ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ ภาษาบาลีอักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๔)

                      ๘. อุทฺเทสวิภงฺคสุตฺตวณฺณนา
      [๓๑๓] เอวมฺเม สุตนฺติ อุทฺเทสวิภงฺคสุตฺตํ. ตตฺถ อุทฺเทสวิภงฺคนฺติ
อุทฺเทสญฺจ วิภงฺคญฺจ, มาติกญฺจ วิภชนญฺจาติ อตฺโถ. อุปปริกฺเขยฺยาติ
ตุเลยฺย ตีเรยฺย ปริคฺคเณฺหยฺย ปริจฺฉินฺเทยฺย. พหิทฺธาติ พหิทฺธารมฺมเณสุ.
อวิกฺขิตฺตํ อวิสฏนฺติ นิกนฺติวเสน อารมฺมเณ ติฏฺฐมานํ วิกฺขิตฺตํ วิสฏํ
นาม โหติ, ตํ ปฏิเสเธนฺโต เอวมาห. อชฺฌตฺตํ อสณฺฐิตนฺติ โคจรชฺฌตฺเต
นิกนฺติวเสน อสณฺฐิตํ. อนุปาทาย น ปริตสฺเสยฺยาติ อนุปาทิยิตฺวา
อคเหตฺวา ตํ วิญฺญาณํ น ปริตสฺเสยฺย. ยถา วิญฺญาณํ พหิทฺธา อวิกฺขิตฺตํ
อวิสฏํ, อชฺฌตฺตํ อสณฺฐิตํ อนุปาทาย น ปริตสฺเสยฺย, เอวํ ภิกฺขุ
อุปปริกฺเขยฺยาติ วุตฺตํ โหติ. ชาติชรามรณทุกฺขสมุทยสมฺภโวติ ชาติชรามรณสฺส
เจว อวเสสสฺส จ ทุกฺขสฺส นิพฺพตฺติ น โหตีติ อตฺโถ.
      [๓๑๖] รูปนิมิตฺตานุสารีติ รูปนิมิตฺตํ อนุสฺสรติ อนุธาวตีติ
รูปนิมิตฺตานุสารี.
      [๓๑๘] เอวํ โข อาวุโส อชฺฌตฺตํ จิตฺตํ ๑- อสณฺฐิตนฺติ นิกนฺติวเสน
อสณฺฐิตํ. นิกนฺติวเสน หิ อติฏฺฐมานํ หานภาคิยํ น โหติ, วิเสสภาคิยเมว
โหติ.
      [๓๒๐] อนุปาทาปริตสฺสนาติ สตฺถารา ขนฺติยวคฺเค "อุปาทาปริตสฺสนญฺจ
โว ภิกฺขเว เทเสสฺสามิ อนุปาทาปริตสฺสนญฺจา"ติ ๒- เอวํ
คเหตฺวา ปริตสฺสนา, อคฺคเหตฺวาว อปริตสฺสนา จ กถิตา, ตํ มหาเถโร
อุปาทาปริตสฺสนเมว อนุปาทาปริตสฺสนนฺติ กตฺวา ทสฺเสนฺโต เอวมาห.
กถํ ปเนสา อนุปาทาปริตสฺสนา โหตีติ. อุปาทาตพฺพสฺส อภาวโต. ยทิ หิ
โกจิ สงฺขาโร นิจฺโจ วา ธุโว วา อตฺตา วา อตฺตนิโย วาติ คเหตพฺพยุตฺตโก
อภวิสฺส, อยํ ปริตสฺสนา อุปาทาปริตสฺสนาว อสฺส. ยสฺมา ปน เอวํ
อุปาทาตพฺโพ สงฺขาโร นาม นตฺถิ, ตสฺมา รูปํ อตฺตาติอาทินา นเยน
รูปาทโย อุปาทินฺนาปิ อนุปาทินฺนาว โหนฺติ. เอวเมว สา ทิฏฺฐิวเสน
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ      สํ. ข. ๑๗/๗/๑๔
อุปาทาปริตสฺสนาปิ สมานา อตฺถโต อนุปาทาปริตสฺสนาเยว นาม โหตีติ
เวทิตพฺพา.
      อญฺญถา โหตีติ ปริวตฺตติ ปกติชหเนน ปน นสฺสติ, รูปวิปริณามานุปริวตฺตีติ
"มม รูปํ วิปริณตนฺ"ติ วา, "ยํ อหุ. ตํ วต เม นตฺถี"ติ ๑-
วา อาทินา นเยน กมฺมวิญฺญาณํ รูปสฺส เภทานุปริวตฺติ โหติ.
วิปริณามานุปริวตฺตชาติ วิปริณามสฺส อนุปริวตฺตนโต วิปริณามารมฺมณจิตฺตโต ชาตา.
ปริตสฺสนา ธมฺมสมุปฺปาทาติ ตณฺหาปริตสฺสนา จ อกุสลธมฺมสมุฏฺฐานา จ.
จิตฺตํ ปริยาทาย ติฏฺฐนฺตีติ กุสลจิตฺตํ ปริยาทิยิตฺวา คเหตฺวา เขเปตฺวา
ติฏฺฐนฺติ. อุตฺตาสวาติ ภยตาเสนปิ สอุตฺตาโส ตณฺหาตาเสนปิ สอุตฺตาโส.
วิฆาวตาติ สวิฆาโต สทุกฺโข. อเปกฺขวาติ สาลโย สสิเนโห. เอวํ โข
อาวุโส อนุปาทาปริตสฺสนา โหตีติ เอวํ มณิกรณฺฑกสญฺญาย ตุจฺฉกรณฺฑกํ
คเหตฺวา ตสฺมึ นฏฺเฐ ปจฺฉา วิฆาตํ อาปชฺชนฺตสฺส ปจฺฉา วิย อคเหตฺวา
ปริตสฺสนา โหติ.
      [๓๒๑] น จ รูปวิปริณามานุปริวตฺตีติ ขีณาสวสฺส กมฺมวิญฺญาณเมว
นตฺถิ, ตสฺมา รูปเภทานุปริวตฺติ น โหติ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ.
                    ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย
                    อุทฺเทสวิภงฺคสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           -----------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้า ๑๙๕-๑๙๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=4952&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=4952&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=638              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=8267              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=8182              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=8182              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]