึสุ. จนฺทนวเน อธิวตฺถา อมนุสฺสา กุชฺฌิตฺวา "อิเมหิ อมฺหากํ จนฺทนวนํ นาสิตํ, ฆาเตสฺสาม เน"ติ จินฺเตตฺวา "อิเธว @เชิงอรรถ: ฉ.ม. ทีเป

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๒.

ฆาติเตสุ สพฺพํ วนํ เอกํ กุณปํ ภวิสฺสติ, สมุทฺทมชฺเฌ เนสํ นาวํ โอสีทาเปสฺสามา"ติ อาหํสุ. อถ เตสํ นาวํ อารุยฺห มุหุตฺตํ คตกาเลเยว อุปฺปาทิกํ อุฏฺฐเปตฺวา สยมฺปิ เต อมนุสฺสา ภยานกานิ รูปานิ ทสฺสยึสุ. ภีตา มนุสฺสา อตฺตโน อตฺตโน เทวตา นมสฺสนฺติ. เถรสฺส กนิฏฺโฐ จูฬปุณฺณกุฏุมฺพิโก "มยฺหํ ภาตา อวสฺสโย โหตู"ติ เถรสฺส นมสฺสมาโน อฏฺฐาสิ. เถโรปิ กิร ตสฺมึเยว ขเณ อาวชฺชิตฺวา ตสํ พฺยสนุปฺปตฺตึ ญตฺวา เวหาสํ อุปฺปติตฺวา อภิมุเข อฏฺฐาสิ. อมนุสฺสา เถรํ ทิสฺวา "อยฺโย ปุณฺณตฺเถโร เอตี"ติ ปกฺกมึสุ, อุปฺปาทิกํ สนฺนิสีทิ. เถโร มา ภายถาติ เต อสฺสาเสตฺวา "กหํ คนฺตุกามตฺถา"ติ ปุจฺฉิ. ภนฺเต อมฺหากํ สกฏฺฐานเมว คจฺฉามาติ อาหํสุ. เถโร นาวํ ผเล อกฺกมิตฺวา "เอเตสํ อิจฺฉิตฏฺฐานํ คจฺฉตู"ติ อธิฏฺฐาสิ, วาณิชา สกฏฺฐานํ คนฺตฺวา ตํ ปวุตฺตึ ปุตฺตทารสฺส อาโรเจตฺวา "เอถ เถรํ สรณํ คจฺฉามา"ติ ปญฺจสตา อตฺตโน ปญฺจมาตุคามสเตหิ สทฺธึ ตีสุ สรเณสุ ปติฏฺฐาย อุปาสกตฺตํ ปฏิเวเทสุํ. ตโต นาวาย ภณฺฑํ โอตาเรตฺวา เถรสฺเสกํ โกฏฺฐาสํ กตฺวา "อยํ ภนฺเต ตุมฺหากํ โกฏฺฐาโส"ติ อาหํสุ. เถโร "มยฺหํ วิสุํ โกฏฺฐาสกิจฺจํ นตฺถิ, สตฺถา ปน ตุเมฺหหิ ทิฏฺฐปุพฺโพ"ติ. น ทิฏฺฐปุพฺโพ ภนฺเตติ. เตน หิ อิมินา สตฺถุ มณฺฑลมาฬํ กโรถ, เอวํ สตฺถารํ ปสฺสิสฺสถาติ. เต สาธุ ภนฺเตติ เตน จ โกฏฺฐาเสน อตฺตโน จ โกฏฺฐาเสหิ มณฺฑลมาฬํ กาตุํ อารภึสุ. สตฺถาปิ กิร อารทฺธกาลโต ปฏฺฐาย ปริโภคํ อกาสิ. อารกฺขมนุสฺสา รตฺตึ โอภาสํ ทิสฺวา "มเหสกฺขา เทวตา อตฺถี"ติ สญฺญํ กรึสุ. อุปาสกา มณฺฑลมาลญฺจ ภิกฺขุสํฆสฺส จ เสนาสนานิ นิฏฺฐเปตฺวา ทานสมฺภารํ สชฺเชตฺวา "กตํ ภนฺเต อเมฺหหิ อตฺตโน กิจฺจํ, สตฺถารํ ปกฺโกสถาติ เถรสฺส อาโรเจสุํ. เถโร สายนฺหสมเย อิทฺธิยา สาวตฺถึ ปตฺวา "ภนฺเต พาณิชคามวาสิโน ตุเมฺห ทฏฺฐุกามา, เตสํ อนุกมฺปํ กโรถา"ติ ภควนฺตํ ยาจิ. ภควา อธิวาเสสิ. เถโร ภควโต อธิวาสนํ วิทิตฺวา สกฏฺฐานเมว ปจฺจาคโต.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๓.

ภควาปิ อานนฺทตฺเถรํ อามนฺเตสิ "อานนฺท เสฺวว สุนาปรนฺเต วาณิชคาเม ปิณฺฑาย จริสฺสาม, ตฺวํ เอกูนปญฺจสตานํ ภิกฺขูนํ สลากํ เทหี"ติ. เถโร สาธุ ภนฺเตติ ภิกฺขุสํฆสฺส อาโรเจตฺวา น ปิณฺฑาย นภจาริกา ๑- ภิกฺขู สลากํ คณฺหนฺตูติ อาห. ตํ ทิวสํ กุณฺฑธานตฺเถโร ปฐมํ สลากํ อคฺคเหสิ. วาณิชคามวาสิโนปิ "เสฺวว กิร สตฺถา อาคมิสฺสตี"ติ คามมชฺเฌ มณฺฑปํ กตฺวา ทานคฺคํ สชฺชยึสุ. ภควา ปาโตว สรีรปฏิชคฺคนํ กตฺวา คนฺธกุฏึ ปวิสิตฺวา ผลสมาปตฺตึ อปฺเปตฺวา นิสีทิ. สกฺกสฺส ปณฺฑุกมฺพลสิลาสนํ อุณฺหมโหสิ. โส กึ อิทนฺติ อาวชฺเชตฺวา สตฺถุ สุนาปรนฺตคมนํ ทิสฺวา วิสฺสุกมฺมํ ๒- อามนฺเตสิ "ตาต อชฺช ภควา ติมตฺตานิ ๓- โยชนสตานิ ปิณฺฑาจารํ กริสฺสติ, ปญฺจ กูฏาคารสตานิ มาเปตฺวา เชตวนทฺวารโกฏฺฐกมตฺถเก คมนสชฺชานิ กตฺวา ฐเปหี"ติ. โส ตถา อกาสิ. ภควโต กูฏาคารํ จตุมุขํ อโหสิ, ทฺวินฺนํ อคฺคสาวกานํ ทฺวิมุขานิ, เสสานิ เอกมุขานิ. สตฺถา คนฺธกุฏิโต นิกฺขมฺม ปฏิปาฏิยา ฐปิตกูฏาคาเรสุ วรกูฏาคารํ ปาวิสิ. เทฺว อคฺคสาวเก อาทึ กตฺวา เอกูนปญฺจภิกฺขุสตานิปิ กูฏาคารํ คนฺตฺวา นิสินฺนา อเหสุํ. เอกํ ตุจฺฉกูฏาคารํ อโหสิ, ปญฺจปิ กูฏาคารสตานิ อากาเส อุปฺปตึสุ. สตฺถา สจฺจพนฺธปพฺพตํ นาม ปตฺวา กูฏาคารํ อากาเส ฐเปสิ. ๔- ตสฺมึ ปพฺพเต สจฺจพนฺโธ นาม มิจฺฉาทิฏฺฐิกตาปโส มหาชนํ มิจฺฉาทิฏฺฐึ อุคฺคณฺหาเปนฺโต ลาภคฺคยสคฺคปฺปตฺโต หุตฺวาว วสติ, อพฺภนฺตเร จสฺส อนฺโตจาฏิยํ ปทีโป วิย อรหตฺตสฺส อุปนิสฺสโย ชลติ. ตํ ทิสฺวา ธมฺมสฺส กเถสฺสามีติ คนฺตฺวา ธมฺมํ เทเสสิ. ตาปโส เทสนาปริโยสาเน อรหตฺตํ ปาปุณิ, มคฺเคเนวาสฺส อภิญฺญา อาคตา, เอหิภิกฺขุ หุตฺวา อิทฺธิมยปตฺตจีวรธโร กูฏาคารํ ปาวิสิ. ภควา กูฏาคารคเตหิ ปญฺจภิกฺขุสเตหิ สทฺธึ วาณิชคามํ คนฺตฺวา กูฏาคารานิ อทิสฺสมานกานิ กตฺวา วาณิชคามํ ปาวิสิ. วาณิชา พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสํฆสฺส มหาทานํ ทตฺวา สตฺถารํ มกุลการามํ นยึสุ. สตฺถา มณฺฑลมาฬํ @เชิงอรรถ: ม. น ปิณฺฑจาริกา ม. วิสุกมฺมํ, ฉ. วิสฺสกมฺมํ ม. ตึสมตฺตานิ @ สี.,ม. ฐเปตฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๔.

ปาวิสิ. มหาชโน ยาว สตฺถา ภตฺตทรถํ ปฏิปสฺสมฺเภติ, ตาว ปาตราสํ กตฺวา อุโปสถงฺคานิ สมาทาย พหุํ คนฺธญฺจ ปุปฺผญฺจ อาทาย ธมฺมสฺสวนตฺถาย อารามํ ปจฺจาคมาสิ. สตฺถา ธมฺมํ เทเสสิ, มหาชนสฺส พนฺธนโมกฺโข ชาโต, มหนฺตํ พุทฺธโกลาหลํ อโหสิ. สตฺถา มหาชนสฺส สงฺคหตฺถํ กติปาหํ ตตฺเถว วสิ, อรุณํ ปน มหาคนฺธกุฏิยํเยว อุฏฺฐเปสิ. ตตฺถ กติปาหํ วสิตฺวา วาณิชคาเม ปิณฺฑาย จริตฺวา "ตฺวํ อิเธว วสาหี"ติ ปุณฺณตฺเถรํ นิวตฺเตตฺวา อนฺตเรน นิมฺมทานที ๑- นาม อตฺถิ, ตสฺสา ตีรํ อคมาสิ. นิมฺมทานาคราชา ๒- สตฺถุ ปจฺจุคฺคมนํ กตฺวา นาคภวนํ ปเวเสตฺวา ติณฺณํ รตนานํ สกฺการํ อกาสิ. สตฺถา ตสฺส ธมฺมํ กเถตฺวา นาคภวนา นิกฺขมิ, โส "มยฺหํ ภนฺเต ปริจริตพฺพํ เทถา"ติ ยาจิ, ภควา นิมฺมทานทีตีเร ปทเจติยํ ทสฺเสสิ. ตํ วีจีสุ อาคตาสุ ปิถียติ, ๓- คตาสุ วิวรียติ, ๔- มหาสกฺการปฺปตฺตํ อโหสิ. สตฺถา ตโต นิกฺขมฺม สจฺจพนฺธปพฺพตํ คนฺตฺวา สจฺจพนฺธํ อาห "ตยา มหาชโน อปายมคฺเค โอตาริโต, ตฺวํ อิเธว วิสตฺวา เอเตสํ ลทฺธึ วิสฺสชฺชาเปตฺวา นิพฺพานมคฺเค ปติฏฺฐาเปหี"ติ. โสปิ ปริจริตพฺพํ ยาจิ. สตฺถา ฆนปิฏฺฐิปาสาเณ อลฺลมตฺติกปิณฺฑมฺหิ ลญฺฉนํ วิย ปทเจติยํ ทสฺเสสิ, ตโต เชตวนเมว คโต. เอตมตฺถํ สนฺธาย เตเนวนฺตรวสฺเสนาติอาทิ วุตฺตํ. ปรินิพฺพายีติ อนุปาทิเสสาย นิพฺพานธาตุยา ปรินิพฺพายิ. มหาชโน เถรสฺส สตฺต ทิวสานิ สรีรปูชํ กตฺวา พหูนิ คนฺธกฏฺฐานิ สโมธาเนตฺวา สรีรํ ฌาเปตฺวา ธาตุโย อาทาย เจติยํ อกาสิ. สมฺพหุลา ภิกฺขูติ เถรสฺส อาฬาหเน ฐิตภิกฺขู. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ. ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย ปุณฺโณวาทสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ---------------- @เชิงอรรถ: ฉ.ม. อนฺตเร นมฺมทานที ฉ.ม. นมฺมทา....เอวมุปริปิ ฉ.ม. ปิธียติ @ ม. ทิสฺสต

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้า ๒๓๘-๒๔๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=6071&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=6071&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=754              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=9641              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=9609              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=9609              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]